رهبران ۶ حزب مخالف اردوغان پیمانی امضا کردند که بر اساس آن به‌محض رسیدن به قدرت و کنار زدن حزب حاکم در سال ۲۰۲۳ میلادی، نظام ریاستی را منحل خواهند کرد.
شهدای ایران: رسانه‌های ترکیه به‌شکلی گسترده به اخبار و تحولات جنگ
اوکراین می‌پردازند اما دیروز اتفاق مهمی روی داد که حتی جنگ اوکراین هم
نتوانست بر آن سایه بیندازد.
دیروز گسترده‌ترین ائتلاف سیاسی مخالفین اردوغان، نشست سران و امضای پیمان سیاسی را همچون یک ضربه کاری به ائتلاف اردوغان ـ باغچلی به نمایش گذاشت. در جریان این نشست، رهبران 6 حزب مخالف اردوغان، پیمانی امضا کردند که بر اساس آن، به‌محض رسیدن به قدرت و کنار زدن حزب حاکم در سال 2023 میلادی، نظام ریاستی را منحل خواهند کرد.
6 رهبر مزبور عبارتند از:
کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق
مرال آکشنر رهبر حزب خوب
تمل کارا ملا اوغلو رهبر حزب سعادت
علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی
احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده
گلتکین اویسال رهبر حزب دموکرات.
مخالفین اردوغان اعلام کردند: «ما تصمیم قاطعانه گرفته‌ایم که آکپارتی را کنار بزنیم و دموکراسی را به ترکیه بازگردانیم، این یک نقطه عطف تاریخی برای کشور ماست. ما به این نتیجه رسیدیم که نظام ریاستی، یک رژیم تک‌نفره بدون نظارت و بازرسی است که ترکیه را به پرتگاه برده است، بنابراین راه چاره را در این می‌دانیم که یک ساختار سیاسی به‌نام پارلمانی تقویت‌شده، بر سر کار بیاوریم.»
مخالفین اردوغان اعلام کرده‌اند که به‌محض پیروزی در انتخابات 2023 یک رفراندوم برگزار و نظام ریاستی را منحل می‌کنند. آنان معتقدند که در دوران اقتدار اردوغان در نظام ریاستی، قوه قضائیه به حیاط خلوت دولت تبدیل شده است، مجلس کارآیی خود را از دست داده است و عملاً چیزی به‌نام اصل تفکیک قوا وجود ندارد.
اغلب روزنامه‌های ترکیه نشست نهایی رهبران و امضای سند همکاری آنان را با عبارتی همچون امضای تاریخی، امضای سرنوشت‌ساز و امضاهایی برای فردای ترکیه توصیف کرده‌اند.
واکنش جبهه اردوغان
ائتلاف ملت، نامی است که برای توصیف جبهه گسترده مخالفین اردوغان به‌کار می‌رود، اما رسانه‌های تحت امر حزب عدالت و توسعه، با تمسخر و توهین، از عبارت ائتلاف ذلت استفاده می‌کنند.
رسانه‌های وابسته به آکپارتی ادعا می‌کنند که این ائتلاف، ربطی به ترکیه ندارد و مزدور قدرت‌های خارجی است. آنان هیچ سند و مدرکی دال بر وابستگی رهبران مخالف اردوغان، رو نکرده‌اند، اما به‌عنوان یک اصل پذیرفته‌شده و بدون چون‌وچرا، معتقدند که اردوغان منجی ترکیه است و هر کسی که علیه او به میدان بیاید، خائن و دشمن است.
از دیروز دوشنبه که بیانیه نهایی مخالفین منتشر شده است، هزاران کاربر در شبکه‌های اجتماعی از جمله توییتر و اینستاگرام، شروع به سم‌پاشی و مخالفین را به خیانت و دشمنی متهم می‌کنند.
کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق اعلام کرده است که بر اساس اسناد و مدارک روشن، اطلاع واثق دارد که این افراد، همگی عضو یک نهاد سایبری تحت امر حزب عدالت و توسعه هستند و به‌شکلی سازماندهی‌شده و منظم، به‌ازای دریافت پول، علیه مخالفین اتهام‌پراکنی می‌کنند و با انتشار پست‌های دروغین، در صدد ارعاب و تحریف افکار عمومی هستند.
آیا کار یکسره می‌شود؟
احزاب مخالف اردوغان معتقدند که بدون نیاز به رأی کردهای مخالف دولت، به‌تنهایی قادرند که اردوغان و باغچلی را از صحنه قدرت بیرون برانند. آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که مخالفین، در چند ماه گذشته، به‌شکلی جدی و نمایان، آرای خود را افزایش داده‌اند و امکان پیروزی آنان وجود دارد.
با این حال، مشخص نیست که اردوغان به‌عنوان رئیس جمهور دولت مستقر، از چه ابزارها و امتیازاتی برای تضعیف احزاب مخالف خود استفاده خواهد کرد، تجربه نشان داده است که او و باغچلی، هر دو سیاستمداران باتجربه و چسبنده‌ای هستند که برای حفظ بقای حزب خود، به‌انحای مختلف، تضعیف مخالفین را در دستور کار قرار می‌دهند.
نظرسنجی‌های فعلی حاکی از آن است که احزاب اردوغان و باغچلی، مجموعاً نزدیک به 40 درصد رأی دارند اما رأی 6 حزب مخالف به 46 درصد می‌رسد.
کردها و هزینه‌ای به‌نام اقدامات تروریستی پ.ک.ک.
یکی از مهمترین ابعاد کار و فعالیت احزاب مخالف اردوغان، این است که پس از چند ماه بحث و بررسی، سرانجام به این نتیجه رسیدند که نهادهای اقماری پ.ک.ک. را از خود دور و از ائتلاف با آنان پرهیز کنند.
حزب دموکراتیک خلق‌ها یا ه.د.پ. به‌عنوان مهمترین نهاد اقماری پ.ک.ک. با بیش از 3 میلیون رأی و در اختیار داشتن 60 کرسی از مجموع 600 کرسی پارلمان ترکیه، حزب مهم و قدرتمندی است که اگر در ائتلاف مخالفین اردوغان جای می‌گرفت؛ این ائتلاف به‌راحتی قدرت را در دست می‌گرفت.
اما با این حال، رهبران مخالف، از ترس این‌که متهم به حمایت از تروریسم و تجزیه‌طلبی شوند، مودبانه به حزب دموکراتیک خلق‌ها پیام دادند که "پشت این میز، برای شما صندلی معینی وجود ندارد و نمی‌خواهیم با شما کار کنیم."
آنها چه کردند؟ به‌دنبال طرح شعار خط سوم افتادند و اعلام کردند؛ "نه با اردوغان و باغچلی هستیم و نه با ائتلاف مخالفین. ما بزرگترین بلوک سوسیالیست‌ها را تشکیل می‌دهیم"! طرح این شعار اغراق‌آمیز در حالی است که 3 حزب سوسیالیست دیگر نیز که با نهادهای اقماری پ.ک.ک. همراه شده‌اند، مجموعاً حتی یکصد هزار رأی ندارند و به این ترتیب باید گفت، در انتخابات پیشِ‌رو، رأی کردهای هوادار پ.ک.ک. عملاً هیچ اثری نخواهد داشت. اما رأی کردهای محافظه‌کار، بین دو قطب اردوغان و مخالفین، تقسیم خواهد شد.
در پایان باید گفت، انتخابات 2023 میلادی برای احزاب سیاسی ترکیه یک رقابت حیاتی و سرنوشت‌ساز خواهد بود. این انتخابات، تکلیف دو دهه از قطب‌بندی و صف‌بندی بین گروه‌های سیاسی ترکیه را روشن می‌کند و در صورتی که مخالفین اردوغان به قدرت برسند، علاوه بر تغییر رویه حکمرانی و اداره کشور، در حوزه‌هایی همچون اقتصاد، سیاست خارجی و نقش منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ترکیه، شاهد تغییرات مهمی خواهیم بود.
