این کتاب حاوی پنج مقاله درباره خاطرهنویسی و خاطرهنگاشتههای جنگ و جبهه و دفاعمقدس است که طی سالهای گذشته نوشته و منتشر شدهاند.
کمری در مقدمه کتاب هدف از نگاشتن این مقالهها را مشخص ساختن سیر و سابقه پژوهش در زمینه خاطرهنویسی جنگ و همچنین به دلیل فقر و فقدان مباحث نظری در این مقوله دانسته است.
او در مقاله اول، به موضوعاتی چون انواع خاطرهنگاشتههای جنگ، خاطرهنگاشتههایی در ادب تاریخی، ادبیات مقاومت و... پرداخته است. راز و رمز خاطرات جنگ و عرصه نوین خاطرهنویسی عنوان مقاله دوم این کتاب است. در این مقاله، ابتدا خاطره و پیشینه تاریخی آن تعریف شده است و پس از آن به شأن ادبی و تاریخی خاطرات جنگ در زمینه پیدایی خاطرهنویسی در انقلاب و جنگ، سیر خاطره نویسی پس از آتشبس و ... پرداخته شده است.
مقاله سوم، آرایه تشخیص در خاطرات جنگ را مورد بررسی قرار میدهد. در این مقاله نیز به زمینهها و علل تأثیرپذیری نویسندگان خاطرات از پدیدههای طبیعت محسوس، شگردها و گونههای بیانی، تفسیر پدیدههای محسوس در طبیعت به نقل از خاطره نگاشتهها میپردازد کمری در مقاله چهارم، به ریختشناسی خاطرات جنگ؛ منش و کنش شخصیتها میپردازد.
کارکرد خاطره در رمانهای جنگ، عنوان مقاله آخر نویسنده است. که در این مقاله ابتدا رمان را تعریف میکند، و سپس به بررسی نقاط اشتراک و تشابه خاطره و رمان میپردازد و سرانجام مقصود خود را از رمان جنگ توضیح میدهد و کتاب را به پایان میبرد.
کمری در دیباچه کتاب اینگونه نوشته است: سبب تدوین و قصد مولف از نشر مقالهها علاوه بر اجابت خواست دوستان و علاقهمندان اهل نظر، مشخص ساختن سیر و سابقهی پژوهش در این مقوله و در اختیار نهادن آن به طور یکجا برای مراجعهکنندگان بود. خصوصا فقر و فقدان مباحث نظری در زمینه خاطرهنویسی جنگ لزوم انجام این مهم را مضاعف مینمود. به رغم تاثیر بیسابقه و شگفت انقلاب و جنگ در جهت اعتلا و رونق ادبیات خاطره نویسی در ایران، اهمیت و ضرورت تحقیق در این موضوع مغفول واقع شده و معالاوصف پژوهشهای انجام یافته و کم شمار چند سال اخیر در این باب در دسترس قرار نگرفته است.