برکناری همتی آن هم کمتر از ۲۰ روز مانده به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری نمیتوان در راستای مخالفت روحانی با اقدامات همتی تحلیل کرد.
به گزارش شهدای ایران، خبر کوتاه بود، همتی از ریاست بانک مرکزی عزل شد؛ البته با توجه به اظهارات
همتی در گفتگوی کلاب هاوس، افکار عمومی منتظر عزل همتی بود و به نظر
میرسید سناریو ورود همتی به انتخابات بدون عزلش، به سمت کامل شدن حرکت
نمیکرد و میبایست همتی به گونهای رفتار کند و با او رفتار شود تا از وی
به عنوان چهرهای منتقد دولت، رونمایی شود.
نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در مورد احتمال برکناری وی از سمت رئیس کل بانک مرکزی توسط رئیس جمهور گفت: با آقای رئیس جمهور صحبت کردم و ایشان معتقد بودند که حضور من در صحنه انتخابات تا آخر میتواند بر روی نظام پولی و بانکی کشور تاثیر داشته باشد.
عبدالناصر همتی شامگاه شنبه (هشتم خرداد) با حضور در کلاب هاوس ادامه داد: البته من نظرم این بود حضور من در انتخابات تاثیری بر نظام پولی و بانکی کشور ندارد اما از تصمیم رئیس جمهور هم خبر ندارم.
همتی تصریح کرد: شنیدم ایشان با تعدادی از اقتصاددانان برای پست رئیس کل بانک مرکزی صحبت کردهاند.
به هرجهت همتی برای عبور از گردنه سیاه دولت یازدهم و دوازدهم نیاز به یک تابلوی مخالفت با وضع موجود داشت و روحانی این تابلو را به وی هدیه داد، اما سؤال این است که آیا روحانی نمیداند عزل همتی در این برهه از زمان به نفع وی تمام می شود یا به ضررش؟ قطعا هر عقل سیلمی این گزاره را تأیید خواهد کرد که برکناری همتی آن هم در شرایطی که عالم و آدم در حال فرار از عملکرد روحانی و دولتمردانش هستند، به نفع رئیس کل بانک مرکزی تمام خواهد شد، به عبارت دیگر، همتی به راحتی می تواند با ایجاد موج خبر عزلش توسط روحانی و سورای بر روی این موج، به افکار عمومی بگوید که من هم قربانی روحانی و دولتش هستم؛ همتی حتما در آینده نزدیک میگوید یگانه مخالف با سیاستهای اقتصادی دولت دوازدهم فقط من بودم که در دولت تک و تنها با اقدامات خلاف روحانی و تیم اقتصادیاش مبارزه میکردم و نتیجتا برکنار شدم.
به هر روی، این که تصور شود برکناری همتی در این مقطع به دلیل اختلافات شدید وی با روحانی بوده است، در عالم سیاست ناپختگی و خامی قلمداد میشود، ولی اینکه چه اتفاقی در حال روی دادن است نیاز به تحلیل دارد.
به نظر می رسد باید قدری به سابقه آقای همتی رجوع شود، محمد هاشمی عضو اسبق حزب کارگزاران درباره سابقه همتی به نکات خوبی اشاره میکند:
آقای دکتر همتی را آقای هاشمی سال ۹۲ به آقای روحانی پیشنهاد دادند که ایشان را برای بانک مرکزی بگذارید اما ایشان قبول نکردند و عدهای هم نگذاشتند این اتفاق بیفتد، زمانی آقای همتی را در رأس بانک مرکزی قرار گرفت که دلار ۲۰ هزار تومان بود، وی دلار را تا مرز یازده هزار تومان هم آورد، منتها در بقیه موارد شرایط به گونهای پیش رفت که او نمیتوانست کار دیگری انجم دهد. معتقدم چنین فردی در رأس باشد تفاوت دارد با این که ۳۰ الی ۴۰ مدیر آنجا دور هم نشستند و باید تصمیم جمعی بگیرند.
عملکرد دولت روحانی به عملکرد رئیس بانک مرکزی ارتباطی ندارد، دولت باید پاسخگو عملکرد خودش باشد.
محمدصادق جوادی حصار عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در پاسخ به این سوال که در میان آقایان همتی و مهرعلیزاده چه کسی مورد حمایت اصلاحات قرار خواهد گرفت؟ گفت: نمیتوان پیش بینی خاصی در این زمینه داشت؛ اما اطلاع دارم که برخی از دوستان جبهه اصلاحات به ویژه در کارگزاران سازندگی در آشکار و چه نهان بی میل به حمایت از همتی نیستند. اما در اردوگاه اصلاحطلبان بین مهرعلیزاده و آقای همتی حتما مهرعلیزاده شهرت بیشتری در اصلاح طلبی داشته و مردم او را بیشتر به عنوان یک فرد اصلاح طلب می شناسند؛ دلیل عمده این موضوع هم این است که او در دولت اصلاحات هم استاندار، هم معاون رئیس جمهور و هم رئیس سازمان تربیت بدنی بوده است و در این حوزه هم عملکرد کم تنشی داشته است که همه اینها می تواند نقطه قوت او باشد، اما همه این موضوعات به تصمیم رئیس دولت اصلاحات بازمی گردد، اگر او از مهرعلیزاده دفاع کند و بخواهد که اصلاح طلبان به او توجه کنند و یا دست کم برضد او کاری نکنند حداقل میتواند بخشی از اصلاح طلبانی را که تمایل به حضور در انتخابات دارند را نمایندگی کند.
شاید بتوانیم بگوییم اصلاحات منتظر تصمیم گیری نهایی خاتمی است و این تصمیم گیری پازل ورود همتی به انتخابات را کامل میکند، بر همین اساس، عضو شورای مرکزی کارگزاران درباره تصمیم خاتمی به نکات جالبی اشاره میکند.
محمود علیزاده طباطبایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران، در رابطه با "حمایت حزب کارگزاران از عبدالناصر همتی" در انتخابات 1400 گفت: حزب کارگزان از ابتدای انتخابات بنا را بر این گذاشته بود تا تصمیم نهاد اجماع ساز را مورد حمایت قرار دهد و تاکید بر این بود حتی اگر همه کاندیداهای اصلاح طلب رد صلاحیت شوند باز هم در انتخابات شرکت خواهیم کرد.
او ادامه داد: آقای همتی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران است و بر همین اساس نمایندگان حزب کارگزان در حال رایزنی و مذاکره با نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان هستند تا آقای همتی را مورد حمایت خود قرار دهند، هنوز این مذاکرات به جمع بندی و تصمیم نهایی نرسیده است و امکان دارد تا نهاد اجماع ساز از همتی حمایت کند.
در ظاهر هنوز مشخص نیست جریان اصلاحات به چه کسی رسیده است و روی چه کسی اجماع خواهد کرد ولی با توجه به ورود تخصصی همتی به مقوله اقتصاد و ورود سیاسی و تند مهرعلیزاده در عرصه انتخابات، به نظر می رسد جریان اصلاحات چارهای جز حمایت از همتی نداشته باشد؛ از سوی دیگر، با توجه به سابقه سیاسی همتی و حضور وی در حزب کارگزاران، قاعدتا حزب کارگزاران عضو خود را رها نمیکند و به سمت نامزد اصلاحطلبان غش نخواهد کرد.
به هر جهت به نظر میرسد با توجه به عدم حضور لاریجانی و همچنین نامزد پرقدرت اصلاحطلب در فضای انتخابات، پتانسیل دخالت حزب تندرو و افراطی اتحاد ملت بسیار کاهش پیدا کرده است و قاعدتا نقش کارگزاران بیش از پیش پررنگ خواهد شد و احتمالا خاتمی ناچار است که بر اساس سناریو کارگزاران حرکت کند.
نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در مورد احتمال برکناری وی از سمت رئیس کل بانک مرکزی توسط رئیس جمهور گفت: با آقای رئیس جمهور صحبت کردم و ایشان معتقد بودند که حضور من در صحنه انتخابات تا آخر میتواند بر روی نظام پولی و بانکی کشور تاثیر داشته باشد.
عبدالناصر همتی شامگاه شنبه (هشتم خرداد) با حضور در کلاب هاوس ادامه داد: البته من نظرم این بود حضور من در انتخابات تاثیری بر نظام پولی و بانکی کشور ندارد اما از تصمیم رئیس جمهور هم خبر ندارم.
همتی تصریح کرد: شنیدم ایشان با تعدادی از اقتصاددانان برای پست رئیس کل بانک مرکزی صحبت کردهاند.
به هرجهت همتی برای عبور از گردنه سیاه دولت یازدهم و دوازدهم نیاز به یک تابلوی مخالفت با وضع موجود داشت و روحانی این تابلو را به وی هدیه داد، اما سؤال این است که آیا روحانی نمیداند عزل همتی در این برهه از زمان به نفع وی تمام می شود یا به ضررش؟ قطعا هر عقل سیلمی این گزاره را تأیید خواهد کرد که برکناری همتی آن هم در شرایطی که عالم و آدم در حال فرار از عملکرد روحانی و دولتمردانش هستند، به نفع رئیس کل بانک مرکزی تمام خواهد شد، به عبارت دیگر، همتی به راحتی می تواند با ایجاد موج خبر عزلش توسط روحانی و سورای بر روی این موج، به افکار عمومی بگوید که من هم قربانی روحانی و دولتش هستم؛ همتی حتما در آینده نزدیک میگوید یگانه مخالف با سیاستهای اقتصادی دولت دوازدهم فقط من بودم که در دولت تک و تنها با اقدامات خلاف روحانی و تیم اقتصادیاش مبارزه میکردم و نتیجتا برکنار شدم.
به هر روی، این که تصور شود برکناری همتی در این مقطع به دلیل اختلافات شدید وی با روحانی بوده است، در عالم سیاست ناپختگی و خامی قلمداد میشود، ولی اینکه چه اتفاقی در حال روی دادن است نیاز به تحلیل دارد.
به نظر می رسد باید قدری به سابقه آقای همتی رجوع شود، محمد هاشمی عضو اسبق حزب کارگزاران درباره سابقه همتی به نکات خوبی اشاره میکند:
آقای دکتر همتی را آقای هاشمی سال ۹۲ به آقای روحانی پیشنهاد دادند که ایشان را برای بانک مرکزی بگذارید اما ایشان قبول نکردند و عدهای هم نگذاشتند این اتفاق بیفتد، زمانی آقای همتی را در رأس بانک مرکزی قرار گرفت که دلار ۲۰ هزار تومان بود، وی دلار را تا مرز یازده هزار تومان هم آورد، منتها در بقیه موارد شرایط به گونهای پیش رفت که او نمیتوانست کار دیگری انجم دهد. معتقدم چنین فردی در رأس باشد تفاوت دارد با این که ۳۰ الی ۴۰ مدیر آنجا دور هم نشستند و باید تصمیم جمعی بگیرند.
عملکرد دولت روحانی به عملکرد رئیس بانک مرکزی ارتباطی ندارد، دولت باید پاسخگو عملکرد خودش باشد.
محمدصادق جوادی حصار عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در پاسخ به این سوال که در میان آقایان همتی و مهرعلیزاده چه کسی مورد حمایت اصلاحات قرار خواهد گرفت؟ گفت: نمیتوان پیش بینی خاصی در این زمینه داشت؛ اما اطلاع دارم که برخی از دوستان جبهه اصلاحات به ویژه در کارگزاران سازندگی در آشکار و چه نهان بی میل به حمایت از همتی نیستند. اما در اردوگاه اصلاحطلبان بین مهرعلیزاده و آقای همتی حتما مهرعلیزاده شهرت بیشتری در اصلاح طلبی داشته و مردم او را بیشتر به عنوان یک فرد اصلاح طلب می شناسند؛ دلیل عمده این موضوع هم این است که او در دولت اصلاحات هم استاندار، هم معاون رئیس جمهور و هم رئیس سازمان تربیت بدنی بوده است و در این حوزه هم عملکرد کم تنشی داشته است که همه اینها می تواند نقطه قوت او باشد، اما همه این موضوعات به تصمیم رئیس دولت اصلاحات بازمی گردد، اگر او از مهرعلیزاده دفاع کند و بخواهد که اصلاح طلبان به او توجه کنند و یا دست کم برضد او کاری نکنند حداقل میتواند بخشی از اصلاح طلبانی را که تمایل به حضور در انتخابات دارند را نمایندگی کند.
شاید بتوانیم بگوییم اصلاحات منتظر تصمیم گیری نهایی خاتمی است و این تصمیم گیری پازل ورود همتی به انتخابات را کامل میکند، بر همین اساس، عضو شورای مرکزی کارگزاران درباره تصمیم خاتمی به نکات جالبی اشاره میکند.
محمود علیزاده طباطبایی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران، در رابطه با "حمایت حزب کارگزاران از عبدالناصر همتی" در انتخابات 1400 گفت: حزب کارگزان از ابتدای انتخابات بنا را بر این گذاشته بود تا تصمیم نهاد اجماع ساز را مورد حمایت قرار دهد و تاکید بر این بود حتی اگر همه کاندیداهای اصلاح طلب رد صلاحیت شوند باز هم در انتخابات شرکت خواهیم کرد.
او ادامه داد: آقای همتی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران است و بر همین اساس نمایندگان حزب کارگزان در حال رایزنی و مذاکره با نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان هستند تا آقای همتی را مورد حمایت خود قرار دهند، هنوز این مذاکرات به جمع بندی و تصمیم نهایی نرسیده است و امکان دارد تا نهاد اجماع ساز از همتی حمایت کند.
در ظاهر هنوز مشخص نیست جریان اصلاحات به چه کسی رسیده است و روی چه کسی اجماع خواهد کرد ولی با توجه به ورود تخصصی همتی به مقوله اقتصاد و ورود سیاسی و تند مهرعلیزاده در عرصه انتخابات، به نظر می رسد جریان اصلاحات چارهای جز حمایت از همتی نداشته باشد؛ از سوی دیگر، با توجه به سابقه سیاسی همتی و حضور وی در حزب کارگزاران، قاعدتا حزب کارگزاران عضو خود را رها نمیکند و به سمت نامزد اصلاحطلبان غش نخواهد کرد.
به هر جهت به نظر میرسد با توجه به عدم حضور لاریجانی و همچنین نامزد پرقدرت اصلاحطلب در فضای انتخابات، پتانسیل دخالت حزب تندرو و افراطی اتحاد ملت بسیار کاهش پیدا کرده است و قاعدتا نقش کارگزاران بیش از پیش پررنگ خواهد شد و احتمالا خاتمی ناچار است که بر اساس سناریو کارگزاران حرکت کند.