اوج شعر آئینی انقلاب، شعر دفاع مقدس است، به‌طوری‌كه حتی شعر انقلاب را نیز تحت‌الشعاع قرار داد. امروز اگر بخواهیم شعر انقلاب را تعریف كنیم، بیشترین دست‌مایه‌مان باید شعر دفاع مقدس باشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی پایگاه خبری شهدای ایران؛ دفاع مقدس، تنها دفاع از مرزهاي جغرافيايي نبود بلكه دفاع از تمامي ارزش‌هاي انساني و مقاومت در برابر همه ضدارزش‌ها بود، در نتیجه باید گفت شعر دفاع مقدس آينه تمام و كمال شعر مقاومت است.
در شعر مقاومت اسلامي، موضع گيري‌ها و همراهي‌ها محدود به زمان و مكان خاص و در پيوند با منافع فرد و يا جامعه‌اي خاص نيست، ايستادگي و مقاومت در مقابل همه پديده‌ها و عواملي است كه موجبات سدكمال الهي انسان مي‌شوند و همراهي و همدلي با پديده‌ها و عواملي است كه موجبات تسهيل و تسريع اين كمال را فراهم مي‌كنند.
*شعر دفاع مقدس نقطه عطفي در شعر مقاومت ايران است
در تاريخ ايران، دوران 8 ساله دفاع مقدس اولين باري بود كه در يك جنگ خود مردم نقش اصلي را به عهده داشتند و تمامي اقشار وارد ميدان نبرد شده بودند. اين جنگ محدود به نيروهاي نظامي نبود، شعر دفاع مقدس هم شعري مردمي و برخاسته از اين مقاومت همه جانبه بود.
فرخي سيستاني براي جنگ‌هاي سلطان محمود شعر گفته امّا در آن هيچ نشاني از مردم و حضور ايرانيان نيست و معلوم نيست سلطان چرا مي‌جنگد، فقط مي‌جنگيده كه جنگيده باشد و كشورگشايي و غنيمت‌گيري كرده باشد، شعر دفاع مقدس نقطه عطفي در شعر مقاومت ايران است.
*شعردفاع مقدس آينه تمام و كمال شعر مقاومت است
در مورد مرز تفكيك شعر جنگ، شعر دفاع مقدس و شعر مقاومت و پايداري در ادبيات معاصر ايران می توان گفت: اولين كسي كه در جريان نقد شعر دفاع مقدس بين اين دو تفاوت قائل شد شادروان سيدحسن حسيني در كتاب برگزيده «شعر دفاع مقدس» بود، كه البته ايشان با نگاهي به شعر جهان قائل به اين تفكيك شده بود كه بين شعر جنگ و شعر دفاع مقدس تفاوت وجود دارد.
البته هم شعر جنگ و هم شعر دفاع مقدس ذيل شعر مقاومت قرار مي‌گرفتند، امّا با توجه به اينكه دفاع مقدس، تنها دفاع از مرزهاي جغرافيايي نبود بلكه دفاع از تمامي ارزش‌هاي انساني و مقاومت در برابر همه ضد ارزش‌ها بود، شعر دفاع مقدس به تمام و كمال آينه شعر مقاومت بود. در تاريخ ايران اين اولين باري بود كه در يك جنگ خود مردم نقش اصلي را به عهده داشتند و تمامي اقشار وارد ميدان نبرد شده بودند و جنگ محدود به نيروهاي نظامي نبود، شعر دفاع مقدس هم شعري مردمي و برخاسته از اين مقاومت همه جانبه بود.
*قالب‌هاي موزون بيشتر از قالب‌هاي منثور در شعر مقاومت تاثيرگذار هستند
همه قالب‌هاي كهن و امروزي شعر فارسي ظرفيت قرارگرفتن در خدمت مضمون مقاومت را دارند و دفتر شعر دفاع مقدس گواه آن است امّا به نظر مي‌رسد توفيق و تأثيرگذاري قالب‌هاي موزون از منثور بيشتر بوده است، روح حماسي شعر مقاومت با طنين موسيقي وزن شعر در جان مخاطب فارسي زبان تأثيرگذارتر است. امّا از آنجايي كه شعر مقاومت و پايداري ما بايد ترجمه شود و مخاطبان جهاني داشته باشد قالب‌هاي امروزي و خصوصاً قالب سپيد مناسب‌ترين و با ظرفيت‌ترين براي پل پيوند قرار گرفتن بين ما و جهان است.
*شعر مقاومت، امت واحده را از حصارهاي محدود جغرافيايي بيرون مي‌آورد
شاعر كتاب «بودن در نبودن» می گوید:تعبير جهان وطني با آنچه ما در فرهنگ اسلامي و آموزه‌هاي قرآني ار آن به عنوان امت واحد ياد مي‌كنيم، متفاوت است مرزبندي‌هاي جغرافيايي در تعبير جهان وطني بيشتر مدّ نظر است در حاليكه در تعبير امت واحده بيشتر مرزها عقيدتي و فرهنگي هستند.
وي افزود: در جغرافياي امت واحده، افراد اين امت در كشورهاي مختلف در اقصا نقاط عالم حضور دارند اما عضوي از اعضاي امت واحده هستند، بدون در نظر گرفتن اينكه هر يك از آنها حكومتي جدا دارند. شعر مقاومت اين امت واحده را از حصارهاي محدود جغرافيايي بيرون مي‌آورد و امت واحده فريادگر ارزش‌هاي انساني در همه مكان‌ها و زمان‌ها مي‌شود.
*ترجمه شعر يك سويه است
محدثي خراساني در ارائه راهكارهايي براي تعامل بيشتر شاعران مقاومت ايران و جهان اظهار داشت: از آنجا كه زبان فارسي بُرد چنداني در جهان معاصر ندارد و تنها يكي دو كشور هستند كه با اين زبان سخن مي‌گويند، لازم است خصوصاً در حوزه ترجمه شعر كه فعلاً يك سويه است و تنها از زبان‌هاي ديگر به فارسي ترجمه مي‌شود، حركتي شايسته صورت گيرد.
وي افزود: ما شعر خوب داريم، مترجم خوب هم داريم، امّا هيچ كس متولي اين كار نيست و هيچ نهاد دولتي و يا خصوصي پيگير اين مهم نيست كه روز به روز هم به عقب افتادگي و كارهاي بر زمين مانده ما در اين حوزه مي‌افزايد.
اوج شعر آئینی انقلاب، شعر دفاع مقدس است، به‌طوری‌كه حتی شعر انقلاب را نیز تحت‌الشعاع قرار داد. امروز اگر بخواهیم شعر انقلاب را تعریف كنیم، بیشترین دست‌مایه‌مان باید شعر دفاع مقدس باشد. باید گفت كه تمام ارزش‌های انقلاب را در شعر دفاع مقدس می‌بینیم و نیز به لحاظ تكنیكی و ارجمندی هنری، اوج شعر انقلاب همان شعرهای دفاع مقدس هستند. به این دلیل كه اولاً شاعران انقلاب در طی آن سال‌ها به ثمر رسیده بودند و درخت شعر آنها در بیان و انتقال ارزش‌ها تنومند شده بود، و از طرفی اوج شور و جذبه و خلوصی كه ما در دوران جنگ داشتیم -كه یك مؤلفه دیگر برای خلق شعر ناب است- دست به دست هم داد تا به نظر بنده، دوران طلایی شعر انقلاب را بین سال 62 تا 68 رقم زند.
اما امروز یك مقداری از جنگ فاصله گرفتیم و طبیعتاً نمی‌توان انتظار داشت كه همان شعرهای روزهای جنگ با وجود گذشت بیش از دو دهه از آن و با همان ذهن و زبان سروده شود. اما اگر با توجه به شرایط كنونی، یك بازتعریفی از شعر دفاع مقدس داشته باشیم، خواهیم دید كه امروز به نحو چشم‌گیری آن ارزش‌ها در شعر ما زنده است
در شعر مقاومت اسلامي، موضع گيري‌ها و همراهي‌ها محدود به زمان و مكان خاص و در پيوند با منافع فرد و يا جامعه‌اي خاص نيست، ايستادگي و مقاومت در مقابل همه پديده‌ها و عواملي است كه موجبات سدكمال الهي انسان مي‌شوند و همراهي و همدلي با پديده‌ها و عواملي است كه موجبات تسهيل و تسريع اين كمال را فراهم مي‌كنند.
*شعر دفاع مقدس نقطه عطفي در شعر مقاومت ايران است
در تاريخ ايران، دوران 8 ساله دفاع مقدس اولين باري بود كه در يك جنگ خود مردم نقش اصلي را به عهده داشتند و تمامي اقشار وارد ميدان نبرد شده بودند. اين جنگ محدود به نيروهاي نظامي نبود، شعر دفاع مقدس هم شعري مردمي و برخاسته از اين مقاومت همه جانبه بود.
فرخي سيستاني براي جنگ‌هاي سلطان محمود شعر گفته امّا در آن هيچ نشاني از مردم و حضور ايرانيان نيست و معلوم نيست سلطان چرا مي‌جنگد، فقط مي‌جنگيده كه جنگيده باشد و كشورگشايي و غنيمت‌گيري كرده باشد، شعر دفاع مقدس نقطه عطفي در شعر مقاومت ايران است.
*شعردفاع مقدس آينه تمام و كمال شعر مقاومت است
در مورد مرز تفكيك شعر جنگ، شعر دفاع مقدس و شعر مقاومت و پايداري در ادبيات معاصر ايران می توان گفت: اولين كسي كه در جريان نقد شعر دفاع مقدس بين اين دو تفاوت قائل شد شادروان سيدحسن حسيني در كتاب برگزيده «شعر دفاع مقدس» بود، كه البته ايشان با نگاهي به شعر جهان قائل به اين تفكيك شده بود كه بين شعر جنگ و شعر دفاع مقدس تفاوت وجود دارد.
البته هم شعر جنگ و هم شعر دفاع مقدس ذيل شعر مقاومت قرار مي‌گرفتند، امّا با توجه به اينكه دفاع مقدس، تنها دفاع از مرزهاي جغرافيايي نبود بلكه دفاع از تمامي ارزش‌هاي انساني و مقاومت در برابر همه ضد ارزش‌ها بود، شعر دفاع مقدس به تمام و كمال آينه شعر مقاومت بود. در تاريخ ايران اين اولين باري بود كه در يك جنگ خود مردم نقش اصلي را به عهده داشتند و تمامي اقشار وارد ميدان نبرد شده بودند و جنگ محدود به نيروهاي نظامي نبود، شعر دفاع مقدس هم شعري مردمي و برخاسته از اين مقاومت همه جانبه بود.
*قالب‌هاي موزون بيشتر از قالب‌هاي منثور در شعر مقاومت تاثيرگذار هستند
همه قالب‌هاي كهن و امروزي شعر فارسي ظرفيت قرارگرفتن در خدمت مضمون مقاومت را دارند و دفتر شعر دفاع مقدس گواه آن است امّا به نظر مي‌رسد توفيق و تأثيرگذاري قالب‌هاي موزون از منثور بيشتر بوده است، روح حماسي شعر مقاومت با طنين موسيقي وزن شعر در جان مخاطب فارسي زبان تأثيرگذارتر است. امّا از آنجايي كه شعر مقاومت و پايداري ما بايد ترجمه شود و مخاطبان جهاني داشته باشد قالب‌هاي امروزي و خصوصاً قالب سپيد مناسب‌ترين و با ظرفيت‌ترين براي پل پيوند قرار گرفتن بين ما و جهان است.
*شعر مقاومت، امت واحده را از حصارهاي محدود جغرافيايي بيرون مي‌آورد
شاعر كتاب «بودن در نبودن» می گوید:تعبير جهان وطني با آنچه ما در فرهنگ اسلامي و آموزه‌هاي قرآني ار آن به عنوان امت واحد ياد مي‌كنيم، متفاوت است مرزبندي‌هاي جغرافيايي در تعبير جهان وطني بيشتر مدّ نظر است در حاليكه در تعبير امت واحده بيشتر مرزها عقيدتي و فرهنگي هستند.
وي افزود: در جغرافياي امت واحده، افراد اين امت در كشورهاي مختلف در اقصا نقاط عالم حضور دارند اما عضوي از اعضاي امت واحده هستند، بدون در نظر گرفتن اينكه هر يك از آنها حكومتي جدا دارند. شعر مقاومت اين امت واحده را از حصارهاي محدود جغرافيايي بيرون مي‌آورد و امت واحده فريادگر ارزش‌هاي انساني در همه مكان‌ها و زمان‌ها مي‌شود.
*ترجمه شعر يك سويه است
محدثي خراساني در ارائه راهكارهايي براي تعامل بيشتر شاعران مقاومت ايران و جهان اظهار داشت: از آنجا كه زبان فارسي بُرد چنداني در جهان معاصر ندارد و تنها يكي دو كشور هستند كه با اين زبان سخن مي‌گويند، لازم است خصوصاً در حوزه ترجمه شعر كه فعلاً يك سويه است و تنها از زبان‌هاي ديگر به فارسي ترجمه مي‌شود، حركتي شايسته صورت گيرد.
وي افزود: ما شعر خوب داريم، مترجم خوب هم داريم، امّا هيچ كس متولي اين كار نيست و هيچ نهاد دولتي و يا خصوصي پيگير اين مهم نيست كه روز به روز هم به عقب افتادگي و كارهاي بر زمين مانده ما در اين حوزه مي‌افزايد.
اوج شعر آئینی انقلاب، شعر دفاع مقدس است، به‌طوری‌كه حتی شعر انقلاب را نیز تحت‌الشعاع قرار داد. امروز اگر بخواهیم شعر انقلاب را تعریف كنیم، بیشترین دست‌مایه‌مان باید شعر دفاع مقدس باشد. باید گفت كه تمام ارزش‌های انقلاب را در شعر دفاع مقدس می‌بینیم و نیز به لحاظ تكنیكی و ارجمندی هنری، اوج شعر انقلاب همان شعرهای دفاع مقدس هستند. به این دلیل كه اولاً شاعران انقلاب در طی آن سال‌ها به ثمر رسیده بودند و درخت شعر آنها در بیان و انتقال ارزش‌ها تنومند شده بود، و از طرفی اوج شور و جذبه و خلوصی كه ما در دوران جنگ داشتیم -كه یك مؤلفه دیگر برای خلق شعر ناب است- دست به دست هم داد تا به نظر بنده، دوران طلایی شعر انقلاب را بین سال 62 تا 68 رقم زند.
اما امروز یك مقداری از جنگ فاصله گرفتیم و طبیعتاً نمی‌توان انتظار داشت كه همان شعرهای روزهای جنگ با وجود گذشت بیش از دو دهه از آن و با همان ذهن و زبان سروده شود. اما اگر با توجه به شرایط كنونی، یك بازتعریفی از شعر دفاع مقدس داشته باشیم، خواهیم دید كه امروز به نحو چشم‌گیری آن ارزش‌ها در شعر ما زنده است
