جنگ روایتها جنگ بدون پیروزی است که رقیب و حریف و دشمن برای ضربه زدن به طرف مقابل به انتشار هدفمند اخبار و روایت و گزارش و تحلیل آن میپردازد.
شهدای ایران: «حسن رشوند» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:
چندی است جبهه دشمن تلاش میکند با توجه به حوادث رخ داده طبیعی یا غیر طبیعی، فضای ذهنی مردم را به گونهای دستکاری کند که بتواند روایت دلخواه خود را غالب و متناسب با این ذهن دستکاری شده، سناریوهای عملیاتی و رسانهای خود را پیادهسازی کند. بستر چنین اقداماتی وجود خبرهای متنوعی است که هر روز شاهد آن هستیم. بهویژه اینکه طی دو ماه اخیر، منطقه ما، بالاخص ایران اسلامی میدان جولان رسانهها و خبرسازیهای متنوع و تحیرزا شده است. تمام این خبرسازیها که بخشی از جورچین جنگ ترکیبی استکبار علیه جبهه مقاومت است، با محوریت تهاجم بر ایران شکل میگیرد. جنگ روایتها، قطعهای مهم از این جورچین تهاجم است. شناخت درست و دقیق این جنگ و ابعاد آن و تطبیق آن در میدان و عرصه زندگی روزانه کمک زیادی به موضعگیری دقیق و رفتارهای عقلانی و انقلابی ما میکند.
اکنون عطش خبرسازیهای جعلی و بزرگنمایی اخبار کاذب به حدی شده است که تشخیص و تمییز دادن اخبار صواب از ناصواب سخت شده است. برای قرابت ذهنی، به برخی از این اخبار که فضای رسانهای کشور را فراگرفته، اشاره میشود:
۱- در حادثهای مشکوک در مرز ایران و افغانستان ۵۰ مهاجر افغانستانی کشته شده و پیکرهای آنها به منطقه خارج از دسترسی مرزبانان ایرانی به آب انداخته میشود. این موضوع دستمایه جنگ رسانهای و ایجاد اختلاف بین دو ملت ایران و افغانستان که قرابت زیادی از لحاظ فرهنگی با هم دارند، میشود.
۲- دادگاه اکبر طبری بهعنوان یکی از افتخارات قوه قضائیه و نظام برگزار میشود. فضای رسانهای دشمن با غفلت از دوستان ناآگاه، به جای تحسین این حرکت انقلابی، تمام توجهات را به سمت و سوی رئیس سابق قوه قضائیه میبرد و تلاش میکند نقطه قوت این قوه را نقطه ضعف جلوه دهد.
۳- جسد قاضی منصوری در جلوی هتلی در رومانی پیدا میشود و پیش از آنکه جمهوری اسلامی ایران مدعی شود که چرا این اتفاق برای متهم تحت تعقیبش افتاده، جبهه رسانهای دشمن یکپارچه با نعل وارونه واقعیت، باچند عکس و تصویر مبهم، تحلیل و گزارشهای مختلفی را بر ضدکشورمان و دستگاه قضایی شروع میکند.
۴- فضای مجازی با استفاده از بینظارتی دستگاههای مسئول، تبدیل به آشفتهبازار ارز و سکه و ماشین و زمین و مسکن میشود.
۵- آتشسوزیهای عمدی و سهوی در جنگلها، مراتع، باغات، ساختمانهای اداری و پزشکی و نیروگاهها و کارخانهها، حلقههای یکسری عملیات هوشمندانه دشمن جلوه داده میشود.
۶- به یکباره، زنجیره نامهنگاریها و توئیتزنیها و مصاحبههای جنجالی و تحریکآمیز آغاز میشود و در کشور اوج میگیرد.
۷- عراق و لبنان و سوریه بهگونهای تصویرسازی میشود که گویا جبهه مقاومت در حال عقبنشینی و سقوط است و در این خبرسازیها مکرر سردار قاآنی و سردار حاجیزاده به شهادت میرسند!
همانطور که ملاحظه میکنید، برخی از این اخبار درست و واقعیت داشته و بعضی جعلی و کذب محض است. در این شرایط، راهبرد «گرسنهسازی و اشتهای خبری» در دستور کار دشمن قرار میگیرد، به گونهای که اولین سؤال در محافل و جلسات و دورهمیها میشود چه خبر؟!
برای پاسخ به این نیاز ساختگی و رفع گرسنگی خبری، خبرسازی جعلی و بزرگنمایی اخبار درست در دستور کار قرار میگیرد و خرده روایتهای خبری، تبدیل به روایت غالب میشود. اما کسی نمیتواند و نباید منکر آن بشود که سیاهنمایی و دروغسازیها، حکایت دیگری دارد.
جنگ روایتها کشتارمجازی با کلمات و جملات و اخبار و تحلیلهاست. جنگ روایتها جنگ بدون پیروزی است که رقیب و حریف و دشمن برای ضربه زدن به طرف مقابل به انتشار هدفمند اخبار و روایت و گزارش و تحلیل آن میپردازد. در جنگ روایتها؛ «کلان روایتها» (ابر روایتها) و «خرده روایتها» وجود دارند. کلان روایتها مفاهیم و گزارههای اصلی هستند و خرده روایتها مصادیق آنها به شمار میآیند.
در این شرایط، ابتدا یک روایت کلان در نظر گرفته میشود؛ مثلاً نظام انقلابی ایران ناکارآمد است! برای اینکه این کلان روایت در ذهنها جا بیفتد باید خرده روایتها با دو عنصر «قدرت برانگیختگی» و «قدرت توزیعشوندگی» روایت شوند. یعنی با هنرمندی خاص و جذابسازی در ذهن مخاطب همراه با سرعت، دست به دست و محفل به محفل و کانال به کانال و گروه به گروه در فضای حقیقی و مجازی میچرخد و میگردد تا تبدیل به «روایت غالب» شود! در این میدان، اخبار ساختگی و بزرگنمایی آنها، قطعات جورچینی هستند که تصویردلخواه دشمن را از آینده کشور فراروی مردم قرار میدهد. در واقع با ساختن خبر دروغ یا بزرگنمایی خبر درست و کنار هم چیدن آنها، یک روایت غالب شکل میگیرد و با این روایت دستکاری شده، کشور بهخاطر گفتمان مقاومت به بنبست رسیده و راهی جز مذاکره و سازش برایش متصور نمیشود. پرواضح است که این گزاره دروغ است واساساً دو راهی معیشت و امنیت و مقاومت مصداق بارز دوگانهسازیهای جعلی و دو قطبیهای کاذبی است که در جنگ روایتها اصلاً واقعیت و حقیقت در آن مهم نیست. برای دشمن آنچه مهم است، نتیجه دلخواه است. نتیجه دلخواه دشمن از این همه اخبار جعلی و دروغ و بزرگنمایی اخبار درست و وزن دادن به آنها، تسلیم کردن ملت ایران است و برای رسیدن به این هدف، به هر وسیلهای متوسل میشود تا به هدف خود برسد. در این شرایط، رسانههای جبهه انقلاب وظیفهای بس سنگین دارند تا هم به مردم کمک کنند تا جامعه روایت درست را از روایتهای نادرست اخبار انتشار یافته در کشور برداشت کند، هم اینکه دشمن را از رسیدن به هدف شومش در روایتسازیهای غلط از اخبار و حوادث رخ داده در کشور و جبهه مقاومت ناامید سازد.