به گزارش شهدای ایران؛ سگ‌گردانی؛ تب داغی که این روزها پولدارها به یک نوع گرفتارش شده‌اند و بی‌پول‌ها به نوعی دیگر! سگ‌هایی که قیمت برخی از آنها از ۲۰۰ میلیون تومان هم تجاوز می‌کند، این روزها به عنوان عضو برخی خانواده‌ها به حساب می‌آیند، مانند «ژاکلین» سگی از نژاد «ژرمن» که به گفته صاحبش بالغ بر ۱۵۰ میلیون تومان بابت خریدش پرداخت کرده است.

«رها» ژاکلین را با کت بافتنی رنگی و کلاه منگوله‌دار زردی پوشانده است، نه از ترس اینکه سرما بخورد، بلکه برای تزیین بیشتر و دیده شدنش در خیابان‌. پاتوق همیشگی رها برای گشت و گذار ژاکلین در فضای باز بوستان ساسان است؛ بوستانی که این روزها از آن به عنوان بوستان سگ‌ها در تهران نام‌برده می‌شود. رها ۲۴ ساله است و دانشجو. ساکن الهیه‌، دختر تک‌فرزندی که تمام تنهایی این روزهایش را با سگش پر می‌کند. وی می‌گوید: «در همه کشورهای اروپایی مردم سگ نگهداری می‌کنند و این فرهنگ باید در ایران هم کم‌کم پذیرفته شود!»

خودش هم وقتی ژاکلین را خرید که از سفر یک ماهه به انگلیس بازگشت. او معتقد است: «۱۰ سال پیش اگر شخصی با سگ در خیابان‌های شهر حاضر می‌شد زیر نگاه مردم بمباران می‌شد اما امروز دیگر اینطور نیست و راحت‌تر می‌توانیم با سگ در معابر حاضر شویم. جالب اینجاست که فرد دارنده سگ نه‌تنها دیگر گناهکار نیست، حتی به چشم یک فرد بافرهنگ و امروزی هم دیده می‌شود». از حرف خودش خنده‌اش می‌گیرد و می‌گوید: «این تغییر نگاه را هم از صدقه سر شبکه‌های مجازی داریم».

انزواطلبی

در همین باره مدیر یک کلینیک تخصصی خدمات روانشناسی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» می‌گوید: «برخی افراد که دنبال نگهداری از حیوانات در خانه هستند، افرادی انزواطلبند که با هنجارشکنی‌هایی چون نگهداری از حیوانات دنبال جلب توجه اجتماعی هستند».

«سهراب محمودی» صحبت‌هایش را با اشاره به مشکلات روحی و روانی این افراد ادامه می‌دهد و می‌افزاید: «گرایش به نگهداری حیوانات و انس با حیوانات بیشتر از سوی افرادی دنبال می‌شود که در کنترل درونی خود ضعف دارند و چون دنبال کنترل بیرونی وجود خود هستند، به سمت و سوی نگهداری از حیوانات و حضور اجتماعی همراه با این حیوانات در میان مردم می‌روند، غافل از اینکه وابستگی‌شان به این حیوانات خود عامل ابتلای‌شان به مشکلات روحی و جسمی بیشتر اعم از ضعف بینایی، شنوایی، اختلالات خواب و بیماری‌های عاطفی و افسردگی خواهد شد».

وی با اشاره به تاریخچه الفت و انس انسان‌ها با سگ به لحاظ کارکردی از گذشته‌های دور می‌گوید: «هر چند حامیان این رفتار می‌کوشند با اشاره به همراهی و رفاقت سگ‌ها با انسان‌ها خود را توجیه کنند اما باید گفت خیابان‌گردی با سگ در قیاس با کارکردهای مثبت سگ در زندگی انسان‌ها هیچ توجیهی عقلانی نداشته و ندارد». مدیر کلینیک تخصصی خدمات روانشناسی از سگ‌گردانی در خیابان به عنوان یک انحراف اجتماعی یاد می‌کند و اظهار می‌دارد: «این انحراف اجتماعی که با نبود مقبولیت اجتماعی هم همراه است، امروز نیازمند نگاه ویژه کارشناسان فرهنگی‌، جامعه‌شناسان و روانشناسان برای جلوگیری از پیشروی در جامعه است». به باور وی اگر می‌خواهیم این رفتار در جامعه بیش از این رشد و نمو پیدا نکند باید بکوشیم با صله‌رحم و جایگزینی رفتارهای مثبت اجتماعی که ریشه در فرهنگ غنی ایرانی ما دارد از گرایش جوان‌ها به این سمت و سو بکاهیم.
 
سگ‌گردانی از بالا تا پایین شهر

سگ‌گردانی علاوه بر بالای شهر در پایین شهر هم مشتری‌های خودش را دارد. هرچند سگ‌هایی که در بوستان‌های پایین شهر پرسه می‌زنند قیمتی به مراتب پایین‌تر از سگ‌های بالا شهری دارند. «امیر» جوان ۳۴ ساله‌ای است که هر روز غروب پس از برگشتن از محل کار «تامی» سگ پشمالو و کوچکش را به بوستان رضوان در منطقه ۱۰ می‌آورد. زمانی که از او درباره هزینه‌های نگهداری سگ کوچکش می‌پرسم، می‌گوید: «ماهانه چیزی حدود ۴۰۰ هزار تومان برای تامی هزینه می‌کنم». از وابستگی‌اش به تامی برای‌مان می‌گوید: «روزهای اول که تامی را خریدم تنها برای ژست گرفتن بین مردم بود؛ احساس کردم زمانی که با سگم در خیابان‌ها راه می‌روم مورد توجه قرار می‌گیرم‌، همین‌طور هم بود اما امروز تامی برایم حکم یک عضو از خانواده‌ام را دارد و برای وی دلتنگ و نگران می‌شوم». امیر مجبور است از ترس همسایه‌ها صبح تا شب «تامی» را داخل قفس کوچکش در اتاق دربسته‌ای نگهداری کند تا همسایه‌ها از سروصدایش شکایت نکنند.
رفتاری که «احسان حسینی» حامی حقوق حیوانات از آن به عنوان حیوان‌آزاری یاد می‌کند و به «وطن‌امروز» می‌گوید: «نگهداری حیواناتی چون سگ، بچه شیر و گربه در فضای آپارتمان‌ها نمود عینی حیوان‌آزاری است». وی با انتقاد از این رفتار می‌افزاید: «به‌رغم اینکه دارندگان سگ‌های خانگی ژست اجتماعی حامیان حقوق حیوانات را می‌گیرند اما آگاهانه یا ناآگاهانه به نوعی حیوان‌آزاری شیک مشغولند و غافل از لطمات جسمی و روحی هستند که به این حیوانات وارد می‌کنند». وی خاطرنشان می‌کند: «این روزها نگهداری از سگ، میمون و حتی مارهای بزرگ و کوچک برای فخرفروشی در شبکه‌های مجازی مد شده و با دور کردن این حیوانات از محیط اصلی زندگی‌شان هر روز شاهد تلفات آنها هستیم». حسینی با اشاره به رواج سلفی با حیوانات در شبکه‌های مجازی می‌گوید: «هر روز عده زیادی از جوانان با آزار حیوانات خانگی و تزیین آنها این زبان‌بسته‌ها را مجبور به تحمل شرایطی خارج از قاعده و قانون زندگی‌شان به بهانه تولد، ازدواج یا دوستی این حیوانات با هم کرده و با استفاده ابزاری از این حیوانات دنبال جبران کمبودهای اجتماعی خود هستند. موضوعی که باید به جد از سوی فعالان حقوق حیوانات مورد توجه قرار گرفته شود و مانع از گسترش این رفتارها شوند».

سگ‌گردانی، اشتغال جدید!

سگ‌گردانی این روزها به حدی در شهرهای بزرگ رواج پیدا کرده است که برخی افراد از کنار آن کسب درآمد دارند، آن هم با گرداندن سگ پولدارها. «محمد» یکی از جوان‌های تهرانی است که روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان از این راه کسب می‌کند. وی دانشجو است و وقتی از پیدا کردن کار نیمه‌وقت امیدش ناامید شد، با شغل سگ‌گردانی آشنا شد. «من روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان بابت نگهداری یک سگ در مناطق شمالی تهران دریافت می‌کنم‌». از درآمد کاری که انجام می‌دهد راضی هست اما می‌گوید این کار مشکلاتی هم دارد: «پس از مدتی به سگ‌ها وابسته می‌شوم آنقدر که اگر یک روز نبینم‌شان دلتنگ و عصبی می‌شوم و این حال و روزم خیلی در شخصیت و زندگی اجتماعی‌ام تاثیر گذاشته است». وی از نگاه مردم به حضورش همراه سگ در خیابان‌ها می‌گوید: «بالای شهر دیگر تردد سگ‌ها برای مردم در خیابان مشکل نیست، حتی بسیاری از اوقات مورد توجه قرار می‌گیرم و این حس و حال را دوست دارم اما در منطقه‌ای که خودم زندگی می‌کنم اینطور نیست؛ مردم هنوز از سگ به عنوان یک حیوان نجس یاد می‌کنند. خیلی دوست داشتم خودم در خانه یک سگ داشته باشم اما این شرایط در خانه آپارتمانی و نقلی من امکان ندارد».

مراسم ترحیم برای جسی!

جالب اینجاست که در برخی موارد صاحبان سگ بویژه در برخی مناطق مرفه‌نشین، در صورت مرگ حیوان خانگی برایش مراسم ترحیم می‌گیرند و در فراق سگ خود مانند یک عضو خانواده به سوگ می‌نشینند و حتی در مواردی برای این سگ‌ها جشن تولد هم می‌گیرند!
 
سلبریتی‌ها و سگ‌گردانی!

کارشناسان اجتماعی و جامعه‌شناسان بر این باورند که افراد مشهور و چهره‌های شناخته‌شده بویژه در حوزه سینما و تلویزیون نقش مهمی در گسترش یک رفتار اجتماعی در جامعه دارند، برای مثال اگر یک چهره مشهور دائم در شبکه اجتماعی خودش تصاویر و فیلم‌هایی را به همراه حیوان خانگی‌اش منتشر کند، بسیاری از جوانان از اینگونه رفتارها تأثیر می‌پذیرند. این روزها در شبکه‌های اجتماعی برخی چهره‌های مشهور یا همان سلبریتی‌ها هم خواسته یا ناخواسته با رفتارهای خود به تب سگ‌گردانی در جامعه دامن می‌زنند!

تجددگرایی، عامل گسترش سگ‌گردانی

در همین باره‌، «مریم توسکی» جامعه‌شناس هم با نقد اینگونه رفتارها به «وطن‌امروز» می‌گوید: «تجددگرایی افراد علاقه‌مند این رفتار، عامل اصلی بروز این رفتار است؛ موضوعی که این روزها در حال تبدیل به یک آسیب اجتماعی است».

وی با اشاره به رواج سگ‌گردانی در خیابان در سایه چشم و هم‌چشمی و پیدا کردن یک وجهه پوشالی اجتماعی از سوی افراد می‌افزاید: «افرادی که به سگ‌گردانی در خیابان‌ها مشغولند در واقع با دهن‌کجی به هنجارهای اجتماعی به دنبال تبلیغ نوعی پز اجتماعی هستند غافل از اینکه تداوم و گسترش این ضد هنجار اجتماعی چه عاقبتی برای آنها دارد».

توسکی اظهار داشت: «مطالعات و تحقیقات اجتماعی حکایت از آن دارد که افراد وابسته به حیوانات در سایه مخالفت‌های اجتماعی کم‌کم به افرادی گوشه‌گیر تبدیل شده و می‌کوشند خلأ‌های زندگی خود را با این حیوانات جبران کنند».

وی با اشاره به تبعات منفی زندگی افراد با حیوانات خانگی خاطرنشان کرد: «وابستگی افراد به زندگی با حیواناتی که گاه عمر کوتاه دارند، باعث می‌شود مرگ این حیوانات صاحبان آنها را دچار افسردگی و اختلالات روحی و روانی کند که نمود این اختلالات را می‌توان در تعامل آنها با جامعه دید».

قصه گرایش جوان‌ها به سگ‌گردانی و حیوان‌گردانی در جامعه شاید امروز بیش از گذشته نیازمند تدبیر مردان قانون در کشور باشد. قصه‌ای که برای ختم به خیر شدنش باید لایحه‌های خاک گرفته را از قفسه‌های مجلس درآورد و با تصویب آن راه چاره‌ای برای پایان دادن به این ضد رفتار اجتماعی یافت. لایحه‌ای که از دهه ۸۰ در مجلس مانده و همچنان در انتظار تعیین تکلیف است.