معاون سابق وزیر صمت معتقد است چین بهعنوان قدرت اقتصادی بزرگ دنیا میتواند در حوزه سرمایهگذاری و همکاری تجاری، شریک مناسبی برای ایران باشد.
شهدای ایران: روزنامه «کیهان» در ویژههای خود نوشت:
مهدی کرباسیان در گفتوگو با شرق و درباره ملاحظات همکاری تجاری با چین اظهار داشت: چین ابرقدرت اقتصادی و سیاسی دنیاست. جایگاهش از نظر اقتصادی به آمریکا نزدیک شده و بر اساس پیشبینیها در آینده نزدیک حتی ممکن است جایگاه اول دنیا را از نظر قدرت اقتصادی داشته باشد. کشوری که تکنولوژیهای پیشرفته هم دارد و همچنین ذخایر ارزی اول دنیا را دارد و سرمایه بسیار مناسبی در اختیار داشته، میتواند برای سرمایهگذاری در ایران موثر باشد.
همکاری با چین در بعضی حوزهها مانند حوزه معدن و صنایع معدنی و محصولات نفتی و پتروشیمی و گردشگری میتواند مثبت باشد. با توجه به اینکه علاقهمند به سرمایهگذاری است، میبینید که در آفریقا و در کشورهای متعدد سرمایهگذاریهای هنگفتی کرده است و بهعنوان مثال حتی در معادن بوکسیت گینه سرمایهگذاری وسیع دارد، زیرا صنعت آلومینیوم چین احتیاج به بوکسیت دارد. وی افزود: از نظر اقتصادی و سیاسی چین هنوز در حوزه خاورمیانه جایگاه مناسبی ندارد و غیر از سرمایهگذاری سنگینی که برای جاده ابریشم بهعمل میآورد و شاید بیش از ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار فقط در پاکستان هزینه میکند تا چین از غرب به بندر گوادر پاکستان متصل شود و با دنیا از طریق دریای عمان ارتباط برقرار کند، فعالیت چندانی ندارد. اما باید بپذیریم این کشور در آینده، سرمایهگذاری و توسعه در خاورمیانه را در برنامه دارد. ایران قطعا از این مسئله میتواند با رعایت اصل استقلال و منافع ملی حسن استفاده را کند.
کرباسیان تصریح کرد: در دولت یازدهم از ۲۰ میلیارد یورو فاینانس چین برای سرمایهگذاری در کشور، حدود پنج میلیارد یوروی آن در صنایع آلومینیوم، فولاد و صنایع معدنی استفاده شد که سه میلیارد آن را ایمیدرو استفاده کرد که بحمدالله پروژهها به افتتاح رسیده است.
اما نکته مهم این است که تا امروز در ایران به معنای واقعی سرمایهگذاری نکردهاند، اگر مواردی بوده، بهصورت محدود انجام شده که در شأن روابط ایران و چین نیست. نکتهای را شاید باید در نظر گرفت که بعضی ها فکر میکنند محصولات چینی و ماشینآلات چینی ضعیف است؛ ماشینآلاتی پیشرفته که اکثرا چینی- اروپایی یا چینی- آمریکایی است و از نظر کیفیت خوب و ارزانتر از اروپایی است. شرکتهای بزرگ آمریکایی، اروپایی و ژاپنی در چین کارخانه زدهاند و تولید میکنند و از آنجا صادرات انجام میدهند. بهنظر می رسد با توجه به اینکه اروپا با ایران همکاری خوبی ندارد و اکثر کشورهای اروپایی (اتحادیه اروپا) دچار مشکل مالی جدی حتی قبل از کرونا شدهاند و کشوری مثل آمریکا محور اصلی سرمایهگذاری خارجی است که رابطه ندارد، بنابراین ارتباط صنعتی با چین میتواند مناسب باشد.