در حال حاضر حدود ۷۰ درصد داروهای شیمی‌درمانی رایج در داخل تولید می‌شود و باتوجه به شیوع بالاتر برخی انواع سرطان، برخی داروهای شیمی‌درمانی بیشتر از سایر داروها در کشور تجویز و مصرف می‌شوند.
به گزارش شهدای ایران، سالانه حدود ۱۳۱ هزار نفر در ایران به جمعیت مبتلایان به سرطان افزوده می‌شوند؛ بیماری‌ای که علاوه بر تأثیرات جسمی و روحی، چالش‌های بسیاری را در مسیر درمان و دسترسی به دارو برای بیماران به همراه دارد. یکی از معضلات اصلی در این حوزه، دسترسی به داروهای برند است که گاهی پزشکان برای درمان تجویز می‌کنند اما تأمین و تهیه این داروها به‌دلایل مختلف از جمله محدودیت‌های وارداتی، هزینه‌های بالا و تحریم‌ها با مشکلات جدی مواجه است. در ادامه، به بررسی وضعیت دسترسی به داروهای موردنیاز بیماران سرطانی و چالش‌های پیش رو خواهیم پرداخت.
وضعیت تولید داروهای جدید ضدسرطان
ایران در سال‌های اخیر توانسته است بسیاری از داروهای ضدسرطان ژنریک را در داخل کشور تولید کند. حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد نیاز به داروهای رایج ضدسرطان توسط تولید داخلی تأمین می‌شود. با این حال، تولید داروهای مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته مانند ایمنی‌درمانی یا درمان‌های هدفمند هنوز محدود است و بیشتر به واردات وابسته است. تحریم‌ها و مشکلات مالی تأثیرات منفی بر دسترسی به این داروها گذاشته است، اما تلاش‌های شرکت‌های دانش‌بنیان برای گسترش این حوزه در جریان است.
چند درصد داروهای ضدسرطان در داخل تولید و چند درصد وارد می‌شوند؟
در حال حاضر حدود ۷۰ درصد داروهای شیمی‌درمانی رایج در داخل تولید می‌شود، اما بسیاری از داروهای پیچیده و نوین، از جمله درمان‌های هدفمند و بیولوژیک، همچنان وارداتی هستند. تحریم‌ها و چالش‌های ارزی، واردات این داروها را نیز با مشکل مواجه کرده است.
پرمصرف‌ترین داروی درمان انواع سرطان در کشور کدام داروها هستند؟
داروهایی مانند سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، متوترکسات، ایماتینیب، و پمبرولیزومب (وارداتی) از پرمصرف‌ترین داروها در درمان انواع سرطان‌ها هستند. این داروها برای سرطان‌های خون، پستان، تخمدان، ریه و ملانوما به‌کار می‌روند. داروهای رایج شیمی‌درمانی عمدتاً در داخل تولید می‌شوند، اما دسترسی به داروهای هدفمند و ایمنی‌درمانی، به دلیل وابستگی به واردات، محدودتر است.
داروهای ایرانی چه تفاوتی با داروهای خارجی دارند؟
داروهای ضدسرطان ایرانی، به‌ویژه انواع ژنریک، از نظر ترکیب شیمیایی مشابه نمونه‌های خارجی هستند و در اغلب موارد اثربخشی مشابه دارند. با این حال، کیفیت مواد اولیه و فناوری تولید می‌تواند بر اثربخشی و عوارض جانبی آن‌ها تأثیر بگذارد. برخی بیماران و پزشکان معتقدند که عوارض جانبی داروهای ایرانی ممکن است بیشتر باشد، اما این موضوع به مطالعات بالینی دقیق‌تری نیاز دارد و هیچگاه اطلاعات شفافی در این حوزه ارائه نشده است.
ارزبری چندصد میلیون دلاری داروهای ضدسرطان
داروهای ضدسرطان یکی از پرهزینه‌ترین اقلام دارویی کشور هستند و میزان ارزبری آن‌ها، به‌ویژه برای داروهای وارداتی، قابل توجه است. برآوردها نشان می‌دهد که این داروها سالانه صدها میلیون دلار هزینه ارزی برای کشور دارند.
در مجموع، هرچند ایران در تولید داروهای ضدسرطان پایه پیشرفت‌های خوبی داشته، واردات داروهای پیشرفته همچنان ضروری است. چالش‌های مالی و تحریم‌ها، دسترسی بیماران به داروهای حیاتی را محدود کرده و تأمین این نیازها به حمایت بیشتر نیاز دارد.
منبع: تسنیم
