شهدای ایران؛ پنجشنبه شب پس از وعده ترامپ برای بازگشت تمام تحریم‌های ایران، پمپئو درخواست فعالسازی مکانیسم ماشه را به شورای امنیت ارائه کرد. از همان لحظات ابتدایی مخالفت با این تصمیم آمریکا سرخط خبرها شد.

سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه در بیانیه‌ای مشترک گفتند که «علیرغم چالش‌های قابل‌توجه ایجادشده در اثر خروج آمریکا از برجام به این توافق پایبند می‌مانیم. از تمامی اعضای شورای امنیت می‌خواهیم از انجام اقداماتی که تنها اختلافات در شورای امنیت را تعمیق می‌کنند یا بر کار آن اثرات مضر دارند خودداری کنند».

‌چین نیز در بیان مخالفت خود با این تصمیم آمریکا اعلام کرد که «درخواست آمریکا هیچ مبنای قانونی ندارد و چیزی جز یک نمایش سیاسی نیست. اقدام آمریکا از هیچ حمایت در میان اعضای شورای امنیت برخوردار نیست. برجام که به تأیید قطعنامه ۲۲۳۱ رسیده اثر قانون بین‌المللی را دارد».‌ روسیه هم تصریح کرد که «مکانیسم بازگشت خودکار را کشوری می‌تواند فعال کند که جزو طرف‌های برجام است. ایالات متحده طرف برجام نیست چون از این توافق خارج شد. از نظر ما مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها وجود ندارد».

‌یکجانبه‌گرایی آمریکا و بازی با اعتبار شورای امنیت

آمریکا در حالی مدعی است که می‌تواند مکانیسم ماشه موجود در برجام را بدون واسطه فعال نماید که با خروج خود از برجام دست خود را برای استفاده از آن بسته است. حالا آمریکا در تلاش است با تعریف یک فرآیند حقوقی، علی‌رغم خروج رسمی از برجام در 18 می ‌2018، همچنان امکان توسل به مکانیسم حل‌وفصل اختلافات را داشته باشد. همین نیت، مقامات آمریکا را دست به دامان قطعنامه 2231 و ارائه تفسیری غیرمنطقی از آن کرده است.

این در حالی است که اجرای این سازوکار توسط کشوری خارج شده از توافقنامه یک رویه غلط و یکجانبه‌گراست و نه تنها اعتبار شورای امنیت را بیش از پیش زیر سؤال می‌برد که حتی توهینی آشکار به دیگر قدرت‌های داخل برجام است. بنابراین هر چند برای اعمال دشمنی یانکی‌ها با ایران هیچ چیز بعید نیست اما باید دانست که مسیر اجرا کردن مکانیزم ماشه توسط آمریکا بعد از خروج یکجانبه از برجام با سنگلاخ‌های حقوقی، قانونی و سیاسی فراوانی رو به روست.

موضوعی که حتی «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید که چندی پیش استعفا داد به آن اعتراف کرده بود که واشنگتن دیگر طرف توافق در برجام نیست و نمی‌تواند از سازوکار حل‌وفصل اختلاف برای احیای تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران استفاده کند.

چرا آمریکا به جای چکاندن ماشه از برجام خارج شد؟!

آمریکا اگر در برجام مانده بود، می‌توانست تمام تحریم‌های تجمیع‌ شده ذیل قطعنامه 2231 را برگرداند. اما چرا نماند تا از اسنپ‌بک (مکانیسم ماشه و بازگشت خودکار قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت) استفاده کند؟ چون در صورت اجرای مکانیسم ماشه در سال 96، برجام تمام می‌شد و ایران تعهداتش را که هنوز پس از دو سال بدعهدی آمریکا اجرا می‌کند، متوقف می‌کرد.

آمریکا در تقسیم کار با اروپا، از توافق خارج شد و تحریم‌ها را برگرداند؛ در حالی که اروپا ایران را معطل نگه داشته بود. تصورشان این بود که ایران فلج و تسلیم مذاکره مجدد می‌شود! آمریکا وقتی این مسیر را انتخاب کرد که طبق سخنان صریح ظریف و روحانی مطمئن شد، آنها اجرای تعهدات را متوقف نخواهند کرد.

خبرگزاری دولتی ایسنا 22 اردیبهشت 97 به نقل از نشریه پولیتیکو گزارش داد «فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس این اتحادیه تصریح کرد: من از روحانی تضمین گرفتم که حتی در صورت خروج آمریکا از توافق و برگرداندن تحریم‌ها، ایران به برجام پایبند بماند»! این تشویق ترامپ به خروج از برجام (عدم اجرای تعهدات) بود!

 حسین موسویان (سخنگوی اولین تیم مذاکره‌کننده روحانی) آبان 98 در شورای روابط خارجی اروپا: «من با سیاست فعلی آقای روحانی موافق نیستم. آمریکا از برجام خارج شد و تحریم‌ها را بسیار فراتر از گذشته برگرداند. اگر من جای روحانی بودم تعهدات به NPT را تعلیق می‌کردم و از برجام خارج می‌شدم».

چکاندن ماشه اسلحه خالی از فشنگ

دولت ترامپ، همه تحریم‌های مندرج در قطعنامه‌ها، بلکه فراتر از آن را برگرداند. اروپا نیز با آمریکا همراهی کرد و به تعهد لغو تحریم‌ها -حتی در حداقلی شکل آن- وفادار نماند. بنابراین وقتی آمریکا می‌گوید مکانیسم ماشه را برای بازگرداندن تحریم‌ها فعال می‌کند -غیر از این‌که قانونا مجاز به این کار نیست- در واقع ماشه اسلحه خالی از فشنگ را می‌چکاند؛ چرا که هر تیری در خشاب داشته قبلا با خروج از برجام و بازگرداندن همه تحریم‌ها شلیک کرده است. اروپا نیز همراهی کرده، قراردادها با ایران را به‌هم زده، خرید نفت را متوقف و مبادلات را به تقریبا هیچ تنزل داده است.

با این حال آمریکا و اروپا خیال می‌کردند چنان در روند اجرای برجام، ایران را ضعیف و خلع‌سلاح می‌کنند که در سررسید لغو تحریم‌های تسلیحاتی، رمقی برای ایران نمانده باشد. اما جمهوری اسلامی ایران با رونمایی موشکی، رویای موهوم غرب را به کابوس تبدیل کرد. جوانان اهل فن و شجاع ما، تحریم‌های تسلیحاتی را به موضوعی مضحک، لغو و بیهوده بدل کردند. همّت کردند و سلاح‌های پیشرفته مورد تحریم را ساختند؛ رزمندگان جبهه مقاومت را هم مسلح نمودند، بلکه هر نقطه از محور مقاومت را بیخ گوش دشمن، تبدیل به کارگاه ساخت تجهیزات پیشرفته کردند.

موشک‌های حاج قاسم و ابومهدی و تمسخر تحریم تسلیحاتی

در همین راستا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در بیانیه‌ای با گرامیداشت ۳۱ مردادماه روز صنعت دفاعی، رونمایی از موشک‌های شهیدان حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی را نماد عزم و اراده ملی ایرانیان در پیگیری دکترین بازدارندگی دفاعی و تهاجمی کشور و تداوم راه سیدالشهدای مقاومت اسلامی دانست و تاکید کرد: تاثیرات بنیادین مجموعه صنعت دفاعی کشور در الگوسازی بومی که فراتر از ایران عزیز در جبهه مقاومت متبلور و به یکی از پیشران‌های اصلی شکست جنگ‌های نیابتی و تروریسم تکفیری و ائتلاف‌های شیطانی دهه اخیر در منطقه تبدیل شده است، نمایشگاه الهام‌بخش و معناداری را در معرض جهانیان قرار داده است که در آینه آن اراده و اقتدار ایران و ایرانی می‌درخشد.

 این بیانیه رونمایی از موشک بالستیک«شهیدحاج قاسم» و موشک کروز «ابومهدی» را نماد عزم ملی در راستای دکترین بازدارندگی دفاعی و تهاجمی کشور و ظرفیت‌سازی‌های متکثر، انبوه و متناسب با نیاز «ضربت متقابل» موفق در میدان مقابله با هرگونه تهاجم و تعرض محتمل دشمنان توصیف و با قدردانی از اقدام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در رونمایی از این موشک‌ها افزوده است: خدای بزرگ را به پاس این نعمت عظیم شاکریم که صنعت دفاعی کشور ما امروز در لبه فناوری‌های پیشرفته جهان حرکت می‌کند و سامانه‌های دفاعی بومی تولید شده آن با ربودن گوی سبقت در رقابت با نمونه‌های خارجی ، فعال‌تر و پویاتر از گذشته به افق‌های بلندتر می‌اندیشد.

ویژگی‌های موشک «شهید حاج قاسم» و «شهید ابومهدی»

سردار قاسم تقی‌زاده جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح روز پنجشنبه در آیین رونمایی از دستاوردهای جدید وزارت دفاع با ‌اشاره به طراحی و ساخت موشک‌های شهید حاج قاسم و شهید ابومهدی مهندس، گفت: این محصولات با کمترین هزینه یعنی یک‌دهم قیمت جهانی تولید شده‌اند؛ زمان رسیدن به این محصول کمترین میزان در جهان است.

سردار تقی‌زاده گفت: موشک بالستیک شهید حاج قاسم موشکی مایل پرتاب و تاکتیکی با برد ۱۴۰۰ کیلومتر است و مبتنی بر فناوری‌های کنترل پروازی و دینامیک پرواز است. جانشین وزیر دفاع درباره موشک کروز دریایی شهید ابومهدی عنوان کرد: ویژگی اصلی موشک‌های کروز ارتفاع پرواز کم آنها و دور زدن پدافند دشمن است. برد این موشک +1000 کیلومتر است که سناریوی عملیاتی نیروهای مسلح را تکمیل خواهد کرد. این موشک قابلیت شلیک از عمق را دارد که در آینده نیروهای دریایی عزیز کشورمان به این موشک مجهز خواهند شد. این موشک قابلیت این را دارد از چند جهت مختلف به سوی هدف پرواز کند.