"عربستان که از تلاش آمریکا برای سرنگونی دولت سوریه قطع امید کرده است، در حال اقدام به تلاشی جدید برای آموزش نیروهای شورشی سوری است و طبق گفته سه منبعی که از این طرح اطلاع دارند، ریاض روی کمک پاکستان نیز حساب باز کرده است.
به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری شهدای ایران ؛دیوید کنر در گزارشی در نشریه فارن پالسی به بررسی
تلاش‌های جدید عربستان برای تغییر دادن روند درگیری‌های سوریه به نفع
شورشیان پرداخته و می‌نویسد: «پاکستان و عربستان در کنار سازمان اطلاعات
مرکزی آمریکا (سیا)، از مجاهدین افغان علیه دولت افغانستان که در دهه ۱۹۸۰
میلادی مورد حمایت شوروی بود، حمایت می‌کردند. این همکاری و اتحاد یک هشدار
را نیز برای شرایط حاضر به همراه دارد: شورشیان چند دسته افغان توانایی
اداره دولت را پس از سرنگونی دولت مورد حمایت شوروی نداشتند و این امر راه
را برای بروز هرج و مرج و اوج گیری طالبان هموار کرد. این در حالی بود که
برخی از شورشیان به القاعده پیوسته و در نهایت سلاح‌شان را به سوی حامیان
پیشین خود گرفتند.
در حالیکه خطر ضربه به خود در ریاض مورد بحث است،
عربستانی‌هایی که از طرح آموزش شورشیان اطلاع دارند آن را بیشتر یک پادزهر
برای افراطی گری می‌دانند تا منشا آن. آنها این اقدام ریاض را شامل دو هدف
می‌دانند: سرنگونی دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و تضعیف گروه‌های
مرتبط با القاعده در سوریه. شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس پیشین دستگاه
اطلاعاتی عربستان و فرستاده این کشور به آمریکا، اخیرا در مصاحبه‌ای گفت که
شاخه اصلی اپوزیسیون سوریه باید تقویت شود تا از خود در برابر افراطی‌هایی
که از مناطق مختلف می‌آیند تا ایدئولوژی‌های خود را در سوریه تحمیل کنند،
محافظت کند.در واقع گسترش تلاش‌های عربستان در این راستا از ناامیدی از آمریکا ناشی می‌شود. یک منبع حکومتی عربستانی که از طرح ریاض اطلاع دارد، در خصوص تلاش این کشور برای حرکت در این جهت پس از رسیدن به این نتیجه که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا از خشونت علیه اسد استفاده نمی‌کند، گفت: ما نمی‌دانستیم که آمریکایی‌ها حمایت می‌کنند یا خیر، اما چیزی رخ نداد. اکنون می‌دانیم که اوباما این را نمی‌خواست.
نقش پاکستان تاکنون کم بوده است، اما منبع دیگری که با تمایلات عربستان آشنا است، گفت که درخصوص مسئولیت پاکستان برای آموزش دو تیپ شورشی به تعداد تقریبی پنج تا ۱۰ هزار جنگجو، مذاکرات صورت گرفته است.
یزید سایق، عضو اندیشکده کارنگی خاورمیانه با اشاره به وظیفه آموزش شورشیان توسط پاکستان در این زمینه نوشت که عربستان طرحی برای ایجاد یک ارتش شورشی به تعداد ۴۰ تا ۵۰ هزار سرباز دارد.
وی گفت: تنها راهی که بتوان اسد را به سوی تسلیم قدرت کشاند، تهدید یک نیروی مسلح قوی است.
تصمیم عربستان بر آموزش شورشیان سوریه بدون کمک آمریکا، آخرین نشانه جدایی این دو متحد قدیمی است. عربستانی‌ها از لغو تصمیم حمله آمریکا به سوریه خشمگین هستند. در این خصوص یک مقام ارشد عربستانی به روزنامه واشنگتن پست گفت که "بندر بن سلطان، رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان از لغو حمله آمریکا بی‌اطلاع بود و ما از طریق شبکه خبری سی‌ان ان مطلع شدیم."
تلاش عربستان برای سرنگونی اسد بر همکاری شبکه‌ای از متحدانش همچون پاکستان، اردن، امارات و فرانسه استوار است. عربستان در تلاش است تا یک ارتش ملی جدید برای شورشیان پدید آورد که ایدئولوژی آن نیز به وضوح بر پایه مذهب سنی باشد و بتواند ابتکار عمل را از گروه‌های اپوزیسیون اصلی ربوده و در دست بگیرد.
علاوه بر طرح آموزش نیرو در اردن، عربستان به سازماندهی اتحاد ۵۰ تیپ شورشی و تشکیل "سپاه اسلام" تحت رهبری زهران الوش، فرمانده سلفی‌ای که پدرش یک روحانی عربستانی است نیز کمک کرده است.
تحلیلگران با توجه به افزایش افراطی سازی نیروهای شورشی سوریه معتقدند که حمایت عربستان تنها از گروه‌های سلفی ممکن است. چارلز لیستر، تحلیلگر مرکز مطالعات شورشی و تروریسم آی اچ اس جین در این باره اظهار داشت که این شبه نظامیان قویترین سازمان‌های استراتژیک در سوریه هستند.
وی گفت: اگر عربستان در واقع چنین راهبردی را دنبال کند، می‌تواند به یکی از مهمترین بازیگرها در این درگیری تبدیل شود. عربستان با کمک گرفتن از پاکستان در سرنگونی اسد، اتحادش با اسلام آباد را نیز گسترش می‌دهد.
این دو کشور مدت‌ها در زمینه دفاعی با یکدیگر همکاری داشته‌اند. به گفته بروس ریدل، افسر پیشین سازمان سیا، عربستان بیش از هر کشور غیر عربی، به پاکستان کمک کرده و حتی در برنامه هسته‌ای اسلام آباد نیز سرمایه‌گذاری کرده است. پاکستان نیز در عوض چندین بار در سه دهه اخیر نیروهایی را در عربستان مستقر کرد تا به حفظ تسلط خانواده سلطنتی در قدرت کمک کند.
دولت حاضر پاکستان نیز همکاری ویژه و نزدیکی با عربستان دارد. گفته می‌شود که نواز شریف، نخست وزیر پاکستان که در سال ۱۹۹۹ و در جریان یک کودتای نظامی از قدرت کنار رفت، توسط توافقی که عربستانی‌ها عقد کردند، از رفتن به زندان رهایی یافت. به این ترتیب شریف هفت سال تبعید خود را غالبا در عربستان گذراند.
عارف رفیق، استاد موسسه خاورمیانه در این خصوص گفت: شریف برای عربستان یک شریک کلیدی در یک کشور کلیدی است.
یک منبع پاکستانی که با ارتش این کشور رابطه نزدیکی دارد تایید کرد که عربستان در تابستان گذشته برای کمک پاکستان درخواست کرده بود اما توانایی‌ها و منافع اسلام آباد برای تلاش گسترده در جهت آموزش شورشیان، سازنده و کارآمد نبود.
پاکستان در حال حاضر با درگیری‌های فرقه‌ای داخلی دست و پنجه نرم می‌کند و باید روابط خود با ایران را حفظ کند، در حالیکه سیاست خارجی‌اش بر مذاکره با طالبان در خصوص آینده افغانستان و همچنین رقابت طولانی مدت با هند معطوف است.
به این ترتیب منبع مطلع گفت: پاکستان مشکلات بسیاری دارد و حتی اگر هم بخواهد، فکر نمی‌کنم که بتواند کمک محسوسی ارائه دهد.
طبق گزارشات، اردن نیز نسبت به آموزش ارتش بزرگ شورشی سوریه در خاکش تردید دارد. به گفته سایق، طرح بزرگ عربستان به حمایت امان نیاز دارد که البته احتمال آن کم است.
تحلیل گران معتقدند که چالش اصلی در این راستا، وارد آوردن تلفات و خسارات زیاد به ارتش سوریه نیست بلکه سازماندهی یک نیروی متحد است که بتواند در همه اقداماتش در سوریه هماهنگی و همکاری داشته باشد. به زبان دیگر اگر ریاض می‌خواهد در امری که سایرین شکست خوردند، پیروز شود، باید سیاست‌های درستی اتخاذ کند و آن ترغیب گروه‌های شورشی فروپاشیده و حامیان ناراضی خارجی آنها برای همکاری در مسیر هدفی مشترک است. گفتن این سخن از عمل به آن ساده‌تر است.
دیوید اتاوای، استاد
مرکز ویلسون که یک زندگی نامه از شاهزاد بندر به رشته تحریر درآورده است،
در این خصوص عنوان کرد: بزرگترین مشکلی که سر راه عربستان قرار دارد، همان
مشکلی است که آمریکا، فرانسه و دیگران که به دنبال کمک به شورشیان سوریه
بودند با آن مواجه شدند: چند دستگی شورشیان و تبدیل به گروه‌هایی که به جای
همکاری برای مبارزه علیه دولت، با یکدیگر مبارزه می‌کنند تا تسلط بر نواحی
مختلف را به دست آورند.
آیا عربستان می‌تواند شورشیان را به همکاری با یکدیگر وادار کند؟ من که شک دارم.» 
