ما شهروندان دهکده جهانی و قرن بیست و یکم هنوز هم با سادگی چینش تکایا و حسینهها، با عطر سفره اباعبدالله و با عشق بردوش گرفتن علم ابالفضل العباس(ع) در انتظار دهه اول محرم هستیم.
ای کاش باورشان شود که این یک مورد دیگر شوخی بردار نیست و تنوع طلبی را وقعی نمینهد. ای کاش باورشان شود که زیر خیمه فرزند رسول الله(ص) باید از او گفت، باید از آزادگی و از سیرتش گفت.
ای کاش باورشان شود که تکیههای پرشده از بوی محرم محفل و میتنیگ سیاسی نیست و ملت این سیاست بیدر و پیکر را در اطاعت از اخلاق و سیره بزرگان میپسندد. ای کاش باورشان شود که اباعبدالله(ع) به جز پیروی از سیره جدش، غلام و حشم نمیخواهد.
ای کاش وقتی عرق میریزند و به عشق حسین نوا سر میدهند قمه زنی، خود زنی، الفاظ رکیک و دور از مقام اصحاب رسول الله چه رسد به ایشان و خانوادهاش را برزبان نرانند.
سبکهای غربی در عزاداریها
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی قم در رابطه با آسیبهای عزاداری در قم، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: یک زمانی تصنیفخوانان و موسیقیدانان از نواهایی که در عزاداریها استخراج میشد استفاده میکردند اما الان شرایط فرق کرده است. امروز شاهد هستیم که برخی مداحان که کم اطلاع هم هستند از ترانههایی که شأن لازم را نیز ندارند استفاده میکنند. اینکه مداح سبک و آوا را از یک خواننده لس آنجلسی بگیرد، به هیچ وجه متناسب با شرایط عزاداری محرم نیست.
حجت الاسلام محمود نجاریانزاده افزود: مشکل دیگر این است که برخی مداحان و روضه خوانان اطلاعات لازم برای مقتلخوانی را ندارند. البته این اشکال به نهادهای فرهنگی وارد است که در زمینه آموزش مقتلشناسی به هیئتهای مذهبی کوتاهی شده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر برای این موضوع یک پایگاه اینترنتی راهاندازی شده است. سازمان تبلیغات اسلامی نیز جامع المقاتل را برای 500 مداح استان قم تهیه کرده است. البته نمیشود گفت که این مقاتل کاملاً خالی از ایراد باشند اما به هر حال اشکالاتشان کمتر است.
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی قم با بیان اینکه توصیه ما به روضه خوانان و مداحان این است که مقتل سید بن طاووس را به زبانی که قابل فهم باشد برای مردم از رو بخوانند، گفت: بسیاری از بزرگان وقتی در ماه رمضان میخواستند روضه بخوانند این کار را انجام میدادند. اگر مطالعه سخنرانان و مداحان بیشتر شود بسیاری از آسیبها کنترل خواهد شد.
یکی از مداحان و پیرغلامان اهل بیت(ع) با بیان اینکه من دست آقایان مداح که ادعا میکنند دارای سبک هستند را میبوسم، گفت: از این عزیزان میخواهم تلاش نکنند با سبک رقاصان نوحه را به خورد مردم بدهند، معنا و ریشه نوحه را بدانند که از کجا آمده است.
علی مشکینی تأکید کرد: بنده سفارش میکنم که این عزیزان هر جا بروند و هر سبکی بخوانند باید دوباره به سنت و اصل خود برگردند و کاری کنند که معرف شخصیت خود نباشند بلکه معرف شخصیت اهل بیت(ع) باشند که اگر اینگونه شد همه چیز را دارند و موفق خواهند شد.
این مداح اهل بیت(ع) با بیان اینکه برای مداحان خوب نیست که سبک آنها را با یک خواننده مقایسه و در سایتها منتشر کنند، گفت: بنابراین باید شور همراه با شعور باشد اما متاسفانه یک عده تازه به دوران رسیده آمدهاند و خودشان را استاد میدانند در حالی که اساتید اصلی خانهنشین شدهاند و هیچ ادعایی ندارند.
به گفته یکی دیگر ذاکرین اهل بیت(ع) در گذشته خوانندگان از مداحیها سبک فرا میگرفتند اما گویا امروز در برخی موارد برعکس شده است.
ملاکهای مورد نظر ائمه(ع) توسط مداحان عنوان شود
حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: در هرگونه مداحی و یا منبرو سخنرانی که در ماه محرم انجام میشود ما باید با خود معیارهای اهل بیت(ع) امام حسین(ع) را بسنجیم و دقت کنیم که آن مداح یا سخنران آیا مطابق با ملاکهای مورد قبول امام حسین(ع) سخن میگوید یا خیر.
حرمت افراد در مداحیها حفظ شود
وی ادامه داد: یکی از ارزشهای مورد تاکید اهل بیت(ع) حفظ حرمت افراد و انسانها است، پیامبر(ص) فرمودند که من برای ترویج مکارم اخلاقی مبعوث شدم، بنابراین حفظ شئون اخلاقی و نظارت در کلام و رعایت ادب در سخنرانی و مداحی باید مورد توجه باشد.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه افزود: مردم باید در ماه محرم و مراسم عزاداری امام حسین(ع) معارف اخلاقی را از مداحان و سخنرانان بشنوند، گفت: فضای جلسهای با نام امام حسین(ع) باید فضای معنویت باشد، بنابراین استفاده نامناسب و نابجا از مراسم سیدالشهدا(ع) نورانیت جلسه را از بین میبرد.
وی با بیان اینکه در مجالس عزاداری باید بیشتر به معارف انسانی و اخلاقی و اعتقادی توجه داشت، گفت: بنده یقین دارم که امام حسین(ع) از کسانی که رعایت شئون اخلاقی را نمیکنند و مطالبی خلاف شان اهل بیت(ع) مطرح میکنند فردای قیامت شکایت خواهند کرد.
مداحی در صورتی که کنترل شود کار با ارزشی است
حجت الاسلام ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مداحی در صورتی که کنترل شود و با موازین انجام گیرد کار با ارزشی است و میتواند آثار متعدد و خوبی در بین جامعه داشته باشد.
وی ادامه داد: مداحی در کنار اینکه یکی از بهترین ابزار برای تبلیغ دین و زنده کردن پیام قیام عاشورا است، میتواند افرادی که با استفاده از راهکارهای دیگر جذب نمیشوند را به خوبی جذب کند.
استاد حوزه علمیه قم افزود: البته مداحی نیز مانند خیلی مسائل دیگر بشری با آسیبهایی همراه بوده و از جمله آن میتوان به انجام حرکات خارج از شأن، صوت غنائی و نامناسب برای مراسم سید الشهدا، ذلت انگاری برخی رفتارها در واقعه عاشورا که میتواند پاسخ منطقی داشته باشد اشاره کرد.
اغراض شخصی را با نام سیاست همراه دیانت عرضه میکنند
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه با بیان اینکه بروز چنین رفتارهایی میتواند از اول همه موجب تخریب گوینده نزد شنوندگان شود، گفت: کسی که برخلاف اخلاق پشت یک منبر و تریبون مهم صحبت کرده و هتاکی میکند و نیروهای انقلابی نظام را مورد تهمت قرار میدهد قبل از اینکه سخنانش تاثیری داشته باشد خودش در بین مردم تخریب میشود.
حجت الاسلام غرویان با تاکید بر اینکه هرکسی اغراض شخصی خودش را نمیتواند با نام سیاست عرضه کند، گفت: برخی افراد از تریبون امام حسین(ع) برای بیان غرضهای حزبی و شخصی خود استفاده میکنند و اسمش را سیاست همراه با دیانت میگذارند.
وی تاکید کرد: سیاستی از دیانت جدا شدنی نیست که با موارد دینی و اخلاقی همراه باشد، آیا به راستی هتاکی و خالی کردن عقدههای گروهی عدهای در پای منبر و مراسم عزای امام حسین(ع) اسمش سیاست با دیانت است؟
استاد حوزه و دانشگاه افزود: آن سیاستی از دین جدانیست که همراه با اصول اولیه اخلاق دینی و ائمه اطهار(ع) باشد.
حجت الاسلام علیدوست نیز با بیان اینکه آسیب دیگری که اخیرا دامان مداحان را گرفته سیاسی انگاری مداحی است، گفت: برخی افراد وقتی مداحی میکنند از یادشان میرود که در چه مکان و مراسمی حضور دارند.
سیاست انگاری مداحی، آسیب جدید عزداریها
وی تصریح کرد: این افراد گمان میکنند که مسائل سیاسی را به هرطریقی میتوان در بین عزادارن مطرح کرد و از آنجایی که سخنانشان چندان دارای پشتوانههای منطقی و علمی نیست این سیاست انگاریهای آنها به نوعی خود مروج بیاخلاقی است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه افرادی که در این مسیر حرکت میکنند خودشان از تاثیرات کارشان در دراز مدت توجه ندارند، گفت: اگر این مسائل در مسائل مذهبی و مداحی باب شود دیگر نمیتوان جمعشان کرد.
وی افزود: کسانی که برای انجام فرایض دینی و مذهبی و عزاداری برای سیدالشهدا(ع) به تکیه، حسینیه یا مسجد میآیند ناگهان متوجه میشوند که شاهد میتینگ سیاسی هستند و این خود موجب ادامه یافتن این رویه توسط افرادی دیگر در آینده است.
حجت الاسلام علیدوست اظهار داشت: کسانی که در این دامها میافتند قطعا آسیبشناسی درست و منطقی از این موضوع ندارند، بنابراین صدا و سیما و دفاتر برخی بزرگان که ممکن است حتی ناخواسته موجب رشد اینگونه افراد میشوند باید بیش از پیش به این موضوع توجه کنند.
دست آورد گذشتگان را حفظ کنیم
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه نه به عنوان هوادار افراد و چهرههای سیاسی که در جایگاه یک کارشناس مذهبی برای این موضوع نگران است، گفت: دست آوردهای گذشتگان ما در عزای امام حسین(ع) با مشقت و سختی امروز به دست ما رسیده است اما هم اکنون شاهد هستیم که برخی افراد به راحتی از آن سواستفاده میکنند.
وی تصریح کرد: این جریان، جریان خطرناکی است که اگر امروز در مقابل آن مقاومت نشود در آینده آنگونه که عدهای میخواهند موافق با اهداف ما حرکت نمیکنند و راههای نامناسب دیگری را در پیش میگیرند.
حجت الاسلام علیدوست با بیان اینکه ما یک سیاست دینی و یک دین سیاسی داریم، گفت: همانطور که اقتصاد دینی، فقه دینی، فرهنگ دینی و... وجود دارد، سیاست دینی نیز وجود دارد که این روزها عدهای آن را تحت عنوان دین سیاسی تعریف میکنند، به این معنا که دین نیز براساس تحلیلها و تفسیرهای سیاسی تعریف میشود.