از منظر زمانی، افطاری قالیباف و میزبانی او از محافظهکاران میانهرویی چون ناطقنوری و علی لاریجانی واجد اهمیت است.
به گزارش شهدای ایران، روزنامه هم میهن در گزارشی با عنوان «چرا دیدار محمدباقر قالیباف با علیاکبر ناطقنوری و علی لاریجانی فراتر از یک عکس است؟» به تحلیل افطاری رئیس مجلس با روسای پیشین مجلس پرداخته است که بخشی از آن را در ادامه خواهید خواند:
یکی از جملات ضربالمثلمانند در حوزه ژورنالیسم و فتوژورنالیسم این است که «گاهی یک عکس، کار ده مقاله میکند». ادعای بیجایی نیست، اگر این سخن را به عرصه سیاست هم تعمیم دهیم و بگوییم: «گاهی یک عکس، بیش از ده سخنرانی و مانیفست پیامی را منتقل میکند و تاثیر میگذارد». برای اثبات این ادعا لازم هم نیست راه دوری برویم. همین اواخر پارسال بود که انتشار عکسی از پرویز ثابتی، مقام امنیتی ساواک، در تجمع اپوزیسیون چنان بحثبرانگیز شد که تمام رشتههای چندماهه جریان برانداز بهویژه سلطنتطلبان را پنبه کرد و آنان را از موضع مدعی و طلبکار در جایگاه متهم و پاسخگو قرار داد. انتشار یک عکس از افطاری قالیباف برای روسای سابق مجلس نیز میتواند چنین کارکردی داشته باشد؛ عکسی که آن را باید فراتر از یک عکس دید و پیامهای سیاسی آن را شکافت و دریافت.
تصویر دیدار مشترک قالیباف با روسای سابق مجلس در روزهایی منتشر میشود که شکاف و اختلاف درون پارلمان به اوج رسیده است و همزمان، اختلافات مجلس با دولت همسو و متحد نیز از پرده بیرون افتاده است. علت اصلی این مسئله نیز، فعالیت مجلس در سال پایانی و نزدیک شدن به موسم انتخابات است که کاندیداها و نامزدهای انتخاباتی را وامیدارد در قبال وضعیت کلی کشور مواضع خود را شفاف کنند. این شفافسازی برای نامزدها و جریانهای حاضر در انتخابات دستکم در دو حوزه ضرورت دارد.
نخست، در قبال تحولات و تعارضات اجتماعی؛ همان موضوعی که بیش از همیشه در ناآرامیهای سال گذشته بروز و ظهور عینی یافت و همچنان هم از مسائل چالشبرانگیز جامعه است.
دوم، در قبال شرایط اقتصادی و معیشتی؛ مسئلهای که از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم با حمایت مجلس یازدهم، وضعیت بدتری حتی در قیاس با بدترین سالهای دولت قبل پیدا کرده است و چشمانداز و انتظارات تورمی بیش از 50درصدی را در نزد اقتصاددانان برای سال جدید شکل داده است. طبعا، پرداختن به این موضوع، بدون اعلام موضع نامزدها و جریانها درباره مسائل سیاست خارجی و بلاتکلیف ماندن توافق هستهای ممکن نیست.
این روزها در کلیت جامعه، این دو مسئله و چالش به محور و مضمون اصلی بحثها، خبرها و حتی صفبندیها تبدیل شده است و پیامدهای آشکار خود را بر فضای سیاسی و نیروهای درون بلوک قدرت نیز برجای گذاشته است. چنانکه در عالیترین سطح نظام سیاسی نیز ازیکسو، بر «مهار تورم» تاکید میشود و از سوی دیگر، نسبت به شکلگیری دوقطبی میان نیروهای متدین و مومن با دیگر بخشهای جامعه ایران هشدار داده میشود. طبعا، این بازخوردها در سطوح پایینتر ساختار سیاسی (دولت و مجلس) گستردهتر است و به شفافشدن آرایش نیروهای سیاسی و احتمالا، شکلگیری صفبندیها و مرزبندیهای جدید میان نیروهای درون ساخت قدرت منجر میشود. عکس مشترک قالیباف با روسای سابق مجلس (بهویژه علیاکبر ناطقنوری و علی لاریجانی) در چنین بستر زمانی است که معنادارتر میشود.
چنانکه در همین هفتههای اخیر، موضوعاتی چون تصویب لایحه حمایت از زنان و نیز چگونگی مقابله با حجاب به شکاف و رودررویی آشکار میان موافقان و مخالفان محمدباقر قالیباف انجامیده است. مکاتبات صریح و بیسابقه یکی از نمایندگان نزدیک به قالیباف با دبیرکل جبهه پایداری، شکافهای بالقوه میان دو طیف اصلی مجلس یازدهم را بالفعل کرد. از سوی دیگر، قطعی شدن استیضاح یک وزیر دولت سیزدهم از سوی مجلس که دیروز صورت گرفت، شکاف زیرپوستی «دولت/ مجلس» بهویژه در حوزه مسائل اقتصادی را بالفعل کرد؛ آنهم در مورد وزیری که آبانماه پارسال یک بار استیضاح شده بود و رای اعتماد مجدد گرفته بود. یا موضوع بلاتکلیف ماندن تاسیس سازمان بازرگانی از سوی مجلس که دیروز واکنش یکی از معاونان سیدابراهیم رئیسی را هم برانگیخت تا به نمایندگان بگوید: «مناسب بود دوستان، مسیر دیگری برای انتقال پیامهای جانبی انتخاب میکردند!».
حتی در حوزه سیاست داخلی هم چنین شکافها و تعارضهایی آشکار شده است. چنانکه یک روز پس از بیانات اخیر رهبری و تاکید ایشان بر برگزاری انتخاباتی خوب و سالم با مشارکت بالا و مبتنی بر رقابت و امنیت، ناگهان خبری از مجلس بیرون آمد که قرار است افرادی که سابقه سه دوره نمایندگی را دارند، از حق کاندیداتوری محروم شوند؛ موضوعی که انتشار آن در محافل سیاسی، بیش از همه ذهنها را به سمت علی لاریجانی، رئیس سه دوره مجلس برد. خبر چنین مصوبهای را یکی از نمایندگان نزدیک به قالیباف رد کرد و حال، لاریجانی به مهمانی افطار قالیباف رفته است تا روسای سابق و فعلی مجلس پاسخی تلویحی به تلاش طیفی از نمایندگان برای حذف شبهقانونی لاریجانی و دیگر پارلمانتاریستهای باسابقه و کهنهکار داده باشند.
چنین است که از منظر زمانی، افطاری قالیباف و میزبانی او از محافظهکاران میانهرویی چون ناطقنوری و علی لاریجانی (و حتی غلامعلی حدادعادل که در ناآرامیهای سال گذشته مواضع نسبتا مسالمتجویانهای اتخاذ کرد)، واجد اهمیت است. افطاریای که در رمضان سالهای قبل خبری از آن نبود و حال، به فرصتی برای نمایش قدرت و توان چرخش قالیباف از راست تندرو و متحد دولت رئیسی به سوی نیروهای ریشهدارتر و میانهروتر جبهه محافظهکاران تبدیل شده است. این تحلیل، زمانی پررنگتر میشود که بهخاطر آوریم علی لاریجانی نیز در مجلس هشتم زمانی که تصمیم خود را برای فاصله گرفتن جدی از دولت تندروی محمود احمدینژاد گرفت، آذرماه 1387 همایشی تحت عنوان «سی سال قانونگذاری» برپا کرد و روسای سابق مجلس (هاشمیرفسنجانی، ناطقنوری، مهدی کروبی و حدادعادل) را فراخواند و در کنار آنان نشست. اقدامی که گرچه آن زمان وجهی سمبلیک داشت، اما هرچه گذشت، پیامدهای عملی خود را در میدان سیاست بروز داد. پیامدهایی که از فضای پس از انتخابات 1388 تا مواجهه با احمدینژاد در «یکشنبه سیاه» و از روی کار آمدن دولت حسن روحانی تا دستیابی به برجام را در بر میگرفت. گویی، قالیباف در بهار 1402 در همان نقطه چرخش تاریخی از تندروی به میانهروی قرار دارد که لاریجانی در پاییز 1387 قرار داشت.
یکی از جملات ضربالمثلمانند در حوزه ژورنالیسم و فتوژورنالیسم این است که «گاهی یک عکس، کار ده مقاله میکند». ادعای بیجایی نیست، اگر این سخن را به عرصه سیاست هم تعمیم دهیم و بگوییم: «گاهی یک عکس، بیش از ده سخنرانی و مانیفست پیامی را منتقل میکند و تاثیر میگذارد». برای اثبات این ادعا لازم هم نیست راه دوری برویم. همین اواخر پارسال بود که انتشار عکسی از پرویز ثابتی، مقام امنیتی ساواک، در تجمع اپوزیسیون چنان بحثبرانگیز شد که تمام رشتههای چندماهه جریان برانداز بهویژه سلطنتطلبان را پنبه کرد و آنان را از موضع مدعی و طلبکار در جایگاه متهم و پاسخگو قرار داد. انتشار یک عکس از افطاری قالیباف برای روسای سابق مجلس نیز میتواند چنین کارکردی داشته باشد؛ عکسی که آن را باید فراتر از یک عکس دید و پیامهای سیاسی آن را شکافت و دریافت.
تصویر دیدار مشترک قالیباف با روسای سابق مجلس در روزهایی منتشر میشود که شکاف و اختلاف درون پارلمان به اوج رسیده است و همزمان، اختلافات مجلس با دولت همسو و متحد نیز از پرده بیرون افتاده است. علت اصلی این مسئله نیز، فعالیت مجلس در سال پایانی و نزدیک شدن به موسم انتخابات است که کاندیداها و نامزدهای انتخاباتی را وامیدارد در قبال وضعیت کلی کشور مواضع خود را شفاف کنند. این شفافسازی برای نامزدها و جریانهای حاضر در انتخابات دستکم در دو حوزه ضرورت دارد.
نخست، در قبال تحولات و تعارضات اجتماعی؛ همان موضوعی که بیش از همیشه در ناآرامیهای سال گذشته بروز و ظهور عینی یافت و همچنان هم از مسائل چالشبرانگیز جامعه است.
دوم، در قبال شرایط اقتصادی و معیشتی؛ مسئلهای که از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم با حمایت مجلس یازدهم، وضعیت بدتری حتی در قیاس با بدترین سالهای دولت قبل پیدا کرده است و چشمانداز و انتظارات تورمی بیش از 50درصدی را در نزد اقتصاددانان برای سال جدید شکل داده است. طبعا، پرداختن به این موضوع، بدون اعلام موضع نامزدها و جریانها درباره مسائل سیاست خارجی و بلاتکلیف ماندن توافق هستهای ممکن نیست.
این روزها در کلیت جامعه، این دو مسئله و چالش به محور و مضمون اصلی بحثها، خبرها و حتی صفبندیها تبدیل شده است و پیامدهای آشکار خود را بر فضای سیاسی و نیروهای درون بلوک قدرت نیز برجای گذاشته است. چنانکه در عالیترین سطح نظام سیاسی نیز ازیکسو، بر «مهار تورم» تاکید میشود و از سوی دیگر، نسبت به شکلگیری دوقطبی میان نیروهای متدین و مومن با دیگر بخشهای جامعه ایران هشدار داده میشود. طبعا، این بازخوردها در سطوح پایینتر ساختار سیاسی (دولت و مجلس) گستردهتر است و به شفافشدن آرایش نیروهای سیاسی و احتمالا، شکلگیری صفبندیها و مرزبندیهای جدید میان نیروهای درون ساخت قدرت منجر میشود. عکس مشترک قالیباف با روسای سابق مجلس (بهویژه علیاکبر ناطقنوری و علی لاریجانی) در چنین بستر زمانی است که معنادارتر میشود.
چنانکه در همین هفتههای اخیر، موضوعاتی چون تصویب لایحه حمایت از زنان و نیز چگونگی مقابله با حجاب به شکاف و رودررویی آشکار میان موافقان و مخالفان محمدباقر قالیباف انجامیده است. مکاتبات صریح و بیسابقه یکی از نمایندگان نزدیک به قالیباف با دبیرکل جبهه پایداری، شکافهای بالقوه میان دو طیف اصلی مجلس یازدهم را بالفعل کرد. از سوی دیگر، قطعی شدن استیضاح یک وزیر دولت سیزدهم از سوی مجلس که دیروز صورت گرفت، شکاف زیرپوستی «دولت/ مجلس» بهویژه در حوزه مسائل اقتصادی را بالفعل کرد؛ آنهم در مورد وزیری که آبانماه پارسال یک بار استیضاح شده بود و رای اعتماد مجدد گرفته بود. یا موضوع بلاتکلیف ماندن تاسیس سازمان بازرگانی از سوی مجلس که دیروز واکنش یکی از معاونان سیدابراهیم رئیسی را هم برانگیخت تا به نمایندگان بگوید: «مناسب بود دوستان، مسیر دیگری برای انتقال پیامهای جانبی انتخاب میکردند!».
حتی در حوزه سیاست داخلی هم چنین شکافها و تعارضهایی آشکار شده است. چنانکه یک روز پس از بیانات اخیر رهبری و تاکید ایشان بر برگزاری انتخاباتی خوب و سالم با مشارکت بالا و مبتنی بر رقابت و امنیت، ناگهان خبری از مجلس بیرون آمد که قرار است افرادی که سابقه سه دوره نمایندگی را دارند، از حق کاندیداتوری محروم شوند؛ موضوعی که انتشار آن در محافل سیاسی، بیش از همه ذهنها را به سمت علی لاریجانی، رئیس سه دوره مجلس برد. خبر چنین مصوبهای را یکی از نمایندگان نزدیک به قالیباف رد کرد و حال، لاریجانی به مهمانی افطار قالیباف رفته است تا روسای سابق و فعلی مجلس پاسخی تلویحی به تلاش طیفی از نمایندگان برای حذف شبهقانونی لاریجانی و دیگر پارلمانتاریستهای باسابقه و کهنهکار داده باشند.
چنین است که از منظر زمانی، افطاری قالیباف و میزبانی او از محافظهکاران میانهرویی چون ناطقنوری و علی لاریجانی (و حتی غلامعلی حدادعادل که در ناآرامیهای سال گذشته مواضع نسبتا مسالمتجویانهای اتخاذ کرد)، واجد اهمیت است. افطاریای که در رمضان سالهای قبل خبری از آن نبود و حال، به فرصتی برای نمایش قدرت و توان چرخش قالیباف از راست تندرو و متحد دولت رئیسی به سوی نیروهای ریشهدارتر و میانهروتر جبهه محافظهکاران تبدیل شده است. این تحلیل، زمانی پررنگتر میشود که بهخاطر آوریم علی لاریجانی نیز در مجلس هشتم زمانی که تصمیم خود را برای فاصله گرفتن جدی از دولت تندروی محمود احمدینژاد گرفت، آذرماه 1387 همایشی تحت عنوان «سی سال قانونگذاری» برپا کرد و روسای سابق مجلس (هاشمیرفسنجانی، ناطقنوری، مهدی کروبی و حدادعادل) را فراخواند و در کنار آنان نشست. اقدامی که گرچه آن زمان وجهی سمبلیک داشت، اما هرچه گذشت، پیامدهای عملی خود را در میدان سیاست بروز داد. پیامدهایی که از فضای پس از انتخابات 1388 تا مواجهه با احمدینژاد در «یکشنبه سیاه» و از روی کار آمدن دولت حسن روحانی تا دستیابی به برجام را در بر میگرفت. گویی، قالیباف در بهار 1402 در همان نقطه چرخش تاریخی از تندروی به میانهروی قرار دارد که لاریجانی در پاییز 1387 قرار داشت.