شهدای ایران :روزنامه اصلاحطلب شرق در گزارشی با عنوان «چرا احیای برجام به سود ایران است؟» نوشت: «احیای برجام بهوضوح به سود ایران خواهد بود. موضع ایران باید تأکید بر ادامه مذاکراتی باشد که از بهار 400 برای احیای برجام شروع شد. البته غرب خواستار تغییر محتوای برجام، ازجمله تغییر برخی سررسیدها و برخی مفاد متن خواهد شد. دراینصورت نیز واردشدن ایران در این عرصه بهتر از رفتن به هر مسیر دیگری است، چراکه متن برجام و متن توافقات 400 و 401 موجود است و اعضای کمیسیون برجام تنها باید درباره تغییر برخی قسمتهای این متون و تمدید برخی تاریخها مذاکره کنند.»
این توصیهها درحالی صورت گرفته است که به تازگی، وزیر امور خارجه پزشکیان عملا از مرگ کامل مذاکرات احیای برجام سخن گفت. عراقچی اظهار کرده بود: «برجام به این شکل فعلی که وجود دارد، قابل احیا نیست. مذاکرات سال 1400 به نحوه بازگشت به برجام مربوط میشد. در رابطه با خود برجام هیچ مذاکرهای نداشتیم. الان یک مقدار شرایط متفاوت شده است. آن شکلی قبلی مذاکرات و برجام میتواند یک راهنما باشد. ولی دیگر به آن شکل نمیتواند مورد اجرا واقع شود. مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد که کار آسانی نخواهد بود.»
روزنامه شرق در بخشی دیگر از این یادداشت مدعی شد: «برجام که از ساختار و استحکام خوبی برخوردار است، توانست تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران را که مهمترین تحریمها هستند، در ازای محدودیتی زمانمند و موقت بر برنامه هستهای رفع کند. مشکلات و پیچیدگیها در دو سال اجرای برجام ربطی به خود برجام نداشت، بلکه ناشی از تکموضوعی بودن برجام و باقیماندن تحریمهای ملی آمریکا و تحریمهای فراملی حقوقبشری، نظامی، تروریسم و موشکی بود.»
در اینجا باید چند نکته را به نویسنده یادداشت یادآور شد. نکته اول اینکه برجام اگر ساختار خوب و مستحکمی داشت، رئیسجمهور آمریکا نمیتوانست تنها با یک امضا از آن خارج شود، تحریمها را چند برابر کند و در هیچیک از مجامع بینالمللی هم پاسخگو نباشد.
نکته دوم این است که برجام نتوانست تحریمها را رفع کند. تنها بخش کوچکی از تحریمها تعلیق شده بود که بعد از مدت کوتاهی آنها هم مجدد اعمال شد.
نکته مهم و سوم این است که روحانی از روز اول وعده داده بود تمامی تحریمها با برجام لغو میشود؛ نه فقط تحریمهای هستهای. او تصریح کرده بود: «امروز به ملت شریف ایران اعلام میکنم که طبق این توافق، در روز اجرای توافق، تمامی تحریمها، حتی تحریمهای تسلیحاتی، موشکی و اشاعهای هم لغو خواهد شد. تمام تحریمهای مالی، تمام تحریمهای بانکی و تمام تحریمهای اقتصادی، بهطور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق.» اما بعدا دبه کردند و از برجام 2 و 3 سخن گفتند. اکنون هم روزنامه اصلاحطلب شرق تسلیحات موشکی را بهانه کرده است.
این رسانه اصلاحطلب مدعی است: «به واسطه برجام به فاصله پنج و هشت سال تحریمهای تسلیحاتی و موشکی سازمان ملل علیه ایران لغو شدند.» اما کشورهای اروپایی بهصراحت اعلام کردند که این تحریمها را لغو نخواهند کرد.
طبق گزارش یورو نیوز: «بر اساس معاهده برجام، اروپا پذیرفته بود که در سال هشتم توافق، یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ تحریمهای تسلیحاتی جمهوری اسلامی را لغو کند. اما پیش از این، تروئیکای اروپایی در بیانیهای گفته بودند که قصد ندارند این تحریمها را لغو کنند. در بیانیه منتشر شده از سوی شورای اتحادیه اروپا آمده است که این اتحادیه دلایل معتبری دارد که بر اساس آن از لغو محدودیتهایی که قرار بود در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ لغو شوند، خودداری کند.»
*فارس