در تحولات اخیر سیاسی و رسانه‌ای کشور، تشکیل «شورای راهبردی اطلاع‌رسانی دولت» به عنوان یکی از اقدامات کلیدی الیاس حضرتی در دولت پزشکیان به چشم می‌خورد. این اقدام نه تنها نمایانگر رویکرد جدید دولت در زمینه مدیریت اطلاعات و اخبار است، بلکه نوید تغییرات گسترده‌ای در چگونگی انتشار اخبار و توزیع آن از طریق رسانه‌ها، به خصوص رسانه‌های سنتی و دولتی مانند ایرنا، ایسنا و ایران دارد. بررسی این تغییرات و پیامدهای احتمالی آنها برای فهم رویکرد جدید قابل تامل است.
ایجاد «شورای راهبردی اطلاع‌رسانی دولت» قبل از اعلام رسمی انتصاب مدیران رسانه‌های رسمی دولتی، می تواند نشان از یک تغییر رویکرد جدی در نحوه اطلاع‌رسانی دولت جدید دارد. در این رویکرد، به نظر می‌رسد که رسانه‌های سنتی که همواره نقش اول را در انتشار اخبار دولتی و رسمی داشتند، اکنون به سطح دوم اهمیت تنزل پیدا کنند. دلیل این موضوع می‌تواند در اولویت‌بندی دولت جدید در استفاده از ابزارهای جدیدتر و سریع‌تر برای انتشار اخبار باشد. این تغییرات به خصوص در فضایی که انتشار اخبار و اطلاعات از طریق شبکه‌های اجتماعی و اکانت‌های مجازی با سرعت بیشتری نسبت به رسانه‌های رسمی انجام می‌شود، بسیار حائز اهمیت است.
استراتژی جدید رسانه ای دولت؛ آیا دولت پزشکیان بر شبکه های اجتماعی تمرکز خواهد کرد؟
نقش رسانه‌های اجتماعی در انتشار اخبار
در سال‌های اخیر، شبکه ها و رسانه‌های اجتماعی به یکی از ابزارهای اصلی توزیع اخبار تبدیل شده‌اند و کاربران پیش از انتشار رسمی اخبار، اطلاعات را در این شبکه‌ها دریافت و منتشر می‌کنند. این موضوع باعث شده است که انحصار رسانه‌های سنتی در انتشار اخبار کمرنگ‌تر شود. در دولت جدید، با تشکیل «شورای راهبردی اطلاع‌رسانی»، کنترل این فضا و مقابله با انتشار اطلاعات نادرست (میس‌اینفورمیشن) در اولویت قرار دارد. به‌ویژه مدیریت بهتر اخبار و جلوگیری از سردرگمی در فضای مجازی از اهداف اصلی این شورا احتمالا باشد.
پیش روایت‌سازی و کنترل روایت‌های عمومی
یکی از تکنیک‌های مؤثر در مدیریت افکار عمومی، پیش‌روایت‌سازی است. این تکنیک به‌خصوص در دولت‌های پیشین و توسط جناح‌های سیاسی برای هدایت ادراکات عمومی به کار گرفته شده است. پیش‌روایت‌سازی به این معناست که قبل از وقوع یک رویداد یا صدور بخشنامه، کاربران و کنشگران رسانه‌ای چارچوب‌های خاصی را منتشر می‌کنند تا مخاطبان به‌صورت ناخودآگاه تحت تأثیر این چارچوب‌ها قرار بگیرند.
در دولت پزشکیان، «شورای راهبردی اطلاع‌رسانی» احتمالاً به‌دنبال جلوگیری از پیش‌روایت‌سازی مخالفان و شکل‌دهی به ذهنیت عمومی قبل از اعلام‌های رسمی است. به‌کارگیری این استراتژی می‌تواند به دولت کمک کند تا روایت‌های مورد نظر خود را در فضای مجازی تثبیت کرده و از پیش‌زمینه‌های مخالفان جلوگیری کند. این اقدام به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند سیاست خارجی و مسائل اقتصادی می‌تواند حیاتی باشد، چرا که روایت‌های متناقض و زودهنگام از سوی جناح‌های سیاسی مخالف ممکن است موجب انحراف افکار عمومی از اهداف دولت شود.
کاهش اهمیت رسانه‌های سنتی
با تغییر این رویکرد، نقش رسانه‌های سنتی در اطلاع‌رسانی کاهش خواهد یافت. به جای انتشار مستقیم اخبار، رسانه‌های سنتی بیشتر به بازنشر و تحلیل اخبار رسمی خواهند پرداخت. این تغییر نقش می‌تواند منجر به کاهش تنوع دیدگاه‌ها و تحلیل‌های رسانه‌ای شود. در عین حال، دولت از قدرت رسانه‌های اجتماعی برای انتشار سریع و مستقیم اطلاعات خود بهره می‌گیرد تا روایت‌های خود را پیش از مخالفان تثبیت کند.
چالش‌های رویکرد جدید
رویکرد جدید دولت بدون چالش نیست. اگر دولت نتواند اعتماد عمومی را جلب کند، کاربران ممکن است به سمت منابع غیررسمی و حتی نامعتبر متمایل شوند. این امر می‌تواند به بحران اعتماد در سیستم رسانه‌ای کشور منجر شود. همچنین کاهش نقش خبرنگاران مستقل و رسانه‌های آزاد ممکن است به کاهش تنوع دیدگاه‌ها و تحلیل‌ها بیانجامد، که خود چالشی برای دموکراسی رسانه‌ای است.
آینده رسانه‌های سنتی
با تداوم نقش رسانه‌های اجتماعی، رسانه‌های سنتی برای حفظ جایگاه خود در محیط جدید باید استراتژی‌های تازه‌ای اتخاذ کنند. تولید تحلیل‌های عمیق و مبتنی بر داده‌های واقعی می‌تواند راهی برای بازنمایی نقش آنها در افکار عمومی باشد. در غیر این صورت، رسانه‌های سنتی ممکن است به‌مرور به‌عنوان ابزارهای بازنشر اخبار رسمی به حاشیه بروند.
به گزارش تابناک، رویکرد دولت پزشکیان با ایجاد «شورای راهبردی اطلاع‌رسانی»، تلاشی است برای مدیریت فضای رسانه‌ای و جلوگیری از پیش‌روایت‌سازی توسط مخالفان سیاسی. این اقدام با اولویت دادن به انتشار مستقیم اخبار از طریق کانال‌های مجازی خود، به‌دنبال کاهش نقش رسانه‌های سنتی و جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست است. در واقع، دولت جدید با اولویت دادن به انتشار اخبار مستقیم از طریق کانال‌های مجازی خود و کاهش نقش رسانه‌های سنتی، احتمالا به دنبال جلوگیری از انتشار میس‌اینفورمیشن و دستکاری افکار عمومی توسط گروه‌های رقیب است. این تحول، ضمن ایجاد چارچوب‌های جدیدی برای مدیریت اخبار، می‌تواند نقش رسانه‌های سنتی را به حاشیه براند و به شکلی هوشمندانه افکار عمومی را از پیش هدایت کند. این تغییرات، ضمن مدیریت هوشمندانه فضای رسانه‌ای، می‌تواند به بازتعریف نقش رسانه‌های سنتی و ایجاد چارچوب‌های جدید برای اطلاع‌رسانی در کشور منجر شود.
*تابناک
