قیمت ارز و دلار محور بودن اقتصاد کشورمان باعث شده که تولید کننده با تهدیدات بسیاری روبرو شود. نوسانات بازار با قیمت ارز آتش به مال بسیاری از تولید کنندگان زده است.
به گزارش شهدای ایران، امسال نیز رهبر معظم انقلاب با عنایت به بخش اقتصاد بخصوص تولید ملی نام
سال جدید را با محوریت اقتصاد و تولید « سال تولید؛ پشتیبانی ها و مانع
زدایی ها» نامیدند. به نظر می رسد با وجود برخی تلاش‌ها برای جهش اقتصادی
کشور میزان پیشرفت برای ایشان آنچنان که باید مطلوب و رضایت بخش نبوده و یا
اینکه ایشان هدف برتر و والاتری را در این حوزه دنبال می‌کنند که امسال
نیز موضوع تولید ملی در نامگذاری لحاظ شده است. نگاهی به نامگذاری چند سال
گذشته از سوی رهبر معظم انقلاب نشان می دهد که مسئله تولید برای ایشان یک
مسئله محوری و راهبردی در حوزه اقتصادی است و ایشان راه نجات و پیشرفت کشور
را در این موضوع دیده‌اند. بویژه اینکه رهبر معظم انقلاب مسئله موانع
تولید را نیز در سال جاری لحاظ کرده و موضوع پشتیبانی را با قید و تاکید
جمع یعنی رفع مانع‌ها و پشتیبانی‌ها اعلام کرده اند که این موضوع هم نشان
دهنده همه جانبه بودن این مسئله از نگاه رهبر معظم انقلاب است.
اما مسئله موانع از جمله موارد اساسی است که چوب لای چرخ تولید می گذارد و رهبر معظم انقلاب برای اینکه این موارد برطرف شوند در سال جدید بر روی آن تاکید فرمودند. اما برخی از این موانع خصوصا در سیستم اجرایی فعلی کشور چیست که باید برطرف و راه تولید با برطرف شدن آنها هموار شود؟ در ادامه به طور اجمالی به برخی از این موانع می پردازیم.
مدیریت ضعیف اجرایی: مدیریت اجرایی نه تنها بایستی برطرف کننده مانع تولید باشد بلکه بایستی محلل مشکلات در این عرصه باشد. اما متاسفانه در این زمینه ضعف در مدیریت اجرایی کشور باعث شده حتی تولید کنندگانی که جا افتاده اند نیز با مشکلاتی روبرو شوند. مسئله تولید گوشت مرغ یکی از همین موارد است. عدم تنظیم بازار و حمایت صحیح از تولید کننده و در اختیار گذاشتن مواد خام مصرفی باعث می شود که تولید کننده روز به روز با مشکلات مضاعفی روبرو شود و بیشتر نسبت به اتفاقات بیرونی ضربه پذیر باشد. دولت در حوزه تولید نه تنها نباید رقیب بخش خصوصی باشد بلکه بایستی با ارائه خدمات به تولید کننده، آنان را در تولید بهتر و باکیفیت یاری کند؛ متاسفانه این روند بیشتر از اینکه مانع زدایی باشد ایجاد موانع مختلفی است که نیاز به شرح و بسط فراوان دارد و اگر پای درد و دل هر کدام از تولید کنندگان بنشینم قصه ای مفصل از این موارد درحوزه کاری خودشان برای تعریف کردن دارند.
بروکراسی طویل اداری: رهبر معظم انقلاب دیوانسالاری اداری و مشکلات آن را «هفتاد خوان» عنوان می کنند و می فرمایند:« یک تولیدکننده برای اینکه یک کاری را انجام بدهد و شروع کند، از هفت خوان باید عبور بکند؛ حالا من میگویم هفت خوان، در واقع گاهی از هفتاد خوان باید عبور بکند؛ قوانین، مقرّرات، این دستگاه می‌آید یک چیزی میگوید، آن دستگاه می‌آید یک چیزی میخواهد، آن دستگاه می‌آید یک مجوّزی [میخواهد]؛ چه لزومی دارد؟ اینها را جدّی باید وارد شد.» مشکلات ادارای وقت و انرژی بسیاری از تولید کنندگان را می گیرد و یکی از موانع جدی تولید است که چه در میزان سرمایه گذاری و چه در انگیزه افراد برای ایجاد تولید و متعاقب آن ایجاد اشتغال متاسفانه تاثیرات منفی می گذارد.
معطل کردن کشور به خارج: ماجرای معطل کردن کشور به تصمیمات غرب با توجه به رویکرد درهای باز و چیدن همه تخم مرغ ها در سبد برجام موضوعی است که بارها و بارها به آن اشاره شده است. متاسفانه این روند مضمحل کننده هنوز هم ادامه دارد و رفتار و گفتار دولتمردان متبلور است. کشورمان در بازار جهانی قرار دارد که حداقل با توجه به همسایگان می تواند با تولید و بهره برداری اقتصادی از آن بازار 400 میلیونی منطقه را تامین و سود آنرا وارد جیب مردم ایران کند. رونق تولید قطعا به افزایش رفاه عمومی می انجامد و بسیاری از کارشناسان بی اثر کردن تحریم ها با ابزار تولید و اقتصاد ملی را اثربخش ترین راه مقابله با تهدیدات اقتصادی غرب قلمداد می کنند اما دولت همچنان چشم امیدش به غرب است.
بی ثباتی بازار: سرمایه ترسو است و در دریای توفانی تنها می توان خود را نجات داد و ماهیگیری نمی توان کرد. اصولی که هر سرمایه گذار حرفه ای به آن اشراف دارد. اما بی ثباتی اقتصادی ریسک سرمایه گذاری را بسیار بالا می برد و سرمایه گذاری در تولید را کاهش می دهد. این روند کاهشی سبب می شود که حتی تولید کنندگان قوی نیز برای اینکه دچار ضرر نشوند با روند بازار حرکت کنند، بنابراین بی ثباتی بازار سم مهلکی برای تولید ملی است که بایستی با طراحی برنامه اقتصادی مدونی از آن جلوگیری کرد. متاسفانه در این سالها بی ثباتی اقتصادی و تورم روزانه و سرسام آور بلای جان تولید کنندگان شده است.
افزایش بی رویه قیمت ارز: قیمت ارز و دلار محور بودن اقتصاد کشورمان باعث شده که تولید کننده با تهدیدات بسیاری روبرو شود. نوسانات بازار با قیمت ارز آتش به مال بسیاری از تولید کنندگان زده است. برخی از تولید کنندگان با بالا رفتن قیمت ارز تنها درجا زده اند،؛ چراکه برای تامین کالای خام جهت تولید بایستی هر چه سود کرده بودند را برای خرید کالای اولیه مصرف می کردند. همین موضوع سبب شد تا بسیاری از تولید کنندگان درجا بزنند و درواقع تولید آنها با بالا رفتن قیمت ارز نابود شود. از همین رو بایستی برنامه ریزان اقتصادی فکری به حال قیمت ارز کنند و همچنین تاثیر ارزی مثل دلار بر بازار را نیز کاهش دهند.
عدم نهادینه کردن فرهنگ تولید و اعتماد به تولید ملی: تولید ملی نیاز به اعتمادسازی ملی هم دارد. تولید ملی در این عرصه با دو مشکل اصلی مواجه است. اول اینکه برخی از تولید کنندگان متاسفانه کیفیت را قربانی سود می کنند و از این رو در بلندمدت اعتبار خود را از دست می دهند. از سوی دیگر مصرف کنندگان نیز بر اساس یک فرهنگ غلط ضدایرانی که گاهی با چاشنی چشم هم و چشمی همراه است به تولید ملی ضربه زده و مشتری کالاهای خارجی می شوند. این درحالی است که مثلا در حوزه کفش کشورمان یکی از تولید کنندگان با کیفیت محسوب می شود اما برخی از مصرف کنندگان به کالاهای ایتالیایی گرایش دارند. بنابراین در این عرصه بایستی هم تولید کننده و هم مصرف کننده با عرق ملی به تولید و خریدکالا نگاه کند ودر این راستا فرهنگ مصرف جنس داخلی شکل بگیرد. این موضوع نیازمند حرکت دوسویه هم تولید کننده و هم خریدار است. حتی مصرف کننده با نگاه اشتغال زایی و غیرت ملی به تولید ایرانی باید نگاه کند تا در این عرصه یک فرهنگ پویا و اقتصادساز شکل بگیرد.
اما مسئله موانع از جمله موارد اساسی است که چوب لای چرخ تولید می گذارد و رهبر معظم انقلاب برای اینکه این موارد برطرف شوند در سال جدید بر روی آن تاکید فرمودند. اما برخی از این موانع خصوصا در سیستم اجرایی فعلی کشور چیست که باید برطرف و راه تولید با برطرف شدن آنها هموار شود؟ در ادامه به طور اجمالی به برخی از این موانع می پردازیم.
مدیریت ضعیف اجرایی: مدیریت اجرایی نه تنها بایستی برطرف کننده مانع تولید باشد بلکه بایستی محلل مشکلات در این عرصه باشد. اما متاسفانه در این زمینه ضعف در مدیریت اجرایی کشور باعث شده حتی تولید کنندگانی که جا افتاده اند نیز با مشکلاتی روبرو شوند. مسئله تولید گوشت مرغ یکی از همین موارد است. عدم تنظیم بازار و حمایت صحیح از تولید کننده و در اختیار گذاشتن مواد خام مصرفی باعث می شود که تولید کننده روز به روز با مشکلات مضاعفی روبرو شود و بیشتر نسبت به اتفاقات بیرونی ضربه پذیر باشد. دولت در حوزه تولید نه تنها نباید رقیب بخش خصوصی باشد بلکه بایستی با ارائه خدمات به تولید کننده، آنان را در تولید بهتر و باکیفیت یاری کند؛ متاسفانه این روند بیشتر از اینکه مانع زدایی باشد ایجاد موانع مختلفی است که نیاز به شرح و بسط فراوان دارد و اگر پای درد و دل هر کدام از تولید کنندگان بنشینم قصه ای مفصل از این موارد درحوزه کاری خودشان برای تعریف کردن دارند.
بروکراسی طویل اداری: رهبر معظم انقلاب دیوانسالاری اداری و مشکلات آن را «هفتاد خوان» عنوان می کنند و می فرمایند:« یک تولیدکننده برای اینکه یک کاری را انجام بدهد و شروع کند، از هفت خوان باید عبور بکند؛ حالا من میگویم هفت خوان، در واقع گاهی از هفتاد خوان باید عبور بکند؛ قوانین، مقرّرات، این دستگاه می‌آید یک چیزی میگوید، آن دستگاه می‌آید یک چیزی میخواهد، آن دستگاه می‌آید یک مجوّزی [میخواهد]؛ چه لزومی دارد؟ اینها را جدّی باید وارد شد.» مشکلات ادارای وقت و انرژی بسیاری از تولید کنندگان را می گیرد و یکی از موانع جدی تولید است که چه در میزان سرمایه گذاری و چه در انگیزه افراد برای ایجاد تولید و متعاقب آن ایجاد اشتغال متاسفانه تاثیرات منفی می گذارد.
معطل کردن کشور به خارج: ماجرای معطل کردن کشور به تصمیمات غرب با توجه به رویکرد درهای باز و چیدن همه تخم مرغ ها در سبد برجام موضوعی است که بارها و بارها به آن اشاره شده است. متاسفانه این روند مضمحل کننده هنوز هم ادامه دارد و رفتار و گفتار دولتمردان متبلور است. کشورمان در بازار جهانی قرار دارد که حداقل با توجه به همسایگان می تواند با تولید و بهره برداری اقتصادی از آن بازار 400 میلیونی منطقه را تامین و سود آنرا وارد جیب مردم ایران کند. رونق تولید قطعا به افزایش رفاه عمومی می انجامد و بسیاری از کارشناسان بی اثر کردن تحریم ها با ابزار تولید و اقتصاد ملی را اثربخش ترین راه مقابله با تهدیدات اقتصادی غرب قلمداد می کنند اما دولت همچنان چشم امیدش به غرب است.
بی ثباتی بازار: سرمایه ترسو است و در دریای توفانی تنها می توان خود را نجات داد و ماهیگیری نمی توان کرد. اصولی که هر سرمایه گذار حرفه ای به آن اشراف دارد. اما بی ثباتی اقتصادی ریسک سرمایه گذاری را بسیار بالا می برد و سرمایه گذاری در تولید را کاهش می دهد. این روند کاهشی سبب می شود که حتی تولید کنندگان قوی نیز برای اینکه دچار ضرر نشوند با روند بازار حرکت کنند، بنابراین بی ثباتی بازار سم مهلکی برای تولید ملی است که بایستی با طراحی برنامه اقتصادی مدونی از آن جلوگیری کرد. متاسفانه در این سالها بی ثباتی اقتصادی و تورم روزانه و سرسام آور بلای جان تولید کنندگان شده است.
افزایش بی رویه قیمت ارز: قیمت ارز و دلار محور بودن اقتصاد کشورمان باعث شده که تولید کننده با تهدیدات بسیاری روبرو شود. نوسانات بازار با قیمت ارز آتش به مال بسیاری از تولید کنندگان زده است. برخی از تولید کنندگان با بالا رفتن قیمت ارز تنها درجا زده اند،؛ چراکه برای تامین کالای خام جهت تولید بایستی هر چه سود کرده بودند را برای خرید کالای اولیه مصرف می کردند. همین موضوع سبب شد تا بسیاری از تولید کنندگان درجا بزنند و درواقع تولید آنها با بالا رفتن قیمت ارز نابود شود. از همین رو بایستی برنامه ریزان اقتصادی فکری به حال قیمت ارز کنند و همچنین تاثیر ارزی مثل دلار بر بازار را نیز کاهش دهند.
عدم نهادینه کردن فرهنگ تولید و اعتماد به تولید ملی: تولید ملی نیاز به اعتمادسازی ملی هم دارد. تولید ملی در این عرصه با دو مشکل اصلی مواجه است. اول اینکه برخی از تولید کنندگان متاسفانه کیفیت را قربانی سود می کنند و از این رو در بلندمدت اعتبار خود را از دست می دهند. از سوی دیگر مصرف کنندگان نیز بر اساس یک فرهنگ غلط ضدایرانی که گاهی با چاشنی چشم هم و چشمی همراه است به تولید ملی ضربه زده و مشتری کالاهای خارجی می شوند. این درحالی است که مثلا در حوزه کفش کشورمان یکی از تولید کنندگان با کیفیت محسوب می شود اما برخی از مصرف کنندگان به کالاهای ایتالیایی گرایش دارند. بنابراین در این عرصه بایستی هم تولید کننده و هم مصرف کننده با عرق ملی به تولید و خریدکالا نگاه کند ودر این راستا فرهنگ مصرف جنس داخلی شکل بگیرد. این موضوع نیازمند حرکت دوسویه هم تولید کننده و هم خریدار است. حتی مصرف کننده با نگاه اشتغال زایی و غیرت ملی به تولید ایرانی باید نگاه کند تا در این عرصه یک فرهنگ پویا و اقتصادساز شکل بگیرد.
