مردانی که شاید سن و سالی به اندازه بزرگان و صاحب نظران نداشته باشند، اما ذهنی سرشار از تجربههای تلخ و شیرین روزگار دارند، چراکه با فداکاری هایشان مدافعان ایمنی شهر خود هستند.
مردانی که بدون هیچ گونه ترسی بر دل آتش میزنند تا خدایی نکرده شهروندان شهرشان آسیبی نبینند؛ این دلیر مردان با توجه به سختیهای حوادث، ترسی از رخ دادن حادثهای برای خود ندارند و تنها فکرشان خاموش کردن آتش شهر است.
صبح زمستانی ۳۰ دی ماه سال ۹۵، روزی بود که بیشتر دانشجویان سرجلسه امتحان، کارمندان در ادارهها , بسیاری از شهروندان مشغول کار خود بودند که ناگهان صدای زنگ چند ایستگاه آتش نشانی به صدا در آمد و ماشینهای آتش نشانی از نقاط مختلف تهران به خیابان جمهوری اسلامی اعزام شدند.
اوایل حادثه، حادثهای کوچک برای مردم و امکان وجود حادثهای بزرگ از دید آتش نشانان بود و پس از گذشت چند ساعت به یک حادثهای بزرگ برای همه شهروندان تبدیل شد.
پس از گذشت حدود ۴ ساعت ساختمان پلاسکو به صورت کامل فرو ریخت، ساختمانی که پس از حادثه هیچ کس جرات نزدیکی به آن را نداشت.
اما آتش نشانان بدون هیچ هراسی از اوایل حادثه پای کار بودند و با انجام اقدامات عملیاتی مناسب کار اطفا آتش را شرو ع کردند.
انتهای روز برای همه نگران کننده بود، البته نگرانی برای بسته شدن خیابان یا تخریب شدن این برج قدیمی نبود، بلکه همه نگران آتش نشانان و مردم گرفتار شده در زیر آوار بودند که راه خروجشان بسته شده بود. اشک بر چشم آتش نشانان حاضر در خیابان جمهوری نشان از نگرانی حال همکارانشان در زیر آوار داشت و عملیات پس از گذشت چند روز به پایان رسید.
به مناسبت روز آتش نشان با واحد کیانی فرمانده حادثه ساختمان پلاسکو و معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران گفتوگویی کردیم تا درباره حادثه توضیحاتی دهد.
فرمانده حادثه ساختمان پلاسکو اظهار کرد: روزی که این اتفاق افتاد ۸ صبح پنجشنبه بود و به محض اینکه زنگ ایستگاه حسن آباد به صدا درآمد به محل حادثه اعزام شدیم و من در آن زمان مدیر منطقه بودم.
کیانی بیان کرد: ساختمان پلاسکو به تولیدی و انباری تبدیل شده بود، در صورتی که طراحی آن برای یک ساختمان اداری بود و چند سالی بود که حوادث مختلف در آنجا رخ میداد و هیچ شخصی نکات ایمنی را رعایت نمیکرد.
کیانی ادامه داد: از طبقه هفتم به بالا دود زیادی وجود داشت و زمانی که ساختمان فرو ریخت مردم و آتشنشانان گریه میکردند.
او با بیان اینکه در ابتدا فکر میکردیم افراد زیادی زیر آوار گرفتار شده اند بیان کرد: در آن روز فراخوان زدیم و از نقاط مختلف شهر تهران آتش نشانان را فراخواندیم.
فرمانده حادثه پلاسکو با بیان اینکه یادآوری آن روزها برایمان سخت است گفت: امیدوارم ایمنیهای لازم در ساختمان جدیدی که در حال ساخت است لحاظ شود.
گفتنی است؛ در انتها مشخص شد که ۱۶ نفر از آتش نشانان مظلومانه در این حادثه شهید شدند و این موضوع برای مردم بسیار غمناک بود و در این میان خانواده و همکاران این شهیدان از همه ناراحتتر بودند.
پلاسکو حدود ۱۲۰۰ واحد داشت که بر اساس آمارها ۵۶۰ واحد از آن فعال بودند و عملیات آواربرداری ساختمان پلاسکو جمعه ۸ بهمن ۱۳۹۵ به پایان رسید، اما پلاسکو تنها عملیات و آخرین شهدای سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران نبود.
در ادامه این گفتوگو کیانی بیان کرد: ما روزانه حوادث زیادی در سطح شهر تهران داریم و حوادثمان خوب نیست.
معاون عملیات ساختمان پلاسکو با اشاره به خاطره حادثهای در محله پامنار افزود: قبل از سال ۸۰ حادثه آتش سوزی یک ساختمان قدیمی را در محله پامنار داشتیم که در این ساختمان چند اتاق وجود داشت.
او با بیان اینکه هر اتاق این خانه به فردی اجاره داده شده بود گفت: یک مادر و پسر با یکدیگر دعوایشان شده بود و پسر نفتهای موجود در مقابل درب خروجی خانه را آتش زده بود.
کیانی بیان کرد: بر اثر این اتفاق قسمت زیادی از خانه دچار حریق شده بود و متاسفانه ۸ نفر در این حادثه جان خود را از دست داده بودند.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران افزود: در انتهای یکی از اتاقهای این ساختمان، قفسه یا همان گنجینهای وجود داشت که ۲ بچه در داخل آن پنهان شده بودند.
او گفت: ۲ بچه را در حالی پیدا کردیم که بر اثر دود گرفتگی کنار هم افتاده بودند و هم دیگر را بغل کرده بودند.
این فرمانده آتش نشان بیان کرد: این ۲ بچه را از محل خارج کردیم و پس از انجام اقدامات اولیه به بیمارستان منتقل شدند و نکته جالب حادثه پنهان شدن همین ۲ بچه بود، چراکه با پنهان شدنشان در جایی امن، جانشان نجات یافت.
کیانی ادامه داد: زمانی که فردی را زنده از حادثهای خارج میکنیم، خستگیمان فراموش میشود.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر میزان جانباختگان حوادث گفت: سالیانه کمتر از ۲۰ نفر جان خود را در حوادث از دست میدهند.
کیانی بیان کرد: بالغ بر جان سه هزار نفر را آتش نشانان سالیانه نجات میدهند و تعداد خیلی کمی در حوادث کشته میشوند.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران گفت: در سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران بالغ بر هزار و ۱۰۰ ماشین عملیاتی و پنج هزار نفر نیروی عملیاتی داریم.
او افزود: آتش نشانان شبانه روز در خدمت مردم هستند و ایمنی شهر را حفظ میکنند.
کیانی بیان کرد: از شهروندان میخواهیم پای کار بیایند و ایمنی ساختمانهای خود را ارتقا دهند.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران گفت: در فضاهایی که نکات ایمنی رعایت میشود، میزان خسارات و تلفات بسیار کمتر است و سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران روزانه به طور میانگین ۲۵۰ تا ۴۰۰ مأموریت را انجام میدهد.
کیانی با بیان اینکه در فصل تابستان معمولاً روزی ۲۵۰ حریق داریم گفت: از این ۲۵۰ حادثه ۵۰ حریق متعلق به کولرها است.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران افزود: زمانی که کولری دچار حریق میشود آتشنشانان به راحتی میتوانند آتش کولر را خاموش کنند، اما عواملی مانند ناایمن بودن ساختمانها دست به دست هم میدهند و موضوع به حادثهای بزرگ تبدیل میشود.
او گفت: آتش نشانان عاشق کارشان هستند و همین عشق به کار باعث میشود که در مقابل سختیها کم نیاورند.
کیانی بیان کرد: آتشنشانان برای عشق، نیت قلبی و رضایت خدا کارشان را انجام میدهند.
معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در پاسخ به سوالی مبنی بر انجام عملیات در مناطق ناایمن مانند بالای شهر گفت: در برخی از کوچههای مناطق ۱ و ۲، کامیون رد نمیشود و عملیات در این مناطق بسیار سخت است.
او ادامه داد: اگر در ساختمانها ایمنی وجود نداشته باشد واقعاً عملیات کار سختی است و مردم این مناطق باید برای ایمن کردن ساختمانهای خود پای کار آیند.
اما پلاسکو تنها حادثه چند سال اخیر نبوده و در حوالی ساعت ٢٠:٣۵ پنجشنبه دوم مرداد ماه امسال نیز خبر وقوع حریق در یک مغازه در خیابان شوش، خیابان صابونیان به سامانه ١٢۵ آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران اطلاع داده شد و بلافاصله آتش نشانان به محل حادثه اعزام شدند.
اما محیط پر از دود بود و در این حادثه آتش نشان جوانی حدودا ۳۶ ساله، به چاهک بالابری که به زیرزمین راه داشت سقوط کرد و پس از وقوع این حادثه او به نزدیکترین بیمارستان منتقل شد.
لحظاتی بعد سخنگوی سازمان آتش نشانی شهادت مرتضی حیدری این آتش نشان ۳۶ ساله را اعلام کرد و شصتمین آتش نشان نیز به شهادت رسید.
گفتنی است؛ مرتضی حیدری شصتمین شهید سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران و چهل و سومین شهید عملیات است و ۱۷ شهید از شهدای آتش نشان شهید جنگ هستند.
به خطر افتادن جان آتش نشانان ارتباط مستقیمی با وضعیت ایمنی شهرها دارد و هر چقدر که ساختمانهای شهر ما نا ایمنتر باشد جان آتش نشانان بیشتر در خطر است و در ساختمانهایی که ایمن هستند مشکلات کمتری رخ میدهد.
اگر در شهرمان ساختمانهای ایمن داشته باشیم، جان افرادی مانند آتش نشانان کمتر به خطر میافتد و میتوانیم بیشتر قدردان زحمات این افراد باشیم.
آری، روز ۷ مهرماه روز آتش نشان است، روزی که همه مردم شهر مدیون جانفشانی آنها هستیم.