فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش گفت: این مژده را به مردم میدهم که در سال ۹۹ خبرهای جدیدی را در حوزه پهپادی از زنجیره تامین در حوزههای عملیاتی و انتحاری نیروی زمینی ارتش خواهند شنید.
شهدای ایران: پهپادها (پرنده هدایت پذیر از دور) یکی از سلاحهای راهبردی در تمام جهان هستند و به همین دلیل هم توجه طراحان و نیروهای نظامی را به خود جلب کردند، به نحوی که تاکنون ۳۲ کشور دست به ساخت آن زدند و بیش از ۲۵۰ نوع پهپاد تولید شده است.
پهپادها با قابلیتهای فراوان خود در حال حاضر به طور گسترده در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی و جغرافیایی به کار گرفته میشوند، اما به جرات میتوان گفت که بیشترین استفاده از این پرندهها در حوزه نظامی جهت انجام عملیات نظامی یا شناسایی است.
در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای حراست از منافع خود و مراقبت از مرزها انواع پهپادها را تولید و به کار گرفتند، اما میتوان گفت تنها کشورهایی که در لبه این تکنولوژی قرار دارند به تعداد انگشتهای دو دست هم نمیرسد که کشور ما هم در میان آنها قرار دارد.
گواه این موضوع را میتوان در تحویلدهی پهپادهای جدیدی دید که روز شنبه ۳۰ فروردین امسال با حضور امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده فرمانده نیروی هوایی و امیر صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش دید، در این مراسم دهها فروند پهپاد کرار، ابابیل ۳ و جت چندمنظوره که با دانش بومی ساخته شدند به دو بازوی مراقبتی ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی نیروی پدافند هوایی و نیروی هوایی تحویل داده شد.
ایده ساخت پهپاد در کشور دقیقا پس از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۶۴ با ساخت پهپاد تلاش که سرعتی بالغ بر ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت داشت، آغاز شد و پس از آن هم نمونه آن با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد، اما این تازه شروع راه بود.
پس از تلاشهای بسیار دروازه ساخت پهپادهای فوق پیشرفته بر روی جوانان ایران اسلامی باز شد و پرندههایی، چون خانواده پهپادی مهاجر، کمان و شاهد ۱۲۹ ساخته شد، اما بیتردید میتوان گفت که یکی از پهپادهای ویژه جمهوری اسلامی ایران که میتوان از آن در هر ماموریتی استفاده کرد کرار است.
در این میان نیروی زمینی به عنوان یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران نیرویی است که بیشتر مردم هنوز فکر می کنند که فقط روی زمین فعالیت میکند و تنها از ادوات زمینی مانند تانک و نفربر بهره می برد و تنها بازوی پروازی آن، یکان بالگردی هوانیروز است. اما حدود یک دهه است که یکان جدیدی هم در نیروی زمینی ارتش آغاز به کار کرده با نام یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش که مردم کمتر با آن و فعالیت هایش آشنایی دارند. به همین دلیل و برای آشنایی بیشتر مخاطبان و مردم با این یکان به سراغ امیر شهرام حسن نژاد فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش رفتیم تا با چگونگی و نحوه فعالیت و همچنین وظایف این یکان بیشتر آشنا شویم.
امیر شهرام حسن نژاد فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش دانش آموخته دانشگاه عالی دفاع ملی است. او مدارج پیشین خود را در دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) و دانشگاه افسری امام علی (ع) گذرانده است.
متن این گفتوگو در ادامه می خوانید.
امیر عرض سلام و ادب دارم خدمت شما.
امیر حسن نژاد: من هم خدمت شما و هم خدمت مردم عزیز ایران اسلامی عرض سلام و ادب دارم.
امیر لطفا در ابتدا از خودتان بگوئید. چه زمانی وارد ارتش شدید؟
امیر حسن نژاد: من در سال ۶۷ همزمان با عملیات مرصاد وارد ارتش شدم و ورود به ارتش در هنگامی که جنگ هنوز ادامه داشت از افتخارات من است.
امیر چه شد که ارتش در زمینه پهپادی ورود کرد؟
امیر حسن نژاد: ما در ارتش جمهوری اسلامی ایران برنامه ریزیهای خود را با فواصل یکساله، ده ساله و در گام دوم انقلاب به صورت چهل ساله در قالب ۲۹ فروردین بیان میکنیم و خروجی امروز ۲۹ فروردین در دهه گذشته و ورود ما به گام دوم انقلاب، بهره برداری از توانمندیهای هایتک و توانمندیهایی است که صحنه نبرد را به سمت نیروهای مسلح ما تغییر دهد. یکی از این خروجیها که من از آن به عنوان یکی از دستاوردهای ۲۹ فروردین یاد میکنم دستیابی به حوزههای پهپادی و پرندههای بدون سرنشین است.
در واقع این اهمیت موضوع بود که مسئولان کشورمان به خصوص در ارتش و نیروی زمینی تصمیم گرفتند تا در این باره یک کار جدی را صورت دهند. جمع بندی نهایی ما در پنج سال گذشته در یک برنامه ریزی مدون به خصوص از ۳ سال گذشته این را نشان میدهد که پرندههای بدون سرنشین توانمندیهای عملیاتی ما را در صحنه نبرد ارتقا خواهند داد. ضمن اینکه میتواند یک مسئله رقابتی را در آینده برای ما ایجاد کند و ما امروز بر همین اساس حرکت میکنیم.
احساس نیاز در ساختار گروه پهپاد، نیروی زمینی را برآن داشت تا در این حوزه اقدام مهمی را انجام دهد. البته ساختار پهپادی ما به ۱۰ سال گذشته باز میگردد، ولی به صورت جدی از سه سال قبل وارد حوزههای ساخت تولید و توسعه شدیم. یعنی از زمانی که فرمانده نزاجا تصمیم به بازطراحی نیروی زمینی در قالب طرحهای لبیک یا امام خامنهای گرفتند و این طرحها را به محضر فرمانده کل قوا ارائه دادند.
یکی از مباحث حوزه ساختاری و توسعه بحثهای تولید حوزه پهپاد بود که نیروی زمینی به صورت جدی از ۳ سال قبل وارد این مباحث شد. اما در بحثهای توسعه ساختاری شرکتها و صنایع داخلی را از نیروی زمینی جدا نمیدانیم و در کنار تولیدات خودمان قسمتی از توانمندیهای خودمان را مدیون صنایع داخلی هستیم و افتخار داریم که نیروی زمینی در کنار صنایع داخلی توانسته از توانمندیهای پهپادی خوبی استفاده کند.
امیر لطفا درباره جزئیات این تصمیمگیریها و برنامه ریزیهای پهپادی در ارتش و نیروی زمینی ارتش بیشتر توضیح دهید.
امیر حسن نژاد: طراحی و تنظیم یک برنامهریزی مدون در حوزه پهپادی، از سه سال گذشته با یک مطالعه راهبردی آغاز شد. آنچه در این میان اهمیت دارد تنظیم یک برنامه مطالعاتی دقیق بود که ضمانت اجرایی داشته باشد. در همین راستا، ما در هر مرحله از این برنامه ریزی با بازخوردگیری برنامههای خود نقاط ضعف و قوت آنها را بررسی کردیم. در این میان نقاط ضعف خود را از بین بردیم و نقاط قوت خود را تقویت کردیم.
حمایتها از تاسیس، تقویت و توسعه یکان پهپادی در نیروی زمینی ارتش به چه صورت است؟
امیر حسن نژاد: باید به این نکته اشاره کرد که پشتیبانیهای مادی و معنوی نیروی زمینی ارتش بر اساس اهداف عملیاتی از حوزه پهپادی غیرقابل انکار است. فرمانده نیروی زمینی ارتش و هیئت رئیسه نزاجا همه به این نتیجه رسیدهاند که حوزه بدون سرنشینها میتواند یک نکته قابل تامل و اساسی در رزم آینده باشد و حمایت کامل و خوبی از این موضوع دارند.
از سویی دیگر پشتیبانیهای ارزشیابی و ارزیابی عملکرد که توسط ارتش جمهوری اسلامی و ستاد کل نیروهای مسلح انجام شد در از بین بردن کاستیها و تقویت توانمندیهای ما بسیار موثر است و مجموعه این اقدامات حرکت ما برای دستیابی به نتایج قابل لمس و محسوس نیروی زمینی را در پی داشت که نتیجه آن یک رشد قابل ملاحظه است.
در بحث توسعه پهپادی نیروی زمینی ارتش چه نکاتی اهمیت دارد؟
امیر حسن نژاد: نکتهای که در اینجا در مبحث توسعه پهپادی نیروی زمینی ارتش طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته، زنجیره تامین پهپاد و استفاده بهینه از پهپادها در رزم است.
ما در این زمینه ابتدا نیازهای خود را مطرح کردیم، یعنی اینکه در چه حوزههایی و با چه مشخصاتی باید پهپاد داشته باشیم. شناسایی و ایجاد ارتباط مستقیم با مراکز علمی، تحقیقاتی و پژوهشی و همچنین ایجاد توانمندیهای تولید پهپاد در نیروی زمینی ارتش نکتهای بود که در زنجیره تامین مورد توجه قرار گرفت و امروز ما مفتخر هستیم که بگوییم قسمتی از نیازهای حوزه دست پرتابی و حتی برخی قسمتهای حوزه عملیاتی خارج از تاکتیکهای یکانهای در خط را توسط خودمان تامین میکنیم.
پهپادها با قابلیتهای فراوان خود در حال حاضر به طور گسترده در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی و جغرافیایی به کار گرفته میشوند، اما به جرات میتوان گفت که بیشترین استفاده از این پرندهها در حوزه نظامی جهت انجام عملیات نظامی یا شناسایی است.
در حال حاضر بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای حراست از منافع خود و مراقبت از مرزها انواع پهپادها را تولید و به کار گرفتند، اما میتوان گفت تنها کشورهایی که در لبه این تکنولوژی قرار دارند به تعداد انگشتهای دو دست هم نمیرسد که کشور ما هم در میان آنها قرار دارد.
گواه این موضوع را میتوان در تحویلدهی پهپادهای جدیدی دید که روز شنبه ۳۰ فروردین امسال با حضور امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده فرمانده نیروی هوایی و امیر صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش دید، در این مراسم دهها فروند پهپاد کرار، ابابیل ۳ و جت چندمنظوره که با دانش بومی ساخته شدند به دو بازوی مراقبتی ارتش جمهوری اسلامی ایران یعنی نیروی پدافند هوایی و نیروی هوایی تحویل داده شد.
ایده ساخت پهپاد در کشور دقیقا پس از پیروزی انقلاب در سال ۱۳۶۴ با ساخت پهپاد تلاش که سرعتی بالغ بر ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت داشت، آغاز شد و پس از آن هم نمونه آن با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد، اما این تازه شروع راه بود.
پس از تلاشهای بسیار دروازه ساخت پهپادهای فوق پیشرفته بر روی جوانان ایران اسلامی باز شد و پرندههایی، چون خانواده پهپادی مهاجر، کمان و شاهد ۱۲۹ ساخته شد، اما بیتردید میتوان گفت که یکی از پهپادهای ویژه جمهوری اسلامی ایران که میتوان از آن در هر ماموریتی استفاده کرد کرار است.
در این میان نیروی زمینی به عنوان یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران نیرویی است که بیشتر مردم هنوز فکر می کنند که فقط روی زمین فعالیت میکند و تنها از ادوات زمینی مانند تانک و نفربر بهره می برد و تنها بازوی پروازی آن، یکان بالگردی هوانیروز است. اما حدود یک دهه است که یکان جدیدی هم در نیروی زمینی ارتش آغاز به کار کرده با نام یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش که مردم کمتر با آن و فعالیت هایش آشنایی دارند. به همین دلیل و برای آشنایی بیشتر مخاطبان و مردم با این یکان به سراغ امیر شهرام حسن نژاد فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش رفتیم تا با چگونگی و نحوه فعالیت و همچنین وظایف این یکان بیشتر آشنا شویم.
امیر شهرام حسن نژاد فرمانده یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش دانش آموخته دانشگاه عالی دفاع ملی است. او مدارج پیشین خود را در دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش (دافوس) و دانشگاه افسری امام علی (ع) گذرانده است.
متن این گفتوگو در ادامه می خوانید.
امیر عرض سلام و ادب دارم خدمت شما.
امیر حسن نژاد: من هم خدمت شما و هم خدمت مردم عزیز ایران اسلامی عرض سلام و ادب دارم.
امیر لطفا در ابتدا از خودتان بگوئید. چه زمانی وارد ارتش شدید؟
امیر حسن نژاد: من در سال ۶۷ همزمان با عملیات مرصاد وارد ارتش شدم و ورود به ارتش در هنگامی که جنگ هنوز ادامه داشت از افتخارات من است.
امیر چه شد که ارتش در زمینه پهپادی ورود کرد؟
امیر حسن نژاد: ما در ارتش جمهوری اسلامی ایران برنامه ریزیهای خود را با فواصل یکساله، ده ساله و در گام دوم انقلاب به صورت چهل ساله در قالب ۲۹ فروردین بیان میکنیم و خروجی امروز ۲۹ فروردین در دهه گذشته و ورود ما به گام دوم انقلاب، بهره برداری از توانمندیهای هایتک و توانمندیهایی است که صحنه نبرد را به سمت نیروهای مسلح ما تغییر دهد. یکی از این خروجیها که من از آن به عنوان یکی از دستاوردهای ۲۹ فروردین یاد میکنم دستیابی به حوزههای پهپادی و پرندههای بدون سرنشین است.
در واقع این اهمیت موضوع بود که مسئولان کشورمان به خصوص در ارتش و نیروی زمینی تصمیم گرفتند تا در این باره یک کار جدی را صورت دهند. جمع بندی نهایی ما در پنج سال گذشته در یک برنامه ریزی مدون به خصوص از ۳ سال گذشته این را نشان میدهد که پرندههای بدون سرنشین توانمندیهای عملیاتی ما را در صحنه نبرد ارتقا خواهند داد. ضمن اینکه میتواند یک مسئله رقابتی را در آینده برای ما ایجاد کند و ما امروز بر همین اساس حرکت میکنیم.
احساس نیاز در ساختار گروه پهپاد، نیروی زمینی را برآن داشت تا در این حوزه اقدام مهمی را انجام دهد. البته ساختار پهپادی ما به ۱۰ سال گذشته باز میگردد، ولی به صورت جدی از سه سال قبل وارد حوزههای ساخت تولید و توسعه شدیم. یعنی از زمانی که فرمانده نزاجا تصمیم به بازطراحی نیروی زمینی در قالب طرحهای لبیک یا امام خامنهای گرفتند و این طرحها را به محضر فرمانده کل قوا ارائه دادند.
یکی از مباحث حوزه ساختاری و توسعه بحثهای تولید حوزه پهپاد بود که نیروی زمینی به صورت جدی از ۳ سال قبل وارد این مباحث شد. اما در بحثهای توسعه ساختاری شرکتها و صنایع داخلی را از نیروی زمینی جدا نمیدانیم و در کنار تولیدات خودمان قسمتی از توانمندیهای خودمان را مدیون صنایع داخلی هستیم و افتخار داریم که نیروی زمینی در کنار صنایع داخلی توانسته از توانمندیهای پهپادی خوبی استفاده کند.
امیر لطفا درباره جزئیات این تصمیمگیریها و برنامه ریزیهای پهپادی در ارتش و نیروی زمینی ارتش بیشتر توضیح دهید.
امیر حسن نژاد: طراحی و تنظیم یک برنامهریزی مدون در حوزه پهپادی، از سه سال گذشته با یک مطالعه راهبردی آغاز شد. آنچه در این میان اهمیت دارد تنظیم یک برنامه مطالعاتی دقیق بود که ضمانت اجرایی داشته باشد. در همین راستا، ما در هر مرحله از این برنامه ریزی با بازخوردگیری برنامههای خود نقاط ضعف و قوت آنها را بررسی کردیم. در این میان نقاط ضعف خود را از بین بردیم و نقاط قوت خود را تقویت کردیم.
حمایتها از تاسیس، تقویت و توسعه یکان پهپادی در نیروی زمینی ارتش به چه صورت است؟
امیر حسن نژاد: باید به این نکته اشاره کرد که پشتیبانیهای مادی و معنوی نیروی زمینی ارتش بر اساس اهداف عملیاتی از حوزه پهپادی غیرقابل انکار است. فرمانده نیروی زمینی ارتش و هیئت رئیسه نزاجا همه به این نتیجه رسیدهاند که حوزه بدون سرنشینها میتواند یک نکته قابل تامل و اساسی در رزم آینده باشد و حمایت کامل و خوبی از این موضوع دارند.
از سویی دیگر پشتیبانیهای ارزشیابی و ارزیابی عملکرد که توسط ارتش جمهوری اسلامی و ستاد کل نیروهای مسلح انجام شد در از بین بردن کاستیها و تقویت توانمندیهای ما بسیار موثر است و مجموعه این اقدامات حرکت ما برای دستیابی به نتایج قابل لمس و محسوس نیروی زمینی را در پی داشت که نتیجه آن یک رشد قابل ملاحظه است.
در بحث توسعه پهپادی نیروی زمینی ارتش چه نکاتی اهمیت دارد؟
امیر حسن نژاد: نکتهای که در اینجا در مبحث توسعه پهپادی نیروی زمینی ارتش طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته، زنجیره تامین پهپاد و استفاده بهینه از پهپادها در رزم است.
ما در این زمینه ابتدا نیازهای خود را مطرح کردیم، یعنی اینکه در چه حوزههایی و با چه مشخصاتی باید پهپاد داشته باشیم. شناسایی و ایجاد ارتباط مستقیم با مراکز علمی، تحقیقاتی و پژوهشی و همچنین ایجاد توانمندیهای تولید پهپاد در نیروی زمینی ارتش نکتهای بود که در زنجیره تامین مورد توجه قرار گرفت و امروز ما مفتخر هستیم که بگوییم قسمتی از نیازهای حوزه دست پرتابی و حتی برخی قسمتهای حوزه عملیاتی خارج از تاکتیکهای یکانهای در خط را توسط خودمان تامین میکنیم.
انجام تستهای تخصصی، کارهای ویژه بر روی قطعات، ترکیبات قطعات و نحوه به کارگیری آنها کاری بود که در زنجیره تامین شکل گرفت. طراحی و فعال سازی زنجیره تامین براساس نیاز ما در این حوزه هاست.
مجموعه صنایع پهپاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، پهپادهای شناسایی، رزمی و انواع آن را طراحی کرده و میسازد. در واقع این موضوع است که ارتش جمهوری اسلامی ایران در این حوزه احساس نیاز کرده و فعالیتهای خود را روز به روز تکمیل میکند.
شما اشاره کردید که در تولید و طراحی انواع پهپادهای مورد نیاز در نیروی زمینی ارتش مطالعه دقیقی را انجام دادید، آیا در این مطالعه انواع پهپادهای مورد نیاز نیروی زمینی احصاء شده است؟
امیر حسن نژاد: ابتدا بهره گیری از پهپادهای رزمی، یعنی آنهایی که بتوانند اهداف مورد نظر را در دور دست مورد اصابت قرار دهند و به سلامت بازگردند.
دوم پهپادهایی که به صورت انتحاری عمل کنند، یعنی بتوانند در یک برنامه ریزی مشخص در محل مورد نظر خود را به هدف زده و آن را منهدم کنند. البته بُرد و نحوه تخریب بسیار اهمیت دارد که در این حوزه ما تا ۲۰۰ کیلومتر دقت را افزایش دادهایم.
سوم پهپادهایی که در حوزه فاوا و جنگال بتواند به ما کمک کند.
چهارم تقویت حوزههای شناسایی و مراقبت در حوزه پهپادی است، یعنی به صورت خلاصه باید بگوییم که ما پهپاد را صرفا در یک یا دو حوزه مورد توجه قرار ندادیم. بلکه پهپادهای نیروی زمینی ارتش در حوزه ترکیبی به واسطه گستردگی نحوه استفاده بسیار مورد توجه قرار گرفت.
پرواز در شب دیگر حوزه مورد توجه ما در حوزه پهپادی بود. پرندههای بدون سرنشین باید این قابلیت را داشته باشند که چه به صورت انتحاری و چه به صورت مراقبت و شناسایی در شب پرواز کنند و بدون هیچ زیرساخت ویژهای بتوانند پس از عملیات به پایگاه اصلی بازگردند.
نیروی زمینی ارتش در حوزه آموزش های پهپادی چگونه فعالیت میکند؟
امیر حسن نژاد: نکته دیگر که اهمیت دارد و امروز باید به آن توجه داشته باشیم بحث آموزش است که به عنوان زیرساخت پهپادی مورد توجه قرار میگیرد. این نیروی انسانی باید به عنوان خلبان، اپراتور، کارشناسان حوزه پهپادی در حوزه موتور، بال و بدنه، اویونیک، الکترونیک و دوربین کار کند. امروز ما به حدی از توانمندی رسیدهایم که به زودی برای تربیت نیروهای پهپادی، آموزشگاه اختصاصی و تخصصی پهپاد را در نیروی زمینی ارتش خواهیم داشت که پس از آموزشهای مقدماتی و آموزشی در نیروی هوایی ارتش وارد آموزشهای تایپ پهپادی خواهند شد.
با توجه به اینکه بیشتر کارکنان یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش از قشر جوان هستند، این جوان گرایی در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی دارد؟
امیر حسن نژاد: توسعه پهپاد امروز به طور کامل در قالب آن چیزی است که در گام دوم انقلاب توسط رهبر انقلاب تبیین شده است، صئرت می گیرد. ما در حوزههای علم، پژوهش و همچنین جوان گرایی در پهپاد توانستیم بخشی از این بیانیه را اجرایی کنیم. البته تلاش داریم تا با استفاده از تجارب گذشته و قدرت روز افزون جمهوری اسلامی ایران در منطقه این گام را بسیار محکمتر از قبل برداشته و از تکنولوژیهای نوظهوری که وجود دارد بیشتر استفاده کنیم.
در حوزه برنامههای توسعهای آینده نیروی زمینی ارتش چه فعالیتهایی داشته است؟
امیر حسن نژاد: ما در مجموعه مطالب مربوط به زنجیره تامین یک اقدام ترکیبی را با به کارگیری تکنولوژی در اختیار نزاجا مورد توجه قرار دادیم. در واقع تمامی این برنامهها و مطالعات نشان از این دارد که نیروی زمینی ارتش در آینده میتواند در عرصه پهپادی حرفهای زیادی را برای گفتن داشته باشد.
نکته اساسی در برنامههای توسعهای آینده این موضوع است که ما در نیروی زمینی از منویات رهبر انقلاب به عنوان محور اصلی انجام عملکردها بهره میبریم.
نکته بعدی در توسعه آینده، ایجاد شرکتهای دانش بنیان، استارتآپ ها، برقراری ارتباط علمی و پژوهشی با دانشگاهها و مراکز علمی و مراکز توسعه پهپاد است که طی دو سال گذشته فعالیتهای خوبی در نیروی زمینی انجام شده و این ارتباطها و تواقفنامهها با اساتید و دانشمندان حوزههای هوافضا، الکترونیک و مکانیک پهپاد است.
یکی از وظایف نیروی زمینی ارتش رصد و پایش مرزهای کشور و تامین امنیت آنهاست، یکانهای پهپادی نیروی زمینی ارتش چه نقشی در این زمینه دارند؟
امیر حسن نژاد: نکته اصلی مورد توجه رهبر انقلاب تقویت یکانهای پهپادی درمناطق مرزی است و ما باید بتوانیم به عنوان ماموریت اصلی نیروی زمینی ارتش چه در داخل و چه در آن سوی مرزها، این مهم را به خوبی انجام دهیم. مناطقی که امروز نیروی زمینی ارتش به عنوان ماموریتهای مرزی در اختیار دارد، یک یکان پهپادی هم به لحاظ ساختاری در کنار آن وجود دارد و توانایی اجرای ماموریتهای مرزی در دو حوزه تاکتیکی و عملیاتی را دارد.
در حوزه دارابودن پایگاههای پهپادی مرزی تاکنون چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
امیر حسن نژاد: همانطور که فرمانده کل قوا تاکید داشتند که باید در مناطق مرزی توجه به پهپاد بیشتر شود، ما فعلا در شرایط کنونی در مناطق شمال شرق و غرب در حال ایجاد زیرساختهای مطمئن برای انجام عملیاتهای پهپادی هستیم. به گونهای که پرندهها در یک فضای ایمن پرواز کنند و در یک فضای عملیاتی بتوانند اهداف خود را شناسایی رهگیری و منهدم کنند.
نیروی زمینی ارتش برای استفاده از پهپادهای موجود در سال ۹۹ چه برنامههای عملیاتی دارد؟
امیر حسن نژاد: ما در سال ۱۳۹۹ در ۳ حوزه در حال آماده سازی خود برای رزم آینده هستیم. اول برخورداری از پرندههای عملیاتی یعنی علاوه بر شناسایی و رهگیری، هدف را هم منهدم میکنند. در واقع بتوانند در یک اقدام ترکیبی ماموریتهای مهمی را انجام دهند.
دوم پرندههای انتحاری است که در مقیاس وسیع در حال عملیاتی شدن در نیروی زمینی هستند. در سال ۹۹ ما در حوزه پرندههای عملیاتی و انتحاری اخبار خوبی را برای مردم خواهیم داشت.
نکته بعدی تعداد و افزایش ساعت پرواز پرندههای بدون سرنشین نزاجا برای پرواز در شب است. یعنی باید براساس آموختههای هشت سال دفاع مقدس که بیشترین عملیاتهای موفق ما در شب انجام شده، بتوانیم پرندههایی را با کسب تجربه لازم برای این ماموریتها داشته باشیم.
نقش پهپادها در زمینه افزایش تحرک نیروی زمینی ارتش چگونه بوده است؟
امیر حسن نژاد: در یکانهای پروازی نوع ماموریتها تعریف شده است. یعنی اگر یک شناسایی باید با بالگرد انجام شود باید به همان ترتیب انجام شود و یا اگر قرار است عملیات مراقبتی با پهپاد انجام شود، آن ماموریت را برعهده پهپادها میگذارند. یعنی هیچ ورود غیرقابل پیش بینی در رابطه با بحثهای پروازی به واسطه هماهنگیهای مورد نظر وجود ندارد. اما بسیاری از عملیاتهایی که امروز در سطوح مختلف ارتش انجام میشود توسط پهپادها تسهیل میشود.
شما میتوانید با پهپادها یک مجموعه عملیات را حذف کنید و صرفا از پهپاد به عنوان یک نقطه اتکا استفاده کنید.
بزرگترین مزیت این پرندهها را باید بدون سرنشین بودن، اقتصادی بودن آنها دانست چراکه به مراتب قابل دستیابی و سهلتر از سایر پرندههاست. البته باید به این نکته نیز توجه کنیم که هر پرنده جایگاه خود را داراست، یعنی نیروی هوایی با ماموریتهای خاص خود و یکانهای بالگردی نیز به همین صورت.
آیا نیروی زمینی در حوزه ساخت و تامین یعنی در واقع در عرصه زنجیره تامین خودکفا و خوداتکا شده است؟
امیر حسن نژاد: نیروی زمینی ارتش در بخشهای تولیدی، ساختاری و تلاش عملکردی در حوزههای خرد و کلان پهپاد در بخشهای تاکتیکی و عملیاتی خودکفاست و در صورت لزوم کمک به حوزههای راهبردی برای انجام عملیات آماده است، به خصوص در هنگامی که دشمن به صورت غیرمترقبه یا پیش بینی نشده بخواهد عملیاتی انجام دهد، آنگاه پهپادهای نیروی زمینی ارتش در اقصی نقاط کشورمان عملیاتهای شناسایی - مراقبت و رزمی را به خوبی انجام میدهند.
اما نکته قابل توجه در این زمینه استفاده از قطعات کاملا بومی در قسمتهای مختلف مانند موتور و دوربینهای کاملا بومی است که در داخل جمهوری اسلامی ساخته میشود و هیچ گونه وابستگی به خارج وجود ندارد.
خانواده پهپادهای نیروی زمینی شامل کدام پهپادهاست؟
امیر حسن نژاد: اگر بخواهیم به صورت کلی به خانواده پهپادهای نیروی زمینی بپردازیم، ما ترکیبی از پرندهها را در قالبهای شناسایی، مراقبت، رزمی و انتحاری را به صورت عملیات داریم. این پرندهها از انواع مهاجر، ابابیل و انواع دیگر که تولیدات نیروی زمینی هستند که به صورت اختصاصی توسط نیروی زمینی نامگذاری شده اند.
دست پرتابها دیگر نوع پهپادها هستند که برای عملیاتهای شناسایی – مراقبت استفاده میشوند، اما آنچه اهمیت دارد این است که ترکیب ذکر شده باعث شده تا توان نیروی زمینی برای انجام عملیات درمناطق مرزی افزایش پیداکند.
بسیاری از کارشناسان دفاعی جهان معتقد هستند که ایران جزو ۱۰ قدرت پهپادی دنیاست، این قدرت به چه پشتوانهای حاصل شده است؟
امیر حسن نژاد: این حرف بسیار صحیحی است و بنده هم در جای دیگری نیز این موضوع را مطرح کردم. ما جزو ۵ کشور اول پهپادی دنیا هستیم و علت آن هم دستیابی به لبه علم در حوزه پهپاد است. این قدرت هم به صورت بومی و بدون هیچ وابستگی حاصل شده است.
امروز صنایع داخلی جمهوری اسلامی ایران و به کارگیری پهپادها، کاملا بومی است و همین بومی بودن عامل رشد و توسعه این صنعت است. چراکه ما به طور مداوم برای خود نیاز تعریف میکنیم و از طرفی هم ارتش و نیروهای مسلح یکی از عوامل توسعه خود را، حوزههای پهپادی میداند.
سپاه در اواخر سال ۹۷ یک رزمایش پهپادی را برگزار کرد که در آن تعداد زیادی از پهپادها حضور داشتند، با توجه به اینکه همه چهار نیروی ارتش مجهز به پهپادها هستند آیا قرار است تا مشابه این رزمایش در ارتش برگزار شود؟
امیر حسن نژاد: ما در حال طراحی یک سناریو برای این موضوع هستیم که بتوانیم گردانهای پهپادی را در یک مجموعه ویژه در قالب یک عملیات صرفا پهپادی مورد استفاده قرار دهیم. به این موضوع فکر شده و در حال طراحی نهایی است، چراکه کار سادهای نیست. برای انجام این کار باید بتوانیم یک طراحی بسیار خوبی را انجام دهیم و از اینجا اعلام میکنیم که بسته رزمایش پهپادی در دستور کار نیروی زمینی ارتش قرار دارد.
شما گفتید که همه نیروهای چهارگانه ارتش به پهپاد مجهز هستند، در صورت وقوع یک تجاوز یا حمله احتمالی به کشورمان نحوه هماهنگی یکانهای پهپادی این نیروها با یکدیگر به چه صورت است؟
امیر حسن نژاد: ما در نیروی زمینی ارتش و مجموعه ارتش یک خلاء ساختاری داشتیم که این خلاء طی دو یا سه سال اخیر برطرف شده و آن هم ایجاد مرجع هماهنگ کننده فعالیتهای پهپادی در ارتش است. اکنون در ستاد مشترک ارتش و همچنین ستاد نیروی زمینی مراکز هماهنگی، سنجش و ارتقای توانمندیهای حوزه پهپادی وجود دارد.
این مرکز وظیفه طراحی رزمایشها و بازدید و ارزشیابی عملکرد حوزه عملیاتی را دارد که مجموعه این موارد در کنار یکدیگر باعث ایجاد یک هماهنگی در نیروهای زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شده چراکه ما آنها را جدا از خودمان نمیدانیم.
در قضیه داعش که به مرزهای ایران نزدیک شده بود ارتش به خصوص هوانیروز با یک واکنش رسمی از مرزهای کشور دفاع کرد، آیا پهپادهای نیروی زمینی در آن عملیات حضور داشتند یا خیر؟
امیر حسن نژاد: مدارک مستدل در گروه پهپاد نیروی زمینی ارتش وجود دارد که در کنار آحاد کارکنان و یکانهای ارتش، یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش هم فعالیتهای خوبی را در حوزه شناسایی، مراقبت، رهگیری تحرکات داعش انجام داده است. ما در آن دوران دستی بر آتش داشتیم و اقداماتی را انجام دادیم که لازم است تا نتیجه آن اقدامات به کمک مراکز اطلاع رسانی و سامانههای اطلاعاتی به اطلاع مردم برسد. در واقع آحاد نیروهای مسلح در این رابطه نقش مهمی داشتند که یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش هم از این قاعده مستثنی نبود.
چگونه قرار است که یکان پهپادی نیروی زمینی ارتش در این زمینه تجربه کسب کند؟
امیر حسن نژاد: ساختار پهپاد بیش از ۱۰ سال در نیروی زمینی ارتش قدمت ندارد. این یکان همچنان جوان است و بیش از گذشته نیاز به کسب تجربه و دانش دارد و یکی از موارد مورد توجه گروه پهپادی نیروی زمینی ارتش، توسعه عملکردی است. این توسعه عملکردی به این شکل به دست میآید که خلبانان، نیروهای فنی و پشتیبانان ما دائم خود را در صحنههای رزمی ببینند، یعنی به موضوعات پهپادی به شکل شب عملیاتی نگاه کنند.
ما در نیروی زمینی ارتش سه بستر را در حال طراحی داریم؛ نحوه ارزیابی، چگونگی سنجشهای آتی و نکته سوم هم بازی جنگ پهپادی است. یعنی بتوانیم در فضای شبیه سازی شده، اما حقیقی بازی جنگ پهپادی را در داخل و خارج از مرزها به عنوان یک اقدام آموزشی - عملیاتی و ایجاد انگیزه در بین کارکنان پهپادی خود داشته باشیم.
امیر به عنوان یکی از فرماندهان عالیرتبه ارتش چه خبر خوبی برای مردم در سال ۹۹ دارید؟
امیر حسن نژاد: این مژده را به مردم میدهم که در سال ۹۹ خبرهای جدیدی را در حوزه پهپادی از زنجیره تامین در حوزههای عملیاتی و انتحاری نیروی زمینی ارتش خواهند شنید. این موضوع هم از آنجا نشات میگیرد که قراردادها، توافقنامه ها، فعالیتهای تولیدی و انجام تستهای عملیاتی ما را به مرحلهای از اجرا رساندهایم که در سال ۹۹ ما وارد فاز جدیدی از تامین و توسعه پهپادهای نزاجا خواهیم بود.
کلام آخر...
امیر حسن نژاد: مردم در این شرایط که بیماری سخت کرونا آنها را درگیر کرده باید بدانند که نیروی زمینی همچنان در مرزها مستقر است و همچنان ماموریت خود را به عنوان حافظ مرزهای جمهوری اسلامی ایران انجام میدهد و در کنار کارهایی که برای خدمات رسانی به مردم شریف ایران انجام می دهد، همچنان در خط مقدم حفظ و حراست از مرزهای کشور حضور دارد و ذرهای از توانمندیهای نیروی زمینی به خصوص در حوزه پهپادی کمبود احساس نمیشود و مرزهای کشورمان امروز نه تنها در سطح منطقه بلکه در جهان یکی از امنترین مرزهاست.