نخست وزیر ترکیه در مراسمی که در روز عاشورا در محل کنگرە بنیاد آشتی و توسعه اجتماعی ترکیه برگزار شده بود، شرکت کرد طی اظهاراتی ضمن ابراز تشکر و قدردانی از دست اندرکاران این مراسم و سپاس از خداوند به خاطر توفیق رسیدن به ماه محرم گفت: ماه محرم، از نظر پیامبر (ص) بعد از رمضان، از پرخیر و برکت‌ترین ماه‌ها می‌باشد.

وی در ادامه افزود: دوستان عزیز! ماه محرم، به ویژه روز دهم این ماه، برای یهودیان، مسیحیان و علی الخصوص مسلمین، دارای اهمیت و ارزش بسیار والائی می‌باشد. روایت شده است که توبه حضرت آدم در این روز از طرف خداوند مورد قبول واقع شده است، حضرت موسی در این روز، دریا را (به فرمان خداوند) به دو نیم شکافت، حضرت یوسف در این روز از چاه بیرون آورده شد، و حضرت ایوب نیز در این روز شفا پیدا نمودند.

دهم ماه محرم، در سراسر ممالک اسلامی، به عنوان عاشورا، از احترام و مرتبت خاصی برخوردار است. روزه‌های قبل و بعد از این روز، وسیله‌ای برای پاک شدن، تجدد و شروعی دوباره، قلمداد می‌شود.

حضرت رسول اکرم (ص) – سرور و افتخار هستی- به این ماه، اهمیت ویژه‌ای می‌دادند. عبادات و روزه‌ی ایشان در این ماه، برای همه‌ی ما الگو است.

اردوغان، با اشاره به قتل‌عام رنج‌آور در سال 61 هجری در دشت کربلا، و ماندگاری این رنج‌ها در اذهان، گفت: حضرت حسین و اهل بیت را ابتدا به تشنگی محکوم کردند، و سپس در بد‌ترین شکل، آن‌ها را قتل عام و به شهادت رساندند. امروز در این گردهمائی قابل توجه، در 1374مین سالگرد شهادت، یاد سرورمان، حسین مظلوم و مقتول و اهل بیت ایشان را با منت و رحمت گرامی می‌دارم و رحمت، برکت و درود خداوند را نثار ارواح پاکشان می‌کنیم.

حضرت رسول اکرم (ص)، دستان مبارکشان را به سوی آسمان بلند کرد و اینگونه برای نوه‌هایش، حضرات حسن و حسین دعا فرمودند: پروردگارا! من حسن و حسین را دوست می‌دارم، محبّانشان را دوست بدار! آری، دوست داشتن حضرت حسن و حضرت حسین و اهل بیت، گویا از دیدگاه رسول الله یک عبادت و جزئی از کمال ایمان بوده‌است. چه دردآور و حزین است که، امانت پیامبر خدا که هرکدام ستاره‌ی راهنما و الگو بوده و پیامبر از بوسیدن و بوئیدنشان سیر نمی‌شده، چنین ناجوانمردانه به شهادت رسیدند. نائل شدن به بالا‌ترین درجات شهادت، بعد از حفظ اخوت، تسلّی بخش ارواح آنان است.

آنها در طول زندگی، از تفرقه و اختلاف حمایت نکردند
اردوغان ادامه داد: حضرت حسین و حضرت حسن، مانند رسول اکرم (ص) و پدر بزرگوارشان حضرت علی (رضی الله عنه)، بر صراط مستقیم حرکت کرده و شخصیت‌های مبارکی بودند که هیچ وقت وارد مباحث و مجادلات تفرقه انگیز نشدند. در حالیکه حرکات تفرقه انگیزی در جریان بود، اما روحیه وحدت، برادری، و اتحاد را از دست ندادند. همان‌گونه که در مدت حیات خود الگوی وحدت بودند، شهادت ایشان هم تبدیل به سمبل وحدت و برادری شد. هرکس در سالگرد شهادت حضرت حسن و حضرت حسین، سعی در ایجاد تفرقه نماید، او پیامبر (ص)، نوه‌های ایشان و اهل بیت را نشناخته است. هرکس به بهانه رویداد کربلا، اقدام به ایجاد اختلاف، خصومت و جدائی کند، بدانید که او در صف حسین نیست، بلکه در صف یزید جای‌گرفته است.

حضرت حسین، برای احیای وحدت و تجدید حیات مسلمین، در مقابل تشنگی، پایداری کرد. در حالی‌که مادران تلاش می‌کردند تا با اشک‌های خود تشنگی کودکان را برطرف کنند، حضرت حسین برای آینده‌ی تمام کودکان امت، در مقابل ظلم و ستم ایستادگی کرد.

پایداری حضرت حسین، 1374 سال قبل، حماسه‌ای برای تداوم مبارزه‌ی حق و باطل در این سرزمین و در خاک ما تلقی می‌شود. به این متانت و شکیبایی حضرت حسین توجه کنید، دمادم شهادت، نزد خواهرش زینب می‌رود و می‌فرماید: «خواهرم مبادا بعد از شهادت من گریه کنی. بسیار صبور باشید. هر آنچه که در زمین و آسمان هست، خواهد مرد. جان ما امانت خداوند است و به اوتسلیم خواهد گردید».

حضرت حسین با خداحافظی از زینب، جام شهادت را سرکشید. لذا در این حادثه، جائی برای ایجاد تفرقه و نفاق نیست و مجالی برای ایجاد خصومت و دشمنی بین برادران مسلمان وجود ندارد.

همان ‌طوریکه حضرت محمد (ص) پیامبر همه‌ی ما است، حضرت حسین نیز، حسین همه‌ی ما می‌باشد. او قهرمان، شهید و مظلومِ همه مسلمین است. بزرگ‌ترین برادر من نامش حسین، برادر دیگر نامش حسن، و دیگری علی می‌باشد. نام یکی از نوه‌های من که در راه است، علی خواهد بود، چرا؟ زیرا همه‌ی این‌ها میراث مشترک ما و بهانه‌ی اتحاد ما هستند. شهادت او، درد مشترک همه‌ی مسلمین می‌باشد. بر این باورم که، جان مبارک حضرت حسین نه به سبب آتش کربلا، بلکه از وجود تفرقه و عدم اتحاد بین مسلمین بر زمین افتاد.

اعتقاد دارم، کسانی که به نام حضرت حسن و حسین و حضرت علی، در میان امت تفرقه و اختلاف افکنی ایجاد می‌کنند، بیشتر از هر چیز ارواح مبارک این حضرات را به درد می‌آورند.

می‌بینیم که، افرادی بر روی بدن خود بمب نصب می‌کنند و وارد مساجد و مکان‌ها می‌شوند و هر کس را که در این مکان‌ها هستند، چه کودک و چه زن و مرد را یک‌جا به قتل می‌رسانند. قتل و کشتار بی‌گناهان، چه در مساجد شیعه و سنی و چه در کلیسا‌ها و کنیسه‌ها، چه از سوی سنی باشد و یا از سوی شیعه، آیا اصلا با روح و دستور اسلام همخوانی دارد؟

کربلای دیگری نمی‌خواهیم
در هیچ نقطه‌ای از دنیا، و در هیچ مملکت و جغرافیایی، نمی‌خواهیم که کربلاهای دیگری تکرار شوند. نمی‌-خواهیم شاهد قتل و کشتارهای دیگری شویم. با شنیدن صدای بمب در عراق، پاکستان، افغانستان، یمن، لبنان و ایران، دست‌های ما به کناری می‌افتند و پا‌هایمان بسته می‌شوند و دل و جان ما دچار درد و غم می‌گردد.

با شنیدن قتل عام مسلمین به دست مسلمین در کوفه، بغداد، نجف، سامرا، بصره، هر روز شاهد کربلا‌ها هستیم و صد‌ها و هزاران بار این درد‌ها تکرار می‌شوند. جان‌هایی را که در پی فتنه انگیزی در سیواس، قهرمان مارش، محله غازی، چوروم و غیره از دست رفته‌اند، ما را دچار‌‌ همان حسی کرده است که حضرت زینب از شهادت برادرش داشته است و این درد‌ها، دل و درون ما را می‌رنجاند. جان، شریف و عزیز است. کسی که قصد از بین بردن جان انسانی را بکند، گویا همه‌ی انسان‌ها را مورد هدف خود قرار داده است. تحت هر عنوانی باشد، خواه مذهبی و ایدئولوژیکی، خواه نژادی و قومی، کشتن انسان‌های بی‌گناه جنایتی پست و منفور است.

هرکس به جان، مال، آبرو و ناموس مسلمانی تجاوز کند و هرکس به برادرش ظلم کند، از حسین و حسن نسیت، بلکه بدون هیچ شبه‌ای، جای یزید نشسته و از او تبعیت می‌کند. مهم نیست که خود را به کدام مذهب منسوب کرده باشد، خود را سنی بداند یا شیعه، اگر هدف کشتن برادرش را در سر بپروراند، او محبّ یزید است و سرورمان حسین را آزرده است. «کربلا» برای ما و هرکس که خود را مسلمان می‌داند، نه تنها یک رویداد تلخ تاریخی، بلکه درسی عبرت‌آمیز نیز می‌باشد. درس ثبات و پایداری است. کربلا، قبل از هرچیز، با همه تلخی‌هایش، برای ما درسی است که با خون شهدا به نوشته شده است. کربلا، درس برادری است. به ما می‌آموزد که در کنار مظلوم و در کنار حق و ارزش‌های انسانی باشیم.

باید این آتش را خاموش کنیم
رجب طیب اردوغان با خواند شعری از «عاشق ویسی» که قلبش آکنده از عشق حسین بود و دلی مجروح از درد حسین داشت، گفت: باید این آتش (فتنه و اختلاف) را خاموش کنیم:

Yezit nedir، ne kızılbaş یزید کیست، چه مقامی دارد؟
Değil miyiz hep bir kardaş مگر همه‌ی ما برادر نیستیم؟
Bizi yakar bizim ataş ما را می‌سوزاند آتش ما
Söndürmektir tek çaresi چاره فقط خاموش کردن آن است

این آتشِ ما (کینه و اختلاف) همه‌ی ما را خواهد سوخت. لذا باید برای خاموش کردن آن همه با هم اقدام کنیم. باید جنگ «من» و «تو» بودن را کنار بگذاریم، پُلاریزه کردن و تک‌روی را متوقف کنیم و این آتش را در عراق، سوریه، یمن، لبنان، ترکیه و همه سرزمینهای اسلامی، خاموش نمائیم. این نصیحت «حاجی بکتاش ولی» را باید با جان دل بشنویم و حس کنیم که می‌گوید:

Sevgi muhabbet kaynak ocağımızda عشق و محبت اگر در میان باشد
Bülbüller şevke gelir، gül açar bağrımızda بلبل‌ها به شوق می‌آیند، بر سینه‌های‌مان گل شکوفه می‌زند kinler yok olur aşkla meydanımızda Hırslar، جاه طلبی و کینه از میان ما ناپدید می‌شود
Arslanlarla ceylanlar dosttur kucağımızda در آغوش ما، شیران و آهوان، دوستانه زندگی خواهند کرد

اردوغان، با بررسی جنگ استقلال ترکیه و تاسیس جمهوری ترکیه با اراده‌ی جمعی، سخنان خود را این‌گونه ادامه داد: کشور ما از یک مذهب و آئین تشکیل نشده است. این سرزمین بر روی ارزش‌های مشترک انسانی تک تک افرادی بنیان نهاده شده که روی خاک آن نفس می‌کشند. این جمهوریت تنها مال ما نیست، بلکه از سال 1071 به این طرف، هر دولت و هر مدنیتی که بر روی خاک وطن تاسیس شده، آثار و یادگار همه‌ی شهروندان ما، از علوی گرفته تا سنی می‌باشد.

همان ‌طوریکه بزرگان ما، استاد احمد یَسَوی، حاجی بکتاش ولی، یونس اَمرَه و فضولی و غیره نوشته‌اند، برای ما نیز حضرت پیامبر (ص)، حضرت علی، وحضرت حسین نیز، ارزش‌های مشترک ما قلمداد می‌شوند. ما فرزندان خلافت عثمانی هستیم که قرن‌ها بعد از حادثه کربلا، با ایجاد کانال، تشنگی کربلا را از طریق آب فرات رفع کرد. ما ملتی هستیم که به اتفاق، ماه محرم را با روزه گرفتن، بزرگ می‌داریم. ما صاحب چنان فرهنگ زیبایی هستیم که در ماه محرم و به یاد حسین عزیز، اذان‌ها را شایسته مقام حسینی سر می‌دهیم. رنج حضرت علی و حضرت حسین، رنج مشترک ما است. در این خصوص، بر سر مسئله کربلا، هیچ‌گونه تفرقه افکنی را قبول نمی‌کنیم. ما کسانی نیستیم که با زبان دیگران حرف بزنیم. ما برادرانی هستیم که دارای زبان مشترک بوده و با زبان دل و محبت، در یک مسیر و رو به یک قبله قرار گرفته‌ایم. اجازه‌ی دخالت کسانی که هیچ نوع هم‌خوانی با ما ندارند را نخواهیم داد. ما زبانی را که قرن‌ها با آن در فضای برادرانه حرف زده‌ایم، ترک نکرده وبا زبان تعصب، تفرقه انگیری و ایدئولوژیک، که سبب جدائی ما شود، صحبت نخواهیم کرد.

هر مشکلی را به عنوان مشکل مشترک تلقی کرده و با هم و با کمک هم‌دیگر آن را حل و فصل می‌کنیم. یک‌دیگر را نصیحت کرده، درد‌ها را دوا کرده و با جان و دل در مسیر پایداری هم‌دیگر تلاش خواهیم کرد.

با هم بر مشکلات فائق خواهیم آمد
اردوغان با بیان این مطلب که، هیچ مشکلی بدون راه حل نیست، لزوم آگاهی و مقابله با ایجاد کنندگان فتنه و اختلاف و تحریک کنندگان به آشوب را متذکر شد و گفت: سال‌های مدیدی است که کسانی در پی ایجاد کربلاهای دیگر در این خاک می‌باشند و با هر وسیله‌ای پلید، خواسته‌اند که این تحریکات را ایجاد کنند. اما به برکت و عشق پیامبر و به خاطر حضرت علی و حضرت حسین، هیچ‌یک از این تحریکات نتوانست خصومت و کینه را در میان ما ایجاد کند. ان‌شاءالله از این پس هم پیروز نخواهند شد.

سازمان‌های تروریستی، که در پی ایجاد تفرقه در جامعه، احزاب، کشور و حتی برخی نمایندگان بودند، و همچنین تله‌های مختلف برای ایجاد آشوب، با دعای خیر 76 میلیون انسان به یکباره از صحنه محو شد، و ان‌شاءالله از این به بعد هم نخواهند توانست که به اهداف خود دست یابند.

با هم به گفتگو خواهیم پرداخت، هم‌دیگر را درک کرده و از صمیم قلب به یک‌دیگر محبت خواهیم کرد. هر مشکلی را با یاری هم رفع می‌کنیم. توصیه‌های حاجی بکتاش، راهنما و نقشه‌ی راه‌مان خواهد بود. یکی می‌شویم، بزرگ می‌شویم، زنده می‌شویم و اضافه می‌کنم که همه با هم «ترکیه» خواهیم شد.

اردوغان در پایان سخنان خود، از خداوند خواست که ماه محرم را وسیله‌ی خیر قرارداده و روزه و عبادات را قبول نماید.

این برنامه که از سوی بنیاد آشتی و توسعه اجتماعی ترکیه ترتیب داده شده بود، با اذان و قرائت قرآن شروع گردید و سپس دعا و نیایش در آن برگزار شد.