به گزارش شهدای ایران، هوش مصنوعی جهان را متحول میکند، شاید چیزی فراتر از اختراع برق یا کامپیوتر که در کوتاهترین زمان ممکن میتواند تحولاتی بیسابقه در زندگی بشر و البته معادلات قدرت در جهان ایجاد کند. رقابت تازه قدرتهای برتر جهان در حوزه هوش مصنوعی است و محصولاتی که برای کاربران بیش از هر اپلیکیشن دیگری جذاب و قابل استفاده به نظر میرسد. دیپسیک تازهترین پدیده فراگیر هوش مصنوعی است که قدرت غیرقابل تصور این پدیده را با تأثیرگذاری بیسابقه خودش در بازارهای جهانی به تصویر کشیده است.
رقابت استارتآپ چینی با نمونه آمریکایی
شرکت DeepSeek یک استارتآپ چینی در حوزه هوش مصنوعی است که ناگهان ظهور کرد و حالا با ChatGPT رقابت میکند درحالیکه هزینه توسعه آن کمتر از ۱۰ میلیون دلار بوده است.
کاربران آزمونهای مختلفی را بین DeepSeek و ChatGPT انجام دادهاند و در بسیاری از دستهبندیها،DeepSeek عملکرد بهتری نسبت به ChatGPT نشان داده و این موضوع برای محصولی که در عرض چند ماه توسعه یافته، بسیار شگفتانگیز است.
برای درک بهتر این مقایسه باید گفت، OpenAI شرکت مادر چتجیپیتی، ۱۷.۹ میلیارد دلار سرمایه در ۱۰ دور سرمایهگذاری جذب کرده و ارزش آن در اکتبر ۲۰۲۴ حدود ۱۵۷ میلیارد دلار بوده است. همچنین OpenAI تقریبا ۲۲ برابر بیشتر از DeepSeek کارمند دارد؛ اما خروجی دو شرکت و دو محصول موجود در این حوزه باعث شگفتی بازار و تحلیلگران جهانی شده است.
اپلیکیشن ChatGPT هنوز در آزمونهای کدنویسی نسبت به رقیب چینی خودش بهتر عمل میکند؛ اما فاصله آن با DeepSeek در حال کاهش است و سرعت توسعه اپلیکیشن چینی نشان میدهد که سلطه یانکیها در حوزه هوش مصنوعی در حال تهدید است.
حالا و بر اساس آخرین آمارها، DeepSeek بهعنوان پردانلودترین اپلیکیشن رایگان در اپاستور شناخته شده و کاربران گزارش میدهند که تجربه استفاده از آن رضایتبخش است.
موضوع جالبتر این است که DeepSeek تقریبا ۹۶ درصد ارزانتر از ChatGPT است.
حمله به اقتصاد آمریکا
۲۷ ژانویه ۲۰۲۵ بدون شک یک روز درخشان برای چینیها در تقابل با اقتصاد ایالات متحده بهشمار میرود. عرضه مدل دیپسیک در نخستین ماه از سال جدید میلادی موجب شد دو تریلیون دلار از ارزش سهام آمریکا کاهش یابد و شرکتهایی مانند انویدیا که یکی از بزرگترین غولهای هوش مصنوعی هستند در یک روز ۶۰۰ میلیون دلار از ارزش بازارهایشان را از دست بدهند.
این دقیقا نمونه همان تقابل و نبرد اقتصادی و صنعتی است که پیش از این توسط چینیها علیه ایالات متحده به کار گرفته شده و موفقیتآمیز بود. کاهش هزینه تولید، کاهش چشمگیر قیمت کالاهای مشابه در رقابت با تولیدکنندگان آمریکایی و سلطه بر بازارهای جهانی.
حالا و در حوزه نوپای هوش مصنوعی هم سرمایهگذاران وحشتزده، پولهایشان را از بورس آمریکا بیرون میکشند و به سمت طلا و نقره میروند و در روزهای گذشته بیشترین میزان خرید طلا در بازارهای آمریکا ثبت شده است.
بازارهای سهام آمریکا در حال حذف بیش از یک تریلیون دلار از ارزش بازار در جلسه معاملاتی هفته گذشته بودند و این نتیجه تهدید جایگاه ایالات متحده در صنعت هوش مصنوعی و فناوریهای مدرن است. ترامپ چندی پیش از اجرای پروژه Stargate خبر داده بود، یک سرمایهگذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در حوزه هوش مصنوعی؛ اما اگر DeepSeek بتواند هوش مصنوعی را با کمتر از یک درصد این هزینه توسعه دهد، آیا واقعا به ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه نیاز است و طرح توجیهی اقتصادی چنین پروژهای مورد پذیرش قرار میگیرد؟
حقیقت غیرقابل انکار این است که انتشار اپلیکیشن چینی هوش مصنوعی بازار سهام غولهای این فناوری را دچار تلاطم جدی کرده و حتی ترامپ هم با تمجید از ارزان بودن این اپلیکیشن میگوید: «انتشار دیپسیک باید زنگ بیدارباش برای شرکتهای آمریکایی باشد.» وی در این خصوص اظهارکرد: «شرکت چینی این دستیار هوش مصنوعی را با روشی سریعتر و بسیار ارزانتر ارائه کرده و این خوب است، اگر واقعیت داشته باشد، آن را مثبت میبینم انتشار دیپسیک از سوی یک شرکت چینی باید زنگ خطری برای صنایع ما باشد و بر روی رقابت برای بُرد باید تمرکز لیزری داشته باشیم.» نخستین مزیت اپلیکیشن چینی هزینه و سرمایهگذاری ناچیز و غیرقابل مقایسه آن با نمونه آمریکایی است. اپلیکیشنی که عملا با سرمایهگذاری در حدود 6 میلیون دلار وارد بازار رقابت شده آن هم در قیاس با نمونه چند میلیارد دلاری! از سوی دیگر اوپنسورس بودن یکی از قابلیتهای جذاب و متمایز دیپسیک است که موجب بهبود و گسترش چشمگیر آن میشود.
تأثیر هوش مصنوعی در آینده دنیای مدرن
استفاده هوشمندانه و دقیق از اطلاعات و دادهها و دستیابی به نتایج دقیق در کوتاهترین زمان ممکن تحولی است که هوش مصنوعی در حوزههای مختلف ایجاد میکند.
تحلیل سریع و دقیق دادهها در حوزه صنایع، تکنولوژی، کشاورزی حتی سیاست و حوزههای نظامی تفاوتها را در دنیای امروز رقم میزند و این همان دلیل تأثیرگذاری هوش مصنوعی در حوزههای مختلف است که نباید از آن غافل بود.
هوش مصنوعی در حوزههای اقتصادی موجب ارتقای بهرهوری صنایع و کشاورزی میشود، در حوزه تکنولوژی زمین ساخت محصولاتی را فراهم خواهد کرد که جهان به آن نیاز دارد و در بخش نظامی و امنیتی خصوصا در حوزههای امنیت سایبری و پدافند تأثیرگذارترین عنصر دنیای امروز محسوب میشود. ماجرای دیپسیک و رقابت چین با ایالات متحده در این حوزه از منظر دیگری باید برای کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران آموزنده و عبرتآموز باشد. هوش مصنوعی ازجمله بسترهایی است که میتواند در کوتاهترین زمان ممکن زمینه توسعه و پیشرفت کشور را فراهم سازد و غفلت از آن در دنیای امروز اشتباهی نابخشودنی است.
با توجه به تجارب موفق مراکز و کانونهای علمی در حوزه توسعه هوش مصنوعی و بومیسازی این پدیده در ایران به نظر میرسد پیگیری مستمر پیشرفتها و دستاوردها باید به یکی از مأموریتهای مهم و حیاتی دستگاههای مرتبط مبدل شود و موضوع فعالیت مبتکرانه و خلاقانه در این حوزه یکی از اولویتهای جدی و مأموریتهای اصلی کشور باشد.
منبع : روزنامه صبح نو