به گزارش شهدای ایران به نقل از مهر، روز جمعه ۲۸ دیماه (۱۷ ژانویه)، کرملین میزبان «مسعود پزشکیان» رئیسجمهوری اسلامی ایران بود و در جریان این سفر مهم، قرارداد ۲۰ ساله همکاریهای راهبردی بین کشور به امضا رسید؛ توافقی که هم طرفهای روسی و ایرانی نسبت به تأثیر آن بر گسترش مناسبات دوجانبه ابراز امیدواری کردهاند. انتظار میرود که با امضای این معاهده دو کشور روابط خود را به شکل ویژه در زمینههای اقتصادی، علمی، فناوری، فرهنگی و گردشگری گسترش دهند.
از نگاه ناظران، با امضای این معاهده که شامل یک مقدمه و ۴۷ ماده در همه حوزههای مناسبات دوجانبه است، سطح تعاملات ایران و روسیه ارتقا یافته، زمینه پیشبرد همکاریها تسهیل شده و این معاهده در اقتدار و همکاری منطقهای دو کشور با تمرکز بر حوزههای اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی مؤثر خواهد بود.
همزمان با این توافق مهم و اثرگذار، رسانههای جهان نیز به آن توجهی ویژه نشان دادند که در ادامه چند نمونه از تحلیلها و گزارشهای این رسانهها ارائه شدهاست؛
۱. فایننشال تایمز
«فایننشال تایمز» که یکی از قدیمیترین، مهمترین و پرنفوذترین روزنامههای اقتصادی سیاسی در جهان است و مرکز آن در شهر لندن قرار دارد، گزارش داد که ایران و روسیه با امضای یک معاهده جامع مشارکت راهبردی، همکاریهای نظامی و اطلاعاتی خود را تقویت کردهاند. این معاهده شامل برنامهریزی برای انجام تمرینات نظامی مشترک است که نگرانیهایی را در پایتختهای غربی، بهویژه ایالات متحده، برانگیخته است.
در گزارش فایننشال تایمز همچنین به فروش فناوری هستهای غیرنظامی و گاز روسیه به ایران اشاره دارد. این رسانه تأکید میکند که این همکاریها نشاندهنده تغییر در روابط خارجی روسیه پس از تهاجم به اوکراین و تمرکز بیشتر بر خاورمیانه و مقابله با غرب است.
۲. کادنا سر
«کادنا سر» به عنوان یک رسانه اسپانیاییزبان، گزارش داد که این توافق سه روز قبل از بازگشت دونالد ترامپ به ریاستجمهوری ایالات متحده صورت گرفت. این توافقنامه همکاری در زمینههای دفاعی، امنیتی، تجاری و انرژی را تقویت میکند، اگرچه شامل کمک متقابل در صورت تجاوز نیست. این پیمان همچنین انجام تمرینات نظامی مشترک را تسهیل میکند.
اگرچه ایران همواره ادعاهای غربی مبنی بر کمک نظامی به روسیه برای جنگ با اوکراین را رد کردهاست اما این رسانه ادعا میکند که توافق مذکور پس از تأمین موشکها و پهپادهای ایران به روسیه در درگیری با اوکراین و در میان تحریمهای غربی صورت میگیرد.
۳. هافینگتون پست
«هافینگتون پست» گزارش داد که رؤسای جمهور روسیه و ایران یک توافقنامه جامع مشارکت راهبردی را امضا کردهاند که شامل همکاری در زمینه دفاعی است. این مراسم پس از مذاکرات طولانی برگزار شد. این توافقنامه به دنبال تقویت همکاری در زمینههای مختلف بین دو کشور است.
این رسانه آمریکایی اشاره میکند که روابط بین مسکو و تهران از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی تقویت شده است از جمله همکاری در پروژههایی مانند نیروگاه هستهای ایران که در سال ۲۰۱۳ ساخته شد و پیوستن ایران به بلوک بریکس در سال ۲۰۲۴. با وجود اتهامهای غرب و کییف درباره تأمین پهپادهای ایرانی به روسیه برای جنگ در اوکراین، هر دو کشور این اتهامها را رد میکنند.
۴. رویترز
کانال تلگرام جهان نیوزخبرگزاری «رویترز» انگلیس این توافق را بخشی از تلاشهای ایران و روسیه برای مقابله با فشارهای غرب دانست و اشاره کرد که معاهده مذکور همکاریهای اقتصادی، نظامی و انرژی را شامل میشود. هدف اصلی آن کاهش وابستگی به دلار آمریکا و ایجاد سیستمهای مالی مستقل است. این توافق نشاندهنده تقویت اتحاد بین دو کشور است که هر دو تحت تحریمهای شدید غرب قرار دارند.
۵. بیبیسی
خبرگزاری «بیبیسی» انگلیس نیز تأکید کرد که این توافق میتواند پیامدهای مهمی برای خاورمیانه و اوراسیا داشته باشد. این رسانه نوشت که معاهده مذکور میتواند نفوذ ایران و روسیه را در منطقه افزایش دهد. همکاریهای دفاعی و انرژی، از جمله ساخت نیروگاههای هستهای، برجستهترین بخشهای این توافق هستند. بیبیسی همچنین این معاهده را واکنشی به اتحادهای غربی مانند ناتو دانست.
۶. نیویورک تایمز
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» این توافق را نشانهای از تلاش روسیه برای تقویت روابط با کشورهای غیرغربی توصیف کرد. این روزنامه افزود کرد که روسیه به دنبال تعمیق روابط خود با ایران بهعنوان بخشی از سیاست خارجی خود است.
نیویورک تایمز در حالی این توافق را بهعنوان ابزاری برای مقابله با انزوای بینالمللی دو کشور ارزیابی کرد، که دیگر رسانهها ائتلافهای ضدغربی و راهکارهای اقتصادی این کشورها از قبیل روسیه و ایران را باعث نگرانی غرب و تأثیرگذار بر کاهش وابستگی آنها به دلار ارزیابی کردهاند.
۷. اکونومیست
نشریه انگلیسی «اکونومیست» این توافق را بهعنوان بخشی از تغییرات ژئوپلیتیکی گستردهتر در منطقه تحلیل کرد و آورد که این معاهده میتواند روابط اقتصادی و نظامی دو کشور را به سطح جدیدی برساند. اکونومیست افزود که ایران و روسیه با همکاری یکدیگر به دنبال کاهش نفوذ غرب در خاورمیانه هستند.
۸. الجزیره
خبرگزاری «الجزیره» نیز به اهمیت این توافق برای ایران پرداخت و نوشت که ایران از این معاهده برای تقویت اقتصاد خود و دور زدن تحریمها استفاده خواهد کرد. الجزیره تأکید کرد که این توافق میتواند همکاریهای نظامی ایران و روسیه را افزایش دهد. این رسانه قطری همچنین به واکنشهای احتمالی کشورهای غربی به این توافق اشاره کرد.
در مجموع، رسانههای خارجی این توافق را بهعنوان یک تحول استراتژیک در روابط ایران و روسیه ارزیابی کردهاند. اکثر تحلیلها بر مقابله با تحریمهای غرب، تقویت همکاریهای نظامی و اقتصادی، و پیامدهای ژئوپلیتیکی این معاهده تأکید دارند.