سیدمحمد حسینی درباره این ماجرای عجیب، وضعیت اسدالله اسدی را با نازنین زاغری مقایسه کرده و به سراغ مقامات وزارت خارجه کشورمان رفته است. او در گزارشی مفصل برای روزنامه وطن‌امروز روایت خود را چنین نوشته است: «تیرماه گذشته دادستانی فدرال آلمان مدعی شد این دیپلمات ایرانی مستقر در وین، مشکوک به همکاری با زوجی است که قصد حمله به تجمع گروهک تروریستی منافقین در پاریس را داشته‌اند! توماس اشنول سخنگوی وزارت خارجه اتریش نیز همان زمان در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که از ایران خواسته‌ایم مصونیت این دیپلمات را لغو کند. دستگاه قضایی بلژیک حکم به بازداشت این دیپلمات ایرانی داده و به همین دلیل ظرف ۴۸ ساعت موقعیت دیپلماتیک خود را از دست می‌دهد. بازداشت و همچنین تصمیم دولت اتریش برای سلب مصونیت دیپلماتیک از یک دیپلمات ایرانی، گذشته از آنکه اتفاقی نادر و استثنایی در دنیای دیپلماسی به حساب می‌آید و برخلاف صریح حقوق دیپلماتیک نیز بود، چرا که طبق این حقوق، نمی‌توان یک دیپلمات را به هیچ عنوان توقیف یا بازداشت کرد. حتی بر اساس این حقوق، دیپلمات‌ها را نمی‌توان تحت تعقیب قانونی قرار داد. در پیمان وین یا کنوانسیون وین راجع به روابط دیپلماتیک به عنوان مهم‌ترین معاهده مربوط به حقوق دیپلماتیک آمده‌است: مصونیت دیپلماتیک اساساً قابل نقض نیست. در واکنش به این اقدام غیردیپلماتیک دولت‌های اروپایی در قبال یک اتهام ادعایی، وزارت امور خارجه صرفاً سفرای فرانسه، بلژیک و کاردار آلمان (در غیاب سفیر) را به وزارت امور خارجه فراخواند. در این دیدارها مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران نسبت به دستگیری دیپلمات ایرانی اعلام شد.

آخرین اخبار پیرامون اسدی

در تازه‌ترین خبر پیرامون اسدالله اسدی، دادستانی آلمان اعلام کرده یک دیپلمات ایرانی را که در این کشور تحت بازداشت قرار داشته به بلژیک تحویل داده‌است. پیش از این اعلام شده بود دادگاهی در آلمان با استرداد اسدی به بلژیک موافقت کرده‌است. مخالفت چند کشور اروپایی با تقاضای ایران جهت آزادی اسدی در شرایطی انجام شده که یک منبع آگاه به وطن‌امروز اطلاع داده، این دیپلمات ایرانی از حق بدیهی ملاقات با دیگران در مدت بازداشت نیز محروم بوده‌است!

همچنین وزارت امور خارجه کشورمان در اعتراض به اقدام دادگاه آلمان در استرداد یکی از دیپلمات‌های ایرانی به بلژیک روز چهارشنبه سفیر این کشور در تهران را احضار کرد. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با اعلام خبر احضار سفیر آلمان به وزارت امور خارجه اظهار داشت: سفیر آلمان در تهران روز چهارشنبه در اعتراض به اقدام دادگاه آن کشور در استرداد یکی از دیپلمات‌های کشورمان به بلژیک به وزارت امور خارجه فراخوانده شد. قاسمی افزود: دستیار وزیر و مدیرکل اروپای وزارت امور خارجه در دیدار با سفیر آلمان بشدت نسبت به دستگیری، زندانی کردن و استرداد دیپلمات ایرانی اعتراض کرده و آن را ناشی از یک توطئه ساختگی توسط دشمنان روابط ایران و اروپا دانست که بدون تردید توسط خود گروهک تروریستی مقیم فرانسه برنامه‌ریزی شده بود.

در این دیدار تأکید شد این توطئه در راستای تخریب مناسبات ایران و اروپا و نیز یک حرکت نمایشی برای جبران شکست‌های گروهک تروریستی نفاق و رژیم صهیونیستی بوده و ما بر این باوریم که رفتار خارج از عرف در قبال دیپلمات کشورمان بر خلاف قواعد پذیرفته شده حقوق دیپلماتیک است و جمهوری اسلامی ایران خواستار بازگشت سریع دیپلمات کشورمان به ایران است. بدون تردید این توطئه نیازمند بررسی مفصل و دقیق است. مدیر کل اروپای وزارت امور خارجه خطاب به سفیر آلمان تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران با هدف صیانت از مبانی حقوق بین‌الملل و در راستای مقابله با اشکال مختلف تروریسم، حق خود را برای پیگیری‌های حقوقی و سیاسی محفوظ دانسته و در این باره تصمیم متناسب خود را در زمان مقتضی به اجرا خواهد گذاشت.

برخی نمایندگان مجلس: بی‌اطلاعیم!

اقدامات متعدد و پی در پی کشورهای اروپایی در نقض حقوق اسدالله اسدی در شرایطی انجام می‌شود که وزارت امور خارجه در ۳ ماه گذشته فرصت‌های بسیاری را در دفاع از حقوق این دیپلمات ایرانی از دست داده و اینگونه به نظر می‌رسد که اساساً این دیپلمات فراموش شده‌است. از سوی دیگر، مجلس شورای اسلامی و بویژه اعضای کمیسیون امنیت ملی که قاعدتاً باید محرک وزارت امور خارجه در پیگیری این موضوع باشند، غیرفعال بوده و چنان‌که در جریان تماس خبرنگار «وطن امروز» با برخی اعضای این کمیسیون روشن شد برخی از این اعضا اساساً از بازداشت یک دیپلمات ایرانی بی‌اطلاع بودند، چه رسد به اینکه بخواهند وزارت امور خارجه را در این باره مؤاخذه کنند!

خمودگی و انفعال عجیب وزارت امور خارجه در پیگیری حقوق دیپلمات ایرانی مستقر در وین زمانی بیشتر به چشم می‌آید که اقدامات گسترده، فزاینده و همه‌جانبه مقامات بریتانیایی در دفاع از یک دوتابعیتی که در دادگاه محکوم شده را در همین مدت مشابه در نظر بگیریم. به یک معنا، انگلیس در چند ماه اخیر برای آزادی نازنین زاغری که به عناوین متعددی محکوم شده و برخی اتهامات او هم که هنوز مورد رسیدگی قرار نگرفته بسیار سنگین است، یک کارزار سیاسی، رسانه‌ای و تبلیغاتی گسترده علیه ایران تشکیل داده‌است. در این مدت کمتر دیداری میان مقامات ایرانی و انگلیسی برگزار شده که انگلیسی‌ها در جریان آن خواهان آزادی زاغری نشده باشند.

الگوی انگلیس برای آزادی یک محکوم امنیتی

طبق این گزارش، با وجود پرونده سنگین زاغری، تلاش گسترده دولت انگلیس برای آزادی او از زمان دیوید کامرون و بوریس جانسون، نخست‌وزیر و وزیر خارجه سابق این کشور شروع شده و در دوران ترزا می و جرمی هانت نیز کماکان با قوت ادامه دارد. در جریان ملاقات نخست‌وزیر بریتانیا و حسن روحانی که ۲ هفته پیش و در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک انجام شد به‌رغم اینکه هدف از این دیدار، گفت‌وگو پیرامون آینده توافق هسته‌ای و روابط ۲ کشور اعلام شده بود، ترزا می تأکید کرد که بریتانیا نسبت به زندانی کردن نازنین زاغری «نگرانی جدی» دارد و خواستار آن است که او از زندان آزاد شود!

همچنین، جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا در ملاقات با محمدجواد ظریف در نیویورک که در همان برهه انجام شد، خواستار اقدام جمهوری اسلامی برای آزادی نازنین زاغری شد. وی گفت که لازم است زاغری «سریعاً» به خانواده خود در بریتانیا ملحق شود.

به گزارش سایت وزارت خارجه بریتانیا، هانت در پی این دیدار گفت: «من امروز در دیدار با همتای ایرانی خود تصریح کردم مطلقاً ضرورت دارد که دولت ایران در ارتباط با پرونده‌های چندین دوتابعیتی از جمله نازنین زاغری سریعاً اقدام کند». وی افزوده‌است: «من مجدد بر آزادی سریع زاغری تأکید کردم، زیرا او حق دارد به خانه و نزد خانواده‌اش بازگردد».

این مواضع صریح انگلیسی‌ها در حمایت از زاغری که در دیدار با مقامات ایرانی در نیویورک اتخاذ شده و در رسانه‌های غربی بازتاب یافته‌است، در حالی است که طبق اخبار و روایت‌های رسمی، نه روحانی و نه ظریف در ملاقات‌های خود با همتایان اروپایی‌شان در نیویورک نامی از دیپلمات ایرانی بازداشت شده در آلمان نیاورده‌اند. طبق این گزارش، ۶ مهر و در جریان دیدار وزیران خارجه ایران و آلمان در نیویورک، آخرین تحولات روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای، برجام و مسائل انسان‌دوستانه مورد بررسی و گفت‌وگوی طرفین قرار گرفت. ۷ مهر نیز در دیدار وزرای خارجه ایران و اتریش در نیویورک دربارهٔ ابعاد مختلف روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و آخرین تحولات مربوط به برجام و اقدامات اروپا برای تأمین منافع ایران گفت‌وگو شد.

علاوه بر ترزا می و جرمی هانت، مقامات پیشین انگلیس نیز تمام تلاش خود را برای آزادی زاغری به کار بستند. دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا در این باره به مقامات ایرانی نامه نوشت و جانسون، وزیر سابق خارجه این کشور نیز آبان‌ماه سال گذشته در گفت‌وگویی رسماً حکم حبس برای نازنین زاغری در ایران را محکوم و برای دیدار از او در زندان ابراز تمایل کرد! جانسون یک ماه بعد از این به تهران آمد و به گفته خود «گفت‌وگوی صریحی» دربارهٔ نازنین زاغری با محمدجواد ظریف انجام داد. وزیر وقت خارجه بریتانیا یک بار دیگر نیز آزادی زاغری را در گفت‌وگوی تلفنی با ظریف پیگیری کرده بود. علاوه بر اینها در آخرین سفر هیئت انگلیسی به ایران در شهریورماه گذشته، آلیستر برت، معاون خاورمیانه‌ای وزیر خارجه انگلیس در کنار پرونده‌های برجام، یمن و سوریه، دربارهٔ آزادی زاغری نیز مذاکره کرد.

همه این تلاش‌ها در حالی است که اقدامات مسئولان بریتانیا برای آزادی یک دوتابعیتی محکوم در ایران، صرفاً به تقاضا برای آزادی او در جریان دیدار با مقامات ایرانی محدود نشده و دولت انگلیس از چندی پیش اعطای مصونیت دیپلماتیک به این جاسوس را در دستورکار قرار داده‌است. در صورت تحقق این تصمیم، ادامه محکومیت زاغری در واقع، در زندان نگه داشتن یک نماینده سیاسی انگلیس محسوب شده و فشارهای سیاسی بر ایران جهت آزادی او افزایش خواهد یافت.

نکته جالب توجه در این باره اثبات اقدامات غیرقانونی و نامتعارف نازنین زاغری حتی برای خود انگلیسی‌هاست و اینکه دولت انگلیس با علم به این قضیه، به دفاع تمام‌قد از زاغری می‌پردازد! آبان‌ماه سال گذشته، جانسون، وزیر سابق خارجه بریتانیا طی یک گاف عجیب، بخشی از مأموریت زاغری در ایران را افشا کرد. از زمان دستگیری زاغری، خانواده او، رسانه‌های غربی و همچنین مقامات انگلیس همواره تأکید داشتند که او صرفاً برای دیدار با خانواده خود به ایران آمده و سپس دستگیرشده است اما جانسون در این تاریخ اعتراف کرد که زاغری برای یک مأموریت عملیات روانی به ایران آمده و همین موضوع سبب شد تا بسیاری از مقامات و سیاسیون انگلیسی خواستار استعفا یا برکناری او به دلیل آنچه آنها «خرابکاری جانسون در پرونده زاغری» می‌خواندند، شوند. به نظر می‌رسد همین میزان از مقایسه رفتار دولت ایران در پیگیری حقوق یک دیپلمات دارای مصونیت دیپلماتیک که به خاطر یک اتهام واهی بازداشت شده با تلاش‌های دولت انگلیس برای آزادی یک محکوم امنیتی که در دادگاه محکوم شده و به گفته مقامات قضایی ایران یک پرونده مفتوح دیگر هم دارد، اثبات می‌کند که عملکرد دستگاه محمدجواد ظریف در این باره نه‌تنها قابل دفاع نیست که حتی قابل مؤاخذه و پاسخگویی است.

اسدی فقط در وین مصونیت دیپلماتیک دارد!

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با «وطن امروز» در پاسخ به سؤالی دربارهٔ بازداشت آقای اسدالله اسدی دیپلمات سفارت ایران در وین که توسط پلیس آلمان در جریان حضورش در این کشور انجام شد با توجه به مصونیت دیپلمات‌ها، گفت: ببینید! ایشان مصونیت دیپلماتیک در آلمان ندارد؛ آقای اسدی عضو سفارت ما در وین است و بر اساس قوانین و کنوانسیون‌ها او دارای مصونیت در وین است و در طول مأموریت و رفت و آمد به وین نیز از این مصونیت برخوردار است. وی افزود: تصور من این است فردی که در یک کشوری دارای مصونیت و به انجام وظیفه مشغول است، اگر برای انجام مرخصی به همراه خانواده‌اش به کشور دیگری مراجعه کند استثنائات دیگری بر این روابط حاکم می‌شود. سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا بر اساس قوانین موجود در اتحادیه اروپا اگر دیپلمات‌ها بین کشورهای اروپایی سفر کنند مصونیت دیپلماتیک برای آنها لحاظ می‌شود، گفت: اینطور نیست و مصونیت برای کشور پذیرنده است. قاسمی در پاسخ به این سؤال که آیا بازداشت آقای اسدی از سوی پلیس آلمان قانونی بوده‌است نیز گفت: من با توجه به حساسیت موضوع وارد بحث حقوقی نمی‌شوم و الان زمان مناسبی برای این صحبت نیست. سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین دربارهٔ پیگیری‌های مکرر و ویژه مقامات انگلیسی برای آزادی نازنین زاغری محکوم امنیتی و دوتابعیتی و برنامه‌ریزی برای اعطای مصونیت دیپلماتیک به وی بیان کرد: من خبری دربارهٔ اینکه مصونیت دیپلماتیک به او بدهند ندارم. خانم زاغری شهروند ایرانی است و در محاکم ایران محاکمه و جرمش ثابت شده‌است و هم‌اکنون نیز دوران محکومیت خود را طی می‌کند. قاسمی ادامه داد: تصمیم نهایی دربارهٔ او نیز طبق مقررات قضایی جمهوری اسلامی توسط قوه قضائیه اتخاذ می‌شود و دولت جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان قوه مجریه امکان دخالت در این پرونده و سرنوشت خانم زاغری را ندارد. سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: از نگاه بشردوستانه در تماس‌هایی که مقامات سیاسی دولت انگلیس با مقامات ایرانی دارند ممکن است این موضوع مطرح شود و آنها به عنوان ناقلین پیام، موضوعات مد نظرشان را به سیستم قضایی ما منتقل کنند اما در نهایت این سیستم قضایی ما هست که تصمیم‌گیر است و خانم زاغری هم با توجه به اینکه شهروند ایرانی است طبق این مقررات با او رفتار خواهد شد. سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا دولت انگلیس به لحاظ ساختار حقوقی و دیپلماتیک امکان اعطای مصونیت دیپلماتیک به نازنین زاغری را دارد یا خیر؟ گفت: این داستان دیگری است و از نگاه وزارت امور خارجه قابل قبول نیست و اگر بخواهند چنین اقدامی کنند ما برخورد می‌کنیم.

اروپا رفیق برجام، شریک منافقین

تداوم بازداشت چندین‌ماهه اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی مستقر در وین که به اتهام واهی تلاش برای بمب‌گذاری در همایش منافقین در فرانسه دستگیر شد در کنار حملات سریالی چند ماه اخیر به سفارتخانه‌های ایران در فنلاند، انگلیس، هلند، دانمارک و… که با آزادی کامل و در سایه سکوت و بی‌عملی پلیس این کشورها انجام شد، حاوی پیامی روشن و صریح به ایران بود. به اعتقاد کارشناسان، این نوع اقدامات اروپایی‌ها علیه ایران علاوه بر آنکه خلاف اصول و مقررات بین‌المللی است، خلاف حسن نیت اروپایی‌ها هم هست و این رویکرد با توجه به نزدیکی موعد ارائه بسته اقتصادی اروپا به ایران که قرار است جبران‌کننده تحریم‌های جدید آمریکا باشد، باید مورد توجه دستگاه سیاست خارجی کشور قرار گیرد. از سوی دیگر بر خلاف آنچه دربارهٔ اختلاف نظر آمریکا و اروپا در مسئله ایران تبلیغ می‌شود، اروپا جدا از مسائل سطحی و دسته‌چندم، در لایه‌های امنیتی ضدایرانی کاملاً در راستای سیاست‌های آمریکا عمل کرده‌است. موید این گزاره، آزادی عمل تامل‌برانگیز منافقین و تروریست‌ها در کشورهای اروپایی است. در شرایطی که رئیس‌جمهور آمریکا عملاً پروژه ناامن‌سازی ایران را در دستورکار قرار داده و در این میان روی گروهک منافقین نیز حساب جدایی باز کرده، اروپا هم‌راستا با این سناریو، به منافقین اجازه برگزاری همایش و فعالیت‌های مختلف را داده و با چنین اقداماتی عملاً مشارکت خود در پروژه ضدایرانی ترامپ را اعلام می‌کند. چنان‌که در جریان همایش تیرماه منافقین در پاریس، چند تن از شهرداران این شهر، وزیر پیشین خارجه فرانسه و همچنین چند نماینده مجلس هم‌حزبی مکرون، رئیس‌جمهور این کشور نیز حضور داشتند و علیه جمهوری اسلامی سخنرانی کردند.

بی‌گناهی اسدی برای اروپایی‌ها محرز شده‌است

ابوالفضل حسن‌بیگی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی دربارهٔ پیگیری‌های این کمیسیون در موضوع دیپلمات بازداشت شده ایران در آلمان و تلاش کم‌سابقه دولت اتریش برای سلب مصونیت دیپلماتیک از او گفت: اقدامی که این ۲ کشور اروپایی انجام دادند برخلاف قوانین بین‌المللی بوده‌است. همان‌طور که می‌دانید عناصر سیاسی و دیپلمات‌ها طی سلسله‌مراتبی مخصوصاً در محل کشور هدف مصونیت دیپلماتیک داشته و تحت هیچ شرایطی و تحت عنوان هیچ جرمی، هیچ کشوری مجاز نیست یک دیپلمات را بازداشت کند. اگر دیپلماتی خطایی کرده باشد یا مرتکب جرم بارز و فاحشی شود که باید در محاکم قضایی مورد رسیدگی قرار گیرد، کشور میزبان حداکثر می‌تواند آن دیپلمات متخلف را اخراج کند اما این ۲ کشور به بهانه‌های واهی و با کمال تاسف دیپلمات ما را بازداشت کرده و تهمت‌هایی به او زدند که به هیچ وجه قابل اثبات نیست. به گفته این نماینده مجلس، بی‌گناهی دیپلمات ما برای دادگاه‌ها و نیروهای امنیتی این ۲ کشور نیز محرز شده اما با فشار آمریکایی و لابی صهیونیستی، این دیپلمات همچنان در بازداشت است و خود این کشورها هم مانده‌اند که با این فضاحت چه کار کنند.

این ۲ کشور به لحاظ پرستیژ و اعتبار بین‌المللی دچار سردرگمی شدند و در حال حاضر حتی نمی‌توانند در این موضوع افکار عمومی خود را اقناع کنند، بنابراین به بهانه‌های گوناگون تلاش دارند از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به خانواده این دیپلمات فشار آورده و آنها را وادار به موضع‌گیری برابر جمهوری اسلامی کنند.

خواسته دیگر این کشورها این است که جمهوری اسلامی از برخی خواسته‌های خود عدول کرده و شکایتی در این موضوع به دادگاه‌های بین‌المللی ارائه ندهد.

حسن‌بیگی در ادامه افزود: اگر قرار باشد ما نسبت به این برخورد غیرقانونی و خارج از عرف بین‌الملل کوتاه بیاییم در مقاطع بعدی دست موساد و سیا برای توطئه علیه دیپلمات‌های ما باز خواهد بود؛ به این صورت که به کشور ما فشار می‌آورند تا بتوانند از قبل این فشارها از ما امتیاز بگیرند. عضو کمیسیون امنیت ملی دربارهٔ اینکه برخورد بی‌سابقه و خارج از عرف اتریش و آلمان با دیپلمات ایرانی، کشور ما را به یک کشور ویژه در مناسبات بین‌المللی تبدیل کرده و همچنین تأثیر این برخورد بر عزت و حیثیت ملی خاطرنشان کرد: برخورد این ۲ کشور با دیپلمات ما خارج از عرف بین‌المللی و غیرفانونی بود. این ۲ کشور اروپایی خلاف بزرگی را انجام دادند. البته برخورد ایران هم متناسب و هوشمندانه بود و اجازه نداد صهیونیست‌ها از این موضوع برای فشار بیشتر بر ایران سوءاستفاده کنند. جمهوری اسلامی در مجموعه رفتارهای بین‌المللی خود به گونه‌ای عمل کند که حقانیت خود در جهان را به همه کشورها به اثبات رسانده و در سیاست‌های منطقه‌ای هم بسیار با درایت عمل کرده‌است، به‌خاطر همین رویکرد جمهوری اسلامی هم محکومیت‌های جهانی علیه این اقدام خصمانه روزبه‌روز بیشتر می‌شود.»

* مهر