وزیر بهداشت گفت در مبارزه با کرونا، ایران در ردیف ۱۰ کشور جهان قرار دارد و در رتبه بندی میزان مرگ و میر بر اثر کرونا در مرتبه ۵۷ دنیاست و باید این تلاش فعالین سلامت و همراهی مردم را قدر دانست.
به گزارش شهدای ایران، تعطیلات نوروز برای مسئولان حوزههای مختلف فرصتی است برای سرکشی و بازدید از حوزههای تحت پوشش خود تا مشکلات این مراکز را از نزدیک بررسی کرده و رفع کنند.
در نوروز سال جاری بهرام عین الهی، وزیر بهداشت به دو دانشگاه علوم پزشکی مهم کشور یعنی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و ایران رفت و از نزدیک با مسئولان این دو دانشگاه دیدار و گفتوگو کرد.
بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت در دیدار نوروزی با هیأت رئیسه و اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران با تبریک ایام شعبانیه و نوروز ۱۴۰۱ به مسائل مختلف نظام سلامت از جمله ماموریتها و جایگاه دانشگاه علوم پزشکی ایران پرداخت.
وی در دانشگاه علوم پزشکی ایران با شنیدن صحبتهای اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران و قول پیگیری درباره این موضوعات، عنوان کرد: این دانشگاه مزین به نام زیبای ایران است و بهترین نام در بین تمام دانشگاههای کشور محسوب می شود.
وزیر بهداشت ادامه داد: در زمان پهلوی، واقعا نام ایران از نظر پیشرفت در دنیا شناخته شده نبود و بسیاری از رشتههای علمی و مقاطع دانشگاهی وجود نداشت، ولی امروز ایران را در دنیا به نام امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب و حاج قاسم سلیمانی میشناسند که همراه با رشد و پیشرفت است.
عین اللهی تصریح کرد: آمریکاییها سالها در افغانستان بودند ولی این کشور شاهد پیشرفت نبود و نمونه آن را در اوایل انقلاب در ایران داشتیم که حتی اجازه نمیدادند در صنایع هوایی، حتی یک پیچ به دست مهندسان ایرانی باز و بسته شود.
ایران بین 10 کشور اول جهان در مبارزه با کروناست
وی ادامه داد: ایران این پیشرفت را در دوران کرونا نشان داد، به طوریکه در مبارزه با کرونا، ایران در ردیف ۱۰ کشور جهان قرار دارد و در رتبه بندی میزان مرگ و میر بر اثر کرونا در مرتبه ۵۷ دنیا است و باید این تلاش فعالین سلامت و همراهی مردم را قدر دانست.
وزیر بهداشت افزود: اساتید، دانشجویان و پرسنل دانشگاه علوم پزشکی ایران باید هم سنگ نام این دانشگاه تلاش کنند، زیرا بزرگترین عامل رشد دانشگاه نیروهای انسانی آن است، کما اینکه مسائل دیگر نیز دخیل هستند، ولی همان طور که رهبر معظم انقلاب نیز تاکید دارند نیروی انسانی نقش کلیدی دارد، بنابراین نیروی انسانی در دانشگاه باید به مانند یک دانشمند فعالیت کند.
عین اللهی با اشاره به اینکه در نظام سلامت راههای نرفته زیادی وجود دارد، گفت: در سال ۱۴۰۱ با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و نامگذاری شعار «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین» و رضایت ایشان از عملکرد نظام سلامت و همچنین قدردانی رئیس جمهور از فعالین سلامت؛ باید سیستمهای نظام سلامت منظبط تر شود.
وی با تشریح انظباط بخشی نظام سلامت توضیح داد: مهمترین تفاوت نظام سلامت ایران با نظام های سلامت انگلیس و آمریکا در همین انضباط در سیستم های عملکردی است و باید در این مسئله در سال ۱۴۰۱ رشد و ارتقاء پیدا کنیم.
رتبه چهارم ایران در سلول های بنیادین در جهان
وزیر بهداشت با اشاره به موفقیتهای زنده یاد سعید کاظمی آشتیانی رئیس اسبق پژوهشگاه رویان که رئیس جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز بود و در زمینه سلول های بنیادین جایگاه ایران را در جهان به مرتبه چهار و پنج دنیا ارتقاء داد، گفت: زمان به سرعت میگذرد و انتظارات از نظام سلامت بسیار زیاد است.
====
عین اللهی ادامه داد: با توجه به رضایت رهبر معظم انقلاب از نظام سلامت متعاقبا باید برای حفظ این رضایت عملکردی، تلاش دوچندان کرد زیرا برای سیستم سلامت این رضایت بار مسئولیت بیشتر ایجاد کرده است.
وی تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب با تاکید بر رشد مباحث دانش بینان، سال ۱۴۰۱ را شروع کردند، و این در حالی است که در نظام سلامت ۸۰۰ مرکز تحقیقات وجود دارد و باید از مقاله نویسی برای کسب عناوین دانشمند برتر؛ به سوی تحقیقات کاربردی برای رفع نیاز مردم پیش گام برداریم.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه دانشگاههای علوم پزشکی در سراسر کشور منتظر وزارت بهداشت نشوند و سریع برای اهمیت دادن به دانش و علم کاربردی اقدام کنند، افزود: باید به رسالت مان به خوبی عمل کنیم و در طول این ۴۳ سال انقلاب نیز ثابت شده که هر زمان به اتکای دانش بومی عمل کردیم، کشور نیز مستقل تر شده است.
هیچ محدودیتی برای واکسن سازان داخلی نداریم
عین اللهی با انتقاد از اینکه چرا باید در برخی مواقع در کشور دچار کمبود دارو شویم، گفت: این در حالی است که بهترین نخبههای داروسازی را در ایران داریم و هم اکنون نیز در حوزه تولید واکسن کرونا، ۶ مرکز در حال تولید واکسن هستند و وزارت بهداشت نیز به هیچ عنوان برای هیچ مرکزی محدودیت ایجاد نخواهد کرد.
وی با اشاره به تدوین برنامه استراتژی وزارت بهداشت با عنوان «عدالت و تعادل در نظام سلامت» افزود: همه دانشگاههای علوم پزشکی کشور از جمله دانشگاه علوم پزشکی ایران، برنامههای استراتژی خود را میتوانند با برنامه استراتژی وزارت بهداشت بر محور «عدالت و تعادل در نظام سلامت» همراه شوند.
فقط از یک چهارم امکانات درمانی استفاده میکنیم
وزیر بهداشت در ادامه با پرداختن به موضوع افزایش بهره وری در نظام سلامت، گفت: در ایران بالغ بر یک هزار بیمارستان، ۱۵۰ هزار تخت بیمارستانی و ۵۰۰ هزار پرسنل فعال وجود دارد، ولی فقط یک چهارم این منابع دارای بهره وری است و از سه چهارم آن استفاده نمیشود. بنابراین باید از این منابع برای خدمت بهتر به مردم استفاده شود.
===
عین اللهی با اشاره به اهمیت علوم پایه در نظام سلامت، گفت: علوم پایه در بیمارستانها و مراکز تحقیقاتی مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
وزیر بهداشت در ادامه پاسخ به برخی سئوالات و دغدغههای اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران در زمینه فراهم کردن امکانات برای اساتید تمام وقت جغرافیایی، عنوان کرد: معتقدم باید برای این اساتید تمام امکانات فراهم شود.
وی به ضعف خدمات در رشتههای توانبخشی نیز پرداخت و گفت: وزارت بهداشت به خدمات بخش خصوصی احترام میگذارد ولی همه مردم امکان مالی برای مراجعه به این بخش جهت دریافت خدمات توانبخشی نظیر گفتار درمانی، بینایی سنجی و موارد دیگر را ندارند و باید مراکز دولتی تقویت شود. بنابراین کار در بخش توانبخشی بسیار است.
عین اللهی با اشاره به اهمیت مباحث مدیریتی و تخصصی، ادامه داد: به طور مثال انتخاب یک فرد غیر متخصص در جایگاه یک دانشکده پزشکی پذیرفتنی نیست، کما اینکه داشتن تخصص باید در کنار تعهد تکمیل شود، که خوشبختانه اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران هر دو ویژگی تخصص و تعهد را دارند.
وی با تاکید بر ارتقای آموزش و دانشجوپروری از سوی اساتید دانشگاههای پزشکی،خاطرنشان کرد: بحث تربیت برای وزارت بهداشت بسیار اهمیت دارد و شاخص یک استاد حضور در آموزش کلاسهاست و اگر اساتیدی، زمان خود را فقط برای مقاله نویسی و چاپ در مجلات بین المللی برنامه ریزی کنند، از نظر وزات بهداشت نمره منفی تلقی میشود.
بهرام عین اللهی، ضمن دیدار با کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: ما سال 1401 را با فرمایشات مقام معظم رهبری آغاز کردیم و رضایت ایشان از فعالیتهای جامعه سلامت کشور، نقطه عطفی برای ما بود و به همان اندازه تکلیف مان فزون و مسئولیت مان سنگین تر میشود. مقام معظم رهبری نسبت به علم و دانش حساسیت خاصی داشته و همیشه جامعه علمی را مورد تکریم قرار میدهند.
برای رشد کشورمان نیاز به دانشمند داریم
وی افزود: دانشگاه جای دانش و دانشمند است، اگر هر کدام از ما توفیق پیدا کردیم که در دانشگاه ایفای نقش کنیم به دلیل همین خصیصه است. ما برای رشد کشورمان نیاز به دانشمند داریم. کشور ما در بسیاری از زمینهها خوش درخشیده است؛ به ویژه در زمینه کرونا جزو 10 کشور برتر مبارزه با کرونا در دنیا بودهایم.
عین اللهی خاطرنشان کرد: در سالهای قبل از انقلاب کشورمان آن چنان شناخته شده نبود، اما امروزه ایران با نام امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، شناخته شده است.
وی ضمن تاکید بر ضرورت پیشرفت حوزه دانش بنیان در کشور، گفت: مقام معظم رهبری بر موضوع دانش بنیان تاکید کردهاند و ما نیز باید در این مسیر گامهای موثرتری برداریم تا خودکفا شویم.
دانش بنیان برای ما یک تکلیف شرعی است
وزیر بهداشت متذکر شد:امروزه دانش بنیان برای ما یک تکلیف شرعی است و باید دانش و پژوهش خود را به سمت دانش بنیان شدن پیش ببریم و از مراکز تحقیقاتی کاربردی تر استفاده کنیم. اکنون مقاله دیگر یک وسیله است و هدف نیست و نباید فقط به چاپ مقاله بسنده کنیم. باید ریل گذاری جدیدی انجام دهیم. در برخی دانشگاهها شهرک علم و فناوری پیش بینی میکنند که ایده بسیار خوبی است.
وی گفت: در سال جاری در موضوع دارو، ارز ترجیحی برداشته شده و شرکتها دیگر معطل دریافت مواد اولیه با ارز ترجیحی نیستند. زیرا پروسهای زمان بر بود. در موضوع واکسن کرونا نیز پیشرفت زیادی داشتیم.
تلفات حوادث نوروزی کمتر از سال گذشته
وزیر بهداشت در این جلسه، در مورد مباحث بین رشتهای، بهره وری مفید از امکانات موجود، اتصال علوم بالینی و پایه در مراکز تحقیقاتی و مدیریت تخصصی، مباحثی عنوان کرده و در خصوص هوشمند کردن اورژانسها، گفت: اورژانس برای ما یک اولویت است. خوشبختانه با هوشمند کردن اورژانسها هر اتفاقی در هر نقطه از کشور رخ دهد، اورژانس سریعا مطلع میشود. امسال علیرغم اینکه حوادث ترافیکی افزایش پیدا کرده، تلفات از سالهای قبل کمتر است. دلیلش این است که سیستم اورژانسها توسعه پیدا کرده است.
وی در خصوص فعالیتهای نوروزی حوزه بهداشت، گفت: در ایام نوروز کادر بهداشت تلاش بسیاری کردند. با این حجم مسافر در شهرهای مختلف، نظارتهای مکرر از سوی بهداشت محیط مورد غفلت واقع نشد و از این بابت باید از آنها تشکر کنیم.
در نوروز سال جاری بهرام عین الهی، وزیر بهداشت به دو دانشگاه علوم پزشکی مهم کشور یعنی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و ایران رفت و از نزدیک با مسئولان این دو دانشگاه دیدار و گفتوگو کرد.
بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت در دیدار نوروزی با هیأت رئیسه و اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران با تبریک ایام شعبانیه و نوروز ۱۴۰۱ به مسائل مختلف نظام سلامت از جمله ماموریتها و جایگاه دانشگاه علوم پزشکی ایران پرداخت.
وی در دانشگاه علوم پزشکی ایران با شنیدن صحبتهای اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران و قول پیگیری درباره این موضوعات، عنوان کرد: این دانشگاه مزین به نام زیبای ایران است و بهترین نام در بین تمام دانشگاههای کشور محسوب می شود.
وزیر بهداشت ادامه داد: در زمان پهلوی، واقعا نام ایران از نظر پیشرفت در دنیا شناخته شده نبود و بسیاری از رشتههای علمی و مقاطع دانشگاهی وجود نداشت، ولی امروز ایران را در دنیا به نام امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب و حاج قاسم سلیمانی میشناسند که همراه با رشد و پیشرفت است.
عین اللهی تصریح کرد: آمریکاییها سالها در افغانستان بودند ولی این کشور شاهد پیشرفت نبود و نمونه آن را در اوایل انقلاب در ایران داشتیم که حتی اجازه نمیدادند در صنایع هوایی، حتی یک پیچ به دست مهندسان ایرانی باز و بسته شود.
ایران بین 10 کشور اول جهان در مبارزه با کروناست
وی ادامه داد: ایران این پیشرفت را در دوران کرونا نشان داد، به طوریکه در مبارزه با کرونا، ایران در ردیف ۱۰ کشور جهان قرار دارد و در رتبه بندی میزان مرگ و میر بر اثر کرونا در مرتبه ۵۷ دنیا است و باید این تلاش فعالین سلامت و همراهی مردم را قدر دانست.
وزیر بهداشت افزود: اساتید، دانشجویان و پرسنل دانشگاه علوم پزشکی ایران باید هم سنگ نام این دانشگاه تلاش کنند، زیرا بزرگترین عامل رشد دانشگاه نیروهای انسانی آن است، کما اینکه مسائل دیگر نیز دخیل هستند، ولی همان طور که رهبر معظم انقلاب نیز تاکید دارند نیروی انسانی نقش کلیدی دارد، بنابراین نیروی انسانی در دانشگاه باید به مانند یک دانشمند فعالیت کند.
عین اللهی با اشاره به اینکه در نظام سلامت راههای نرفته زیادی وجود دارد، گفت: در سال ۱۴۰۱ با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و نامگذاری شعار «سال تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین» و رضایت ایشان از عملکرد نظام سلامت و همچنین قدردانی رئیس جمهور از فعالین سلامت؛ باید سیستمهای نظام سلامت منظبط تر شود.
وی با تشریح انظباط بخشی نظام سلامت توضیح داد: مهمترین تفاوت نظام سلامت ایران با نظام های سلامت انگلیس و آمریکا در همین انضباط در سیستم های عملکردی است و باید در این مسئله در سال ۱۴۰۱ رشد و ارتقاء پیدا کنیم.
رتبه چهارم ایران در سلول های بنیادین در جهان
وزیر بهداشت با اشاره به موفقیتهای زنده یاد سعید کاظمی آشتیانی رئیس اسبق پژوهشگاه رویان که رئیس جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز بود و در زمینه سلول های بنیادین جایگاه ایران را در جهان به مرتبه چهار و پنج دنیا ارتقاء داد، گفت: زمان به سرعت میگذرد و انتظارات از نظام سلامت بسیار زیاد است.
====
عین اللهی ادامه داد: با توجه به رضایت رهبر معظم انقلاب از نظام سلامت متعاقبا باید برای حفظ این رضایت عملکردی، تلاش دوچندان کرد زیرا برای سیستم سلامت این رضایت بار مسئولیت بیشتر ایجاد کرده است.
وی تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب با تاکید بر رشد مباحث دانش بینان، سال ۱۴۰۱ را شروع کردند، و این در حالی است که در نظام سلامت ۸۰۰ مرکز تحقیقات وجود دارد و باید از مقاله نویسی برای کسب عناوین دانشمند برتر؛ به سوی تحقیقات کاربردی برای رفع نیاز مردم پیش گام برداریم.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه دانشگاههای علوم پزشکی در سراسر کشور منتظر وزارت بهداشت نشوند و سریع برای اهمیت دادن به دانش و علم کاربردی اقدام کنند، افزود: باید به رسالت مان به خوبی عمل کنیم و در طول این ۴۳ سال انقلاب نیز ثابت شده که هر زمان به اتکای دانش بومی عمل کردیم، کشور نیز مستقل تر شده است.
هیچ محدودیتی برای واکسن سازان داخلی نداریم
عین اللهی با انتقاد از اینکه چرا باید در برخی مواقع در کشور دچار کمبود دارو شویم، گفت: این در حالی است که بهترین نخبههای داروسازی را در ایران داریم و هم اکنون نیز در حوزه تولید واکسن کرونا، ۶ مرکز در حال تولید واکسن هستند و وزارت بهداشت نیز به هیچ عنوان برای هیچ مرکزی محدودیت ایجاد نخواهد کرد.
وی با اشاره به تدوین برنامه استراتژی وزارت بهداشت با عنوان «عدالت و تعادل در نظام سلامت» افزود: همه دانشگاههای علوم پزشکی کشور از جمله دانشگاه علوم پزشکی ایران، برنامههای استراتژی خود را میتوانند با برنامه استراتژی وزارت بهداشت بر محور «عدالت و تعادل در نظام سلامت» همراه شوند.
فقط از یک چهارم امکانات درمانی استفاده میکنیم
وزیر بهداشت در ادامه با پرداختن به موضوع افزایش بهره وری در نظام سلامت، گفت: در ایران بالغ بر یک هزار بیمارستان، ۱۵۰ هزار تخت بیمارستانی و ۵۰۰ هزار پرسنل فعال وجود دارد، ولی فقط یک چهارم این منابع دارای بهره وری است و از سه چهارم آن استفاده نمیشود. بنابراین باید از این منابع برای خدمت بهتر به مردم استفاده شود.
===
عین اللهی با اشاره به اهمیت علوم پایه در نظام سلامت، گفت: علوم پایه در بیمارستانها و مراکز تحقیقاتی مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
وزیر بهداشت در ادامه پاسخ به برخی سئوالات و دغدغههای اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران در زمینه فراهم کردن امکانات برای اساتید تمام وقت جغرافیایی، عنوان کرد: معتقدم باید برای این اساتید تمام امکانات فراهم شود.
وی به ضعف خدمات در رشتههای توانبخشی نیز پرداخت و گفت: وزارت بهداشت به خدمات بخش خصوصی احترام میگذارد ولی همه مردم امکان مالی برای مراجعه به این بخش جهت دریافت خدمات توانبخشی نظیر گفتار درمانی، بینایی سنجی و موارد دیگر را ندارند و باید مراکز دولتی تقویت شود. بنابراین کار در بخش توانبخشی بسیار است.
عین اللهی با اشاره به اهمیت مباحث مدیریتی و تخصصی، ادامه داد: به طور مثال انتخاب یک فرد غیر متخصص در جایگاه یک دانشکده پزشکی پذیرفتنی نیست، کما اینکه داشتن تخصص باید در کنار تعهد تکمیل شود، که خوشبختانه اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران هر دو ویژگی تخصص و تعهد را دارند.
وی با تاکید بر ارتقای آموزش و دانشجوپروری از سوی اساتید دانشگاههای پزشکی،خاطرنشان کرد: بحث تربیت برای وزارت بهداشت بسیار اهمیت دارد و شاخص یک استاد حضور در آموزش کلاسهاست و اگر اساتیدی، زمان خود را فقط برای مقاله نویسی و چاپ در مجلات بین المللی برنامه ریزی کنند، از نظر وزات بهداشت نمره منفی تلقی میشود.
بهرام عین اللهی، ضمن دیدار با کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: ما سال 1401 را با فرمایشات مقام معظم رهبری آغاز کردیم و رضایت ایشان از فعالیتهای جامعه سلامت کشور، نقطه عطفی برای ما بود و به همان اندازه تکلیف مان فزون و مسئولیت مان سنگین تر میشود. مقام معظم رهبری نسبت به علم و دانش حساسیت خاصی داشته و همیشه جامعه علمی را مورد تکریم قرار میدهند.
برای رشد کشورمان نیاز به دانشمند داریم
وی افزود: دانشگاه جای دانش و دانشمند است، اگر هر کدام از ما توفیق پیدا کردیم که در دانشگاه ایفای نقش کنیم به دلیل همین خصیصه است. ما برای رشد کشورمان نیاز به دانشمند داریم. کشور ما در بسیاری از زمینهها خوش درخشیده است؛ به ویژه در زمینه کرونا جزو 10 کشور برتر مبارزه با کرونا در دنیا بودهایم.
عین اللهی خاطرنشان کرد: در سالهای قبل از انقلاب کشورمان آن چنان شناخته شده نبود، اما امروزه ایران با نام امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، شناخته شده است.
وی ضمن تاکید بر ضرورت پیشرفت حوزه دانش بنیان در کشور، گفت: مقام معظم رهبری بر موضوع دانش بنیان تاکید کردهاند و ما نیز باید در این مسیر گامهای موثرتری برداریم تا خودکفا شویم.
دانش بنیان برای ما یک تکلیف شرعی است
وزیر بهداشت متذکر شد:امروزه دانش بنیان برای ما یک تکلیف شرعی است و باید دانش و پژوهش خود را به سمت دانش بنیان شدن پیش ببریم و از مراکز تحقیقاتی کاربردی تر استفاده کنیم. اکنون مقاله دیگر یک وسیله است و هدف نیست و نباید فقط به چاپ مقاله بسنده کنیم. باید ریل گذاری جدیدی انجام دهیم. در برخی دانشگاهها شهرک علم و فناوری پیش بینی میکنند که ایده بسیار خوبی است.
وی گفت: در سال جاری در موضوع دارو، ارز ترجیحی برداشته شده و شرکتها دیگر معطل دریافت مواد اولیه با ارز ترجیحی نیستند. زیرا پروسهای زمان بر بود. در موضوع واکسن کرونا نیز پیشرفت زیادی داشتیم.
تلفات حوادث نوروزی کمتر از سال گذشته
وزیر بهداشت در این جلسه، در مورد مباحث بین رشتهای، بهره وری مفید از امکانات موجود، اتصال علوم بالینی و پایه در مراکز تحقیقاتی و مدیریت تخصصی، مباحثی عنوان کرده و در خصوص هوشمند کردن اورژانسها، گفت: اورژانس برای ما یک اولویت است. خوشبختانه با هوشمند کردن اورژانسها هر اتفاقی در هر نقطه از کشور رخ دهد، اورژانس سریعا مطلع میشود. امسال علیرغم اینکه حوادث ترافیکی افزایش پیدا کرده، تلفات از سالهای قبل کمتر است. دلیلش این است که سیستم اورژانسها توسعه پیدا کرده است.
وی در خصوص فعالیتهای نوروزی حوزه بهداشت، گفت: در ایام نوروز کادر بهداشت تلاش بسیاری کردند. با این حجم مسافر در شهرهای مختلف، نظارتهای مکرر از سوی بهداشت محیط مورد غفلت واقع نشد و از این بابت باید از آنها تشکر کنیم.