برخی همچنان و بعد از 8 سال دوران دولت تدبیر و امید باز هم برای حل مشکلات اقتصادی از مذاکره و ارتباط با خارج سخن میگویند و ادعا دارند که اگر رئیسی میخواهد به وعدههایش جامعه عمل بپوشاند چارهای جز رفتن به پای میزه مذاکره ندارد، اما براستی این گزاره صحیح است؟
به گزارش شهدای ایران، اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری سال
۱۳۹۲، با کنار گذاشت محمدرضا عارف، پشت سر حسن روحانی ایستادند؛ این ماجرا
در انتخابات سال ۱۳۹۶ هم تکرار شد و حسن روحانی ۸ سال رئیس دولت تدبیر و
امید (یازدهم و دوازدهم) بود.
براساس این گزارش اقتصاد ایران در سالهای پایانی دولت احمدی نژاد (۹۰ تا ۹۲) وارد رکود شده و رشد اقتصادی آن منفی بود. روحانی در سال ۹۲ با نقد وضع اقتصادی آن زمان به مردم وعده داد که دولتی بر سر کار میآورد که هم مشکلات اقتصادی مانند بیکاری و گرانی را حل و هم مطالبات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم را محقق کند.
برنامههای روحانی ایجاد گشایش در اقتصاد با مذاکره برای رفع تحریمها و برقراری تعامل با کشورهای دنیا بود.
بدون برنامه برای نجات اقتصاد ایران
او در سال ۹۲ شعار خود را «نجات اقتصاد ایران» گذاشت و گفت: دولت تدبیر و
امید اجزاه نمیدهد که این همه جوان بیکار در مقابل خانواده و فرزندان
شرمنده باشند. روحانی وعده داده بود: دولتش به دنبال این است که آنچنان
مردم رونق اقتصادی ایجاد کند و مردم درآمد سرشار داشته باشند که اصلا نیازی
به یارانه ۴۵ هزار تومانی نباشد.
او با انتقاد شدید از سیاستهای اقتصادی در دولتهای نهم و دهم گفته بود:
قرار بود در سند چشمانداز ۲۰ ساله رشد ۸ درصد اقتصادی داشته باشیم اما
این رشد به حدود ۳ درصد رسیده است ... کدام کشور در منطقه تورم بالای ۳۰
درصد دارد؟ مردم در تهیه مواد غذایی با تورم بالای ۴۰ درصد مواجه بودهاند.
حسن روحانی و حامیانش وعدههای زیادی برای حل مشکلات مردم از جمله معیشتی
داده بودند. او و اصلاح طلبان راه حل مشکلات اقتصادی را که در روابط خارجی و
رفع تحریمها جستجو میکردند.
روحانی او قصد داشت با انجام مذاکرات در موضوع هستهای، تحریمها را
بردارد تا با جذب سرمایه گذاری خارجی، رونق اقتصادی ایجاد و معیشت مردم را
بهبود دهد.
این در حالی بود که کارشناسان از همان زمان تا کنون، تاکید دارند که راه
حل مشکلات اقتصادی به داخل برمیگردد و نقش تحریمها در مشکلات ما حدود ۳۰
درصد است؛ مشکلات به دلیل برخی ساختارهای ناکارآمد بانکی و مالیاتی، موانع
موجود بر سر راه تولید و فضای غباری کسب و کار و... مربوط میشود که این
ناکارآمدهایها، اثر تحریمها را بیشتری کرده است.
میراث شوم ۸ سال دولت روحانی
مردم در آن زمان امیدوار بودند که دولت روحانی، شرایط را تغییر دهد و
حامیانش و اصلاحطلبان اعتقاد داشتند دولت روحانی آمده تا ایران، ونزوئلا
نشود.
دولت روحانی تیر ماه سال ۹۴ به توافق برجام دست یافت؛ توافقی که از
روزهای پایانی دی ماه سال ۹۴ اجرایی شد و قرار بود براساس آن تحریمهای
ایران لغو شود؛ اما این موضوع روی کاغذ رخ داد و در عمل با کارشکنی
آمریکاییها، ایران هیچ سودی از برجام نبرد.
دونالد ترامپ پس از اینکه رئیس جمهور آمریکا شد، بارها از خروج از برجام
گفت؛ تا اینکه در اردیبهشت سال ۹۷ در حالی که به گفته ظریف امضای «جان
کری» تضمین بود، از برجام خارج شد و دوباره تحریمهایی که لغو نشده بود، و
حتی بیشتر برگشت.
روحانی که میگفت باید هم چرخ سانتریفیوژها بچرخد و هم چرخ زندگی مردم؛
حالا وعدهها و قولهای ۸ ساله ریاست جمهوری او نهتنها محقق نشد، بلکه
دولت را با شرایط بسیار بدتری مانند یک ویرانه نسبت زمان خودش تحویل ایت
الله رئیسی داد.
دولت تدبیر و امید با عمیقتر کردن رکود اقتصادی و در انتظار گذاشتن
اقتصاد ایران و رها شدگی آن، میراث شومی از جمله تورم ۵۰ درصدی، کسری بودجه
۵۰۰ هزار میلیارد تومانی و نقدینگی ۳۷۰۰ هزار میلیارد تومانی باقی گذاشت.
نرخ ارز در دولت روحانی کاملا بیسابقه از حدود ۳۱۰۰ تومان حتی ۳۲
هزار تومان رسید و روحانی با نرخ ۲۵ هزار تومان تحویل داد که افزایش
۸۰۰درصدی داشت. نرخ تورم به ۵۰ درصد رسید و حجم نقدینگی از حدود ۴۶۰ هزار
میلیارد تومان در سال ۹۲ به بیش از ۳۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسید که در این
۸ سال ۸ برابر شد. نرخ رشد اقتصادی هم منفی بود.
روحانی وعده داده بود آنچنان رونق ایجاد میکند که اصلا به
یارانه ۴۵ هزار تومانی نیازی نباشد؛ اقدام به پرداخت یارانه دیگری با عنوان
معیشتی کرد؛ همچنین در سال پایانی دولتش صفهای طولانی خرید مرغ و روغن با
کارت ملی ایجاد شد. معیشت و قدرت خرید مردم نیز به قبل از سال ۹۲ برگشت.
دولتی که با شعار آوار برداری از اقتصاد ایران سرکار آمده بود، خرابیهای
بسیاری ایجاد کرد. از تورم بیسابقه گرفته تا جهش ۸۰۰ درصدی نرخ ارز و
تورم ۷۵ درصدی اقلام خوراکیها، کسری شدید و بدهی چند صد هزار میلیارد
تومانی باقی گذاشت و رفت. اقتصاد ایران که امروز با تورم فزاینده و بالا،
رشد اقتصادی منفی، مشکل بیکاری، تعطیلی واحدهای تولید و کسری بودجه شدید
مواجه است.
وقتی رئیسی وعده داد
آیت الله رئیسی که در سال ۹۶ از سوی روحانی و جهانگیری و حامیان
اصلاحطلبشان مورد تخریب قرار گرفته بود؛ در سال ۱۴۰۰ توانست اعتماد مردم
را کسب کند و به عنوان سیزدهمین رئیس جمهور راهی پاستور شد و کار خودش را
آغاز کرد.
رئیسی در ایام انتخابات وعدهایی داده اما تحقق هیچ کدام از وعدههایش را
به روابط خارجی، مذاکره و برجام گره نزد. او که کشور را در اوج پیک پنجم
کرونا تحویل گرفت، قول افزایش سرعت واکسیناسیون را داد و آن را عملی کرد.
در حالی که روابط خارجی و مذاکرات را پیگیری میکند، اما تحقق وعدههایش
معطل گشایشهای خارجی نگه نداشت.
حالا مردم تغییر را واقعاً احساس کردند و امید به تحقق وعدههای دیگر
رئیس جمهور دارند، اما همچنان برخی در کشور دم از مذاکره میزنند و
میگویند رئیسی برای تحقق وعدههایش چارهای جز مذاکره ندارد و دوری از میز
مذاکر باعث خسارت برای ایران است. این افراد از FATF سخن میگفتند و
میگویند که باید ایران آن را بپذیرد؛ این در حالی است که این افراد از
ابتدای دولت تدبیر و امید همین مواضع را داشتند و در ۸ سال دولت روحانی
بارها آن را تکرار کردند.
کارشناس اقتصادی و بین الملل معتقدند که باید با دست پر به میز مذاکر
برگشت و حل مسائل داخلی را نباید منتظر طرفهای خارجی نگه داشت؛ آنها تاکید
دارند مشکل امروز اقتصاد ایران پیوستن به FATF نیست و پذیرش آن در شرایط
تحریمی مشکلات را چند برابر میکند.
مجمع تشخیص مصلحت نظام درخواست بررسی الحاق به FAFT را مسکوت گذاشته است و
نمایندگان مجلس و کارشناسان تقاضا دارند که پذیرش FAFT منوط به لغو
تحریمها علیه کشورمان باشد.
آیا روابط بانکی معطل FAFT است؟
موسوی لاری عضو مجمع روحانیون مبارز و وزیر کشور دولت اصلاحات چندی پیش
گفت: تمام کارشناسان بانک مرکزی و غیره میگویند دو بخش پالرمو و CFT از
FATF که باقی مانده، باید تصویب شود.
او تاکید داشت: بازرگان ما همین الان اگر بخواهد کالایی را خریداری کند،
پول هم که داشته باشد، نمیتواند پولش را بین بانکها رد و بدل کند به این
دلیل که ما بخاطر عدم تایید FATF، ارتباط بانکیمان قطع است.
حسن روحانی نیز در زمانی ریاست جمهوریاش گفته بود: برقراری روابط ما با بانکهای دنیا تا مساله FAFT حل نشود، امکان پذیر نیست.
رئیسی برای تحقق وعدههایش باید به FATF بپیوندد
محمدرضا تابش فعال سیاسی اصلاح طلب نیز در گفتگویی با توجه به اینکه
نمیتوان با ساختارهای معیوب، برنامههای توسعه که منجر به برقراری عدالت و
پیشرفت میشود، را اجرا کرد، مدعی شده بود: تحقق برنامههای اقتصادی رئیسی
نیازمند تعامل ۱۰۰ درصدی با دنیا و کشورهای منطقه است.
وی بزرگترین کار دولت را جلب اعتماد مردم در داخل و برقراری ارتباط مثبت
با کشورهای همسایه عنوان کرد و گفت: تنها راه محقق کردن وعده ها به جریان
افتادن چرخه تولید، ایجاد اشتغال و ارزش افزوده است. در این صورت دولت می
تواند مشکل رکود در بخش مسکن را برطرف کند و با بالابردن درآمد سرانه،
یارانه اقشار ضعیف کشور را افزایش دهد.
تابش تاکید کرده بود: وقتی در برجام دست اندازی شود و FAFT امضا نشود نمیتوانیم در معیشت مردم موفق باشیم.
اقتصاد نیازمند برنامه است نه روابط خارجی
براساس این گزارش، اینکه برخی در داخل همچنان ساز مذاکره را کوک میکنند و
میگویند باید در مقابل دنیال تسلیم شویم تا اقتصادمان رونق بگیرد و معیشت
مردم حل، ناشی از عدم شناخت است متاسفانه این افراد با ایجاد فضاسازی
میخواهند به مردم القاء کنند که عدهای در کشور قصد دارند دیواری به دور
ایران کشیده شود؛ همانطور که همتی رئیس سابق بانک مرکزی در دولت روحانی و
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: عدهای میخواهند ما بدون دنیا زندگی
کنیم.
همتی در ایام رقابتهای انتخاباتی گرانی دلار با به عدم تصویب FATF گره
زد، مدعی بود: این ۵ نفر (دیگر نامزدهای انتخابات) نگذاشتند FATF تصویب
شود؛ میگویند برای چی با خارج باید ارتباط داشته باشیم؟ خب معلوم است دلار
گران می شود.
به گزارش دانا؛ اصلاحطلبان بعد روی کارآمدن رئیسی سعی دارند خواستهای
خود را به دولت تحمیل کنند و میگویند: رئیسی هم باید راه برجام را برود و
اگر میخواهیم در نظام بین الملل زندگی کنیم باید برخی از مسائل را مانند
FATF را بپذیریم.
اما کارشناسان اقتصادی و خبرگان میگویند موضوعاتی که در مورد FATF مطرح
میشود، غلط است و محدودیتهای بانکی ما به دلیل تحریمها است نه FATF.
مثلاً مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرد: FATF آسیبپذیری ایران را چندبرابر
میکند و کمکی به رفع تحریمها و انتقال پول به کشور نمیکند؛ بلکه بندی به
پای اقتصاد کشور است و آسیبپذیری ما را چندبرابر میکند.
به گزارش دانا؛ در حالی باز هم موضوع FATF و مذاکره مطرح میشود که ماجرای
واکسن نشان این گزارههایی که همه چیز را منوط به پذیرش خواستههای غرب
میکند و مسائل مطرح شده از سوی موافق در مورد FATF نادرست است.
مشکل اقتصاد ایران، بی برنامگی است
زمانی دولتمردان قبلی و طرفداران غرب و مذاکره در همین یک سال گذشته موضوع
FATF را مانع واردات واکسن میدانستند اما با روی کار آمدن دولت رئیسی در
۲۰ روز بیش از ۳۰ میلیون دوز واکس وارد کشور شد و واکسیناسیون در کشور با
ثبت رکورد بالای یک میلیون تزریق را ثبت کرد و نشان داد مشکل نه FATF است و
نه تحریم، بلکه اراده و همت میخواهد. این موضوع در دیگر مسائل نیز صدق
میکند.
حالا مردم تغییر را واقعا احساس کردند و امید به تحقق وعدههای دیگر رئیس
جمهوری دارند که در میدان است، اما همچنان برخی در کشور دم از مذاکره
میزنند و میگویند رئیسی برای تحقق وعدههایش چارهای جز مذاکره ندارد و
دوری از میز مذاکر باعث خسارت برای ایران است در حالی که این افراد از
ابتدا همین مواضع را داشتند و در ۸ سال دولت روحانی بارها آن را تکرار
کردند.
تغییر در حالی با روی کارآمد دولت سیزدهم و ایجاد امید در دل مردم شکل
گرفته است که این آقایان همیشه مدعی هیچ برنامهای غیر از مذاکره نداشتن و
ندارند. و هنوز بعد از ۸ سال مذاکره که حاصل آن «هیچ» برای کشور بود، باز
مشکلات اقتصادی را به خارج گره میزنند، البته کسی منکر روابط خارجی و
دیپلماسی سازنده نیست، اما کلید حل مشکلات در داخل است؛ همان طور که رئیسی
با تدبیر جهشی در واردات واکسن و واکسیناسیون ایجاد کرد.
کارشناس اقتصادی در چند سال گذشته بارها تاکید داشتند که مشکل اقتصاد
ایران، بی برنامگی است نه سیاست خارجی؛ که دولت روحانی هیچ برنامهای
نداشت. باید با حل مشکلات اقتصادی در داخل و با دست پر مذاکره کرد و نباید
منتظر دشمن باشیم که برای ما دربی را باز کند.
امروز مکشلات اقتصاد ایران داخلی است، حتی اگر تحریم نباشیم، با نبود فضای
مناسب کسب و کار و حمایت از تولید نمی تواند مشکلات را حل کرد؛ همانطور که
برجامه مشکلی را حل نکرد. مشکلات اقتصاد ایران حاصل 30 سال اجرای
برنامههای صندوق بین المللی پول است که باعث تخریب اقتصاد کشور شده و هر
روز وضعیت تولید را بدتر کرده است.