شهدای ایران:در شناخت درست مساله حجاب یا بهتر بگوییم «بحران حجاب» در ایران کنونی چندین مغالطه یا کژتابی رخ می دهد که باعث می شود مساله به درستی فهم نگردد.
و طبیعی است که وقتی صورت مساله درست فهمیده نشود، یا علتهای اصلی شناسایی نشوند، نمی توان به حل آن امیدوار بود.
به طور خلاصه این موارد عبارتنداز:
۱-وقتی از دغدغه مندان مساله حجاب، علت بی حجابی سوال می شود معمولا ادله ای مثل جهل بی حجابها به حکم شرعی و ندانستن مساله فقهی انرا عنوان می کنند و گمان می کنند که علت عمده بی حجابی ها، مطلع نبودن از دستور خداست. بعضی دیگر لجبازی افراد بی حجاب به خاطر برخوردهای تند و افراطی عده ای در اول انقلاب را دلیل اصلی آن می دانند. (غافل از آنکه بیشتر کسانی که الان مشکل حجاب دارند متولدین دهه ۶۰، ۷۰ و ۸۰ هستند) و عده ای نبودن لباس مناسب (مانتوی جلوبسته و بلند یا چادر ارزان) را دلیل اصلی بی حجابی می دانند، حال آنکه طبق آمار دقیق این سه مورد مشهور، از کمترین درصد بهره مند هستند و به هیچ وجه علت اصلی نمی باشند.
۲- در بعضی سخنرانی ها و جلسات می شنویم که بعداز شهید مطهری (ره) دیگر کتاب خوبی در مساله حجاب چاپ نشده که متاسفانه این سخن ناشی از جهل گوینده به پژوهشها و تحقیقات خوب منتشر شده در این مساله است؛ کتب خوب آقایانی مثل زیبایی نژاد، عباس رجبی وغلامی ...
هر چند متاسفانه کتب ضعیف و تکراری در این مساله زیاد به دست نشر سپرده شده است.
۳- از دیگر کژتابی های مشهور، مقایسه افراد بی حجاب با خانم های روستایی یا عشایری است که از قدیم الایام بخشی از حجاب خود را رعایت نمی کردند. این قیاس مع الفارق ،ناشی از عدم فهم موضوع بی حجابی است که پدیده ای «مدرن » و شهری است. و از طبقه متوسط جدید بعداز مشروطه شروع می شود و کم کم به کل اقشار تسری پیدا کرده و در حقیقت باید آنرا دنباله سیل برهنگی جهانی دانست که پس لرزه های آن تا این حد به کشور ما وارد شده است.بی شک بزرگترین مروج جهانی این برهنگی رسانه های غربی بالاخص سینمای هالیوود می باشد
۴- حجاب فقط حق الناس نیست، بلکه حق الله هم هست، با این حساب اگر زنی مایل به بی حجابی بود، پدر و همسر او هم راضی بودند محیطی هم که در آن زندگی می کند همه راضی بودند! باز هم مجوز بی حجابی نیست، چون در صورت چنین فرضی باز حق الله باقی مانده و خدا هنوز راضی نشده است! از همین جا می توان دریافت علت حجاب زن، فقط گناه نکردن مردان نیست!
۵- در روایات وارد شده «که فرزندان خود را به غیر آداب زمانتان تربیت کنید»
بعضی افراد این حدیث را چنین فهم کرده اند که یعنی آنها را آزاد و رها بگذارید، در هیچ کار آنها دخالت نکنید، بگذارید خودشان تصمیم بگیرند، حتی آنها را راهنمایی هم نکنید! این کج فهمی از آن حدیث شریف است، آن حدیث فقط به آداب اشاره می کند نه به اصول و قواعد تربیت.
۶- بعضی برای حل مشکل حجاب به سراغ افراد بی حجاب رفته وعلت آنرا ازخود آنها سوال می کنند ؛این روش هر چندگاهی به صواب نزدیک می شود ولی به دو دلیل جامع و کامل نیست؛ اولا: این روش تحقیق، علمی نیست و علت واقعی بد پوششی را نشان نمی دهد بلکه بیشتر عوامل احساسی را معرفی می کند. ثانیا: میزان صداقت مخاطبین در این نظرسنجی مشخص نیست و ای بسا افراد با محدودیتهایی مثل خجالت، ترس یا تعصب جواب بدهند که نشاندهنده نظر واقعی آنها نیست.
۷- در کشور ما ۲۶ نهاد متولی حل مساله حجاب هستند، از همین جا می توان فهمید که مساله حجاب حل نخواهد شد، بلکه همانطور که تاکنون شاهد بوده ایم هر یک به دیگری حواله داده و از زیربار مسئولیت خود شانه خالی کرده اند. راه حل این مسئولیت گریزی تقسیم تخصصی وظایف زیر نظر یک مرجع پرسشگر می باشد.
۸- اکثر جلسات گفتگو ، نوشته ها و حتی سمینارهایی که در باره حجاب برگزار می شود به دردودل و عقده گشایی افراد دردمند و دلسوز می گذرد و کمتر به راه حل کاربردی و قابل اجرا پرداخته می شود، پیشنهاد مشخص نویسنده تفکیک این دو برنامه از یکدیگر است، تا افراد در مرحله اول دردودل کرده و نگرانی های خود را بروز بدهند و در گام دوم که مهم تر است راهکارهای عملی برای حل مشکل ارائه دهند.
۹- کژتابی دیگر، دادن وزن کم به مساله حجاب در فرهنگ قرآن و روایات است ؛در جمع ۳ آیه و ۲۰ حدیث بیشتر درباره حجاب وارد نشده است، حال آنکه در بعضی از موارد مثل دروغ، غیبت، شرک، ربا، حسد و ... صدها حدیث و ایه آمده است.
آیا این توجه بیش از حد و افراطی ما به مساله حجاب را نشان نمی دهد؟!
در پاسخ باید گفت حجاب مساله اصلی آن روزگار نبود و این بحران جهان مدرن است، خانم های حجاز به طور طبیعی جلباب و خمار داشتند و تاکید قرآن فقط به استفاده درست از آن بود، پس این را با برهنگی جدید مشهود در رسانه ها و جوامع مدرن و شبه مدرن امروزی نمی توان مقایسه کرد.
یکی از وظایف مجتهد تشخیص همین اولویت هاست همانطور که آیت ا... مکارم شیرازی می فرمایند: امروز حجاب پرچم اسلام است.
و طبیعی است که وقتی صورت مساله درست فهمیده نشود، یا علتهای اصلی شناسایی نشوند، نمی توان به حل آن امیدوار بود.
به طور خلاصه این موارد عبارتنداز:
۱-وقتی از دغدغه مندان مساله حجاب، علت بی حجابی سوال می شود معمولا ادله ای مثل جهل بی حجابها به حکم شرعی و ندانستن مساله فقهی انرا عنوان می کنند و گمان می کنند که علت عمده بی حجابی ها، مطلع نبودن از دستور خداست. بعضی دیگر لجبازی افراد بی حجاب به خاطر برخوردهای تند و افراطی عده ای در اول انقلاب را دلیل اصلی آن می دانند. (غافل از آنکه بیشتر کسانی که الان مشکل حجاب دارند متولدین دهه ۶۰، ۷۰ و ۸۰ هستند) و عده ای نبودن لباس مناسب (مانتوی جلوبسته و بلند یا چادر ارزان) را دلیل اصلی بی حجابی می دانند، حال آنکه طبق آمار دقیق این سه مورد مشهور، از کمترین درصد بهره مند هستند و به هیچ وجه علت اصلی نمی باشند.
۲- در بعضی سخنرانی ها و جلسات می شنویم که بعداز شهید مطهری (ره) دیگر کتاب خوبی در مساله حجاب چاپ نشده که متاسفانه این سخن ناشی از جهل گوینده به پژوهشها و تحقیقات خوب منتشر شده در این مساله است؛ کتب خوب آقایانی مثل زیبایی نژاد، عباس رجبی وغلامی ...
هر چند متاسفانه کتب ضعیف و تکراری در این مساله زیاد به دست نشر سپرده شده است.
۳- از دیگر کژتابی های مشهور، مقایسه افراد بی حجاب با خانم های روستایی یا عشایری است که از قدیم الایام بخشی از حجاب خود را رعایت نمی کردند. این قیاس مع الفارق ،ناشی از عدم فهم موضوع بی حجابی است که پدیده ای «مدرن » و شهری است. و از طبقه متوسط جدید بعداز مشروطه شروع می شود و کم کم به کل اقشار تسری پیدا کرده و در حقیقت باید آنرا دنباله سیل برهنگی جهانی دانست که پس لرزه های آن تا این حد به کشور ما وارد شده است.بی شک بزرگترین مروج جهانی این برهنگی رسانه های غربی بالاخص سینمای هالیوود می باشد
۴- حجاب فقط حق الناس نیست، بلکه حق الله هم هست، با این حساب اگر زنی مایل به بی حجابی بود، پدر و همسر او هم راضی بودند محیطی هم که در آن زندگی می کند همه راضی بودند! باز هم مجوز بی حجابی نیست، چون در صورت چنین فرضی باز حق الله باقی مانده و خدا هنوز راضی نشده است! از همین جا می توان دریافت علت حجاب زن، فقط گناه نکردن مردان نیست!
۵- در روایات وارد شده «که فرزندان خود را به غیر آداب زمانتان تربیت کنید»
بعضی افراد این حدیث را چنین فهم کرده اند که یعنی آنها را آزاد و رها بگذارید، در هیچ کار آنها دخالت نکنید، بگذارید خودشان تصمیم بگیرند، حتی آنها را راهنمایی هم نکنید! این کج فهمی از آن حدیث شریف است، آن حدیث فقط به آداب اشاره می کند نه به اصول و قواعد تربیت.
۶- بعضی برای حل مشکل حجاب به سراغ افراد بی حجاب رفته وعلت آنرا ازخود آنها سوال می کنند ؛این روش هر چندگاهی به صواب نزدیک می شود ولی به دو دلیل جامع و کامل نیست؛ اولا: این روش تحقیق، علمی نیست و علت واقعی بد پوششی را نشان نمی دهد بلکه بیشتر عوامل احساسی را معرفی می کند. ثانیا: میزان صداقت مخاطبین در این نظرسنجی مشخص نیست و ای بسا افراد با محدودیتهایی مثل خجالت، ترس یا تعصب جواب بدهند که نشاندهنده نظر واقعی آنها نیست.
۷- در کشور ما ۲۶ نهاد متولی حل مساله حجاب هستند، از همین جا می توان فهمید که مساله حجاب حل نخواهد شد، بلکه همانطور که تاکنون شاهد بوده ایم هر یک به دیگری حواله داده و از زیربار مسئولیت خود شانه خالی کرده اند. راه حل این مسئولیت گریزی تقسیم تخصصی وظایف زیر نظر یک مرجع پرسشگر می باشد.
۸- اکثر جلسات گفتگو ، نوشته ها و حتی سمینارهایی که در باره حجاب برگزار می شود به دردودل و عقده گشایی افراد دردمند و دلسوز می گذرد و کمتر به راه حل کاربردی و قابل اجرا پرداخته می شود، پیشنهاد مشخص نویسنده تفکیک این دو برنامه از یکدیگر است، تا افراد در مرحله اول دردودل کرده و نگرانی های خود را بروز بدهند و در گام دوم که مهم تر است راهکارهای عملی برای حل مشکل ارائه دهند.
۹- کژتابی دیگر، دادن وزن کم به مساله حجاب در فرهنگ قرآن و روایات است ؛در جمع ۳ آیه و ۲۰ حدیث بیشتر درباره حجاب وارد نشده است، حال آنکه در بعضی از موارد مثل دروغ، غیبت، شرک، ربا، حسد و ... صدها حدیث و ایه آمده است.
آیا این توجه بیش از حد و افراطی ما به مساله حجاب را نشان نمی دهد؟!
در پاسخ باید گفت حجاب مساله اصلی آن روزگار نبود و این بحران جهان مدرن است، خانم های حجاز به طور طبیعی جلباب و خمار داشتند و تاکید قرآن فقط به استفاده درست از آن بود، پس این را با برهنگی جدید مشهود در رسانه ها و جوامع مدرن و شبه مدرن امروزی نمی توان مقایسه کرد.
یکی از وظایف مجتهد تشخیص همین اولویت هاست همانطور که آیت ا... مکارم شیرازی می فرمایند: امروز حجاب پرچم اسلام است.
