برخی رسانه ها مدعی شدند که با گذشت بیش از سه ساعت از قطعی سرویس‌های فیس بوک، مارک زاکربرگ، بنیانگذار این شرکت، ۷ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داده است!
به گزارش شهدای ایران، رضا صفری: بعد از آنکه در روزهای اخیر و در کمتر از یک هفته، شاهد دو اختلال گسترده در عملکرد فیس بوک، اینستاگرام و واتساپ بودیم، دنیای مجازی دچار یک چالش جدی شد. به بهانه این اختلال، به چند نکته و برخی حواشی اشاره می کنیم:
یک: هک شدن و یا ضعف و نقص زیرساختی ممکن است در هر زمان و شرایطی برای یک پیامرسان یا شبکه اجتماعی رخ داده و فعالیت عادی آن را مختل کند؛ در اینجا فرقی هم بین سرویس داخلی و خارجی نیست؛ اما ظاهراً برخی کاربران شبکه های اجتماعی در داخل کشور، دچار یک استاندارد دوگانه شده اند. اگر یک شبکه اجتماعی خارجی، ساعت ها و بارها دچار اختلال شود، آن را عادی دانسته و مدارا می کنند، اما اگر برای چند دقیقه یکی از پلتفرم های داخلی دچار اختلال شود، شروع به تحقیر و انتقاد می کنند.
دو: با توجه به اینکه امروزه، کارهای روزمره مردم و همچنین فعالیت برخی کسب و کارها وابسته به پلتفرم شبکه اجتماعی است، اختلال و یا قطع خدمات از سوی این سرویس ها، زندگی مردم را دچار اختلال خواهد کرد. بنابراین هر چقدر که مردم و کشور، در این حوزه، وابسته تر به پلتفرم های خارجی باشند، به همان اندازه در معرض تهدید قرار خواهند گرفت. توضیح اینکه به طور کلی، مدیریت یک شبکه ی اجتماعی یا پیامرسان در صورت کم کاری و مقصر بودن، باید پاسخگوی ضررها و زیان های وارد شده به کاربران باشد. این اتفاق فقط در صورت فعالیت قانونی یک پلتفرم در داخل کشور اتفاق می افتد و البته قانون آن نیز هم اکنون در مجلس در حال بررسی است. اما در حال حاضر، شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام که تعهدی نسبت به حفظ حقوق کاربران ایرانی نداده اند حتی در صورت حذف همه کاربران ایرانی و یا اختلال در فعالیت آنها ( به هر بهانه ای) باز هم خود را پاسخگو نمی دانند.
سه: در طی این اختلال، برخی کاربران در سطح دنیا، برای برقراری ارتباط با دیگران، سایر اپلیکیشن های ارتباطی را نصب کردند. در همین راستا، مدیر یکی از پیامرسان های خارجی مدعی شد که پیامرسان زیر نظر او، توانسته است در یک روز بیش از 70 میلیون کاربر را به خود جذب کند.
در چنین شرایطی که مردم دنیا – حداقل برای مدت کوتاه هم شده – به دنبال نصب یک اپلیکیشن دیگر هستند و خواسته یا ناخواسته با شرایط سایر پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی آشنا می شوند، بهترین فرصت بود که جوانان و نخبگان ایرانی، قدرت خود را به رخ سایر پلتفرم ها بکشند. متأسفانه در سال های گذشته عملکرد فاجعه بار و سیاسی بازی های دولت یازدهم و دوازدهم، اجازه نداد که حتی پلتفرم های بومی، در داخل کشور اوج بگیرند، چه برسد به اینکه بخواهیم امروز انتظار جهانی شدن آنها را داشته باشیم. اگر یک پیامرسان خارجی در طی تقریباً 24 ساعت توانسته است 70 میلیون کاربر را جذب خود کند، چگونه یک دولت در طی هشت سال! نتوانسته است شرایط و بستری را فراهم کند که حداقل همین تعداد کاربر را از ایران و جهان به درون پلتفرم ایرانی بکشاند؟ این در حالی است که در سال های گذشته، این نوع اختلال ها و یا مشابه آن، کم و بیش رخ داده و از طرفی هم، وضعیت جذب کاربر با توجه به نوپا بودن موضوع پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی، بسیار راحت تر بود.
چهار: این اختلال، مختص فیس بوک و شرکت های زیر مجموعه آن، یعنی اینستاگرام نبوده است. برای مثال، در وب سایت داون دتکتور، گزارش هایی مبنی بر اختلال در گوگل و آمازون نیز به ثبت رسید. موضوعی که در گزارش رویترز و دیگر رسانه ها نیز به آن تصریح شد. از سوی دیگر، فیسبوک، حمله سایبری و هک را رد کرده است. حال، فرض بگیریم که در مورد فیسبوک حمله سایبری رخ نداده است، آنگاه به چه دلیل به طور همزمان برخی سرویس های دیگر مثل گوگل و آمازون به همراه فیسبوک دچار اختلال شده اند؟! نکته اینجاست که بنابر گزارشات، وضعیت به گونه ای شد که کارمندان فیس بوک حتی قادر به ورود به ساختمان نبودند و دلیل آن، وجود اختلال در کارت‌های سازمانی اعلام شد!
پنج: برخی رسانه ها مدعی شدند که با گذشت بیش از سه ساعت از قطعی سرویس‌های فیس بوک، مارک زاکربرگ، بنیانگذار این شرکت، ۷ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داده است! بر این اساس، اگر در طی فقط چند ساعت، یک شرکت یا فرد فعال در حوزه شبکه اجتماعی و پیامرسان تا این اندازه می تواند متضرر شود، آنگاه در این سال ها که غربگرایان، دودستی فضای مجازی کشور را تقدیم خارجی ها کردند و به تعبیری یک اختلال گسترده در سیستم حکمرانی مجازی و صنعت ICT کشور به وجود آوردند، کشورمان چقدر متضرر شده است؟! چه عدد و رقمی می توان برای این ضرر متصور شد؟!
یک: هک شدن و یا ضعف و نقص زیرساختی ممکن است در هر زمان و شرایطی برای یک پیامرسان یا شبکه اجتماعی رخ داده و فعالیت عادی آن را مختل کند؛ در اینجا فرقی هم بین سرویس داخلی و خارجی نیست؛ اما ظاهراً برخی کاربران شبکه های اجتماعی در داخل کشور، دچار یک استاندارد دوگانه شده اند. اگر یک شبکه اجتماعی خارجی، ساعت ها و بارها دچار اختلال شود، آن را عادی دانسته و مدارا می کنند، اما اگر برای چند دقیقه یکی از پلتفرم های داخلی دچار اختلال شود، شروع به تحقیر و انتقاد می کنند.
دو: با توجه به اینکه امروزه، کارهای روزمره مردم و همچنین فعالیت برخی کسب و کارها وابسته به پلتفرم شبکه اجتماعی است، اختلال و یا قطع خدمات از سوی این سرویس ها، زندگی مردم را دچار اختلال خواهد کرد. بنابراین هر چقدر که مردم و کشور، در این حوزه، وابسته تر به پلتفرم های خارجی باشند، به همان اندازه در معرض تهدید قرار خواهند گرفت. توضیح اینکه به طور کلی، مدیریت یک شبکه ی اجتماعی یا پیامرسان در صورت کم کاری و مقصر بودن، باید پاسخگوی ضررها و زیان های وارد شده به کاربران باشد. این اتفاق فقط در صورت فعالیت قانونی یک پلتفرم در داخل کشور اتفاق می افتد و البته قانون آن نیز هم اکنون در مجلس در حال بررسی است. اما در حال حاضر، شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام که تعهدی نسبت به حفظ حقوق کاربران ایرانی نداده اند حتی در صورت حذف همه کاربران ایرانی و یا اختلال در فعالیت آنها ( به هر بهانه ای) باز هم خود را پاسخگو نمی دانند.
سه: در طی این اختلال، برخی کاربران در سطح دنیا، برای برقراری ارتباط با دیگران، سایر اپلیکیشن های ارتباطی را نصب کردند. در همین راستا، مدیر یکی از پیامرسان های خارجی مدعی شد که پیامرسان زیر نظر او، توانسته است در یک روز بیش از 70 میلیون کاربر را به خود جذب کند.
در چنین شرایطی که مردم دنیا – حداقل برای مدت کوتاه هم شده – به دنبال نصب یک اپلیکیشن دیگر هستند و خواسته یا ناخواسته با شرایط سایر پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی آشنا می شوند، بهترین فرصت بود که جوانان و نخبگان ایرانی، قدرت خود را به رخ سایر پلتفرم ها بکشند. متأسفانه در سال های گذشته عملکرد فاجعه بار و سیاسی بازی های دولت یازدهم و دوازدهم، اجازه نداد که حتی پلتفرم های بومی، در داخل کشور اوج بگیرند، چه برسد به اینکه بخواهیم امروز انتظار جهانی شدن آنها را داشته باشیم. اگر یک پیامرسان خارجی در طی تقریباً 24 ساعت توانسته است 70 میلیون کاربر را جذب خود کند، چگونه یک دولت در طی هشت سال! نتوانسته است شرایط و بستری را فراهم کند که حداقل همین تعداد کاربر را از ایران و جهان به درون پلتفرم ایرانی بکشاند؟ این در حالی است که در سال های گذشته، این نوع اختلال ها و یا مشابه آن، کم و بیش رخ داده و از طرفی هم، وضعیت جذب کاربر با توجه به نوپا بودن موضوع پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی، بسیار راحت تر بود.
چهار: این اختلال، مختص فیس بوک و شرکت های زیر مجموعه آن، یعنی اینستاگرام نبوده است. برای مثال، در وب سایت داون دتکتور، گزارش هایی مبنی بر اختلال در گوگل و آمازون نیز به ثبت رسید. موضوعی که در گزارش رویترز و دیگر رسانه ها نیز به آن تصریح شد. از سوی دیگر، فیسبوک، حمله سایبری و هک را رد کرده است. حال، فرض بگیریم که در مورد فیسبوک حمله سایبری رخ نداده است، آنگاه به چه دلیل به طور همزمان برخی سرویس های دیگر مثل گوگل و آمازون به همراه فیسبوک دچار اختلال شده اند؟! نکته اینجاست که بنابر گزارشات، وضعیت به گونه ای شد که کارمندان فیس بوک حتی قادر به ورود به ساختمان نبودند و دلیل آن، وجود اختلال در کارت‌های سازمانی اعلام شد!
پنج: برخی رسانه ها مدعی شدند که با گذشت بیش از سه ساعت از قطعی سرویس‌های فیس بوک، مارک زاکربرگ، بنیانگذار این شرکت، ۷ میلیارد دلار از ثروت خود را از دست داده است! بر این اساس، اگر در طی فقط چند ساعت، یک شرکت یا فرد فعال در حوزه شبکه اجتماعی و پیامرسان تا این اندازه می تواند متضرر شود، آنگاه در این سال ها که غربگرایان، دودستی فضای مجازی کشور را تقدیم خارجی ها کردند و به تعبیری یک اختلال گسترده در سیستم حکمرانی مجازی و صنعت ICT کشور به وجود آوردند، کشورمان چقدر متضرر شده است؟! چه عدد و رقمی می توان برای این ضرر متصور شد؟!
