شهدای ایران: «آقا حساب می‌کنند» احتمالا این کلیدواژه را این روزها زیاد شنیده‌اید. ترکیب واژگانی که دیگر غریب نیست زیرا تبدیل به یک جوشش و پویش شده است، پویشی که هرچند آغازگرش خدام بارگاه منور رضوی بودند اما امروز تبدیل به یک کمپین همگانی شده و در بسیاری از شهرها خیرین و نیکوکاران نیز به تبعیت از خدام شمس‌الشموس و به نیت امام رضا (ع) دست به اقدام خیرخواهانه می‌زنند.

این کمپین ظاهری ساده اما باطنی به وسعت یک دریا دارد و عمیق است، ماجرا از نخستین روزهای همه‌گیر شدن کرونا آغاز شد، همان روزهایی که به واسطه شیوع این ویروس منحوس بسیاری از کسب‌وکارها دچار رکود شدند و در دکان‌ها پائین آمد اما دفاتر حساب و کتاب همچنان سرجای خودش بود.

عقربه‌های ساعت شتاب گرفته بودند و هر روز و ساعت و لحظه و ثانیه بیشتر و بیشتر به شب‌های عید نوروز سال ۱۳۹۹ شمسی نزدیک می‌شدیم، دفاتر حساب باز بودند و بعضا بدهی‌ها و حساب‌ها هم سنگین‌تر شده بودند.

اینجا بود که همزمان با بسته شدن درب‌های حرم منور رضوی، باب کرامت و احسان باز شد و از همان نخستین روزهای سال جدید، خدام بارگاه حضرتش، بار دیگر پیشگام حرکتی جدید اما ریشه‌دار از جنس کرم و جود شدند و به سراغ دفاتر حساب مغازه‌های عمدتا پائین شهر مشهد رفتند و حساب‌های دفتری مشتریان کمتر دارا را تسویه کردند و وقتی مغازه‌دار از آنها می‌پرسید چه کسی این حساب‌ها را صاف کرده؛ خدام لبخندی از رضایت بر لب می‌آوردند و می‌گفتند: «آقا حساب کردند».

امین بهنام مدیر دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی در استان خراسان رضوی اما در زمینه این طرح می‌گوید: این طرح از ابتدای سال ۹۹ و به دنبال همه‌گیر شدن ویروس منحوس کرونا با هم‌فکری تعدادی از دوستان برای دستگیری از نیازمندان، مساکین و کارگران روزمزد و آسیب‌دیدگان از کرونا آغاز شد.

وی ادامه می‌دهد: از نیمه شعبان مرحله نخست طرح «آقا حساب کردند» آغاز شد و با مشارکت خوب خدام و البته خیران روبرو شد؛ مرحله دوم طرح نیز با توجه به بازخوردهای مرحله نخست، از هشتم ماه مبارک رمضان کلید خورد. در مرحله اول حدود ۸۲ میلیون تومان تسویه حساب دفتری انجام دادیم و این طرح ادامه‌دار خواهد بود. حاشیه شهر مشهد و مناطقی مانند قرقی و همت‌آباد و فارمد از جمله نقاط هدف اجرای این طرح است.

بهنام در زمینه تمهیدات اندیشیده شده برای اجرای بهتر طرح نیز عنوان می‌کند: در طرح «آقا حساب کردند»، خیرین به همراه خدام امام رضا(ع) و در معیت یک خادمیار محله‌ای حاشیه شهر مشهد به سوپرمارکت‌ها و مغازه‌های این مناطق مراجعه و اگر حساب دفتری وجود داشته باشد نسبت به تسویه آن اقدام می‌کنند.

مدیر دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی در مورد معیارهای در نظر گرفته شده در قالب این طرح برای تسویه حساب‌های دفتری هم عنوان می‌کند: خدام با در نظر گرفتن معیارهایی نسبت به تسویه حساب بدهی خانوارها اقدام می‌کنند؛ برخی از معیارها این است که فرد مسکین، از کار افتاده، کارگر روزمزد و آسیب دیده از شرایط اقتصادی ناشی از همه‌گیر شدن ویروس کرونا باشد.

بهنام خاطرنشان می‌کند: حداکثر بدهی تسویه شده تا این زمان برای یک خانوار، ۲۰۰ هزار تومان بوده که گرچه ممکن است عدد کمی باشد اما همین رقم سبب شرمندگی یک خانوار شده بود و حتی بعضا مانع تردد آنها از مقابل این سوپر مارکت یا مغازه می‌شده اما اتفاق خوبی رخ داد و خیرین با همراهی خادمین حضرت رضا(ع) و خادمیار محله‌ای، این بدهی‌ها را تسویه و سپس با خانواده تماس گرفته شده و عنوان می‌شود خادمان حضرت رضا(ع) این بدهی را تسویه کرده‌اند.

در هنگام تماس با یکی از خانوارهایی که بدهی‌اش توسط خدام تسویه شده بود همراه خدام بودیم؛ وقتی به این خانوار به صورت تلفنی اعلام شد که بدهی آنها تسویه شده و «آقا آن را حساب کرده»؛ صدا در آن سوی گوشی تلفن گرفته شده؛ بغضی ترکید و تنها توانستیم یک جمله بشنویم؛ «خدا خیرتان بدهد؛ سلام ما را به امام رضا(ع) برسانید؛ اجرتان با خودشان.»

مغازه‌داری که خدام برای تسویه بدهی به وی مراجعه کرده‌اند نیز می‌گوید: برخی از این خانواده‌ها واقعا محتاج هستند، بسیاری از آنها کارگر روزمزد و فصلی هستند و عیالوار نیز هستند و با این شرایط برخی بیکار شده‌اند.

یکی از خادمان امام رضا(ع) نیز که در این طرح مشارکت دارد می‌گوید: خیلی از این بدهی‌ها مربوط به قبل از شیوع کرونا است و با این شرایط بسیاری نیز اکنون بیکار شده‌اند، وقتی این بدهی‌ها به نام حضرت تسویه می‌شود آنها نیز می‌بینند که حضرت رضا (ع) حواسشان به آنها است و ارادت خانوارها به حضرت بیش از پیش می‌شود. معتمدان محلی نقش مهمی در معرفی این نیازمندان به ما دارند و امیدواریم این مشارکت‌ها تداوم داشته باشد.

بهنام اما در مورد این طرح ادامه می‌دهد: حداکثر فروش برخی فروشگاه‌های حاشیه شهر مشهد در روز، نهایتا دو میلیون است و وقتی ما برای مثال یک میلیون تومان را تسویه می‌کنیم هم نقدینگی فروشنده را تامین کرده‌ایم و هم یک خانوار را از شرمندگی خارج کرده‌ایم و از آن روز به بعد هم فروشنده و هم خریدار خود را بدهکارتر از گذشته به امام رضا (ع) می‌دانند.

مدیر دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی اما توصیه‌ای کاربردی برای خیرین نیز دارد: درخواستمان از خیرین این است که بجای تأمین سبد معیشتی می‌توانند این اقدام را صورت دهند و نسبت به تسویه حساب خانوارهای نیازمند اقدام کنند؛ ما نیز در آستان قدس رضوی آمادگی داریم خادمان خود را برای این مهم اعزام کنیم.

وقتی جوشش از سمت شمس‌الشموس باشد مشخص است که خیران و نیکوکاران نیز پای کار می‌آیند. کدام حرکت بوده که از سوی خدام بارگاه حضرت کلید خورده باشد و مردم پای کارش نیامده باشند؟ حرکت خودجوش خدام امام رضا (ع) خیلی سریع در میان مردم نیز باب شد و جوشش جدیدی با عنوان «#هر_نفر_یک_تسویه_حساب» در میان مردم مشهد شکل گرفت.

بر این اساس مردم نیز مقارن با روزهای سال جدید و همچنین در روزهای سال ۹۹ و اینک در ماه مبارک رمضان، به فروشگاه‌های میادین و تره‌بار و مغازه‌های عرضه ارزاق اساسی در حاشیه شهر سر می‌زدند و حساب‌های دفتری مشتریان نیازمند را تسویه می‌کردند. از آمار و ارقامش نپرسید که ثبت دفتری نشده و تنها در محضر امام هشتم (ع) به ثبت رسیده، قراری بوده میان نیکوکاران و امامشان به تأسی از خدام حضرت.