«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بامداد پنج شنبه در نشستی خبری ضمن ابراز تأسف و سرخوردگی از رأی دیوان لاهه در این خصوص، در عین حال گفت که واشنگتن برای این نهاد قضایی بین‌المللی «احترام زیادی» قائل است.

وی افزود: ما از اینکه دادگاه استدلال‌های صحیح ما مبنی بر اینکه شکایت ایران خارج از صلاحیت دادگاه است را نپذیرفت، دچار یاس شدیم.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با انتقاد از اینکه ایران از این رأی دیوان لاهه به عنوان یک پیروزی یاد می‌کند، گفت: دادگاه فقط یک حکم اولیه صادر کرده و تصمیم‌گیری نهایی در خصوص صلاحیت نیست.

وی ادامه داد: ما در مرحله بعدی تشریح خواهیم کرد که چرا ادعای ایران سزاوار نیست، ما تصریح کردیم که خطرات ناشی از اقدامات مخرب ایران چیست و به همین دلیل است که متعهد به دیپلماسی و رایزنی در این زمینه هستیم.

دادگاه عالی سازمان ملل مستقر در لاهه هلند (دیوان بین المللی دادگستری) (ICJ) با رد مخالفت واشنگتن، رای خود را درباره اینکه آیا صلاحیت دارد به شکایت ایران از آمریکا در خصوص اقدام واشنگتن در اعمال تحریم علیه ایران، رسیدگی کند یا خیر را اعلام کرد.

بر این اساس، دیوان لاهه اعتراض آمریکا در خصوص اینکه این دادگاه صلاحیت ندارد تا به شکایت تهران از واشنگتن در پرونده نقض عهدنامه مودت رسیدگی کند را رد کرد.

به گزارش مهر، این دادگاه در جلسه چهارشنبه ۱۱ مهر ماه ۱۳۹۷ خود دستور داد که آمریکا تحریم‌هایی که حمل و نقل هوایی غیر نظامی را برای ایران محدود می‌کند و همچنین تحریم‌هایی که دسترسی ایران به کالاهای بشر دوستانه از جمله محصولات کشاورزی، دارویی و … را محدود می‌کند؛ لغو شوند.

در جلسه روز مذکور، رئیس این دادگاه اعلام کرد: تصمیم ایالات متحده برای خروج از توافق هسته‌ای و احیای بخشی از محدودیت‌ها از جمله لغو مجوز واردات از ایران و مبادلات مالی با این کشور، می‌تواند برخی از حقوق ایران در پیمان مودت را محدود کند. دیوان معتقد است که صلاحیت رسیدگی به این پرونده را داراست. اظهارات شفاهی آمریکا مبنی بر اینکه واشنگتن تلاش می‌کند تحریم‌ها آثار منفی انسانی بر ایران نداشته باشد را «ناکافی» می‌دانیم. به عقیده دیوان همچنان چنین ریسکی وجود دارد. دیوان معتقد است که بر اساس تعهدات مصرح در پیمان مودت، ایالات متحده باید به نحو مقتضی محدودیت‌های اعمال شده در زمینه اقلام دارویی، بشردوستانه، هوانوردی و کشاورزی بر اساس تصمیم ۸ می ۲۰۱۸ علیه ایران را رفع کند.

بر اساس چند بند پیمان مودت ایران و آمریکا (سال ۱۹۵۵)، طرفین از اعمال محدودیت تجاری و مالی بر یکدیگر منع شده‌اند.

مواضع خصمانه دولت آمریکا علیه تهران

این در حالیست که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا ۸ ماه مارس سال ۲۰۱۸ میلادی (۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۹۷) به بهانه‌های واهی و به صورت یکجانبه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرد و از توافق هسته‌ای کشورهای ۱+۵ با ایران خارج شد.

واشنگتن سپس تهدید کرد که تحریم‌های خود علیه تهران که بر اساس توافق مذکور در زمان دولت قبلی این کشور تعلیق شده بود را بازمی گرداند.

واکنش ایران به انفعال اروپا و نقض عهدِ آمریکا

گفتنی است که یک سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، ایران نیز بر اساس مادتین ۲۶ و ۳۶ مصرح در این توافق بین‌المللی به دلیل انفعال اروپا و نقض عهدِ آمریکا؛ برخی از تعهدات برجامی خود را کاهش داد.