فلزات ساختمانی
حدود ۲۵ درصد یک ساختمان را آهن و فولاد تشکیل میدهد. فرقی ندارد که اسکلت اصلی آن را بتن تشکیل میدهد یا آهن، مصرف فلز در هر دو یکسان است. در ساختمانهایی که اسکلت بتنی است، میلگرد زیادی در قالبهای مشخص استفاده میشود که بررسیها نشان داده ۲۵ درصد مصالح بهکار رفته برای ساخت یک ساختمان را بخش فلزات تشکیل میدهد. قیمت آهن در فروردین شاخهای ۳۶۰ هزار تومان و فولاد کیلویی ۵۰۰۰ تومان بود که اکنون آهن به ۷۱۰ هزار تومان و فولاد به ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.
تاسیسات پنهان
یکی از بخشهای ساختمان را تاسیسات آن تشکیل میدهد. از لولههای آب گرفته تا نصب سرویسهای بهداشتی. اکنون قیمت هر شاخه لوله ساختمانی حدود صد هزار تومان است. اگر به طور میانگین برای هر طبقه حدود صد متر لوله و اتصالات نیاز باشد، برای یک ساختمان چهار طبقه حدود ۴۰۰ متر لوله نیاز است. این تنها بخشی از هزینههای ساخت مسکن را تشکیل میدهد و اتصالات و پمپهای مکندهای که برای این بخش در نظر گرفته میشود، جزو هزینههای اصلی بهشمار میرود. اگر ساختمان دارای سیستم گرمایش و سرمایش باشد، حتما به یک موتورخانه و پکیج نیاز دارد که به قیمت این بخش افزوده خواهد شد.
دیوارهای گران
قیمت هر عدد آجر که در ابتدای سال با قیمت ۵۸۰ تومان عرضه میشد، اکنون به ۱۲۰۰ تومان رسیده است. همچنین سیمان ۵۰ کیلویی که در سال گذشته با قیمت ۵۰۰۰ تومان به دست مصرفکنندگان ساختمان میرسید، اکنون با قیمت بیش از ۱۴ هزار تومان باید خریداری شود. قیمت هر کیسه گچ ۵۰ کیلویی با رشد چشمگیری از حدود ۵۰۰۰ تومان به نزدیک ۱۰ هزار تومان رسیده است. یک پنجره ساده دو متری با سادهترین کیفیت حداقل ۲۰۰ هزار تومان به غیر از شیشه، پیچ و مهره و نصب هزینه دارد که با احتساب این موارد به ۵۰۰ هزار تومان میرسد. از این رو باید توجه داشت شیشههای دوجداره باید در ساختمانهای جدید به کار برود که هزینه تمامشده آن به ازای هر متر حدود ۵۰۰ هزار تومان است.
نازککاری وقتگیر
وقتی کارهای دیوارچینی تمام شد ساختمان بهاصطلاح وارد فاز نازککاری میشود. از گچ و رنگ نهایی تا نصب کلید و پریز که هرکدام از این موارد اکنون به یک بخش اصلی برای هزینه ساخت تبدیل شده است. شاید اگر قبلا قیمت هر کلید و پریز کمتر از هزار تومان بود برای هرکدام از آنها اکنون باید حدود ۵۰۰۰ تومان با توجه به کیفیت محصول پرداخت شود.
یکی از بخشهای نازککاری ایزوگام کف و نصب سرامیک خانه است. در این بخش قیمت هر متر ایزوگام اکنون ۱۱ هزار تومان است که برای یک واحد ۵۰ متری حدود ۷۰ متر نیاز است. همچنین هزینه هر متر سرامیک حداقل ۲۰ هزار تومان است اما سرامیک با قیمت ۳۰۰ هزار تومان هم در بازار وجود دارد که دارای استحکام و تنوع رنگ بیشتری است.
آشپزخانه یا لاکچریخانه
آشپزخانه با اختلاف، پرهزینهترین بخش ساختمان است. قیمت یک سینک معمولی اکنون در بازار حدود ۸۰۰ هزار تومان است و هر متر مربع کابینت امدیاف ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد. یک آشپزخانه معمولی حداقل ۲۰ متر کابینت میخواهد که هزینه ۱۰ میلیون تومانی را برای ساخت به دنبال دارد. البته هزینه برش، ساخت و نصب هم به این ارقام افزوده خواهد شد.
حداقل قیمت تمام شده
در شرایطی قیمت هر متر مربع آپارتمان در تهران ۲۴/۵ میلیونتومان است که فقط ۱۸ درصد آن هزینه ساخت است. متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان در کلانشهر تهران طبق آخرین گزارش بانک مرکزی بیش از ۲۴ میلیون تومان است. این در حالی است که قیمت ساخت هر متر مربع ساختمان با امکانات معمولی چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که برای ساخت یک واحد آپارتمان ۵۰ متری باید حدود ۲۲۵ میلیون تومان پرداخت کرد. البته محاسبه این رقم برای ساخت یک چهاردیواری است و اگر بیرون از واحد مسکونی و در بخش مشاعات امکاناتی اضافه شود، قطعا به قیمت هر متر مربع اضافه خواهد کرد. امکاناتی که خیلی هم ارزان نیستند و ممکن است استفاده از آن به تنهایی چند صد میلیون هزینه روی دست سازندگان بگذارد. ساخت پارکینگ انباری و آسانسور از جمله این موارد است. حال باید در نظر داشت که هزینه ساخت یک واحد مسکونی ۵۰ متری با امکانات ساده مانند آسانسور، انباری و پارکینگ ۴۰۰ میلیون تومان است که دولت میتواند با عرضه زمین رایگان و همکاری با بخش خصوصی برای ساخت مسکن اقدام کند.
لزوم ورود نهادهای نظارتی برای عرضه مصالح ساختمانی
محمدعلی ربانی، رئیس کمیسیون حقوقی انجمن انبوهسازان استان تهران در گفتوگویی که با خبرنگار ما داشت، از افزایش قیمت سرسامآور مصالح ساختمانی خبر داد و تصریح کرد: تغییرات قیمت آهن و بتن در قیمت تمامشده یک ساختمان اثرگذاری زیادی دارد و از نهادهای نظارتی خواستار توجه بیشتر برای تولید مسکن در کشور هستیم.
ربانی تاکید کرد: اکنون میزان تولید سیمان در کشور بیش از نیاز است، اما پیمانکاران نمیتوانند این محصول را بهراحتی تهیه کنند و زمانی هم که این کار را انجام میدهند، گران به دستشان میرسد. برخی شرکتهای تولیدکننده مصالح ساختمانی در بورس هستند و گرانیهای اتفاق افتاده ناشی از نوسانات نرخ دلار و بورس است که ورود نهادهای نظارتی به این موضوع، میتواند به این گرانیها خاتمه دهد.
بخش خصوصی را جدی بگیرید
مجتبی بیگدلی، رئیس کانون سراسری انبوهسازان ایران درباره گرانی مصالح ساختمانی به خبرنگار ما گفت: آهن و فولاد بخش اصلی یک ساختمان را تشکیل میدهد که رشد بیش از دو برابری را نسبت به اواخر سال گذشته تجربه کرده است.
وی افزود: برخی مسؤولان کند شدن تولید مسکن را به کرونا نسبت میدهند. اما از زمان آقای آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی تاکنون که آقای اسلامی آمده، برنامه مشخصی برای تولید مسکن از سوی دولت ارائه نشده.
رئیس کانون سراسری انبوهسازان ایران تصریح کرد: تولید مسکن به مسائل ارزی ارتباط نداشته و مصالح ساختمانی به خارج از کشور وابستگی دارد و اما به دلیل نبود نظارت مصالح ساختمانی که در داخل تولید میشود هم گران به دست تولیدکنندگان ساختمان میرسد.