به مناسبت سومین سالگرد درگذشت کارگردان سریال یوسف پیامبر به بررسی زندگی هنری و شخصی این کارگردان متعهد کشورمان میپردازیم.
به گزارش شهدای ایران؛ به مناسبت سومین سالگرد درگذشت کارگردان سریال یوسف پیامبر به بررسی زندگی هنری و شخصی این کارگردان متعهد کشورمان میپردازیم.
فرجالله سلحشورنیا معروف به فرجالله سلحشور بازیگر،چهرهپرداز،نویسنده و کارگردان ایرانی در سال 1331 در قزوین به دنیا آمد. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم «توبه نصوح» (۱۳۶۱) به کارگردانی محسن مخملباف آغاز کرد.همچنین سلحشور کارگردانی مجموعههای تلویزیونی تاریخی-مذهبی چون ایوب پیامبر،مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما در کارنامه داشت.
سریال یوسف معروف ترین کار وی و همچنین بین المللی ترین کار نمایشی ایرانی از نظر حجم مخاطب بود که بارها خصوصا در کشورهای عربی و اسلامی پخش و بازپخش شد.
سید حسن نصرالله: لوحهای فشرده سریال یوسف را به نوههایم هدیه دادم
در همین خصوص چند سال پیش سید حسن نصرالله قهرمان و فخر شیعه و عرب و لبنان گفته بود قویترین کار فرهنگی که جمهوری اسلامی تا کنون انجام داده است، مجموعه یوسف پیامیر است و من لوحهای فشرده یوسف را به نوه هایم کادوی تولد داده ام و آنها از شب تا صبح پی در پی مشغول تماشای آن بودند.
وی شخصا به مرحوم سلحشور گفته بود که 11 قسمت اول سریال را در یک روز به همراه خانواده دیده است و تا سریال تمام نشد، حتی غذا هم نخوردیم. یا در برخی از صحنههای فیلم مثل شفا یافتن زلیخا آنچنان خودم، همسر و فرزندانم تحت تاثیر قرار گرفتیم که میترسیدم همسرم از گریه بمیرد. یا سید گفته بود که یکی از مهمترین کارهای این سریال این بود که خباثت اجداد بنیاسرائیل را خوب نشان داد.
نکته دیگری که سیدحسن نصرالله در همین ملاقات به مرحوم سلحشور گفته بود این بود که سخنرانیها و منبرهایم به اندازه برد شبکه المنار مخاطب دارد. با این همه وقت سخنرانی خودم را به پخش سریال حضرت یوسف(ع) دادم و گفتم سخنرانی مرا بعد از سریال پخش کنید.
سبک کار سلحشور یک نوعی هنجارشکنی در سنت متعارف کارهای نمایشی بود مثلا با میدان دادن به برخی جذابیت های مادی ولو مشروع برای دراماتیزه کردن کار نمایشی سر سازگاری نداشت. بنابراین زلیخا که استعداد ایجاد یک نقطه عطف نمایشی را دارد در حاشیه یوسف در مجموعه یوسف پیامبر طرح میشود.
اهمیت کار سلحشور نیز از همین بابت است. اویوسف پیامیر را در خصلت ها و جذابیت های غیر مادی مثل پاکدامنی، عداالت خواهی، مردمی بودن، مبارزه با طاغوت و ظلم، مدیریت عقلانی و......به تصویر کشید که بنابر همین فضا و سبک کار است که یک بازیگر مثل خانم کتایون ریاحی گفته تاثیر فضای معنوی سریال یوسف با بازیگری خداحافظی کرده است.
سلحشور همانطور که در سبک کار متفاوت بود، به لحاظ فردی نیز متفاوت و فقط شبیه خودش بود. در واقع همانی بود که می نمود و ملاحظه فضای غالب و متعارف سینما را نمی کرد و مواضع خود را و آنچه بیان میکرد و طرح میکرد را تحت تاثیر آن فضا سانسور و حتی تعدیل نمیکرد، بنابراین «خود خودش» بود و چون این خود با فضای متعارف فاصله داشت، ادبیاتش و مواضعش ساختارشکنانه جلوه میکرد. این اتفاقی است که برای هر کسی که بخواهد تنها خودش باشد، خواهد افتاد.
سلحشور: سینمای ایران هالیوودی است
سلحشور سالها پیش در رابطه با سینمای ایران گفته بود سینمای ایران هالیوودی است و بازیگران آن نیز هالیوودی هستند البته ذائقه انسانها و سلیقه آنها قابل تغییر است به نظر من اگر یک جامعه را به سمت رستگاری بردی آن جامعه به سمت ارزشها تمایل پیدا خواهد کرد. اگر به سمت زشتی ها متمایلش کردی آن جامعه به سمت زشتی ها خواهد رفت .
وقتی آثار مستهجن در سینمای ایران ملاک، معیار و فراگیر می شود تماشاگر خاص خود را نیز خواهد داشت، سینما مال ما نیست و ما دچار اشتباه هستیم و فیلم هایی مثل توبه نصوح، یوسف(ع) و حضرت محمد(ص) اندکی از فیلم های سینمای دنیا و ایران را شامل می شودکه به مقوله اسلام و جامعه دینی می پردازد.
وی تاکید کرده بود که سینما برای جمهوری اسلامی نیست و جزئی از جامعه جهانی صهیونیستی است و توسط کمپانی های صهیونیستی اداره می شود.
سلحشور اعتقاد داشت آدمی که دین و خدا و پیغمبر را قبول ندارد اگر ریش حزب اللهی برای او بگذاریم و جای مهر را بر پیشانی او قرار دهیم آیا او مسلمان میشود سینمای فعلی ما نیز اینگونه است که تنها یک روسری سر هنرپیشه ها کردند و برادر برادر گفتند و چند صحنه نماز و گلدسته مساجد را گذاشتند آیا ،اینگونه سینمای ایران اسلامی می شود؟ حال معاون سینمایی آن شمقدری ،ضرغامی یا من سلحشور باشد فرقی نمی کند ماهیت سینما باید درست شود و آن کافر باید شهادتینش را بگوید.
سلحشور، سینمای ایران را دارای ماهیتی غربی، صهیونیستی و اومانیستی می دانست. این ماهیت با اینکه بگوییم اسلام اسلام درست نمی شود، باید ماهیت تغییر کند حال شمقدری باشد یا حتی ضرغامی و سیف الله داد باشد.هر کسی را در این پست گذاشتند نتوانست سینمای ایران را درست کند.
او با اشاره به این مطلب که باید علما و دانشمندان اسلامی به مقوله سینما ورود پیدا کنند تاکید کرده بود: باید علما و بزرگان دین ،اسلام شناسان بنشینند و اوضاع سینمای ایران را ببینند و تعریفی از سینمای درست اسلامی بدهند، این سینما با این ویژگیها، دارای اصولی است که با اسلام در تضاد است.
سلحشور خاطر نشان کرده بود که سینمای ایران اگر بخواهد اسلامی شود باید تغییراتی داشته باشد. باید با آن مبانی فیلم نامه بنویسند و آزمایشگاهی درست کنند و قدم به قدم نیرو تربیت کنند تا سینمای ایران اسلامی شود.
در همین راستا در مرداد 1388 خانه سینما از مرحوم سلحشور به دلیل انتقاداتش از سینما و هنرمندان شکایت کرد که سلحشور در همین رابطه گفت:براساس اطلاعات دريافتي، خانه سينما به سبب ابراز عقايد من در باب وضعيت سينما در ايران شکايت کرده است! سخن من اين است که بخشي از سينماي ايران متاسفانه آلوده به فساد و جولانگاه مافيايي خطرناک شده است که براي جهان بيني انقلاب اسلامي و ارزش هاي برآمده از مکتب اسلام ناب محمدي(ص) حرمتي قائل نيستند.
فرجالله سلحشورنیا معروف به فرجالله سلحشور بازیگر،چهرهپرداز،نویسنده و کارگردان ایرانی در سال 1331 در قزوین به دنیا آمد. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم «توبه نصوح» (۱۳۶۱) به کارگردانی محسن مخملباف آغاز کرد.همچنین سلحشور کارگردانی مجموعههای تلویزیونی تاریخی-مذهبی چون ایوب پیامبر،مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما در کارنامه داشت.
سریال یوسف معروف ترین کار وی و همچنین بین المللی ترین کار نمایشی ایرانی از نظر حجم مخاطب بود که بارها خصوصا در کشورهای عربی و اسلامی پخش و بازپخش شد.
سید حسن نصرالله: لوحهای فشرده سریال یوسف را به نوههایم هدیه دادم
در همین خصوص چند سال پیش سید حسن نصرالله قهرمان و فخر شیعه و عرب و لبنان گفته بود قویترین کار فرهنگی که جمهوری اسلامی تا کنون انجام داده است، مجموعه یوسف پیامیر است و من لوحهای فشرده یوسف را به نوه هایم کادوی تولد داده ام و آنها از شب تا صبح پی در پی مشغول تماشای آن بودند.
وی شخصا به مرحوم سلحشور گفته بود که 11 قسمت اول سریال را در یک روز به همراه خانواده دیده است و تا سریال تمام نشد، حتی غذا هم نخوردیم. یا در برخی از صحنههای فیلم مثل شفا یافتن زلیخا آنچنان خودم، همسر و فرزندانم تحت تاثیر قرار گرفتیم که میترسیدم همسرم از گریه بمیرد. یا سید گفته بود که یکی از مهمترین کارهای این سریال این بود که خباثت اجداد بنیاسرائیل را خوب نشان داد.
نکته دیگری که سیدحسن نصرالله در همین ملاقات به مرحوم سلحشور گفته بود این بود که سخنرانیها و منبرهایم به اندازه برد شبکه المنار مخاطب دارد. با این همه وقت سخنرانی خودم را به پخش سریال حضرت یوسف(ع) دادم و گفتم سخنرانی مرا بعد از سریال پخش کنید.
سبک کار سلحشور یک نوعی هنجارشکنی در سنت متعارف کارهای نمایشی بود مثلا با میدان دادن به برخی جذابیت های مادی ولو مشروع برای دراماتیزه کردن کار نمایشی سر سازگاری نداشت. بنابراین زلیخا که استعداد ایجاد یک نقطه عطف نمایشی را دارد در حاشیه یوسف در مجموعه یوسف پیامبر طرح میشود.
اهمیت کار سلحشور نیز از همین بابت است. اویوسف پیامیر را در خصلت ها و جذابیت های غیر مادی مثل پاکدامنی، عداالت خواهی، مردمی بودن، مبارزه با طاغوت و ظلم، مدیریت عقلانی و......به تصویر کشید که بنابر همین فضا و سبک کار است که یک بازیگر مثل خانم کتایون ریاحی گفته تاثیر فضای معنوی سریال یوسف با بازیگری خداحافظی کرده است.
سلحشور همانطور که در سبک کار متفاوت بود، به لحاظ فردی نیز متفاوت و فقط شبیه خودش بود. در واقع همانی بود که می نمود و ملاحظه فضای غالب و متعارف سینما را نمی کرد و مواضع خود را و آنچه بیان میکرد و طرح میکرد را تحت تاثیر آن فضا سانسور و حتی تعدیل نمیکرد، بنابراین «خود خودش» بود و چون این خود با فضای متعارف فاصله داشت، ادبیاتش و مواضعش ساختارشکنانه جلوه میکرد. این اتفاقی است که برای هر کسی که بخواهد تنها خودش باشد، خواهد افتاد.
سلحشور: سینمای ایران هالیوودی است
سلحشور سالها پیش در رابطه با سینمای ایران گفته بود سینمای ایران هالیوودی است و بازیگران آن نیز هالیوودی هستند البته ذائقه انسانها و سلیقه آنها قابل تغییر است به نظر من اگر یک جامعه را به سمت رستگاری بردی آن جامعه به سمت ارزشها تمایل پیدا خواهد کرد. اگر به سمت زشتی ها متمایلش کردی آن جامعه به سمت زشتی ها خواهد رفت .
وقتی آثار مستهجن در سینمای ایران ملاک، معیار و فراگیر می شود تماشاگر خاص خود را نیز خواهد داشت، سینما مال ما نیست و ما دچار اشتباه هستیم و فیلم هایی مثل توبه نصوح، یوسف(ع) و حضرت محمد(ص) اندکی از فیلم های سینمای دنیا و ایران را شامل می شودکه به مقوله اسلام و جامعه دینی می پردازد.
وی تاکید کرده بود که سینما برای جمهوری اسلامی نیست و جزئی از جامعه جهانی صهیونیستی است و توسط کمپانی های صهیونیستی اداره می شود.
سلحشور اعتقاد داشت آدمی که دین و خدا و پیغمبر را قبول ندارد اگر ریش حزب اللهی برای او بگذاریم و جای مهر را بر پیشانی او قرار دهیم آیا او مسلمان میشود سینمای فعلی ما نیز اینگونه است که تنها یک روسری سر هنرپیشه ها کردند و برادر برادر گفتند و چند صحنه نماز و گلدسته مساجد را گذاشتند آیا ،اینگونه سینمای ایران اسلامی می شود؟ حال معاون سینمایی آن شمقدری ،ضرغامی یا من سلحشور باشد فرقی نمی کند ماهیت سینما باید درست شود و آن کافر باید شهادتینش را بگوید.
سلحشور، سینمای ایران را دارای ماهیتی غربی، صهیونیستی و اومانیستی می دانست. این ماهیت با اینکه بگوییم اسلام اسلام درست نمی شود، باید ماهیت تغییر کند حال شمقدری باشد یا حتی ضرغامی و سیف الله داد باشد.هر کسی را در این پست گذاشتند نتوانست سینمای ایران را درست کند.
او با اشاره به این مطلب که باید علما و دانشمندان اسلامی به مقوله سینما ورود پیدا کنند تاکید کرده بود: باید علما و بزرگان دین ،اسلام شناسان بنشینند و اوضاع سینمای ایران را ببینند و تعریفی از سینمای درست اسلامی بدهند، این سینما با این ویژگیها، دارای اصولی است که با اسلام در تضاد است.
سلحشور خاطر نشان کرده بود که سینمای ایران اگر بخواهد اسلامی شود باید تغییراتی داشته باشد. باید با آن مبانی فیلم نامه بنویسند و آزمایشگاهی درست کنند و قدم به قدم نیرو تربیت کنند تا سینمای ایران اسلامی شود.
در همین راستا در مرداد 1388 خانه سینما از مرحوم سلحشور به دلیل انتقاداتش از سینما و هنرمندان شکایت کرد که سلحشور در همین رابطه گفت:براساس اطلاعات دريافتي، خانه سينما به سبب ابراز عقايد من در باب وضعيت سينما در ايران شکايت کرده است! سخن من اين است که بخشي از سينماي ايران متاسفانه آلوده به فساد و جولانگاه مافيايي خطرناک شده است که براي جهان بيني انقلاب اسلامي و ارزش هاي برآمده از مکتب اسلام ناب محمدي(ص) حرمتي قائل نيستند.
شورجه:سلحشور در این سالهای اخیر باوجود بیماریاش متن سریال موسی (ع) را به صورت کامل نوشته بود
جمال شورجه کارگردان سینما در رابطه با بزرگداشت مرحوم سلحشور گفت:همانطور که همه شما میدانید قرعه ساخت سریال «موسی(ع)» به نام بنده حقیر افتاد، همانطور که در فیلم دیدید مرحوم سلحشور به ساخت این سریال اشاره کرد و گفت که ساخت «موسی(ع)» یکی از آرزوهایش بوده است.
شورجه با اشاره به دیداری که با مقام معظم رهبری داشتند، بیان داشت: در دیداری که به همراه مرحوم سلحشور با مقام معظم رهبری داشتیم زمانی که صحبت از ساخت سریال «موسی(ع)» شد، سلحشور بغض کرد و گفت نکند که عمرم کفاف ندهد که بتوانم این سریال را بسازم.
وی در ادامه بیان داشت: سلحشور با تمام سختیهایی که در این سالهای اخیر و بیماریاش داشت متن این سریال را به صورت کامل نوشته بود و قطع به یقین حضرت موسی (ع) در آن دنیا به خاطر همت 6 سالهاش از او دستگیری میکند.
حسن رحیمپور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در دومین سالگرد درگذشت فرحالله سلحشور گفت: در آخرین جلسه که دو هفته قبل از وفات ایشان بود،به منزل مرحوم سلحشور رفتیم، دغدغه اصلی سلحشور، نه بیماری و نه چیز دیگری بود، بلکه دغدغه اصلی وی، سینمای انقلاب و فیلم حضرت موسی(ع) بود و میگفت میترسم که نتوانم این فیلم را بسازم.
وی در ۲۷ دی ۱۳۹۴، ریههای او از کار افتاد و در بیمارستان بستری شد و چندی بعد اعلام شد پزشکان امیدی به بهبود او ندارند و حالش وخیم است.فرجالله سلحشور که به سرطان ریه مبتلا بود صبح روز هشتم اسفند ۱۳۹۴ درگذشت.
آیتآلله خامنهای: آثار پر آوازه و ماندگار این هنرمند مرزهای کشور را درنوردیده است
جمال شورجه کارگردان سینما در رابطه با بزرگداشت مرحوم سلحشور گفت:همانطور که همه شما میدانید قرعه ساخت سریال «موسی(ع)» به نام بنده حقیر افتاد، همانطور که در فیلم دیدید مرحوم سلحشور به ساخت این سریال اشاره کرد و گفت که ساخت «موسی(ع)» یکی از آرزوهایش بوده است.
شورجه با اشاره به دیداری که با مقام معظم رهبری داشتند، بیان داشت: در دیداری که به همراه مرحوم سلحشور با مقام معظم رهبری داشتیم زمانی که صحبت از ساخت سریال «موسی(ع)» شد، سلحشور بغض کرد و گفت نکند که عمرم کفاف ندهد که بتوانم این سریال را بسازم.
وی در ادامه بیان داشت: سلحشور با تمام سختیهایی که در این سالهای اخیر و بیماریاش داشت متن این سریال را به صورت کامل نوشته بود و قطع به یقین حضرت موسی (ع) در آن دنیا به خاطر همت 6 سالهاش از او دستگیری میکند.
حسن رحیمپور ازغدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در دومین سالگرد درگذشت فرحالله سلحشور گفت: در آخرین جلسه که دو هفته قبل از وفات ایشان بود،به منزل مرحوم سلحشور رفتیم، دغدغه اصلی سلحشور، نه بیماری و نه چیز دیگری بود، بلکه دغدغه اصلی وی، سینمای انقلاب و فیلم حضرت موسی(ع) بود و میگفت میترسم که نتوانم این فیلم را بسازم.
وی در ۲۷ دی ۱۳۹۴، ریههای او از کار افتاد و در بیمارستان بستری شد و چندی بعد اعلام شد پزشکان امیدی به بهبود او ندارند و حالش وخیم است.فرجالله سلحشور که به سرطان ریه مبتلا بود صبح روز هشتم اسفند ۱۳۹۴ درگذشت.
آیتآلله خامنهای: آثار پر آوازه و ماندگار این هنرمند مرزهای کشور را درنوردیده است
پس از درگپذشت این هنرمند انقلابی کشورمان حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت آقای فرجالله سلحشور را تسلیت گفتند و تاکید کردند: درگذشت هنرمند برجسته و متعهّد مرحوم آقای فرجالله سلحشور را به خاندان گرامی و همهی بازماندگان ایشان تسلیت عرض میکنم. آثار پر آوازه و ماندگار این هنرمند با ایمان که مرزهای کشور را درنوردیده و مایهی آبرو و اعتبار هنر سینمای ایران در چشم ملتهای دیگر کشورها گشت، بیگمان در شمار حسنات بازمانده از وی و موجب اجر الهی و نام نیک مردمی ایشان خواهد بود انشاء الله.
فرجالله سلحشور در ۶۳ سالگی با آثاری که تا ابد برای جهان اسلام به جای گذاشته بود، درگذشت.
منبع:تقریب