روحانی که رهبری در رثایش گفته است: یکی از شگفتی‌های روزگار ما بود. هفتاد سال پیش در ماجرای مسجد گوهر شاد، زبان گویای ستمدیدگان و آماج کینه‌حکومت سرکوبگر پهلوی گشت. بیست و پنج‌سال، مظلومانه در اسارت حکومت ظلم دیگر، انواع آزارها را تحمل کرد.
به گزارش سرویس فرهنگی پایگاه شهدای ایران ؛ علامه حاج شیخ محمد تقی بهلول گنابادی در سال 1279 شمسی در روستای بیلند -شهرستان گناباد پا به عرصه حیات گذاشت.
در کودکی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن کریم مشغول شد و هشت ساله بود که حافظ کل قرآن شد. وی خواندن و نوشتن را در همان مکتب پدر آموخت و سپس به تحصیل در رشته علوم قدیمه پرداخت و دوره سطح را به پایان برد و اکثر تحصیلاتش از قبیل شرح لمعه- مطول- معالم- سیوطی، حاشیه و... را نزد پدر فراگرفت و از 7 تا 14سالگی به کار وعظ و روضه خوانی مشغول بود.
شیخ بهلول در سن 27سالگی به مشهد رفت و چون در آن زمان مسئله بی حجابی مطرح بود، رهبری مردم را برای حرکت و قیام علیه دولت رضاخان برعهده گرفت.
اولین مبارزه وی با رضاخان در برچیدن جشن و سروری بود که در اول محرم در باغ ملی سبزوار به منظور آمدن همسر شاه مخلوع همراه با امان الله خان پادشاه افغانستان به سبزوار برگزارشده بود و بعد از این واقعه چون تحت تعقیب قرار گرفت، پیاده عازم قم شد.
از دیگر مبارزات او به قیام مسجد گوهرشاد می‌توان اشاره کرد که بعد از آن به افغانستان تبعید شد و مدت 30 سال را در افغانستان گذراند و در این مدت کودکان بی سرپرست زیادی را سرپرستی کرد.
از ویژگی ها و خصوصیات اخلاقی این شیخ بزرگ که زبانزد نزدیکان وی بود، ذوق و ادب او بود؛ به طوریکه او بیش از 200 هزار بیت شعر سروده است و 50 هزار بیت شعر از دیگر شاعران را از حفظ داشت.
*آیت‌الله بهلول مسلط به تاریخ عرب و ایران بود
وی مجتهدو مسلط به ادبیات عرب و سراینده اشعار، متون نغز و خواندنی به زبان عربی و مسلط به تاریخ انبیای اسلام و شاهدی زنده بر تاریخ یکصدساله اخیر ایران و جهان بود.
همچنین وی به فقه اهل سنت مسلط بوده و سابقه تدریس در دانشگاه الازهر مصر را داشته و همچنین دارای فعالیت علمی و فرهنگی در رادیو الشرق الاوسط مصر و رادیو بغداد در پایان دوران تبعید است.
*شیوه زندگی آیت‌الله بهلول زبانزد مردم بود
اما علامه شیخ محمد تقی بهلول بیلندی، بهلول گرانقدری در میان ماست که از دیر زمان آوازه اش میان مردم پیچیده و از قسم دوم است یعنی بهلول با شیوه خاص؛ زندگی ساده؛ خوراک ساده؛ پوشش ساده؛ حرکت و جنبش فراوان؛ پیاده روی در راه‌های دور با سن بسیار بالا؛ حضور ذهن فوق العاده؛ حفظ قرآن؛ حفظ اشعار فراوان؛ شوخ؛ مزّاح؛ جواب‌های کوبنده؛ علاقه به اهل بیت؛ تحمل مشقات طاقت فرسا در راه دین؛ شکیبایی و پذیرش سی سال زندان.
علامه شیخ محمد تقی بهلول بیلندی در مورد اینکه به بهلول معرفی شد می‌گوید: در سنین کودکی برای زن‌ها منبر می‌رفتم و بعد از منبر و درس اوقات فراقت خود را مشغول به بازی با حیوانات می‌شدم زن‌های محل نیز می‌گفتند: نه به این منبر و روضه و درس و نه به این بازی، او مثل بهلول امام صادق (ع) دیوانه است، بنا بر این از آن به بعد مشهور به بهلول شدم. در زمان رضاشاه نیز که قرار بود تذکره(شناسنامه) بدهند شهرت مرا بهلول بیلندی گرفتند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی در گذشت روحانی وارسته و پارسا مرحوم حجت الاسلام آقای شیخ محمد تقی بهلول رحمة الله علیه یادگار یک قرن از تاریخ پرحادثه‌مبارزات ملت ایران را تسلیت گفتند.
