"تعداد بسیار زیادی از سوری‌ها در هر دو طرف جنگ داخلی این کشور به همراه تحلیلگران منطقه‌ای و میانجی‌گران بر اساس یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر یعنی ادامه حضور رئیس‌جمهوری فعلی سوریه بر سر زمام امور کشور، خواستار استراتژی‌های جدید برای پایان این جنگ داخلی شده‌اند."
سرویس بین الملل پایگاه خبری شهدای ایران؛ آن برنارد، گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی تحت عنوان "سوری‌ها در
هر دو طرف جنگ داخلی معتقدند فعلا اسد در راس امور باقی می‌ماند
"می‌نویسد: «آنها می‌گویند اصرار ائتلاف مخالفان سوری تحت حمایت آمریکا بر
کناره‌گیری بشار اسد، رئیس‌جمهوروی سوریه پیش از آغاز مذاکرات صلح منسوخ
شده و در انعکاس وضعیت کنونی این کشور ناکام مانده است. آنها می‌گویند، در
عوض، توافق پایان یا کاهش درگیری‌ها باید مشمول اسد باشد و به تلاش‌های
فعالانه اعضای دولت سوریه و نیروهای امنیتی با پیشنهادها و ضمانت‌های
قاطعانه که بتواند باعث سازش و توافق شود، نیازمند است.
آنها همچنین ادعا کردند، ائتلاف مخالفان سوری تحت حمایت آمریکا که در مرکز سیاست واشنگتن قرار دارد ارتباطات کمی دارد و مبارزان هر دو طرف احترامی برای آنها قائل نیستند. این منتقدان سیاست آمریکا می‌گویند واشنگتن و متحد ائتلافی‌اش در سوریه در حال کمک کردن به این تضمین هستند که همزمان با مرگ سوری‌ها، دیپلماسی همچنان ناتوان باقی می‌ماند.
روز جمعه، ائتلاف مخالفان سوری اعلام کرد که در نشست مسکو شرکت نمی‌کند؛ نشستی که دو طرف از مخالفان سوری را برای اولین بار در کنار مقام‌های دولت دمشق قرار داده و به دقت و موشکافانه مساله عمیق‌تر شدن بحران انسانی در سوریه را نیز خطاب قرار داده است. البته مساله مورد مخالفت ائتلاف مخالفان سوری این است: مسکو، مخالفان اسد را نیز که تمایل زیادی به سازش دارند، به این نشست دعوت کرده است.
منتقدان می‌گویند، هیچ شاخصی در این باره وجود ندارد که اسد شکستی قریب‌الوقوع را بپذیرد، در حقیقت به نظر می‌رسد که او به دنبال افزایش تسلط خود بر بخش‌هایی از سوریه است. بنابراین، آنها با اکراه و بی‌میلی از هدف رو به زوال تشکیل یک دولت انتقالی که در یک حالت میانه اسد را نیز شامل شود، استقبال می‌کنند.
منتقدان می‌گویند که بهترین امیدواری این است که به صورت تدریجی خشونت را در سوریهای که مدت‌هاست میان مبارزان جهادگرا، عناصر بسیار میانه‌روتر مخالفان و دولتی انتقالی تقسیم شده، کم کرد.
این منتقدان می‌گویند، تغییر رویه روسیه در سوریه بسیار فوری است چرا که همزمان با فاصله گرفتن از دورنماهای مذاکرات صلح ژنو، سوریه نیز در حال تقسیم شدن و تجزیه است. در شمال، گروه‌های جهادی افراطی، برای سکنه ایجاد رعب و وحشت می‌کنند، با شورشیان رقیب می‌جنگند و پایگاهی را ایجاد می‌کنند که برای ورای مرزهای سوریه خطر و تهدید است. گرسنگی و بیماری در حال افزایش است. فلج اطفال بار دیگر در منطقه شیوع یافته و رو به افزایش است. بیش از 9 میلیون سوری از منازل خود بی‌خانمان شده‌اند.
رایان سی کروکر، سفیر سابق آمریکا در سوریه، عراق و افغانستان که هم‌اکنون ریاست کالج بوش در خدمات عمومی و دولتی در دانشگاه A&M تگزاس را بر عهده دارد، در این باره می‌گوید: حسی از فراواقع‌گرایی در سیاست آمریکا وجود دارد. اسد باید برود. خب، اسد نمی‌رود!
این سفیر سابق و افراد دیگری می‌گویند، رویکرد کنونی در سود بردن از سوریهای هر دو طرف که اشتیاق خود را به خاطر جنگ از دست داده‌اند و نگران این مساله هستند که سوریه در حال بدل شدن به یک کشور شکست خورده است، ناکام می‌ماند.
در چندین مصاحبه با افراد مختلف سوری در سراسر این کشور، آنها از رشد و گسترش چنین گروهی که اغلب خودشان را "میانه‌رو خسته" (خاکستری) می‌نامند، حمایت کردند. بسیاری هم از این مساله شکایت دارند که هیچ کس آنها را در آنچه که یک جنگ جاسوسی بین‌المللی است و هم افراط‌گرایان و هم سودجویان از هر دو طرف منافع گسترده‌ای در آن دارند، همچون جنگ داخلی لبنان که 15 سال به طول انجامیده، حساب نمی‌کند.
در مصاحبه‌ای با دو تن از مخالفان سوری که یکی از آنها فعال ضد دولتی است و با یکی از فرماندهان شورشی ازدواج کرده و دیگری یکی از حامیان دولت است که با اعضای تاسیسات امنیتی روابط نزدیکی دارد، هر دو احساسات مشابهی را بیان کردند: علاقه شدید به سوریه و تمایل به پایان انهدام و کشتارها.
آنها راه‌حل‌های سازش‌پذیر متفاوت را پیشنهاد دادند. همسر فرمانده شورشی سوریه گفت، اسد تا مدتی که نیروهای امنیتی به طور کامل تجدید قوا کنند، باید بماند. حامی دولت نیز خواستار جایگزینی اسد شد و اعلام کرد که وی باید در هسته نظامی و رهبری امنیتی کشور باقی بماند.
چندین تن از مردم که با دیپلماسی رسمی آشنا هستند، می‌گویند دیپلمات‌های غربی اخیرا به طور محرمانه با یک یا دو تن از مقامات سوریه و اشخاص مرتبط با دولت اسد دیدار کرده اما به آنها پیشنهادات قابل توجه‌ای ارائه نشده است.
راندا اسلیم، یکی از محققان "موسسه آمریکای جدید" و یکی از متخصصان موسسه خاورمیانه که دائما تلاش‌های رسمی و غیررسمی برای برگزاری مذاکرات را دنبال می‌کند، می‌گوید: بهترین چیزی که در حال حاضر غرب به اسد پیشنهاد می‌کند، جایگاه متهم در دادگاه جرائم بین‌المللی است. اما هر توافقی که صورت گیرد نباید افرادی را که دستانشان به خون آغشته است، در بر گیرد.
او در ادامه می‌گوید: در جنگ هیچ قدیسی وجود ندارد.
تحلیلگران می‌گویند: در حالی که مقامات آمریکایی به طور نامحسوس لحن صحبت خود را اصلاح کرده‌اند، به جای آنکه صریحا خواستار برکناری اسد شوند، می‌گویند که اسد مشروعیت خود را از دست داده است. این مقام‌ها تصوری را که مدت حکومت اسد را بپذیرد، ائتلاف مخالفان را فاقد قدرت اجرایی بداند یا به نگرانی رو به رشد سوری‌ها در مورد تسلط شبه نظامیان افراطی اشاره کند که به دنبال ایجاد حکومت مذهبی در مناطق تحت کنترل خود هستند، بیان نمی‌کنند.
در این میان دیگران در انزوای مطلق قرار می‌گیرند. روسیه قصد دارد تا میزبان این نشست با مجموعه بزرگی از مخالفان باشد که حضور برخی از آنها بحث برانگیزتر از ائتلاف مخالفان است.
این در حالی است که خانم بیان الخطیب، سخنگوی ائتلاف ملی سوریه روز چهارشنبه درباره نشانه تغییر استراتژی دولت اوباما گفت: مقامات آمریکایی ائتلاف مخالفان را تشویق به شرکت در این کنفرانس کرده و اعضای این ائتلاف در حال بررسی این مساله هستند.
دیگر تلاش‌های محرمانه، برگزاری مذاکرات غیررسمی است که برخی از آنها با حمایت وزارت امور خارجه آمریکا صورت می‌گیرد. عبدالله الدرداری، یکی از مقامات دولت سوریه است که در سال 2011 میلادی برکنار شده و در حال حاضر یکی از مقامات سازمان ملل است، ماه گذشته میلادی بدون دخالت آمریکایی‌ها نشستی را با حدود 170 تن از سوری‌ها از طرفین مخالف در این درگیری در بیروت برگزار کرد.
چند تن از شرکت‌کنندگان در این نشست گفتند: در این نشست مقامات در سطح متوسط، مقاماتی از دولت تکنوکرات، روحانیون و تجار، اعضای دائم مخالفان صلح‌جو و دستکم دو تن از اعضای ارتش آزاد سوریه که یکی از آنها به انهدام دو فروند هلی‌کوپتر مفتخر بود، حضور داشتند. برنامه اصلی مذاکره درباره بازسازی متعاقب سوریه بود اما هدف اصلی این نشست در حقیقت دسترسی به یک اتفاق نظر بود.
یکی از حاضرین در این نشست به گفتگوی خانمی که به دلیل فعالیت‌های سیاسی ضد دولتی زندانی شده بود با یکی از حامیان دولت در وقت استراحت اشاره کرد. هر دو آنها دشمن اصلی خود را گروه شبه نظامی "کشور اسلامی عراق و شام" می‌دانند.
او افزود، هنگامی که این فعال سیاسی اعلام کرد، از میان دولت اسد و جهادگرایان، دولت اسد را انتخاب می‌کند؛ عقیده‌ای که در میان فعالان مدنی مشترک است، صورت طرفدار اسد از تعجب به سان گچ دیوار سفید شد.
این طرفدار اسد که اغلب با مقامات ارشد ارتش و نیروهای امنیتی در ارتباط است در مصاحبه‌ای می‌گوید: برخی از آنها در صورتی که دولت گذار شامل افرادی که قبولشان دارند، باشد و این اقدام از فروپاشی نیروهای امنیتی جلوگیری کند، سوریه بدون اسد را می‌پذیرند. آنها به حضور رفعت اسد، فرمانده سابق ارتش و عموی تبعید شده بشار اسد اشاره کردند.
او ادامه می‌دهد: اسد احتمالا متقاعد می‌شود که ریاست دولت گذار را به عهده گرفته و سپس از نامزد شدن در انتخابات آتی ریاست جمهوری امتناع کند. این مساله به او اجازه می‌دهد تا مدعی شود که سوریه را از چنگال تروریست‌ها حفظ کرده و آن را به سوی دموکراسی سوق داده است.
این فعال ضد دولتی که همسر فرمانده شورشیان نیز است، می‌گوید: مبارزان همسرم در صورتی که دیگر درخواست‌هایشان تحقق یابد، تا مدتی باقی ماندن اسد در راس امور را می‌پذیرند. او ضمن اذعان این مساله که آنها در میان عمل‌گراترین اشخاص شورشی هستند، متعهد کثرت‌گرایی شد. آنها اهل "یبرود"، شهری متشکل از قومیت‌های مختلف هستند که در آنجا فعالان مدنی خدمات محلی را تحت حکومت شورشیان تامین می‌کنند.
او می‌افزاید: موضوع اصلی اسد نیست بلکه سیستم امنیتی است. ائتلاف مخالفان مردم رنج کشیده سوریه را از دست دادند. اگر آنها از ما کمک می‌خواهند باید این راه حل را بپذیرند.
این فعال ضد دولتی ادامه می‌دهد: آمریکا باید مذاکرات را برگزار و برای دستیابی به توافق اعتمادسازی تلاش کند: یک آتش‌بس یک ماهه که در آن مدت شورشیان گلوله‌باران کردن مکان‌های دولتی را در ازای آزادی زندانیان سیاسی به ویژه زنان و کودکان و ارسال کمک‌های بشردوستانه به مناطق محاصره شده، متوقف می‌کنند.
از نظر تعداد بسیار زیادی از تحلیلگران و سوریهای میانه رو در حال حاضر بهترین چشم‌انداز، دولت انتقالی است که در آن اسد و مخالفان حضور دارند؛ روند تدریجی تغییر که شامل یک قانون اساسی جدید، انتخابات شفاف و توافقنامه‌ای است که اسد با امتناع از نامزدی در انتخابات آتی ریاست جمهوری نهایتا از قدرت برکنار می‌شود.
رایان کروکر، سفیر سابق آمریکا می‌گوید: به نظر من آنچه که باعث ترس و نگرانی واشنگتن شده این است که ما حقیقتا به تلاش‌های بیشتر برای مذاکره با حامیان دولت و مخالفان و طرفداران آنها نیازمندیم.»
منبع: ایسنا
آنها همچنین ادعا کردند، ائتلاف مخالفان سوری تحت حمایت آمریکا که در مرکز سیاست واشنگتن قرار دارد ارتباطات کمی دارد و مبارزان هر دو طرف احترامی برای آنها قائل نیستند. این منتقدان سیاست آمریکا می‌گویند واشنگتن و متحد ائتلافی‌اش در سوریه در حال کمک کردن به این تضمین هستند که همزمان با مرگ سوری‌ها، دیپلماسی همچنان ناتوان باقی می‌ماند.
روز جمعه، ائتلاف مخالفان سوری اعلام کرد که در نشست مسکو شرکت نمی‌کند؛ نشستی که دو طرف از مخالفان سوری را برای اولین بار در کنار مقام‌های دولت دمشق قرار داده و به دقت و موشکافانه مساله عمیق‌تر شدن بحران انسانی در سوریه را نیز خطاب قرار داده است. البته مساله مورد مخالفت ائتلاف مخالفان سوری این است: مسکو، مخالفان اسد را نیز که تمایل زیادی به سازش دارند، به این نشست دعوت کرده است.
منتقدان می‌گویند، هیچ شاخصی در این باره وجود ندارد که اسد شکستی قریب‌الوقوع را بپذیرد، در حقیقت به نظر می‌رسد که او به دنبال افزایش تسلط خود بر بخش‌هایی از سوریه است. بنابراین، آنها با اکراه و بی‌میلی از هدف رو به زوال تشکیل یک دولت انتقالی که در یک حالت میانه اسد را نیز شامل شود، استقبال می‌کنند.
منتقدان می‌گویند که بهترین امیدواری این است که به صورت تدریجی خشونت را در سوریهای که مدت‌هاست میان مبارزان جهادگرا، عناصر بسیار میانه‌روتر مخالفان و دولتی انتقالی تقسیم شده، کم کرد.
این منتقدان می‌گویند، تغییر رویه روسیه در سوریه بسیار فوری است چرا که همزمان با فاصله گرفتن از دورنماهای مذاکرات صلح ژنو، سوریه نیز در حال تقسیم شدن و تجزیه است. در شمال، گروه‌های جهادی افراطی، برای سکنه ایجاد رعب و وحشت می‌کنند، با شورشیان رقیب می‌جنگند و پایگاهی را ایجاد می‌کنند که برای ورای مرزهای سوریه خطر و تهدید است. گرسنگی و بیماری در حال افزایش است. فلج اطفال بار دیگر در منطقه شیوع یافته و رو به افزایش است. بیش از 9 میلیون سوری از منازل خود بی‌خانمان شده‌اند.
رایان سی کروکر، سفیر سابق آمریکا در سوریه، عراق و افغانستان که هم‌اکنون ریاست کالج بوش در خدمات عمومی و دولتی در دانشگاه A&M تگزاس را بر عهده دارد، در این باره می‌گوید: حسی از فراواقع‌گرایی در سیاست آمریکا وجود دارد. اسد باید برود. خب، اسد نمی‌رود!
این سفیر سابق و افراد دیگری می‌گویند، رویکرد کنونی در سود بردن از سوریهای هر دو طرف که اشتیاق خود را به خاطر جنگ از دست داده‌اند و نگران این مساله هستند که سوریه در حال بدل شدن به یک کشور شکست خورده است، ناکام می‌ماند.
در چندین مصاحبه با افراد مختلف سوری در سراسر این کشور، آنها از رشد و گسترش چنین گروهی که اغلب خودشان را "میانه‌رو خسته" (خاکستری) می‌نامند، حمایت کردند. بسیاری هم از این مساله شکایت دارند که هیچ کس آنها را در آنچه که یک جنگ جاسوسی بین‌المللی است و هم افراط‌گرایان و هم سودجویان از هر دو طرف منافع گسترده‌ای در آن دارند، همچون جنگ داخلی لبنان که 15 سال به طول انجامیده، حساب نمی‌کند.
در مصاحبه‌ای با دو تن از مخالفان سوری که یکی از آنها فعال ضد دولتی است و با یکی از فرماندهان شورشی ازدواج کرده و دیگری یکی از حامیان دولت است که با اعضای تاسیسات امنیتی روابط نزدیکی دارد، هر دو احساسات مشابهی را بیان کردند: علاقه شدید به سوریه و تمایل به پایان انهدام و کشتارها.
آنها راه‌حل‌های سازش‌پذیر متفاوت را پیشنهاد دادند. همسر فرمانده شورشی سوریه گفت، اسد تا مدتی که نیروهای امنیتی به طور کامل تجدید قوا کنند، باید بماند. حامی دولت نیز خواستار جایگزینی اسد شد و اعلام کرد که وی باید در هسته نظامی و رهبری امنیتی کشور باقی بماند.
چندین تن از مردم که با دیپلماسی رسمی آشنا هستند، می‌گویند دیپلمات‌های غربی اخیرا به طور محرمانه با یک یا دو تن از مقامات سوریه و اشخاص مرتبط با دولت اسد دیدار کرده اما به آنها پیشنهادات قابل توجه‌ای ارائه نشده است.
راندا اسلیم، یکی از محققان "موسسه آمریکای جدید" و یکی از متخصصان موسسه خاورمیانه که دائما تلاش‌های رسمی و غیررسمی برای برگزاری مذاکرات را دنبال می‌کند، می‌گوید: بهترین چیزی که در حال حاضر غرب به اسد پیشنهاد می‌کند، جایگاه متهم در دادگاه جرائم بین‌المللی است. اما هر توافقی که صورت گیرد نباید افرادی را که دستانشان به خون آغشته است، در بر گیرد.
او در ادامه می‌گوید: در جنگ هیچ قدیسی وجود ندارد.
تحلیلگران می‌گویند: در حالی که مقامات آمریکایی به طور نامحسوس لحن صحبت خود را اصلاح کرده‌اند، به جای آنکه صریحا خواستار برکناری اسد شوند، می‌گویند که اسد مشروعیت خود را از دست داده است. این مقام‌ها تصوری را که مدت حکومت اسد را بپذیرد، ائتلاف مخالفان را فاقد قدرت اجرایی بداند یا به نگرانی رو به رشد سوری‌ها در مورد تسلط شبه نظامیان افراطی اشاره کند که به دنبال ایجاد حکومت مذهبی در مناطق تحت کنترل خود هستند، بیان نمی‌کنند.
در این میان دیگران در انزوای مطلق قرار می‌گیرند. روسیه قصد دارد تا میزبان این نشست با مجموعه بزرگی از مخالفان باشد که حضور برخی از آنها بحث برانگیزتر از ائتلاف مخالفان است.
این در حالی است که خانم بیان الخطیب، سخنگوی ائتلاف ملی سوریه روز چهارشنبه درباره نشانه تغییر استراتژی دولت اوباما گفت: مقامات آمریکایی ائتلاف مخالفان را تشویق به شرکت در این کنفرانس کرده و اعضای این ائتلاف در حال بررسی این مساله هستند.
دیگر تلاش‌های محرمانه، برگزاری مذاکرات غیررسمی است که برخی از آنها با حمایت وزارت امور خارجه آمریکا صورت می‌گیرد. عبدالله الدرداری، یکی از مقامات دولت سوریه است که در سال 2011 میلادی برکنار شده و در حال حاضر یکی از مقامات سازمان ملل است، ماه گذشته میلادی بدون دخالت آمریکایی‌ها نشستی را با حدود 170 تن از سوری‌ها از طرفین مخالف در این درگیری در بیروت برگزار کرد.
چند تن از شرکت‌کنندگان در این نشست گفتند: در این نشست مقامات در سطح متوسط، مقاماتی از دولت تکنوکرات، روحانیون و تجار، اعضای دائم مخالفان صلح‌جو و دستکم دو تن از اعضای ارتش آزاد سوریه که یکی از آنها به انهدام دو فروند هلی‌کوپتر مفتخر بود، حضور داشتند. برنامه اصلی مذاکره درباره بازسازی متعاقب سوریه بود اما هدف اصلی این نشست در حقیقت دسترسی به یک اتفاق نظر بود.
یکی از حاضرین در این نشست به گفتگوی خانمی که به دلیل فعالیت‌های سیاسی ضد دولتی زندانی شده بود با یکی از حامیان دولت در وقت استراحت اشاره کرد. هر دو آنها دشمن اصلی خود را گروه شبه نظامی "کشور اسلامی عراق و شام" می‌دانند.
او افزود، هنگامی که این فعال سیاسی اعلام کرد، از میان دولت اسد و جهادگرایان، دولت اسد را انتخاب می‌کند؛ عقیده‌ای که در میان فعالان مدنی مشترک است، صورت طرفدار اسد از تعجب به سان گچ دیوار سفید شد.
این طرفدار اسد که اغلب با مقامات ارشد ارتش و نیروهای امنیتی در ارتباط است در مصاحبه‌ای می‌گوید: برخی از آنها در صورتی که دولت گذار شامل افرادی که قبولشان دارند، باشد و این اقدام از فروپاشی نیروهای امنیتی جلوگیری کند، سوریه بدون اسد را می‌پذیرند. آنها به حضور رفعت اسد، فرمانده سابق ارتش و عموی تبعید شده بشار اسد اشاره کردند.
او ادامه می‌دهد: اسد احتمالا متقاعد می‌شود که ریاست دولت گذار را به عهده گرفته و سپس از نامزد شدن در انتخابات آتی ریاست جمهوری امتناع کند. این مساله به او اجازه می‌دهد تا مدعی شود که سوریه را از چنگال تروریست‌ها حفظ کرده و آن را به سوی دموکراسی سوق داده است.
این فعال ضد دولتی که همسر فرمانده شورشیان نیز است، می‌گوید: مبارزان همسرم در صورتی که دیگر درخواست‌هایشان تحقق یابد، تا مدتی باقی ماندن اسد در راس امور را می‌پذیرند. او ضمن اذعان این مساله که آنها در میان عمل‌گراترین اشخاص شورشی هستند، متعهد کثرت‌گرایی شد. آنها اهل "یبرود"، شهری متشکل از قومیت‌های مختلف هستند که در آنجا فعالان مدنی خدمات محلی را تحت حکومت شورشیان تامین می‌کنند.
او می‌افزاید: موضوع اصلی اسد نیست بلکه سیستم امنیتی است. ائتلاف مخالفان مردم رنج کشیده سوریه را از دست دادند. اگر آنها از ما کمک می‌خواهند باید این راه حل را بپذیرند.
این فعال ضد دولتی ادامه می‌دهد: آمریکا باید مذاکرات را برگزار و برای دستیابی به توافق اعتمادسازی تلاش کند: یک آتش‌بس یک ماهه که در آن مدت شورشیان گلوله‌باران کردن مکان‌های دولتی را در ازای آزادی زندانیان سیاسی به ویژه زنان و کودکان و ارسال کمک‌های بشردوستانه به مناطق محاصره شده، متوقف می‌کنند.
از نظر تعداد بسیار زیادی از تحلیلگران و سوریهای میانه رو در حال حاضر بهترین چشم‌انداز، دولت انتقالی است که در آن اسد و مخالفان حضور دارند؛ روند تدریجی تغییر که شامل یک قانون اساسی جدید، انتخابات شفاف و توافقنامه‌ای است که اسد با امتناع از نامزدی در انتخابات آتی ریاست جمهوری نهایتا از قدرت برکنار می‌شود.
رایان کروکر، سفیر سابق آمریکا می‌گوید: به نظر من آنچه که باعث ترس و نگرانی واشنگتن شده این است که ما حقیقتا به تلاش‌های بیشتر برای مذاکره با حامیان دولت و مخالفان و طرفداران آنها نیازمندیم.»
منبع: ایسنا
