موسسه تحقیقات و جهاد خودکفایی شهید زین الدین نیروی زمینی سپاه علاوه بر انجام تعمیرات اساسی و ارتقا انواع تانک و نفربر موفق به ساخت چرثقیل حمل شناور ۳۰۰ تنی و تولید بولدوزر کنترل از راه دور نیز شده است.
شهدای ایران: موسسه شهید زین الدین از سال 1363 با هدف بازسازی و اورهال انواع تجهیزات زرهی و راهسازی کار خود را ذیل معاونت 
آماد و پشتیبانی سپاه آغاز کرد.
آماد و پشتیبانی سپاه آغاز کرد.رفته رفته این موسسه توانست با تامین نیروی انسانی متخصص و همچنین تجهیزات مناسب و استفاده از دانش و فناوری روز دنیا کار ارتقا و مدرنیزه کردن این تجهیزات را آغاز کند و وارد حوزه ساخته برخی قطعات و بومی سازی آنها شود.
سال گذشته و با دستور سردار حسین سلامی فرمانده کل سپاه این موسسه به سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه واگذار شد تا با بهره گیری از توان تحقیقاتی و صنعتی آن بتوان گام های بلندتری در حوزه تامین تجهیزات رزم زمینی سپاه برداشت.
حالا موسسه شهید زین الدین به مرحله ای رسیده است که می تواند کم کم خود را آماده طراحی و تولید تجهیزات زرهی کند تا در این حوزه پاسخگوی تمام نیازهای نیروی زمینی سپاه باشد.
در گفتگو با سرهنگ محمدعلی طالبی مدیرعال موسسه شهید زین الدین نیروی زمینی سپاه، به ظرفیت های موجود در این موسسه و اقداماتی که تاکنون صورت گرفته است پرداختیم که متن کامل آن را در ادامه می خوانید.
***
سرهنگ طالبی در ابتدا درخصوص فعالیت‌های این موسسه اظهار داشت: موسسه شهید زین الدین در سال 1363 تحت عنوان مرکز بازسازی شهید زین الدین ذیل معاونت آماد نیروی زمینی سپاه با هدف ایجاد یک مرکز تعمیرات زرهی در بخشی از قطب صنعتی اصفهان تاسیس شد.
وی افزود: امروز که در خدمت شما هستیم، این مرکز به نام «موسسه تحقیقات و خودکفایی شهید زین الدین» تغییر نام پیدا کرده و زیر مجموعه سازمان تحقیقات و جهاد خود کفایی نیروی زمینی سپاه قرار گرفته است.
سرهنگ طالبی با بیان اینکه سه وظیفه اصلی برای موسسه شهید زین الدین تعریف شده، عنوان کرد: اصلی ترین محور و یا ماموریت موسسه، بحث تعمیرات زرهی است. آن هم تعمیراتی در رده اورهال و تعمیرات اساسی که روی تمام خودروهای زرهی که در سازمان رزم سپاه وجود دارد اجرا می‌شود. بخشی از این تعمیرات زرهی با ارتقا خودروهای زرهی ارتباط پیدا می‌کند که در این موسسه در حال اجرا است.
مدیرعامل موسسه شهید زین الدین تصریح کرد: بخش دیگری از خدماتی که موسسه در حوزه زرهی انجام می‌دهد ایجاد یک مرکز آموزش در حوزه تعمیرات است تا خدمات مرتبط با آموزش تعمیرات زرهی را به یگان های سپاه ارائه دهد و بخش دیگر ماموریت ما نیز تعمیر و بازسازی خودروهای مهندسی و راهسازی است و همان فرآیندی که روی خودروهای زرهی انجام می شود در خودروهای مهندسی هم صورت می گیرد.
وی اضافه کرد: حوزه بعدی، بحث تولید مولدهای انرژی است به این شرح که در موسسه شهید زین الدین این قابلیت را داریم تا دیزل ژنراتورهای 20 KVA تا 1 مگاوات را تولید کرده و نیاز سپاه در این حوزه را برطرف کنیم.
سرهنگ طالبی درباره روند بازسازی ادوات زرهی در این موسسه عنوان کرد: وقتی کلمه بازسازی را بکار می بریم، منظور ما با نوع تعمیرات متفاوت است. ما در بازسازی به این شرح عمل می‌کنیم که تمام سیستم‌های مکانیکی، الکترونیکی و جنگ افزار ادوات زرهی را باز یا دمونتاژ می‌کنیم و بعد از آن، این مجموعه‌ها کُدگذاری و شستشوی اولیه شده و به محل تعمیرات تخصصی خود می رود.
مدیرعامل موسسه شهید زین الدین اظهار داشت: بعد از مرحله دمونتاژ و شستشو، تعمیرات بدنه و برجک انجام می‌شود و بعد از آن سند بلاست و رنگ آمیزی شده و خودرو به خط مونتاژ منتقل می‌شوند. همه مجموعه‌هایی که ابتدای خط، دمونتاژ کرده بودیم بعد از تعمیرات برای مونتاژ به خط مونتاژ بر می‌گردند و طبق یک فرآیند خاص بخش به بخش و بلوک به بلوک مونتاژ می‌شود. نا گفته نماند که در کنار این خط، مجموعه کنترل کیفیت را در کنار سیستم مونتاژ داریم که مسئولیت نظارت بر صحت عملکرد مونتاژکاران را برعهده دارد.
سرهنگ طالبی گفت: به فضل اللهی همه دانش تعمیرات زرهی و بازسازی زرهی و ماشین آلات راهسازی در موسسه شهید زین الدین بومی سازی شده و همه اسنادی که در خط اورهال و مونتاژ استفاده می‌شود داخلی بوده و توسط متتخصصان خود موسسه تهیه شده است. کارخانه و ساختمان آن نیز توسط تیم‌های دانش و پژوهش خود موسسه طراحی و ساخته شده و کاملا بومی است.
وی درباره دستاوردهای موسسه شهید زین الدین گفت: از دستاوردهای بسیار خوبی که می‌توان به آن اشاره کرد، سیستم کنترل آتش تانک T-72M است. موسسه سال گذشته توانست سیستم کنترل آتش به روزی را برای تانک T-72M طرحی کند که پس از گذراندن تست‌های نهایی می تواند در خط تولید نهایی قرار گرفته و روی خودروهای زرهی نصب شود.
سرهنگ طالبی ادامه داد: از دستاوردهای دیگر، در رابطه با نفربر آبی خاکی BTR-50 است که موسسه شهید زین الدین یک برجک جدید برای آن طراحی کرده است. (عکس زیر)
مدیرعامل موسسه شهید زین الدین اظهار داشت: این برجک سه ویژگی اصلی دارد که یکی از اینها سیستم کنترل آتش آن است که روی این سیستم نصب شده. سیستم کنترل آتش این نفربر دارای یک سیستم دید شبانه حراتی و روزانه است که می‌تواند برای اهداف هوایی و زمینی مورد استفاده قرار بگیرد.
وی گفت: این سیستم همچنین دارای مسافت یاب لیزری است و محاسبات بالستیک گلوله را نیز انجام می‌دهد و قابلیت قفل روی اهداف متحرک را دارد.
سرهنگ طالبی تصریح کرد: این برجک یک توپ 30 م م دارد که کاملا ایرانی است و یک تیربار 7.62 هم محور با توپ اصلی دارد.همچنین مخزن مهمات در بالای برجک تعبیه شده که علاوه بر کاهش آسیب پذیری خدمه، دسترسی تعمیرکار به جنگ افزار و همچنین بارگذاری مهمات را آسان تر کرده است.
وی عنوان کرد: یکی از ویژگی های این برجک، بدون خدمه بودن آن است و توپچی در داخل نفربر قرار می‌گیرد که آسیب پذیری خدمه را کاهش می دهد. این برجک قابلیت نصب روی انواع نفربرها و خودروهای زرهی را دارد و می‌تواند روی نفربرهای BMP-1, BMP-2, BTR-60و BTR-50 هم نصب شود. موضوع دیگر قابلیت شناوری این نفربر است که با طراحی که روی بدنه انجام شده این قابلیت برای شناور ماندن روی آب تا فورس 3 افزایش یافته است.
سرهنگ طالبی درخصوص تاثیر تحریم ها در روند تعمیر و آماده سازی و به روز نگه داشتن سطح آمادگی نیروها اظهار داشت: موضوع خرید تجهیزات زرهی به واسطه تحریم‌ها خیلی سخت است اما به واسطه ارزش ریالی این خودورها، بازسازی و بهینه سازی آنها توجیه اقتصادی دارد و اگر ما این کار را نکنیم از ارتش های کشورهای همسایه عقب می مانیم.
وی ادامه داد: یکی از الزامات حرکت در این مسیر، استفاده از طرفیت های کشور در حوزه های دانشی و فنی است و برای همین ما در موسسه با بسیاری از مراکز دانش بنیان و دانشگاه های کشور در ارتباط هستیم و با 17 شرکت قرارداد داریم و می دانیم که بدون کمک آنها نمی توان کاری کرد.
وی در زمینه ساخت جهیزاتی نظیر خودروهای زرهی تصریح کرد: ساخت خودروهای زرهی جزو ماموریت‌های نیروی زمینی سپاه نیست و جزو وظایف وزارت دفاع است و آنها هم در این زمینه کارهای خوبی انجام داده اند که به موقع اطلاع رسانی می‌شود.
طالبی در عین حال تاکید کرد: ما قطعا می توانیم از پس ساخت یک خودوری زرهی بر آییم و ظرفیتی که در موسسه از حیث نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز وجود دارد این کار را برای ما ممکن می سازد. اما در حوزه ساخت قطعات مجبوریم به سمت ساخت برخی قطعات پرمصرف برویم. ما چیزی حدود 5000 نوع قطعه را بومی سازی کرده‌ایم و این وابستگی ما به خارج را کاهش داده است.
مدیرعامل موسسه شهید زین الدین با اشاره به بخش دیگری از فعالیت‌های این موسسه گفت: با توجه به توسعه صنعت زرهی در موسسه ما این مطلب را در ماشین آلات مهندسی هم توسعه دادیم و امروز افتخار داریم که بگوییم یک بولدوزر D-155 را کاملا کنترل از راه دور اتوماتیک کرده‌ایم. این کمک می‌کند که بتوانیم از این خودرو در زمین‌های عملیاتی استفاده کنیم.
طالبی اضافه کرد: بسیاری از قطعات مورد نیاز خودورهای راهسازی را نیز خودمان تولید می‌کنیم و در این راستا از ظرفیت شرکت‌های راهسازی هم استفاده کردیم.
وی افزود: به واسطه زیر ساخت خیلی خوبی که در موسسه شهید زین الدین وجود دارد بخشی از ظرفیت را به سمت موضوعات صنعتی بردیم که ممکن است در کشور بر زمین مانده باشد. جرثقیل حمل شناور، تجهیز بسیار خاصی است که فناوری تولید آن در اختیار چند کشور معدود اروپایی است. با توجه به نیاز کشور و بنا به سفارش به این سمت رفتیم و موفق شدیم با همکاری شرکت های دانش بنیان یک جرثقیل حمل شناور با ظرفیت 300 تن را از ابتدا طراحی و تولید کنیم.
سرهنگ طالبی در پایان گفت: ظرفیت بسیاری خوبی در موسسه شهید زین الدین وجود دارد که فرماندهان هرکاری را ابلاغ کنند از طراحی تا تولید از پس آن بر می‌آییم و می‌توانیم یک خودروی راهسازی را از صفر تا صد تولید کنیم و شروع به ساخت یک تعداد محدود در یک خط تولید کرده‌ایم.
