هرچند شرط سنی برای زدن واکسن در بیشتر شهرهای کشور برداشته شده، اما عدهای از دریافت آن امتناع میکنند؛ با این افراد چگونه سخن بگوییم؟
به گزارش شهدای ایران، مهدی سودآوری، روان شناس و مدرس دانشگاه طی یادداشتی در روزنامه خراسان
نوشت:میزان تزریق روزانه واکسن کرونا در کشور در چند وقت اخیر چندین بار
رکوردشکنی کرده است. با سرعت گرفتن واکسیناسیون کرونا در شهرهای مختلف و
حذف شرط سنی تقریبا تمام بزرگ سالان مشمول دریافت واکسن شدهاند، اما
متاسفانه بخشی از مردم به دلایل مختلف از دریافت واکسن امتناع و خود و
دیگران را با خطر ادامه شرایط بحرانی مواجه میکنند. حالا سوال این است که
چطور با این افراد رفتار کنیم تا مجاب به زدن واکسن شوند؟ در ادامه نگاهی
به راههای متقاعدسازی آنها خواهیم داشت.
غلط بودن شنیدههایشان را ثابت کنید
اولین دلیل دریافت نکردن واکسن، پخش اطلاعات غلط در جامعه و فضایمجازی است. بهترین روش برای مقابله با این موضوع بررسی منبع خبر است. اگر کسی ادعا کرد که فلان شخص در فلان رسانه چنین چیزی گفته است از او بخواهید که منبع را به شما نشان دهد و همچنین پیشینه فرد داخل ویدئو را چک کند. طوری برخورد کنید که حرف او را مثلا باور کردهاید و نیاز به اطلاعات دقیق دارید! در این حالت، شما بدون هیچ پیشداوری موفق خواهید شد که اشتباه بودن باورهایش را ثابت کنید.
شایعات را به چالش بکشید
موضوع بعدی، شایعات دهان به دهان است که مثلا میگویند: «یکی از فامیلهای ما واکسن زده و فلان اتفاق برای او افتاده است». بهترین برخورد طلب اطلاعات دقیق مانند این است که آیا گوینده شخصا فرد آسیبدیده را میشناخته یا نه، شخصا بعد از دریافت واکسن او را ملاقات کرده، آیا شرایط دریافت واکسن، مثل مبتلا نبودن به کرونا، ملاقات نکردن با فرد مبتلا به کرونا و... را رعایت کرده یا خیر؟ در انتها یادآوری کنید که هنگام صحبت از واکسیناسیون ۶۰ میلیون بزرگ سال ممکن است یک یا چند فرد دچار عوارض شوند و قابل تعمیم به همه نیست. ضمنا یادآوری افرادی که واکسن زده اند و سالم هستند، هم مناسب است و در این حالت توصیه میشود.
نگذارید شما را بیاطلاع قلمداد کنند
دسته بعدی باورمندان به تئوریهای توطئه هستند که باور دارند کرونا ساختگی است! یا هدف از واکسیناسیون عقیمسازی افراد است! متاسفانه در مواجهه با اینگونه افراد اصرار بر اشتباه بودن اطلاعاتشان باعث میشود که شما را بیاطلاع قلمداد کنند. فقط تنها حرفی که میشود گفت این است که چطور آنها از توطئه و تصمیمات پشت پرده گروههای خاص جهانی مطلع هستند؟ آیا عضوی از این گروه پشت پرده مخوف و سری هستند و اگر اطلاعات سری و محرمانه است پس چرا به شما میگویند و اگر عضو آن شبکه کذایی نیستند چطور به اطلاعات سری آنها دسترسی دارند! چون اگر هرکسی در خیابان چیزی را بداند اسم آن راز نخواهد بود!
بگویید که کلیگویی را کنار بگذارند
گروه بعدی افرادی هستند که از عوارض کلی واکسیناسیون صحبت میکنند و متاسفانه این عده صرفا چند سخنرانی در آمریکا را دیده و باور کردهاند. یادآوری این نکته که تمام ایرانیان از بدو تولد واکسیناسیون اجباری و رایگان داشته و همه ما حتی خود آنها تا به حال دهها واکسن دریافت کرده اند و هیچ عارضه خاصی نداشته است، در این حالت ضروری به نظر میرسد.
درباره ساز و کار واکسنها به آنها توضیح دهید
دسته آخر افرادی هستند که به واکسنهای خاصی اعتماد ندارند. به آنها توضیح دهید که سازوکار واکسنهای سینوفارم چینی و برکت ایرانی مثل تمام واکسنهایی است که تا به حال دریافت کردهایم؛ یعنی استفاده از ویروس ضعیف شده یا کشته شده. روشی که برای بیش از ۱۰۰ سال در ساخت همه واکسنهای موجود استفاده شده است و این که درصد اثر هر واکسنی که اعلام میشود، صرفا میانگین افراد حاضر در پژوهش است و میزان اثر واکسن در بدن هر فرد کاملا مجزا و منحصر به فرد است. همچنین به آنها بگویید واکسنها برای جلوگیری از ابتلا به کرونا ساخته نشده بلکه برای کاهش شدت بیماری و کاهش مرگ و میر بر اثر کرونا ساخته شدهاند و آمارهای پیک پنجم کرونا در ایران نشان میدهد که آمار فوت در گروهی که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده بودند، به شدت پایین و نزدیک صفر بوده است. پس تجربه پیک اخیر ثابت کرد که واکسیناسیون تنها راه جلوگیری از فوت افراد است.
خطرات واکسننزدن را به آنها یادآوری کنید
نکته آخر این که به آنها یادآوری کنید که با واکسن نزدن، خانواده خود و نزدیکانشان را در خطر مرگ قرار میدهند. واکسن نزدن مثل آن است که با علم به آلوده بودن آب یک چاه، از آن چاه به مردم بیخبر آب بدهیم پس اگر فردی بر اثر آشامیدن آب آلوده فوت شود، فرد میرآب قاعدتا مقصر و گناهکار خواهد بود. پس انتقال آگاهانه ویروس مرگبار به دیگران هم از نظر اخلاقی همان حکم را خواهد داشت و هم اکنون پیشنهادی بهتر از زدن واکسن از نظر علم پزشکی وجود ندارد.
غلط بودن شنیدههایشان را ثابت کنید
اولین دلیل دریافت نکردن واکسن، پخش اطلاعات غلط در جامعه و فضایمجازی است. بهترین روش برای مقابله با این موضوع بررسی منبع خبر است. اگر کسی ادعا کرد که فلان شخص در فلان رسانه چنین چیزی گفته است از او بخواهید که منبع را به شما نشان دهد و همچنین پیشینه فرد داخل ویدئو را چک کند. طوری برخورد کنید که حرف او را مثلا باور کردهاید و نیاز به اطلاعات دقیق دارید! در این حالت، شما بدون هیچ پیشداوری موفق خواهید شد که اشتباه بودن باورهایش را ثابت کنید.
شایعات را به چالش بکشید
موضوع بعدی، شایعات دهان به دهان است که مثلا میگویند: «یکی از فامیلهای ما واکسن زده و فلان اتفاق برای او افتاده است». بهترین برخورد طلب اطلاعات دقیق مانند این است که آیا گوینده شخصا فرد آسیبدیده را میشناخته یا نه، شخصا بعد از دریافت واکسن او را ملاقات کرده، آیا شرایط دریافت واکسن، مثل مبتلا نبودن به کرونا، ملاقات نکردن با فرد مبتلا به کرونا و... را رعایت کرده یا خیر؟ در انتها یادآوری کنید که هنگام صحبت از واکسیناسیون ۶۰ میلیون بزرگ سال ممکن است یک یا چند فرد دچار عوارض شوند و قابل تعمیم به همه نیست. ضمنا یادآوری افرادی که واکسن زده اند و سالم هستند، هم مناسب است و در این حالت توصیه میشود.
نگذارید شما را بیاطلاع قلمداد کنند
دسته بعدی باورمندان به تئوریهای توطئه هستند که باور دارند کرونا ساختگی است! یا هدف از واکسیناسیون عقیمسازی افراد است! متاسفانه در مواجهه با اینگونه افراد اصرار بر اشتباه بودن اطلاعاتشان باعث میشود که شما را بیاطلاع قلمداد کنند. فقط تنها حرفی که میشود گفت این است که چطور آنها از توطئه و تصمیمات پشت پرده گروههای خاص جهانی مطلع هستند؟ آیا عضوی از این گروه پشت پرده مخوف و سری هستند و اگر اطلاعات سری و محرمانه است پس چرا به شما میگویند و اگر عضو آن شبکه کذایی نیستند چطور به اطلاعات سری آنها دسترسی دارند! چون اگر هرکسی در خیابان چیزی را بداند اسم آن راز نخواهد بود!
بگویید که کلیگویی را کنار بگذارند
گروه بعدی افرادی هستند که از عوارض کلی واکسیناسیون صحبت میکنند و متاسفانه این عده صرفا چند سخنرانی در آمریکا را دیده و باور کردهاند. یادآوری این نکته که تمام ایرانیان از بدو تولد واکسیناسیون اجباری و رایگان داشته و همه ما حتی خود آنها تا به حال دهها واکسن دریافت کرده اند و هیچ عارضه خاصی نداشته است، در این حالت ضروری به نظر میرسد.
درباره ساز و کار واکسنها به آنها توضیح دهید
دسته آخر افرادی هستند که به واکسنهای خاصی اعتماد ندارند. به آنها توضیح دهید که سازوکار واکسنهای سینوفارم چینی و برکت ایرانی مثل تمام واکسنهایی است که تا به حال دریافت کردهایم؛ یعنی استفاده از ویروس ضعیف شده یا کشته شده. روشی که برای بیش از ۱۰۰ سال در ساخت همه واکسنهای موجود استفاده شده است و این که درصد اثر هر واکسنی که اعلام میشود، صرفا میانگین افراد حاضر در پژوهش است و میزان اثر واکسن در بدن هر فرد کاملا مجزا و منحصر به فرد است. همچنین به آنها بگویید واکسنها برای جلوگیری از ابتلا به کرونا ساخته نشده بلکه برای کاهش شدت بیماری و کاهش مرگ و میر بر اثر کرونا ساخته شدهاند و آمارهای پیک پنجم کرونا در ایران نشان میدهد که آمار فوت در گروهی که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده بودند، به شدت پایین و نزدیک صفر بوده است. پس تجربه پیک اخیر ثابت کرد که واکسیناسیون تنها راه جلوگیری از فوت افراد است.
خطرات واکسننزدن را به آنها یادآوری کنید
نکته آخر این که به آنها یادآوری کنید که با واکسن نزدن، خانواده خود و نزدیکانشان را در خطر مرگ قرار میدهند. واکسن نزدن مثل آن است که با علم به آلوده بودن آب یک چاه، از آن چاه به مردم بیخبر آب بدهیم پس اگر فردی بر اثر آشامیدن آب آلوده فوت شود، فرد میرآب قاعدتا مقصر و گناهکار خواهد بود. پس انتقال آگاهانه ویروس مرگبار به دیگران هم از نظر اخلاقی همان حکم را خواهد داشت و هم اکنون پیشنهادی بهتر از زدن واکسن از نظر علم پزشکی وجود ندارد.