آقای سیدیاسر خمینی برادر آقای سیدحسن خمینی شب گذشته اعلام کرد که جناب سیدحسن بر اساس مشورت با رهبر معظم انقلاب یقیناً نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری نخواهد شد. در این متن به ۵ نکته راجع به این موضوع اشاره شده است.
شهدای ایران: شب گذشته آقای سیدیاسر خمینی نوه امام راحل(ره) در گفت‌وگویی از عدم کاندیداتوری برادرش حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی تولیت حرم مطهر امام خمینی(ره) خبر داد. وی در این مصاحبه به دیدار آقای سید حسن خمینی با رهبر معظم انقلاب اشاره کرده گفت: حاج حسن آقا با تردید در حال مشورت و بررسی جوانب امر (شرکت در انتخابات) بودند تا اینکه امروز مطابق دیدارهای نوبه‌ای خود با رهبری به دیدن ایشان رفتند که طی این ملاقات، رهبر انقلاب کاندیداتوری ایشان در انتخابات را به‌صلاح ندانستند و با بیان اینکه حاج حسن آقا را مانند فرزند خود می‌دانند، از ایشان خواستند که در شرایط فعلی به این عرصه ورود نکنند. با توجه به این توصیه، طبیعی است که تصمیم ایشان روشن است و اخوی "یقیناً" تصمیمی برای کاندیداتوری ندارند.
در این باره اشاره به چند نکته احتمالاً خالی از فایده نیست:
1 ـ همان‌طور که آقای سیدیاسر خمینی اشاره کرده‌اند و پس از آن نیز آقای احمد خمینی فرزند آقای سیدحسن خمینی در یک محیط گفتگو در فضای مجازی تأکید کردند، آقای سیدحسن خمینی هیچ اراده قطعی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 نداشته‌اند و آن‌چنان که آقای احمد خمینی گفته، حتی بنا بوده است که موضوع کاندیداتوری را که اخیراً خیلی شایع شده بود تکذیب کنند، لذا اصل برای آقای سیدحسن خمینی عدم کاندیداتوری بوده، با این حال پیرو برخی درخواست‌ها و مطالبی که اعلام شده بود، نهایتاً خواستند در دیداری که طبق برنامه قبلی و نه برای موضوع انتخابات برگزار شده بود، این موضوع را مورد مشورت قرار دهند که پس از مشورت رهبر معظم انقلاب، اعلام کردند که یقیناً کاندیدا نخواهند شد، لذا مسئله به این نحو نبوده است که کاندیداتوری ایشان قطعی باشد و آیت‌الله خامنه‌ای آن را منتفی کرده باشند.
2 ـ اعلام فوری و قاطع پیروی جناب سیدحسن خمینی از مشورت رهبر معظم انقلاب اقدامی بسیار مناسب و درخور تحسین است و این موضوع بیش از همه به‌سود خود آقای سیدحسن خمینی تمام شده است، بدین جهت که ایشان علاوه بر دوری از دامی که برایشان تعبیه شده بود (و در ادامه به آن اشاره می‌شود)، یک بازسازی اعتبار قابل‌توجهی نیز میان بدنه هوادار جمهوری اسلامی و وفادار به راه و نام و آرمان‌های امام خمینی(ره) به دست آوردند به‌نوعی که تعریف و تمجیدهای این ساعات جریان انقلابی از جناب سیدحسن خمینی مبیّن این موضوع است، اگرچه برخی گفتارها و حرکات ایشان پیشتر باعث آزردگی خاطر دوستداران امام خمینی(ره) شده بود.
3 ـ اگرچه برای فردی که سیاست را از دریچه اعتقادی می‌نگرد و برای او نه‌تنها اوامر رهبر معظم انقلاب بلکه اشارات ایشان نیز اهمیت ویژه دارد، پیروی از این مشورت بسیار اصولی است و اقدام حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی از این منظر هم ارزش قابل‌توجهی دارد اما آنچه روز گذشته اتفاق افتاده است، همان‌طور که سایت جماران هم نقل کرده مشورت بوده است لذا آقای سیدحسن خمینی همچنان اگر به‌دنبال کاندیداتوری باشد، می‌تواند در این فرآیند ثبت‌نام کند و قاعدتاً شورای نگهبان امر احراز صلاحیت‌ها را فارغ از این موضوع و بر اساس شرایط و شاخص‌ها انجام خواهد داد.
4 ـ امّا مشورت بموقع و مهم رهبر معظم انقلاب به جناب سیدحسن خمینی و موافقت هوشمندانه ایشان، جناب سیدحسن را از 2 دام مهم برحذر داشت؛ نخستین آنها افتادن در یک دام «احتمالی» عدم احراز صلاحیت بود که برای اعتبار سیدحسن آقا هزینه‌زا و البته برای آنها که دام‌گستر بودند دارای منفعت ابزاری بود.
توضیح آنکه، در هفته‌های آخر سال قبل، برخی روزنامه‌های اصلاح‌طلب با انتخاب عکس آقای سید حسن خمینی نوه امام راحل در صفحه اول خود از کاندیداتوری او برای انتخابات ریاست‌جمهوری استقبال کردند، برای مثال روزنامه آرمان ملی در گفت‌وگو با چهره‌های اصلاح‌طلب سیدحسن را گزینه‌ای برای تشکیل «دولت ملی» معرفی کرد که می‌تواند پدیده انتخابات باشد.
روزنامه اعتماد هم جلد سالنامه خود را به سید حسن خمینی با تیتر "معترض امیدوار" اختصاص داد. مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم‌سالاری که پیشتر اعلام کاندیداتوری برای 1400 کرده است، در دیدار اعضای حزب خود با یادگار امام گفت: "اگر جناب حاج سید حسن آقای خمینی تشریف بیاورد ما همراه ایشان هستیم، البته در صلاحدید شما دخالت نداریم ولی واقعاً اگر آن جریان نخواهند برخورد حذفی کنند، حتماً اقبال به شما بیشتر و موقعیت شما از بنده بهتر است."
جوّ حضور سید حسن خمینی در انتخابات بعد از نوروز امسال بیشتر شد و برخی سخنان او در دیدار با مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب که گفته بود "امروز هیچ امری واجب‌تر از بازگشت به شعار امام که گفت «همه با هم»، نیست" را حمل بر خیز او برای کاندیداتوری دانستند.
اما با وجود اینکه سید حسن در طول این سالها تلاش داشته است چهره‌ای علمی و حوزوی داشته باشد و مسئولیت اجرایی به‌عهده نگرفته است و تطابق شرایطی که در قانون برای احراز پست ریاست‌جمهوری آمده است با موقعیت ایشان بسیار سخت جلوه می‌کند، علت تمایل شدید اصلاح‌طلبان برای بازی با نام سید حسن خمینی چه بود و چرا تمایل داشتند در آستانه انتخابات‌ها او را جلو بیندازند.
بخشی از این سؤال را می‌توان با نگاه به انتخابات سال 94 پاسخ داد، زمانی که اصلاح‌طلبان و به‌ویژه مرحوم هاشمی رفسنجانی سید حسن خمینی را به‌عنوان کاندیدای خبرگان مطرح کردند.
دعوت رسانه‌‌های اصلاح‌طلب از سیدحسن خمینی برای کاندیداتوری در این دوره در حالی طرح می‌شد که بعد از عدم احراز صلاحیت وی در انتخابات خبرگان، برخی اصلاح‌طلبان از سوءاستفاده صورت‌گرفته از او زبان به انتقاد گشودند. محمدعلی ابطحی رئیس دفتر سید محمد خاتمی در دولت اصلاحات بعد از انتقادات هاشمی رفسنجانی از شورای نگهبان به‌خاطر ردصلاحیت سید حسن در توئیتی نوشت: "انتقاد تند آقای هاشمی رفسنجانی از شورای نگهبان را در این روزها اصلاً نمی‌فهمم...، این هجوم تند و بی‌مقدمه تنها می‌تواند به‌زیان ردصلاحیت‌شدگان باشد، این چیزی نیست که آقای هاشمی سیاستمدار نداند، البته این رفتار در چارچوب پوپولیستی‌ای جواب می‌دهد که آرای شخصیت‌های محبوبی مثل حسن آقا را به سبد رأی آقای هاشمی سوق دهد."
عباس عبدی فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در واکنش به موضع‌گیری هاشمی به عدم احراز صلاحیت سیدحسن خمینی در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان، گفته بود: هر کسی نسبت به مرجع یا منطق این رد صلاحیت‌ها ایرادی داشته باشد قابل فهم است و حق دارد جز آقای هاشمی، ولی چرا چنین می‌گویند؟ به‌نظرم عدم تأیید و حضور حسن آقا در انتخابات را ترجیح می‌دهند.
آقای هاشمی رفسنجانی در دی ماه سال 95 در مصاحبه با روزنامه اعتماد درباره اینکه آیا احتمال ردصلاحیت سید حسن خمینی را می‌داده یا خیر، می‌گوید: "الآن هم گذشته است و ما نمی‌خواهیم مسائل اختلافی زیاد مطرح شود. احتمال همیشه داده می‌شد و برای همه بود، برای خود من هم احتمال داده می‌شد، مگر مرا یک بار در ریاست جمهوری ردصلاحیت نکردند؟"
در حقیقت با اینکه مرحوم هاشمی علم به ردصلاحیت احتمالی سید حسن {در صورت عدم شرکت در آزمون} می‌داد اما اصرار داشت تا وی در انتخابات ثبت‌نام کند تا به‌قول برخی اصلاح‌طلبان با سوءاستفاده از عدم احراز صلاحیت وی به مظلوم‌نمایی بپردازند و آرای او را به سبد خود بریزد، حتی بنا به آنچه بعضاً در محافل سیاسی ادعا می‌شد عدم شرکت سید حسن خمینی در آزمون خبرگان را که منجر به عدم احراز صلاحیت وی شد ناشی از ممانعت مرحوم هاشمی می‌دانستند تا از این طریق صلاحیت او هم احراز نشود.
در این دوره انتخابات نیز به‌نظر می‌رسید اصلاح‌طلبان با کلید زدن پروژه «سید حسن ردصلاحیت‌شده» تلاش داشتند بتوانند از شخصیت وی سوءاستفاده کنند و در صورت عدم احراز صلاحیت، با مظلوم‌نمایی و هیاهو آرای احتمالی او را به سبد کاندیدای اصلی خود بریزند.
5 ـ دام بعدی، شرایطی بود که آقای سیدحسن خمینی در صورت اعلام کاندیداتوری و پنهان شدن یک جریان سیاسی پشت‌سر ایشان با آن مواجه می‌شد. اگر ایشان کاندیدا می‌شد قاعدتاً جریانی که همراه او تلقی می‌شد و از او حمایت می‌کرد، همین جریانی است که طی 8 سال گذشته نیز با آقای روحانی ائتلاف داشته است. اساساً سیدحسن خمینی با کاندیداتوری از این جریان خود را امتداد جریان آقای روحانی تعریف می‌کرد؛ چه آنکه حتی اصلاح‌طلبان هم که اصرار دارند با دولت فاصله‌گذاری کنند، از این کار عاجزند و افکار عمومی به‌درستی می‌داند که چه گروهی عامل و مقصر وضعیت بغرنج این سالها هستند.
اگر سیدحسن خمینی نامزد جریان امتداد روحانی برای دور بعد ریاست‌جمهوری منظور می‌شد، اولاً امکانات بسیاری در اختیار جریان رقیب برای نقد ایشان به‌نمایندگی از یک جریان بسیار معیوب و ناکارآمد قرار داشت، لذا شخصیت حقیقی ایشان می‌توانست بسیار آسیب‌پذیر باشد و ثانیاً این وضعیت بغرنج و این کارنامه بسیار منفی نه‌تنها به پای سیدحسن خمینی و یک جریان سیاسی بلکه به پای کلّیت بیت امام(ره) نوشته می‌شد، و چه جفایی به امام(ره) از این بالاتر.
بنابراین آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب با مشورت روز گذشته خود به جناب سیدحسن خمینی ایشان را از یک تله سیاسی که یک جریان برای ایشان در نظر گرفته بود برحذر داشتند و البته همراهی جدی جناب سیدحسن خمینی با این مشورت، هم به‌لحاظ سیاسی و هم به‌لحاظ اجتماعی میان هواداران انقلاب و امام خمینی(ره) به‌سود نوه امام تمام شد.
در این باره اشاره به چند نکته احتمالاً خالی از فایده نیست:
1 ـ همان‌طور که آقای سیدیاسر خمینی اشاره کرده‌اند و پس از آن نیز آقای احمد خمینی فرزند آقای سیدحسن خمینی در یک محیط گفتگو در فضای مجازی تأکید کردند، آقای سیدحسن خمینی هیچ اراده قطعی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 نداشته‌اند و آن‌چنان که آقای احمد خمینی گفته، حتی بنا بوده است که موضوع کاندیداتوری را که اخیراً خیلی شایع شده بود تکذیب کنند، لذا اصل برای آقای سیدحسن خمینی عدم کاندیداتوری بوده، با این حال پیرو برخی درخواست‌ها و مطالبی که اعلام شده بود، نهایتاً خواستند در دیداری که طبق برنامه قبلی و نه برای موضوع انتخابات برگزار شده بود، این موضوع را مورد مشورت قرار دهند که پس از مشورت رهبر معظم انقلاب، اعلام کردند که یقیناً کاندیدا نخواهند شد، لذا مسئله به این نحو نبوده است که کاندیداتوری ایشان قطعی باشد و آیت‌الله خامنه‌ای آن را منتفی کرده باشند.
2 ـ اعلام فوری و قاطع پیروی جناب سیدحسن خمینی از مشورت رهبر معظم انقلاب اقدامی بسیار مناسب و درخور تحسین است و این موضوع بیش از همه به‌سود خود آقای سیدحسن خمینی تمام شده است، بدین جهت که ایشان علاوه بر دوری از دامی که برایشان تعبیه شده بود (و در ادامه به آن اشاره می‌شود)، یک بازسازی اعتبار قابل‌توجهی نیز میان بدنه هوادار جمهوری اسلامی و وفادار به راه و نام و آرمان‌های امام خمینی(ره) به دست آوردند به‌نوعی که تعریف و تمجیدهای این ساعات جریان انقلابی از جناب سیدحسن خمینی مبیّن این موضوع است، اگرچه برخی گفتارها و حرکات ایشان پیشتر باعث آزردگی خاطر دوستداران امام خمینی(ره) شده بود.
3 ـ اگرچه برای فردی که سیاست را از دریچه اعتقادی می‌نگرد و برای او نه‌تنها اوامر رهبر معظم انقلاب بلکه اشارات ایشان نیز اهمیت ویژه دارد، پیروی از این مشورت بسیار اصولی است و اقدام حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی از این منظر هم ارزش قابل‌توجهی دارد اما آنچه روز گذشته اتفاق افتاده است، همان‌طور که سایت جماران هم نقل کرده مشورت بوده است لذا آقای سیدحسن خمینی همچنان اگر به‌دنبال کاندیداتوری باشد، می‌تواند در این فرآیند ثبت‌نام کند و قاعدتاً شورای نگهبان امر احراز صلاحیت‌ها را فارغ از این موضوع و بر اساس شرایط و شاخص‌ها انجام خواهد داد.
4 ـ امّا مشورت بموقع و مهم رهبر معظم انقلاب به جناب سیدحسن خمینی و موافقت هوشمندانه ایشان، جناب سیدحسن را از 2 دام مهم برحذر داشت؛ نخستین آنها افتادن در یک دام «احتمالی» عدم احراز صلاحیت بود که برای اعتبار سیدحسن آقا هزینه‌زا و البته برای آنها که دام‌گستر بودند دارای منفعت ابزاری بود.
توضیح آنکه، در هفته‌های آخر سال قبل، برخی روزنامه‌های اصلاح‌طلب با انتخاب عکس آقای سید حسن خمینی نوه امام راحل در صفحه اول خود از کاندیداتوری او برای انتخابات ریاست‌جمهوری استقبال کردند، برای مثال روزنامه آرمان ملی در گفت‌وگو با چهره‌های اصلاح‌طلب سیدحسن را گزینه‌ای برای تشکیل «دولت ملی» معرفی کرد که می‌تواند پدیده انتخابات باشد.
روزنامه اعتماد هم جلد سالنامه خود را به سید حسن خمینی با تیتر "معترض امیدوار" اختصاص داد. مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم‌سالاری که پیشتر اعلام کاندیداتوری برای 1400 کرده است، در دیدار اعضای حزب خود با یادگار امام گفت: "اگر جناب حاج سید حسن آقای خمینی تشریف بیاورد ما همراه ایشان هستیم، البته در صلاحدید شما دخالت نداریم ولی واقعاً اگر آن جریان نخواهند برخورد حذفی کنند، حتماً اقبال به شما بیشتر و موقعیت شما از بنده بهتر است."
جوّ حضور سید حسن خمینی در انتخابات بعد از نوروز امسال بیشتر شد و برخی سخنان او در دیدار با مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب که گفته بود "امروز هیچ امری واجب‌تر از بازگشت به شعار امام که گفت «همه با هم»، نیست" را حمل بر خیز او برای کاندیداتوری دانستند.
اما با وجود اینکه سید حسن در طول این سالها تلاش داشته است چهره‌ای علمی و حوزوی داشته باشد و مسئولیت اجرایی به‌عهده نگرفته است و تطابق شرایطی که در قانون برای احراز پست ریاست‌جمهوری آمده است با موقعیت ایشان بسیار سخت جلوه می‌کند، علت تمایل شدید اصلاح‌طلبان برای بازی با نام سید حسن خمینی چه بود و چرا تمایل داشتند در آستانه انتخابات‌ها او را جلو بیندازند.
بخشی از این سؤال را می‌توان با نگاه به انتخابات سال 94 پاسخ داد، زمانی که اصلاح‌طلبان و به‌ویژه مرحوم هاشمی رفسنجانی سید حسن خمینی را به‌عنوان کاندیدای خبرگان مطرح کردند.
دعوت رسانه‌‌های اصلاح‌طلب از سیدحسن خمینی برای کاندیداتوری در این دوره در حالی طرح می‌شد که بعد از عدم احراز صلاحیت وی در انتخابات خبرگان، برخی اصلاح‌طلبان از سوءاستفاده صورت‌گرفته از او زبان به انتقاد گشودند. محمدعلی ابطحی رئیس دفتر سید محمد خاتمی در دولت اصلاحات بعد از انتقادات هاشمی رفسنجانی از شورای نگهبان به‌خاطر ردصلاحیت سید حسن در توئیتی نوشت: "انتقاد تند آقای هاشمی رفسنجانی از شورای نگهبان را در این روزها اصلاً نمی‌فهمم...، این هجوم تند و بی‌مقدمه تنها می‌تواند به‌زیان ردصلاحیت‌شدگان باشد، این چیزی نیست که آقای هاشمی سیاستمدار نداند، البته این رفتار در چارچوب پوپولیستی‌ای جواب می‌دهد که آرای شخصیت‌های محبوبی مثل حسن آقا را به سبد رأی آقای هاشمی سوق دهد."
عباس عبدی فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در واکنش به موضع‌گیری هاشمی به عدم احراز صلاحیت سیدحسن خمینی در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان، گفته بود: هر کسی نسبت به مرجع یا منطق این رد صلاحیت‌ها ایرادی داشته باشد قابل فهم است و حق دارد جز آقای هاشمی، ولی چرا چنین می‌گویند؟ به‌نظرم عدم تأیید و حضور حسن آقا در انتخابات را ترجیح می‌دهند.
آقای هاشمی رفسنجانی در دی ماه سال 95 در مصاحبه با روزنامه اعتماد درباره اینکه آیا احتمال ردصلاحیت سید حسن خمینی را می‌داده یا خیر، می‌گوید: "الآن هم گذشته است و ما نمی‌خواهیم مسائل اختلافی زیاد مطرح شود. احتمال همیشه داده می‌شد و برای همه بود، برای خود من هم احتمال داده می‌شد، مگر مرا یک بار در ریاست جمهوری ردصلاحیت نکردند؟"
در حقیقت با اینکه مرحوم هاشمی علم به ردصلاحیت احتمالی سید حسن {در صورت عدم شرکت در آزمون} می‌داد اما اصرار داشت تا وی در انتخابات ثبت‌نام کند تا به‌قول برخی اصلاح‌طلبان با سوءاستفاده از عدم احراز صلاحیت وی به مظلوم‌نمایی بپردازند و آرای او را به سبد خود بریزد، حتی بنا به آنچه بعضاً در محافل سیاسی ادعا می‌شد عدم شرکت سید حسن خمینی در آزمون خبرگان را که منجر به عدم احراز صلاحیت وی شد ناشی از ممانعت مرحوم هاشمی می‌دانستند تا از این طریق صلاحیت او هم احراز نشود.
در این دوره انتخابات نیز به‌نظر می‌رسید اصلاح‌طلبان با کلید زدن پروژه «سید حسن ردصلاحیت‌شده» تلاش داشتند بتوانند از شخصیت وی سوءاستفاده کنند و در صورت عدم احراز صلاحیت، با مظلوم‌نمایی و هیاهو آرای احتمالی او را به سبد کاندیدای اصلی خود بریزند.
5 ـ دام بعدی، شرایطی بود که آقای سیدحسن خمینی در صورت اعلام کاندیداتوری و پنهان شدن یک جریان سیاسی پشت‌سر ایشان با آن مواجه می‌شد. اگر ایشان کاندیدا می‌شد قاعدتاً جریانی که همراه او تلقی می‌شد و از او حمایت می‌کرد، همین جریانی است که طی 8 سال گذشته نیز با آقای روحانی ائتلاف داشته است. اساساً سیدحسن خمینی با کاندیداتوری از این جریان خود را امتداد جریان آقای روحانی تعریف می‌کرد؛ چه آنکه حتی اصلاح‌طلبان هم که اصرار دارند با دولت فاصله‌گذاری کنند، از این کار عاجزند و افکار عمومی به‌درستی می‌داند که چه گروهی عامل و مقصر وضعیت بغرنج این سالها هستند.
اگر سیدحسن خمینی نامزد جریان امتداد روحانی برای دور بعد ریاست‌جمهوری منظور می‌شد، اولاً امکانات بسیاری در اختیار جریان رقیب برای نقد ایشان به‌نمایندگی از یک جریان بسیار معیوب و ناکارآمد قرار داشت، لذا شخصیت حقیقی ایشان می‌توانست بسیار آسیب‌پذیر باشد و ثانیاً این وضعیت بغرنج و این کارنامه بسیار منفی نه‌تنها به پای سیدحسن خمینی و یک جریان سیاسی بلکه به پای کلّیت بیت امام(ره) نوشته می‌شد، و چه جفایی به امام(ره) از این بالاتر.
بنابراین آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب با مشورت روز گذشته خود به جناب سیدحسن خمینی ایشان را از یک تله سیاسی که یک جریان برای ایشان در نظر گرفته بود برحذر داشتند و البته همراهی جدی جناب سیدحسن خمینی با این مشورت، هم به‌لحاظ سیاسی و هم به‌لحاظ اجتماعی میان هواداران انقلاب و امام خمینی(ره) به‌سود نوه امام تمام شد.
