به گزارش شهدای ایران به نقل از میزان، گاهی بدلیل عدم رؤیت هلال ماه مشخص نیست که آن روز آخرین روز ماه قمری قبلی است یا آغازین روز ماه بعدی که براین اساس این روز را یَومُ الشَّک مینامند.
اغلب یومالشک برای روز مشکوک میان آخر ماه شعبان و اول ماه رمضان بهکار برده میشود.
یوم الشک آخر ماه شعبان چه حکمی دارد؟
یومالشک در فقه دارای احکام خاصی است و براساس قاعده استصحاب، این روزِ مشکوک جزو ماه شعبان محسوب میشود و روزه گرفتن در آن همانند سایر روزهای این ماه واجب نیست، اما میتوان نیت روزه مستحبی یا قضا کرد و این روز را روزه گرفت. باید توجه داشت که اگر فردی در این روز نیت روزه ماه رمضان کند، روزه او حرام است.
براین اساس اگر فردی این روز را روزه گرفت و پس از مدتی مشخص شد که ماه رمضان بوده است روزه وی، روزه ماه رمضان حساب میشود و اگر مشخص شود که آخر ماه شعبان بوده است، روزه وی روزه مستحبی یا روزه قضایی که نیت کرده است بحساب میآید.
از سوی دیگر اگر کسی در یومالشک روزه نگرفت و قبل از ظهر مشخص شد که آن روز اول ماه رمضان بوده است، اگر مُبطِلات روزه را مرتکب نشده، باید نیت روزه ماه رمضان کند و روزهاش صحیح است و اگر بعد از ظهر مشخص شد که آن روز، روز اول ماه رمضان است و یا یکی از مبطلات را انجام داده بود، روزه آن روز صحیح نیست؛ ولی باید تا اذان مغرب از کاری که روزه را باطل میکند خودداری کند و بعد از ماه رمضان قضای روزه آن روز را بجا آورد.
یومالشک آخر ماه رمضان چه روزی است؟
یومالشک آخر ماه رمضان روزی است که شک وجود دارد که سیامین روز ماه رمضان است یا اول شوال (عید فطر) که براساس قاعده استصحاب، جزو ماه رمضان بحساب میآید و با توجه به این موضوع روزۀ آن واجب است و اگر در بین روز مشخص شد که هلال ماه شوال در غروب شب قبل رؤیت شده باید روزه خود را افطار کند.
کلیات احکام روزه یوم الشک اول ماه رمضان
روزه گرفتن در روز یوم الشک جزء ماه قبلی بحساب میآید؛ بدان معنا که اگر شما شک داشتید که روز اول ماه رمضان است یا خیر نمیتوانید روزه واجب ماه رمضان را بگیرید و روزه گرفتن در این روز با نیت روزه ماه رمضان حرام است.
در روز یوم الشک میتوانید نیت روزه مستحبی یا قضا کنید و روزه بگیرید. روزه یوم الشک به نیت روزه ماه شعبان مستحب است.
در صورتی که در روز یوم الشک روزه بگیرید و معلوم شود که این روز اول ماه رمضان بوده است، خود به خود روزه شما به روزه ماه رمضان تبدیل میشود و اگر معلوم شود که روز آخر ماه شعبان بوده همان روزه مستحبی محسوب میشود.
اگر فرد در روز یوم الشک روزه نگرفت و پیش از ظهر معلوم شد که روز اول ماه رمضان است چنانچه مبطلات روزه را مرتکب نشده باشد، باید نیت روزه ماه رمضان کند و روزه وی صحیح است (البته بعضی از مراجع بنا بر احتیاط واجب قضای این روزه را لازم دانستهاند). اگر مبطلات روزه را انجام داده باشد روزه او صحیح نیست، ولی باید تا اذان مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و پس از ماه رمضان روزه قضا برای آن به جا بیاورد.
اگر بعد از ظهر مشخص شد که روز اول ماه رمضان است با این که روزه گرفتن در ادامه روز صحیح نیست، ولی فرد باید تا اذان مغرب کاری را که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان قضای آن روزه را بجا بیاورد.
احکام روزه یوم الشک آخر ماه رمضان
یوم الشک آخر ماه رمضان جزء ماه رمضان محسوب میشود و روزه گرفتن در آن روز واجب است.
براین اساس اگر در بین روز مشخص شد که هلال ماه شوال در غروب شب قبل رؤیت شده است و آن روز، روز اول شوال است باید روزه خود را بشکند و افطار کند؛ چرا که روزه گرفتن در روز عید فطر حرام است.