دو مقوله عرفان و حماسه همواره در طول تاريخ از يکديگر جدا نگاه داشته شده تا يک دست صدا نداشته باشد؛ زيرا معرفتي که با حماسه و خروش همراه نباشد و به جاي آن خمودي و افسردگي جانشين صولت و نفوذ شده باشد هرگز راه به جايي نخواهد برد و سالک مسلک عرفان در سراي انزوا يا در تار تنيده افکار خود مي ماند.

در اين کتاب اصول و بنيانهايي از اين دو فضيلت انساني شناسايي شده تا با تبيين جايگاه هر يک، زنگارهاي باطلي که موجب دور نگهداشتن يکي از ديگري است زدوده شده و اتحاد و ائتلاف و اينکه هر يک مکمل ديگري است با بيان سيره علمي و عملي شاخصه هاي معصوم عالم اسلام يعني امامان بزرگوار (ع) ترسيم شده است.

اين کتاب مشتمل بر يک مقدمه و سه بخش مي باشد: بخش اول: هماهنگي آيين اسلام با فطرت که در فصل اول آن نکاتي پيرامون آيه ميثاق نگاشته شده و در فصل دوم توحيد و زواياي آن مورد بررسي قرار گرفته است.

بخش دوم: فضيلت حماسه و عرفان که در اين فصل علاوه بر آشنايي با معاني حماسه و عرفان، به خصال و ويژگي هاي عارفان نيز پرداخته شده است.

بخش سوم: عارفان حماسه ساز و حماسه سازان عارف، اين بخش که مهمتري بخش اين کتاب نيز مي باشد داراي 5 فصل مي باشد که در فصل اول آن به عرفان در کلام و رفتار مولا اميرالمومنين علي (ع) اشاره شده و زواياي مختلفي از زندگي آن حضرت مورد بررسي قرار گرفته است.

فصل دوم که بانام «سيد مظلومان و پيشاهنگ آزادگان» است زندگاني امام حسين (ع) مورد مداقه قرار گرفته است. مظاهر عرفان در عاشورا ، جلوه هاي حماسي عاشورا و سيد ساجدان و زينت عابدان، از ديگر فصل هاي اين کتاب مي باشد.

اين کتاب در قطع وزيري و 422 صفحه توسط مرکز نشر اسراء به زيور طبع آراسته گرديده است. ترجمه عربي اين کتاب نيز با نام «الحماسة و العرفان» توسط مرکز نشر اسراء ارائه گرديده است.