شهدای ایران: چندی پیش بود که محمود کریمی مداح اهل بیت (ع) با حضور در مسجد جامع
فاطمیه و نشستی مشترک با مداحان و مسئولان هیئت‌های محله تسلیحات تهران،
پیشنهاد برپایی پویش حسینیه سیار را مطرح کرد. کریمی ضمن طرح پیشنهاداتی،
اعلام کرد محرم امسال جلسات عزاداری دهه اول محرم در حسینیه امامزاده
علی‌اکبر (ع) و هیئت رایت‌العباس برگزار نمی‌شوند که همین‌مساله باعث شد
عده زیادی از مخاطبان این هیئت توقع گزینه جایگزین داشته باشند.
در فرصت کوتاهی که دست داد، با کریمی درباره محرم امسال و پویش حسینیه سیار به گفتگو نشستیم. این مداح اهل‌بیت (ع) ضمن تشریح جزئیات پویش مذکور و بیان چرایی برگزارنشدن جلسات چیذر، نکات جالب دیگری را هم مطرح کرد؛ از جمله این‌که سال‌ها مردم به هیئت‌ها آمده‌اند، و حالا در شرایط شیوع کرونا، زمان آن است که مداحان و هیئت‌ها پیش مردم بروند.
در ادامه مشروح گفتگوی مهر با این مداح اهل‌بیت (ع) را می‌خوانیم؛
* آقای کریمی چرا محرم امسال برنامه‌ای در حسینیه امامزاده علی‌اکبر (ع) محله چیذر یا دیگر حسینیه‌ها ندارید؟ چرا برای جلسه بزرگ چیذر، جایگزینی در نظر گرفته نشد؟
راستش برای برگزاری جلسات محرم روش‌های گوناگونی را بررسی کردیم و هدف‌مان این بود که هیچ مشکلی برای عزاداران پیش نیاید، ولی با توجه به این‌که بافت قدیمی محله چیذر و اطراف امامزاده علی اکبر (ع) جوابگوی حجم بالای جمعیت نبود و در رفت‌وآمد‌ها به‌ویژه وقت بازگشت‌شان از هیئت، ازدحام ایجاد می‌شد و این اتفاق هم، خلاف پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی مربوط به کرونا بود، تصمیم دیگری گرفتیم.
البته یک‌مساله مهم و دقیق هست که باید آن را متذکر شوم؛ و آن مساله، این است که دستگاه سیدالشهدا (ع) آن‌قدر پویا و سیال است که در هر موقعیتی می‌تواند بهترین تأثیرگذاری را داشته باشد و راهگشایی کند؛ به این صورت که عزیزانی که با حفظ پروتکل، جلسه برگزار می‌کنند، بهترین کار را انجام می‌دهند و کسانی هم که احتمال عدم حفظ پروتکل‌ها را می‌دهند و جلسه برگزار نمی‌کنند هم، هوشمندانه عمل کرده‌اند. این دو رویکرد هیچ تناقضی با هم ندارند و هردو ان شاءالله در پیشگاه امام‌حسین (ع) پذیرفته هستند.
* چرا جلسات محرم امسال را بدون حضور مخاطب، با استفاده از پخش زنده فضای مجازی برگزار نکردید؟
عزاداری سیدالشهدا (ع) مصداق بارز تعظیم شعائر است. به قول حضرت امام (ره) محرم هیاهو می‌خواهد. پس همه باید در این عزای عظیم حضور و به‌نوعی شراکت داشته باشند. در جلسات مجازی این اتفاق نخواهد افتاد و به‌قول معروف، آن تعاملی روحی انجام نخواهد شد. یعنی آن حظ و بهره‌ای که شامل همه می‌شود از این نوع مجالس مجازی، به دست نمی‌آید.
* خب به پویش پرچم و حسینیه سیار برسیم.
پویش پرچم و تکیه‌های سیار هم در همان‌راستای تعظیم شعائری است که صحبت‌شان را کردیم. در این پویش وقتی نه‌تن‌ها در تمام شهر، بلکه در تمام کشور، بالای درب منازل، پرچم عزا زده می‌شود، چه‌فضایی ایجاد می‌شود؟ هرکس که از کوچه و خیابان عبور کند، آن شورشی را که به قول معروف در خلق عالم است، به عینه می‌بیند. در نتیجه انسان‌های غافل و بی‌تفاوت هم قطعاً تحت تأثیر این فضا قرار می‌گیرند.
اما در مورد پویش تکیه‌های سیار، هدف واقعی این است که تمام محله‌ها و شهر‌ها و حتی روستا‌ها از برکت روضه سیدالشهدا (ع) بهره ببرند؛ بدون آن‌که از لحاظ بهداشتی و سلامتی کمترین خطری متوجه‌شان باشد؛ به این صورت که تمام شهر، بدون آن‌که نیاز باشد از خانه و محل کارشان به جای دیگر بروند، در اجرای پویش و این عزاداری مشارکت دارند.
* یادم هست در جلسه عید غدیر درباره ساعت و مدت اجرای پویش هم صحبت‌ها و پیشنهاداتی مطرح شد، در این زمینه نتیجه قطعی‌ای حاصل شد؟
بله. پیش از همه موارد مطرح‌شده برای اجرای پویش، ساعت برگزاری مراسم و برنامه‌های آن مطرح شد که ساعت ۲۳:۳۰ به‌عنوان نقطه پایان برنامه‌ها در نظر گرفته شد. یعنی برنامه‌های پویش در هر محله‌ای که باشد، تا این ساعت به پایان برسند تا مراتب آسایش مردم و همسایگان یک‌محله رعایت شود.
در دومین محوری هم که برای پویش در نظر گرفته شد دوباره روی مساله آسایش مردم تاکید داریم که طبق آن بنا شد صدای نوحه و روضه خودرویی که حسینیه سیار محسوب می‌شود، به حدی باشد که فقط ساکنان کوچه و خیابانی که خودرو از آن عبور می‌کند، از آن بهره‌مند شوند. همچنین قرار شد پیش از ورود تکیه سیار به یک‌محله، ضمن تذکر رعایت موارد بهداشتی پروتکل کرونا، ورود خودرو از پیش اطلاع‌رسانی شود و متولیان پویش هم از مردم بخواهند دنبال تکیه سیار حرکت نکنند. در این زمینه تاکید زیادی شده که تذکر‌های بهداشتی و درخواست عدم حرکت به‌دنبال خودرو، بسیار محترمانه و خاضعانه مطرح شوند.
* شما محرم‌های پیش هم تلاش‌هایی برای احیای سنت‌های قدیمی عزاداری داشتید. مثلاً سبک و شیوه چارپایه‌خوانی را در چند مرحله اجرا کردید که به‌نظرم ریشه از دغدغه شما برای ارتباط با گذشته و قطع‌نشدن ریشه‌های شعائر عزاداری امام حسین (ع) است.
بله و چه استعداد‌های نهفته و پنهانی که از همین‌تکیه‌های عزا و عزداری‌های عمومی مردم در کوچه و خیابان بر می‌خیزد و برکات زیادی با خود دارند!
شکر خدا تمام کوچه‌محله‌ها، مداحان بسیار خوب و مخلصی دارند؛ چه پیر غلام چه جوان که دقیقاً با سلایق شهر و روستایشان منطبق هستند و می‌توانند در کوچه‌ها و خیابان‌ها ذکر مصیبت سیدالشهدا (ع) را بگویند و مردم هم استفاده کنند. بله. در شرایط فعلی ناشی از بیماری خطرناک کرونا، جلسه‌ای به‌قول شما بزرگ تعطیل می‌شود، اما در عوض هزار جلسه دیگر در کشور برپا می‌شود و جلوه نور امام حسین (ع) همه‌جا را می‌گیرد.
*خودتان هم در تکیه‌های سیار حضور خواهید داشت؟
بله خب من هم به‌عنوان یک نوکر کوچک هرجا چنین محملی ببینم می‌روم. در این تکیه‌ها هم به وظیفه خودم عمل می‌کنم. من وظیفه‌ام روضه‌خوانی اربابم سیدالشهدا (ع) است و چه‌بهتر که اکنون در این روز‌ها که مردم امکان حضور حداکثری در جلسات را ندارند، من و امثال من، به کوچه و خیابان برویم و برای مردم روضه‌خوانی کنیم. سالیان سال مردم آمدند، حالا وقت آن است که ما برویم...
حالا هم که این حرف‌ها را زدیم، بر خودم لازم می‌دانم امسال که محرم در حسینیه هم‌جوار امامزاده علی‌اکبر (ع) برنامه نداریم، به‌جای همه سال‌های گذشته از مردم محله چیذر و همسایه‌های امامزاده علی‌اکبر (ع) که ما را تحمل کردند و پذیرای برنامه‌های هیأت رایت‌العباس بودند، تشکر و به‌خاطر مزاحمت‌هایمان عذرخواهی کنم.
* کمی هم درباره جزئیات پویش حسینیه سیار صحبت کنیم.
توضیح شیوه خارج‌شدن از منزل برای استفاده از حسینیه سیار، مثل پیشنهاد پهن‌کردن زیرانداز یا سجاده و یا استفاده از صندلی‌های همراه مقابلِ درِ منازل هم از دیگر موارد مطرح‌شده در پیشنهادات مربوط به پویش بود. در این بند از پیشنهادات پویش، موارد دیگری هم مثل همراهی با نوای حسینیه سیار با سینه‌زنی یا نجوا کردن و یا اسفند دود کردن هم مطرح شدند.
یکی از پیشنهاداتم در جلسه عید غدیر و موارد برپایی پویش مورد اشاره، «بام‌حسینیه» بود که طبق آن قرار شد مردم هرشب ساعت ۲۱ روی پشت‌بام‌ها با نوای طبل و سنج و آلات عزاداری، به‌مدت ۱۰ دقیقه ذکر حسین‌حسین را هم‌نوایی کنند. مساله جدیدی که باید در این زمینه به اطلاع همشهریان عزیز برسانم این است که نوای طبل و سنج سه‌ضرب در پایگاه اینترنتی فطرس (هیأت رایت‌العباس) بارگذاری شده و عزداران علاقه‌مند به شرکت در برنامه بام‌حسینیه می‌توانند به‌جای تهیه طبل و سنج و انتقالشان به پشت‌بام، از این فایل صوتی استفاده کنند.
* ظاهراً ملاحظاتی هم درباره شعارنویسی روی خودرو‌ها مطرح شده است!
بله. نوشتن شعار روی شیشه یا بدنه خودرو‌های عزاداران هم یکی از مواردی است که برای پویش در نظر گرفته شده، اما به شرطی پسندیده است که حاوی مفاهیم پرمعنا و عمیق باشد. شعار پیشنهادی برگزارکنندگان پویش، «ما ملت امام حسینیم» از گفته‌های شهید حاج قاسم سلیمانی است. درباره فرم و ظاهر شعار‌هایی هم که روی خودرو‌ها نوشته می‌شوند هم، به‌نظرم تذکر این نکته بی‌لطف نیست که این شعار‌ها نباید دید عقب وسایل نقلیه را مختل کنند.
* جناب کریمی بحث‌مان را جمع‌بندی کنیم!
برپایی این پویش به هیچ عنوان به معنای رد برنامه‌های عزاداری دیگر عزیزان و همشهریانمان نیست بلکه برای مردم یا سالمندانی که امکان رفتن به هیأت ویژه امسال را ندارند، یاری‌رسان است.
در این پویش، به مردم پیشنهاد شده پرچم‌های عزا را تا جایی که امکان دارد، سر در منازل نصب کنند تا شهرمان چهره محرّمی‌تری به خود بگیرد. به این ترتیب کوچه و خیابان‌ها تبدیل به حسینیه شده و می‌توانیم در هر نقطه‌ای از شهر از مردم بخواهیم برای رفع بیماری و گرفتاری‌ها دعا کنند.
در فرصت کوتاهی که دست داد، با کریمی درباره محرم امسال و پویش حسینیه سیار به گفتگو نشستیم. این مداح اهل‌بیت (ع) ضمن تشریح جزئیات پویش مذکور و بیان چرایی برگزارنشدن جلسات چیذر، نکات جالب دیگری را هم مطرح کرد؛ از جمله این‌که سال‌ها مردم به هیئت‌ها آمده‌اند، و حالا در شرایط شیوع کرونا، زمان آن است که مداحان و هیئت‌ها پیش مردم بروند.
در ادامه مشروح گفتگوی مهر با این مداح اهل‌بیت (ع) را می‌خوانیم؛
* آقای کریمی چرا محرم امسال برنامه‌ای در حسینیه امامزاده علی‌اکبر (ع) محله چیذر یا دیگر حسینیه‌ها ندارید؟ چرا برای جلسه بزرگ چیذر، جایگزینی در نظر گرفته نشد؟
راستش برای برگزاری جلسات محرم روش‌های گوناگونی را بررسی کردیم و هدف‌مان این بود که هیچ مشکلی برای عزاداران پیش نیاید، ولی با توجه به این‌که بافت قدیمی محله چیذر و اطراف امامزاده علی اکبر (ع) جوابگوی حجم بالای جمعیت نبود و در رفت‌وآمد‌ها به‌ویژه وقت بازگشت‌شان از هیئت، ازدحام ایجاد می‌شد و این اتفاق هم، خلاف پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی مربوط به کرونا بود، تصمیم دیگری گرفتیم.
البته یک‌مساله مهم و دقیق هست که باید آن را متذکر شوم؛ و آن مساله، این است که دستگاه سیدالشهدا (ع) آن‌قدر پویا و سیال است که در هر موقعیتی می‌تواند بهترین تأثیرگذاری را داشته باشد و راهگشایی کند؛ به این صورت که عزیزانی که با حفظ پروتکل، جلسه برگزار می‌کنند، بهترین کار را انجام می‌دهند و کسانی هم که احتمال عدم حفظ پروتکل‌ها را می‌دهند و جلسه برگزار نمی‌کنند هم، هوشمندانه عمل کرده‌اند. این دو رویکرد هیچ تناقضی با هم ندارند و هردو ان شاءالله در پیشگاه امام‌حسین (ع) پذیرفته هستند.
* چرا جلسات محرم امسال را بدون حضور مخاطب، با استفاده از پخش زنده فضای مجازی برگزار نکردید؟
عزاداری سیدالشهدا (ع) مصداق بارز تعظیم شعائر است. به قول حضرت امام (ره) محرم هیاهو می‌خواهد. پس همه باید در این عزای عظیم حضور و به‌نوعی شراکت داشته باشند. در جلسات مجازی این اتفاق نخواهد افتاد و به‌قول معروف، آن تعاملی روحی انجام نخواهد شد. یعنی آن حظ و بهره‌ای که شامل همه می‌شود از این نوع مجالس مجازی، به دست نمی‌آید.
* خب به پویش پرچم و حسینیه سیار برسیم.
پویش پرچم و تکیه‌های سیار هم در همان‌راستای تعظیم شعائری است که صحبت‌شان را کردیم. در این پویش وقتی نه‌تن‌ها در تمام شهر، بلکه در تمام کشور، بالای درب منازل، پرچم عزا زده می‌شود، چه‌فضایی ایجاد می‌شود؟ هرکس که از کوچه و خیابان عبور کند، آن شورشی را که به قول معروف در خلق عالم است، به عینه می‌بیند. در نتیجه انسان‌های غافل و بی‌تفاوت هم قطعاً تحت تأثیر این فضا قرار می‌گیرند.
اما در مورد پویش تکیه‌های سیار، هدف واقعی این است که تمام محله‌ها و شهر‌ها و حتی روستا‌ها از برکت روضه سیدالشهدا (ع) بهره ببرند؛ بدون آن‌که از لحاظ بهداشتی و سلامتی کمترین خطری متوجه‌شان باشد؛ به این صورت که تمام شهر، بدون آن‌که نیاز باشد از خانه و محل کارشان به جای دیگر بروند، در اجرای پویش و این عزاداری مشارکت دارند.
* یادم هست در جلسه عید غدیر درباره ساعت و مدت اجرای پویش هم صحبت‌ها و پیشنهاداتی مطرح شد، در این زمینه نتیجه قطعی‌ای حاصل شد؟
بله. پیش از همه موارد مطرح‌شده برای اجرای پویش، ساعت برگزاری مراسم و برنامه‌های آن مطرح شد که ساعت ۲۳:۳۰ به‌عنوان نقطه پایان برنامه‌ها در نظر گرفته شد. یعنی برنامه‌های پویش در هر محله‌ای که باشد، تا این ساعت به پایان برسند تا مراتب آسایش مردم و همسایگان یک‌محله رعایت شود.
در دومین محوری هم که برای پویش در نظر گرفته شد دوباره روی مساله آسایش مردم تاکید داریم که طبق آن بنا شد صدای نوحه و روضه خودرویی که حسینیه سیار محسوب می‌شود، به حدی باشد که فقط ساکنان کوچه و خیابانی که خودرو از آن عبور می‌کند، از آن بهره‌مند شوند. همچنین قرار شد پیش از ورود تکیه سیار به یک‌محله، ضمن تذکر رعایت موارد بهداشتی پروتکل کرونا، ورود خودرو از پیش اطلاع‌رسانی شود و متولیان پویش هم از مردم بخواهند دنبال تکیه سیار حرکت نکنند. در این زمینه تاکید زیادی شده که تذکر‌های بهداشتی و درخواست عدم حرکت به‌دنبال خودرو، بسیار محترمانه و خاضعانه مطرح شوند.
* شما محرم‌های پیش هم تلاش‌هایی برای احیای سنت‌های قدیمی عزاداری داشتید. مثلاً سبک و شیوه چارپایه‌خوانی را در چند مرحله اجرا کردید که به‌نظرم ریشه از دغدغه شما برای ارتباط با گذشته و قطع‌نشدن ریشه‌های شعائر عزاداری امام حسین (ع) است.
بله و چه استعداد‌های نهفته و پنهانی که از همین‌تکیه‌های عزا و عزداری‌های عمومی مردم در کوچه و خیابان بر می‌خیزد و برکات زیادی با خود دارند!
شکر خدا تمام کوچه‌محله‌ها، مداحان بسیار خوب و مخلصی دارند؛ چه پیر غلام چه جوان که دقیقاً با سلایق شهر و روستایشان منطبق هستند و می‌توانند در کوچه‌ها و خیابان‌ها ذکر مصیبت سیدالشهدا (ع) را بگویند و مردم هم استفاده کنند. بله. در شرایط فعلی ناشی از بیماری خطرناک کرونا، جلسه‌ای به‌قول شما بزرگ تعطیل می‌شود، اما در عوض هزار جلسه دیگر در کشور برپا می‌شود و جلوه نور امام حسین (ع) همه‌جا را می‌گیرد.
*خودتان هم در تکیه‌های سیار حضور خواهید داشت؟
بله خب من هم به‌عنوان یک نوکر کوچک هرجا چنین محملی ببینم می‌روم. در این تکیه‌ها هم به وظیفه خودم عمل می‌کنم. من وظیفه‌ام روضه‌خوانی اربابم سیدالشهدا (ع) است و چه‌بهتر که اکنون در این روز‌ها که مردم امکان حضور حداکثری در جلسات را ندارند، من و امثال من، به کوچه و خیابان برویم و برای مردم روضه‌خوانی کنیم. سالیان سال مردم آمدند، حالا وقت آن است که ما برویم...
حالا هم که این حرف‌ها را زدیم، بر خودم لازم می‌دانم امسال که محرم در حسینیه هم‌جوار امامزاده علی‌اکبر (ع) برنامه نداریم، به‌جای همه سال‌های گذشته از مردم محله چیذر و همسایه‌های امامزاده علی‌اکبر (ع) که ما را تحمل کردند و پذیرای برنامه‌های هیأت رایت‌العباس بودند، تشکر و به‌خاطر مزاحمت‌هایمان عذرخواهی کنم.
* کمی هم درباره جزئیات پویش حسینیه سیار صحبت کنیم.
توضیح شیوه خارج‌شدن از منزل برای استفاده از حسینیه سیار، مثل پیشنهاد پهن‌کردن زیرانداز یا سجاده و یا استفاده از صندلی‌های همراه مقابلِ درِ منازل هم از دیگر موارد مطرح‌شده در پیشنهادات مربوط به پویش بود. در این بند از پیشنهادات پویش، موارد دیگری هم مثل همراهی با نوای حسینیه سیار با سینه‌زنی یا نجوا کردن و یا اسفند دود کردن هم مطرح شدند.
یکی از پیشنهاداتم در جلسه عید غدیر و موارد برپایی پویش مورد اشاره، «بام‌حسینیه» بود که طبق آن قرار شد مردم هرشب ساعت ۲۱ روی پشت‌بام‌ها با نوای طبل و سنج و آلات عزاداری، به‌مدت ۱۰ دقیقه ذکر حسین‌حسین را هم‌نوایی کنند. مساله جدیدی که باید در این زمینه به اطلاع همشهریان عزیز برسانم این است که نوای طبل و سنج سه‌ضرب در پایگاه اینترنتی فطرس (هیأت رایت‌العباس) بارگذاری شده و عزداران علاقه‌مند به شرکت در برنامه بام‌حسینیه می‌توانند به‌جای تهیه طبل و سنج و انتقالشان به پشت‌بام، از این فایل صوتی استفاده کنند.
* ظاهراً ملاحظاتی هم درباره شعارنویسی روی خودرو‌ها مطرح شده است!
بله. نوشتن شعار روی شیشه یا بدنه خودرو‌های عزاداران هم یکی از مواردی است که برای پویش در نظر گرفته شده، اما به شرطی پسندیده است که حاوی مفاهیم پرمعنا و عمیق باشد. شعار پیشنهادی برگزارکنندگان پویش، «ما ملت امام حسینیم» از گفته‌های شهید حاج قاسم سلیمانی است. درباره فرم و ظاهر شعار‌هایی هم که روی خودرو‌ها نوشته می‌شوند هم، به‌نظرم تذکر این نکته بی‌لطف نیست که این شعار‌ها نباید دید عقب وسایل نقلیه را مختل کنند.
* جناب کریمی بحث‌مان را جمع‌بندی کنیم!
برپایی این پویش به هیچ عنوان به معنای رد برنامه‌های عزاداری دیگر عزیزان و همشهریانمان نیست بلکه برای مردم یا سالمندانی که امکان رفتن به هیأت ویژه امسال را ندارند، یاری‌رسان است.
در این پویش، به مردم پیشنهاد شده پرچم‌های عزا را تا جایی که امکان دارد، سر در منازل نصب کنند تا شهرمان چهره محرّمی‌تری به خود بگیرد. به این ترتیب کوچه و خیابان‌ها تبدیل به حسینیه شده و می‌توانیم در هر نقطه‌ای از شهر از مردم بخواهیم برای رفع بیماری و گرفتاری‌ها دعا کنند.
