مناجات شعبانیه نمونه کاملی از تضرع و وصف حال برگزیده‌ترین بندگان صالح خدا با معبود و محبوب خود و ذات مقدس ربوبی است.
شهدای ایران: «دعا» یکی از ابزارهای مواجهه با مسائل مختلف زندگی است؛ چه آن کس که طالب رشد و پیشرفت معنویت است و چه آن کس که طالب رفع سایر نیازمندی‌های خود؛ چراکه دعا و نیایش از بهترین ابزارهای ارتباط روح انسان با خداوند متعال است.
این عمل به قدری اهمیت دارد که از آن با تعبیر سلاح مؤمن «اَلدُّعَاءُ سِلاَحُ اَلْمُؤْمِنِ» یاد شده است که در بسیاری اوقات با دعا ــ البته با توجه و اخلاص ــ به‌سرعت بسیاری از ناملایمات، معضلات و گرفتاری‌ها پس زده و گشایش‌هایی نیز ایجاد می‌شود. امیرالمؤمنین علیه‌السلام در این باره فرمود: «اِدْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ عَنْکُمْ بِالدُّعَاءِ قَبْلَ وُرُودِ الْبَلَاء؛ پیش از آن‌که بلا بر شما وارد شود، با دعا، بلا را دفع کنید.»
به روزهای پایانی ماه مبارک شعبان المعظّم نزدیک می‌شویم و در آستانۀ آغاز ماه مبارک رمضان؛ ماه مهمانی خدای متعال قرار داریم؛ این ماه‌ها بهترین فرصت برای دعا، نیایش و مناجات با پروردگار است، البته دعا فقط منحصر در این ماه‌ها نیست بلکه در هر زمانی دعا اثرگذار و راهگشا است و باید در هر موقعیتی از سلاح بهره برد.
در روزهای پایانی ماه شعبان از گنجینۀ مناجات شعبانیه غافل نمانیم.
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب حدود 19 سال پیش و در سال 1369 به بیان نکات مهمی دربارۀ دعا و نیایش پرداختند و بهترین دعا را دعایی معرفی کردند که «از سرمعرفتی عاشقانه به خدا و بصیرتی عارفانه به نیازهای انسان انشاء شده باشد.»
* متن یادداشت رهبر معظم انقلاب در این باره:
«دعا، وسیلۀ مؤمن و ملجأ مضطر و رابطه انسان ضعیف و جاهل با منبع فیاض علم و قدرت است، و بشر بی‌رابطه روحی با خدا و بدون عرض نیاز به غنی بالذات، در عرصه زندگی سرگشته و درمانده و هدر رفته است؛ «قل ما یعبؤا بکم ربیّ لولا دعاؤکم»
بهترین دعا آن است که از سرمعرفتی عاشقانه به خدا و بصیرتی عارفانه به نیازهای انسان انشاء شده باشد، و این را فقط در مکتب پیامبر خدا (صلّی‌اللَّه‌علیه واله‌وسلّم) و اهل‌بیت طاهرین او - که اوعیه علم پیامبر(ص) و وراث حکمت و معرفت اویند - می‌توان جست. ما بحمداللَّه ذخیره‌ای بی‌پایان از ادعیه مأثوره از اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) داریم که انس با آن، صفا و معرفت و کمال و محبت می‌بخشد و بشر را از آلایش‌ها پاکیزه می‌سازد.
مناجات مأثوره ماه شعبان - که روایت شده اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) بر آن مداومت داشتند - یکی از دعاهایی است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن، با مضامین بسیار والا و سرشار از معارف عالی‌ای همراه است که نظیر آن را در زبان‌های معمولی و محاورات عادی نمی‌توان یافت و اساساً با آن زبان قابل ادا نیست. این مناجات، نمونه کاملی از تضرع و وصف حال برگزیده‌ترین بندگان صالح خدا با معبود و محبوب خود و ذات مقدس ربوبی است. هم درس معارف است، هم اسوه و الگوی عرض حال و درخواست انسان مؤمن از خدا.
مناجات‌های پانزده‌گانه که از امام زین‌العابدین حضرت علی‌بن‌الحسین (علیه‌السّلام) نقل شده، گذشته از خصوصیت بارز دعایی مأثور از اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)، این مزیت را دارا است که به مناسبت حالات مختلف مؤمن، مناجات‌ها را انشاء فرموده است.
خداوند به همه توفیق استفاضه و خودسازی به برکت این کلمات مبارک را عنایت فرماید.
آمین.» (69/10/1)
