شهدای ایران:به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ موضوع گفتگوی ویژه شبکه خبر به اهداف پنهان حملات جدید جمهوری آذربایجان علیه قره باغ اختصاص داشت که با حضور میهمانان آقایان محسن پاک آئین سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان و آقای مهدی سیف تبریزی کارشناس مسائل قفقاز بررسی شد.

سوال: همانطور که در جریان خبر‌ها قرار گرفتید در ادامه حملات جمهوری آذربایجان به منطقه قره باغ رسانه‌های محلی از کشته و زخمی شدن ۱۳ غیرنظامی ارمنی در این منطقه خبر می‌دهند، ارمنستان با انتشار تصاویری اعلام کرده که نیرو‌های جمهوری آذربایجان شهر خان کردی مرکز منطقه قره باغ را گلوله باران کردند و با سلاح‌های دقیق نیرو‌ها و مواضع نظامی این کشور را مورد هدف و حمله قرار دادند، معاون رئیس جمهور آذربایجان هدف از حمله به قره باغ را برچیدن اماکن نظامی غیرقانونی در قره باغ اعلام کرده، ما در گفتگوی ویژه خبری امشب با توجه به مقدمه‌ای که اعلام کردم می‌خواهیم راجع به اهداف و موضوعات مختلف در حوزه حمله جدید جمهوری آذربایجان به قره باغ صحبت کنیم، دو میهمان حضوری در استودیو هستند و در طول گفتگو میهمان دیگری بصورت تلفنی به جمع ما اضافه خواهد شد، میهمانان حضوری آقای محسن پاک آئین سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان به همراه آقای مهدی سیف تبریزی کارشناس مسائل قفقاز هستند.

سوال: آقای دکتر پاک آئین هدف از این اقدام جمهوری آذربایجان بعد از چندماه محاصره قره باغ چیست؟

پاک آئین: مسئله قره باغ مناقشه‌ای است که از سال ۱۹۸۸ دنبال شده، قره باغ در تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان است، ولی منطقه ارمنی نشین این جمهوری است، در سال ۱۹۸۸ به بعد و به خصوص در دوره فروپاشی، با حمایت ارمنستان و روسیه قره باغ ادعای خودمختاری کرد و خواست که از جمهوری آذربایجان جدا شود و به عنوان یک کشور به رسمیت نشناخت، اما ارمنستان و روسیه برای این که جمهوری آذربایجان نتواند قره باغ را آزاد کند هفت شهر از شهر‌های آذربایجان را هم اشغال کردند که این شهر‌ها حائل شوند بین قره باغ و جمهوری آذربایجان که جمهوری آذربایجان نتواند که حمله کند به قره باغ، در این زمینه مردم بسیاری آواره شدند و جمهوری آذربایجان هم همانطور که در فیلم دیدید بسیار کمک کرد به این آواره‌های این هفت شهر و مردم خود قره باغ، مباحث بین المللی دنبال شد گروهی به نام گروه مینسک برای میانجیگری تاسیس شد که به نتیجه نرسید، در سال ۲۰۲۰ یعنی اکتبر ۲۰۲۰ جمهوری آذربایجان حمله‌ای را شروع کرد به هفت شهر و همچنین به ارمنستان برای این که هفت شهر را آزاد کند و قره باغ را هم به دنبال آن آزاد کند که این جنگ ۴۴ روز طول کشید آذربایجان توانست پنج شهر را آزاد کند و بعد دعوت شدند ارمنستان و آذربایجان به مسکو و در توافقی که در مسکو بین آقای الهام علی اف و آقای پاشینیان نخست وزیر ارمنستان با آقای پوتین انجام شد، دو شهر دیگر آذربایجان هم در اثر این توافق آزاد شدند یعنی هفت شهر به آذربایجان برگردانده شد، اما قره باغ موضوعش حل نشد و قرار شد طی مذاکره بین ارمنستان و آذربایجان با نظارت روسیه طی ۵ سال قابل تمدید تا ۵ سال دیگر این مسئله حل و فصل شود، بعد از این که این اتفاق افتاد مطالبه مردم جمهوری آذربایجان از این کشور زیاد شد که شما چرا آمدید برای گرفتن قره باغ، چرا صلح کردید؟ در این مقطع به نظر من آذربایجان دچار یک اشتباه راهبردی شد و به جای این که به دنبال این باشد که فشار بیاورد برای آزادی قره باغ، با هدایت ترکیه مسئله دیگری را مطرح کرد و آن که کریدوری موسوم به زنگزور در استان سیونیک ارمنستان است و در خاک ارمنستان قرار دارد را با یک ادعای تاریخی جمهوری آذربایجان به دنبال این شد که این کریدور را باز کند و در واقع ارمنستان را اشغال کند به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان تعرض کند تا این کریدور باز شود و هم آذربایجان و هم ترکیه بتوانند از آن استفاده کنند.
در این مقطع جمهوری اسلامی ایران موضع بسیار قاطعی گرفت و با هدایت‌های رهبر معظم انقلاب و هماهنگی بین دیپلماسی و میدان، ما مخالفت سریع خودمان را اعلام کردیم و از تمامیت ارضی ارمنستان حمایت کردیم، مفصل بود این بحث تا این که بالاخره جمهوری آذربایجان از این مسئله به نظر می‌رسد که گذشت و آن را در اولویت قرار نداد و در دیداری که آقای امیرعبداللهیان با آقای الهام علی اف اخیرا داشته به ایران اطمینان داده شده که جمهوری آذربایجان به دنبال تغییر مرز‌های بین المللی و انسداد مرز ایران نیست، خوب از این مقطع ما ببینیم که آذربایجان این اشتباه خودش را جبران کرد و به طرف مسئله قره باغ متمایل شد و به دنبال آزادی قره باغ که در تمامیت ارضی این کشور بود و این حق را هم داشت که این کار را انجام دهد آمد و مسیر‌هایی را دنبال کرد، در وهله اول ارتباط کریدور لاچین که در واقع این کریدور ارمنستان را به قره باغ متصل می‌کرد قطع کرد و بعد مواد غذایی را از مسیر داخل آذربایجان و با حمایت روسیه برای مردم قره باغ فرستاد یعنی به این شکل هم اجازه نداد که یک نسل کشی در قره باغ راه بیفتد و هم این که اجازه نداد ارمنستان حمایت‌های خودش حمایت‌های غذایی و بهداشتی، حالا آذری‌ها می‌گفتند که حمایت‌های نظامی هم است به قره باغ انجام شود، این اتفاق‌ها رخ داد، پیش بینی می‌شد که آذربایجان بعد از این موارد حمله‌ای را به قره باغ انجام دهد برای آزادی قطعی قره باغ، بعد از این مواردی پیش آمد که این موضوع را تسریع کرد.

سوال: موارد تسریع در حمله جمهوری آذربایجان را از شما خواهم پرسید، آقای دکتر تبریزی در دور جدید هدف اصلی جمهوری آذربایجان انحلال حکومت محلی در قره باغ است؟

تبریزی: اجازه دهید من نکته‌ای که فکر می‌کنم در صحبت‌های آقای دکتر جا ماند تکمیل کنم، بعد از این که این جنگ به پایان رسید و معاهده صلح بین سه کشور روسیه، ارمنستان و آذربایجان اتفاق افتاد قرار بر این شد که منطقه قره باغ کوهستانی توسط جاده لاچین که کاملا محصور در سرزمین آذربایجان است قرار شد با یک جاده لاچین به منطقه ارمنستان ارتباط برقرار کند، تنها راه خروج و ارتباط مردم قره باغ کوهستانی به جهان خارج همین جاده لاچین بود که قرار بر این بود با نیرو‌های حافظ صلح روسیه که در این منطقه مستقر می‌شوند این رفت و آمد‌ها ما بین عربستان و قره باغ کوهستانی ادامه داشته باشد، اما تقریبا در یک سال گذشته برخلاف تمام معاهداتی که بسته شده بود، آذری‌ها با بهانه‌های واهی این جاده را کاملا مسدود کردند حالا با بهانه‌های محیط زیستی کاملا جاده مسدود شد و تمام کمک‌های بشردوستانه‌ای که می‌توانست به مردم ۱۲۰ هزار ساکن ارمنی منطقه قره باغ برسد در این یک سال کاملا محدود شد به صورتی که مردم حتی به اولیات زندگی در منطقه محتاج بودند، دارو‌ها و بحث‌های پزشکی به هیچ عنوان در منطقه قره باغ اتفاق نمی‌افتاد حتی اگر قرار بود عمل جراحی اتفاق بیفتد باید با هلیکوپتر خارج می‌شد و به ارمنستان می‌رفت این را حتما خدمتتان عرض کنم به شکلی می‌توان برخلاف نظر اقای دکتر اعتقاد من این است که در این یک سال آذربایجان و دولت علی اف یک نسل کشی مدرن را در قبال مردم قره باغ کوهستانی انجام داد، تمام راه‌های ارتباطی بسته شد، گاز منطقه را قطع کرد، فیبر نوری منطقه را قطع کرد اینترنت قطع شد در فصل زمستان چندین هفته گاز به صورت کامل قطع شد، زنانی که می‌توانستند بچه به دنیا بیاورند، چون امکانات پزشکی نبود، دارو‌های مخصوص نبود بچه‌ها سقط شده به دنیا می‌آمدند و به شکلی می‌شود گفت یک نسل کشی داشت در منطقه قره باغ کوهستانی اتفاق می‌افتاد، تا همین دو هفته پیش

سوال: در واقع علیرغم تعهداتی که باید درمنطقه قره باغ انجام می‌داد جمهوری آذربایجان و حتی رهبر معظم انقلاب هم در صحبت هایشان به این مهم اشاره‌ای داشتند.

تبریزی: دقیقا، این اتفاق افتاد یعنی به بهانه این که کشور ارمنستان به منطقه قره باغ دارد سلاح جا به جا می‌کند در قالب کمک‌های بشردوستانه، این راه بسته شد تا یک هفته ده روز پیش بود که طبق معاهده‌ای که بسته شد و ابتکاری که آذری‌ها به خرج دادند این بود که اگر قرار است کمکی به مردم قره باغ کوهستانی اتفاق بیفتد باید از جاده داخلی خود آذربایجان جاده آغدام اتفاق بیفتد و جاده لاچین به این شکل از حیز انتفاع خارج می‌شد و یک کمک از داخل خود آذربایجان با نظارت کامل خود آذربایجان اتفاق می‌افتاد، چند کامیون از کمک‌های صلیب سرخ از طرف روسیه از جاده آغدام اتفاق افتاد و بعد قرار بود که همزمان جاده لاچین هم باز شود که باز هم سیاست مداران باکو نقض تعهد کردند و این جاده را بازگشایی نکردند.

سوال: آقای دکتر تبریزی اشاره کردید به توافق سه جانبه روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و ما الان راجع به لاچین داریم صحبت می‌کنیم، اهمیتش و تعهداتی که باید در مورد آن انجام می‌شد، موضع گیری روسیه در این بازه و جاده استراتژیک لاچین چیست؟ فکر می‌کنید که مواضع روز‌های آینده به کدام طرف برود؟

تبریزی: این یک بازی پیچیده‌ای بود که در منطقه قفقاز جنوبی اتفاق افتاد تقریبا یک ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ترکیه بود چند ماه پیش، آقای پاشینیان با سفری که به بروکسل کرد و با نشستی که با سران شورای اروپا انجام داد برعکس همه سال‌ها حاکمیت جمهوری آذربایجان را بر منطقه قره باغ کوهستانی به رسمیت شناخت و ۸۶ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع حاکمیت آذربایجان را کاملا قبول کرد، با این اتفاق کاملا آن چالشی که ما بین دو کشور بود از بین رفت یعنی قره باغ کوهستانی جزو خاک آذربایجان شد و دیگر موضوعی نبود که ما سر آن بخواهیم چالش و تنش داشته باشیم وقتی این موضوع برطرف شد کار نیرو‌های حافظ صلح روسیه هم تمام شد در منطقه، روس‌ها الان می‌گویند وقتی پاشینیان خودش قبول کرده که این منطقه جزو خاک آذربایجان است، پس اصلا دیگر موضوعی وجود ندارد که ما به خاطر آن در منطقه حضور داشته باشیم برای همین دیگر روس‌ها خودشان را از این موضوع کنار کشیدند به شکلی و قبول کردند وقتی خوب دولت ارمنستان این موضوع را قبول کرده روس‌ها هم می‌گویند چالش شما برطرف شده و من هم بعنوان نیروی حافظ صلح حضورم این جا موضوعیتی ندارد.

سوال: پس می‌توانیم جمع بندی کنیم که یکی از اهداف جمهوری آذربایجان در منطقه قره باغ انحلال حکومت است؟

تبریزی: دقیقا، چیزی که الان اعلام شده این است که این حمله تا زمانی که حکومت آرتساخ از بین نرود یعنی تا زمانی که این مجلس خودخوانده اعلام انحلال نکند و نیرو‌های نظامی که در منطقه وجود دارند منحل نشوند آذربایجان به این حملات خودش به منطقه قره باغ ادامه خواهد داد.

سوال: آقای پاک آئین بپردازیم به ارتباط و همکاری‌های رژیم صهیونیستی و آذربایجان با شدت سیاست‌های تهاجمی باکو در منطقه قره باغ و ببینیم که چه ارتباطی دارند؟

پاک آئین: آقای دکتر خیلی دقیق گفتند ، من یکی دو نکته را اضافه کنم راجع به مطلبی که قبلا عرض کردم که علت تسریع در این مسئله یکی این بود که روسیه احساس کرد که با توجه به این که آقای پاشینیان خودش قره باغ را در تمامیت ارضی آذربایجان اعلام کرده، دیگر دلیلی ندارد که روسیه هم موضعی بگیرد و لذا گفت حالا که نظر آقای پاشینیان این است این حق برای آذربایجان محفوظ است که از تمامیت ارضی خودش دفاع کند، یکی از اشتباهات آقای پاشینیان این بود که در این مقطع بسیار حساس، به طرف غرب گرایش پیدا کرد و یک رزمایش ده روزه را با آمریکا برگزار کرد و قبل از این اعلام کرد که اشتباه راهبردی ارمنستان ارتباط با روسیه بوده، خوب این مسئله روسیه را بسیار رنجاند و باعث ذوق زدگی غرب شد تا حدی که نماینده ناتو اعلام کرد با این وصف ما می‌توانیم ارمنستان را در آینده به عضویت ناتو در بیاوریم، خوب این مسائل باعث شد که آقای پوتین هم همین صحبتی که ایشان فرمودند را اعلام کند یعنی احساس بی تعهدی بکند نسبت به اجرای توافق مسکو و در واقع چراغ سبزی بود به آذربایجان برای این که تشدید کند حمله خودش را به قره باغ، دومین نکته هم انتخاباتی بود که در قره باغ برگزار شد یعنی اصلا در این مقطعی که نباید اقدامات تحریک آمیز رخ می‌داد، دولت خودخوانده قره باغ آمد و یک انتخابات برگزار کرد و پارلمان قره باغ فرد جدیدی را به جای رئیس قبلی قره باغ اعلام کرد این حرکت مورد محکومیت جامعه جهانی حتی اتحادیه اروپا واقع شد، چون هیچ کدام از این‌ها تمامیت ارضی آذربایجان را نقض شده نمی‌پذیرفتند و لذا این باعث شد که موضع آذربایجان برای اعمال فشار بر قره باغ بیشتر شود، کشته شدن ۴ نفر از افسران وزارت کشور که پریروز انجام شد این هم بهانه‌ای شد این‌ها آمده بودند در مسیر مین گذاری شده بود و این‌ها از دست رفتند و آذربایجان همه به بهانه این که ارمنستان این مین‌ها را در منطقه کاشته این عملیات را انجام داد و تسریع کرد عرض کردم مواردی باعث شد که تسریع شود در حملات آذربایجان به قره باغ، در رابطه با بحث رژیم صهیونیستی با توجه به تنیدگی روابط رژیم صهیونیستی با جمهوری آذربایجان و این که این رژیم یکی از فروشندگان و اصلی‌ترین فروشنده سلاح به جمهوری آذربایجان است این رژیم علاقمند نیست که این مناقشه تمام شود، برخی از کشور‌ها در این منطقه از جمله این رژیم علاقمند نیستند که مناقشه قره باغ تمام شود یکی رژیم صهیونیستی است که چنانچه این مناقشه به پایان برسد دیگر بهانه‌ای برای فروش سلاح به جمهوری آذربایجان ندارد و این باعث خواهد شد که نفوذش در این جمهوری کاهش یابد، خود غربی‌ها هم علاقمند نیستند که این مناقشه تمام شود، آمریکا و اروپا هم علاقمند هستند که این مناقشه بماند، چون اگر این مناقشه تمام شود آمریکا و اروپا دیگر بهانه‌ای ندارند برای این که وارد منطقه شود، ترکیه هم علاقمند نیست مناقشه تمام شود ترکیه به دنبال این است که از کریدور سیونیک استفاده کند برای رسیدن به خزر، در واقع بازشدن این کریدور را مقدم می‌داند بر آزادی قره باغ و الان که آذربایجان آن موضوع را کنار گذاشته و وارد مسئله قره باغ شده ترکیه هم از این مسئله راضی نیست.

سوال: امروز هم اظهار نظر‌های آقای اردوغان را در مورد این موضوع داشتیم.

پاک آئین: بله اخیرا وزیر امور خارجه آذربایجان به آنکارا رفت، هم آقای اردوغان و هم آقای فیدان وزیر امور خارجه ترکیه در جلوی آقای بایراموف که وزیر خارجه آذربایجان است اعلام کردند که زنگزور یعنی این منطقه‌ای که امروز در خاک ارمنستان است متعلق به جمهوری آذربایجان است، اما وزیر خارجه آذربایجان هیچ عکس العملی نشان نداد و این مسئله را تائید نکرد این نشان دهنده این است که اختلاف نظر‌هایی هم الان بین ترکیه وجود دارد به دلیل این که ترکیه علاقمند نیست که این مسئله خاتمه یابد.

سوال: به زنگزور اشاره کردید گشایش این کریدور را بررسی کنیم که هدفش چیست که مورد نظر علی اف و اردوغان است و ببینیم چه آثار و پیامد‌هایی خواهد داشت؟ آقای دکتر تبریزی بفرمائید.

تبریزی: در همین دقایق پیش که اردوغان در مجمع عمومی سازمان ملل صحبت کرده ایشان گفتند که حمله نظامی آذربایجان به منطقه قره باغ تا زمانی که کریدور سیونیک به دست نیاید تمام نخواهد شد و این نشان می‌دهد که برخلاف صحبتی که آقای دکتر پاک آئین انجام می‌دهند، یک برنامه از پیش تعیین شده است این حمله فقط برای بازپس گیری منطقه قره باغ نیست این عملیات نظامی که آذربایجان الان در منطقه قره باغ انجام می‌دهد پیش نیاز حملات دیگری است برای بازکردن همان کریدور زنگزور و تصرف منطقه جنوب ارمنستان یا منطقه سیونیک ارمنستان، ببینید خیلی وقت‌ها دوستان می‌پرسند که خط قرمزی را حضرت آقا مشخص فرمودند که اگر تغییرات ژئوپلتیک در مرز‌های شمال غرب ایران اتفاق بیفتد خط قرمز ایران است و به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهد، حمله آذربایجان به منطقه قره باغ که جزو این خط قرمز‌ها نیست، بله جزو این خط قرمز نیست، ولی این راحساب کنید این پیش نیاز در آذربایجان برای حمله به منطقه دیگری، در دو هفته گذشته اذربایجان در سه نقطه هم مرز با ارمنستان نیرو دپو کرده، یکی از این مناطق منطقه جرموک است نزدیک‌ترین منطقه خاک آذربایجان به منطقه نخجوان، تقریبا در ۵۰ کیلومتری شمال مرز‌های ایران و ارمنستان، این منطقه ۲۰ کیلومتر است، مرز ایران و ارمنستان یعنی فاصله بین نخجوان و خاک اصلی آذربایجان حدود ۴۰ کیلومتر است، ولی آن فاصله ۲۰ کیلومتری است، پلن بی جمهوری آذربایجان مطمئنا اگر منطقه زنگزور بالای مرز ایران نشود، راه اندازی یک کریدور در منطقه جرموک است، این کریدور باز هم اگر اتفاق بیفتد منطقه جنوب ارمنستان از حیز انتفاع ساقط می‌شود و ارمنستان دیگر هیچ حاکمیتی بر منطقه جنوب خودش نخواهد داشت و به مرور زمان منطقه جنوب ارمنستان به خاک آذربایجان الحاق خواهد شد و این همان هدف بلندمدتی است که ترکیه و آذربایجان در پی آن هستند. من فکر نمیکنم آذربایجان بدون هماهنگی کامل با جمهوری ترکیه در منطقه قره باغ کوهستانی عملیاتی انجام داده باشد، این کریدور زنگزور به شدت برای جمهوری اسلامی مهم است، به غیر از این که مطامع دولت ترکیه را می‌تواند برطرف کند یعنی دسترسی به یک جهان ترک، دسترسی به خاک آذربایجان، دریای کاسپین و آسیای میانه و دسترسی به یک حکومت امپراطوری جهان ترک خودش، این هدفی نیست که دولت ترکیه به راحتی از آن دست بکشد و دولت آذربایجان به عنوان یک کارگزار دولت ترکیه در منطقه دارد این اهداف را انجام می‌دهد، باید این را لحاظ کنید که آیا واقعا اختلافات بین ارمنستان و آذربایجان سوء تفاوت مرزی است، یعنی اگر قره باغ گرفته شود دیگر هیچ چشم طمعی به دیگر مناطق ارمنستان ندارد؟ آقای علی اف چند ماه پیش صحبت کرد و یک مفهوم جدید را برای خودش در مصاحبه‌ای که با کانال‌های آذربایجان انجام داد به وجود آورد، آذربایجان غربی، منظور از آذربایجان که حتما به کشور خودمان الحاق خواهیم کرد، منظور از آذربایجان غربی، منطقه جنوب ارمنستان است و فکر هم نمی‌کنم برخلاف آن چیزی که دکتر پاک آئین می‌گوید دولت آذربایجان از این هدف غایی خودش دست کشیده باشد جزو اهداف بلندمدت آذربایجان و ترکیه تصرف منطقه جنوب ارمنستان، بستن راه‌های ارتباطی ایران به سمت اروپا است و این به شدت برای ایران خطرناک است و نباید به سادگی از آن گذشت.

سوال: آقای پاک آئین بپردازیم به نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران در جلوگیری از تشدید اوضاع هم حوزه امنیتی و هم حوزه نظامی در قره باغ.

پاک آئین: یک نکته عرض کنم این که آقای اردوغان در سازمان ملل می‌گوید قره باغ آزاد نمی‌شود مگر این که زنگزور ایجاد شود این به این معنا است که برای اردوغان مقدم این است که زنگزور باز شود همان حرفی است که بنده عرض کردم، اما ببینید اصول جمهوری اسلامی ایران بسیار منطقی و قابل پذیرش ومنطق با موازین بین المللی است در سطح مقام معظم رهبری هم اعلام شده، یک ما از تمامیت ارضی کشور‌های منطقه حمایت می‌کنیم و مخالف تغییر مرز‌های بین المللی هستیم و در این موضع ما کاملا قاطع هستیم هم با مانور‌هایی که انجام شد این قاطعیت را نشان دادیم و هم در دیدار‌های دیپلماتیک که با مقامات آذربایجان داشتیم، با ترکیه و روسیه داشتیم صریحا خط قرمز خودمان را اعلام کردیم ما به هیچ وجه تغییرات ژئوپلتیکی را نمی‌پذیریم، در عین حال مقام معظم رهبری فرمودند که همه شهر‌های اشغال شده آذربایجان باید آزاد شود، تنها رهبری که این مطلب را گفتند رهبر معظم انقلاب بودند نه پوتین این حرف را زده، پوتین علاقمند است که قره باغ حل نشود برای این که این دو کشور به او وابسته شوند، نه غربی‌ها گفتند و نه اردوغان گفتند این موضع اصولی ما است یعنی ما قره باغ را در تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان می‌دانیم و علاقمند هستیم از طریق مسالمت آمیز قره باغ برگردد به جمهوری آذربایجان، در عین حال بسیار قاطع هستیم در رعایت حقوق ارامنه و این را به جمهوری آذربایجان هم گفتیم و رهبر معظم انقلاب هم صریحا اعلام کردند که حتما باید ارامنه حقوقشان در قره باغ حفظ شود، هرکدام خدشه دار شد قطعا ما مقابله خواهیم کرد یعنی در این تردیدی نداریم، این که طراحی جمهوری آذربایجان چه باشد و طراحی ترکیه چه باشد، این‌ها مربوط به آینده است فعلا وضعیت به این صورت است، ولی اگر آن‌ها بخواهند رویه شان را عوض کنند و تصمیم دیگری بگیرند قطعا ما هم موضع قاطع خودمان را اعلام می‌کنیم.

سوال: آقای تبریزی جمع بندی خودتان را بفرمائید.

تبریزی: به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک ما شاهد تحولات دیگری در منطقه قفقاز جنوبی باشیم و این کشورگشایی حالا این حمله به منطقه جنوب ارمنستان از طریق آذربایجان به نظر من طبق پیش بینی‌ها اتفاق خواهد افتاد براساس شواهد میدانی و نیرو‌هایی که جا به جا می‌شود در منطقه هم مرز با ارمنستان به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی باید مواضعش را به شدت قاطعانه اعلام کند و یک پلن بی هم داشته باشد که اگر این حملات از عمق خاک ارمنستان اتفاق افتاد جمهوری اسلامی به چه شکل می‌تواند به مسئله ورود کند و منافع جمهوری اسلامی را در این مسئله رعایت کند.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما