به گزارش شهدای ایران، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران به بررسی سندسازی اخیر بی بی سی علیه آیت‌الله کاشانی پرداخت.
 
"من از ۲۴ سالگی تا به حال همیشه در مقابل انگلیسی‌ها چه در بین النهرین و چه در ایران فداکاری کرده‌ام... " این بخشی از گفتگوی آیت‌الله کاشانی با یک خبرنگار در روز‌های بعد از ۲۸ مرداد سال ۳۲ است.

روز‌هایی که کودتای آمریکایی- انگلیسی ۲۸ مرداد منجر به سقوط دولت مصدق شد و دولت فضل‌الله زاهدی درنظرداشت روابط قطع‌شده با دولت انگلستان را آغاز کند. اقدامی که آیت‌الله کاشانی آن را «عزای ملی» می‌دانست.

شاید همین سرسختی وی در برابر انگلیسی‌ها بود که شبکه سلطنتی BBC هرساله سندی جعلی علیه آیت‌الله کاشانی منتشر می‌کند. یک روز فیلمی از افتتاح مجلس هفدهم را نشان می‌دهد و می‌گوید مربوط به دیدار کاشانی از خانه محمد مصدق فردای کودتا است! و روز دیگر اسناد جعلی از دخالت وی در کودتا منتشر می‌کند.

 

امسال نیز به بهانه سالگرد ۲۸ مرداد، این شبکه دست‌نوشته‌ای بدون نام و نشان و با ادبیات امروزی! را نشان داده که در آن رقم دریافت پول توسط آیت‌الله کاشانی و آیت‌الله بهبهانی برای حمایت از کودتا را نوشته است.

برای بررسی این سند جعلی و همچنین شایعه دست‌داشتن آیت‌الله کاشانی در کودتای ۲۸ مرداد به سراغ یعقوب توکلی مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران رفتیم.

توکلی در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه ما در جغرافیایی زندگی می‌کردیم که یک سمت آن روسیه بود که بخش‌های وسیعی از سرزمین ما را گرفته بود و همیشه مورخان ما بخصوص آن‌ها که با جریان تاریخ‌نگاری انگلیسی پیوند دارند خطر روسیه را گوشزد می‌کردند، گفت: در چند جنگ ما از روس‌ها شکست‌خورده بودیم. همچنان که از انگلیس و عثمانی شکست پذیرفته بودیم.

** مدرس، کاشانی و میرزای شیرازی نگران سلطه انگلستان بودند

وی افزود: بطور دائم ترس از روسیه و کمونیسم را در ایران مطرح می‌کردند و در این میان، طیفی از روحانیت نگران سلطه روسیه و کمونیسم بود. همچنانکه طیفی در آن طرف، نگران سلطه انگلستان بودند. مرحوم مدرس از مخالفان سلطه انگلیس بود یا مرحوم کاشانی و پدرش و قبل از این‌ها میرزای شیرازی نگران سلطه انگلیس هستند و خطر را در آن طرف تشخیص می‌دهند لذا آن‌هایی که نگران تمامیت ارضی ایران بودند ترجیح می‌دادند نظام سلطنت در ایران باقی بماند، ولی تمامیت ارضی کشور از بین نرود.

توکلی با بیان اینکه طیفی از روحانیت بخاطر نگرانی از خطر انهدام کشور، مدافع حفظ وضع موجود بودند و می‌خواستند همان‌چیزی که موجود است از بین نرود، اظهار داشت: حفط وضع موجود بخشی از آن در حفظ سلطنت بود. حال اینکه پادشاه چه کسی باشد فرقی نمی‌کرد. مسئله این بود که کشور کسی را داشته باشد که حافظ امنیت کشور باشد.

همیشه مورخان ما بخصوص آن‌ها که با جریان تاریخ‌نگاری انگلیسی پیوند دارند خطر روسیه را گوشزد می‌کردند، گفت: در چند جنگ ما از روس‌ها شکست‌خورده بودیم. همچنان که از انگلیس و عثمانی شکست پذیرفته بودیم.

این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در پاسخ به پرسشی درباره اتهام نقش مرحوم کاشانی در کودتای ۲۸ مرداد، گفت: مرحوم کاشانی از رهبران نهضت ملی شدن نفت است و زودتر از مصدق هم مخالفت با انگلستان و سلطه بر نفت را شروع کرد و پیگیر بود. رئیس مجلس شورا بود، اما در آن طرف هم مثل دکتر مصدق موافق تغییر رژیم پهلوی نبود. کاشانی و مصدق دنبال تغییر رژیم نبودند.

** جبهه ملی جواب بدهد برای سقوط نکردن مصدق چکار کرد؟

وی افزود: رفاقت کاشانی و مصدق بعد از ۳۰ تیر تبدیل به رقابت شد. چه توقعی داریم کسی که رقیب ماست بخواهد برای ما فداکاری بکند؟ سوال اینجاست مصدق و جبهه ملی برای حفظ دولت مصدق چه کردند؟ خود این‌ها کاری نکردند. این رِندی و حقه بازی ملی‌گراهاست که توانستند مشق نانوشته و نمره صفر خود را در حفظ نهضت ملی مخفی بکنند و نمره یازده و دوازده دیگران را به رخ بکشند.
 

"مصدق و جبهه ملی برای حفظ دولت مصدق چه کردند؟ خود این‌ها کاری نکردند. این رِندی و حقه بازی ملی‌گراهاست که توانستند مشق نانوشته خود را و نمره صفر خود را در حفظ نهضت ملی مخفی بکنند"

** آیت‌الله کاشانی بدهی به جریان ملی‌گرا ندارد

توکلی با بیان اینکه متاسفانه در این سمت خانواده مرحوم کاشانی و دوستانش آثار زیادی در این فضا ننوشتند، گفت: جریان ملی‌گرا و همچنین جریان چپ‌گرا در مراکز آکادمیک و مسئولیت اجرایی توانستند ادبیات تولید کنند. نتیجه این شد که توانستند نمره صفر دولت مصدق را در حفظ نهضت ملی و دولت خودش پنهان کنند و نمره ۱۰ و ۱۲ دیگران را به رخ بکشند. مگر آیت‌الله کاشانی رقیب جبهه ملی نبود؟ مگر ادبیات دشمنی با کاشانی را ترویج نمی‌کنند؟ پس چه توقعی است که کاشانی بخواهد به نفع آن‌ها کار کند؟ جریان کاشانی بدهی به جریان ملی‌گرا ندارد و مهم‌تر اینکه دولت آقای مصدق یک دولت بود. دولتی در کنار دولت‌های چندماهه آن ۱۲ سال (۱۳۲۰ الی ۱۳۳۲) بود. دولت مصدق قریب سه سال دوام آورد. دولت بود نه نظام سیاسی که به تنهایی بخواهد استقرار پیدا کند و هرآن ممکن بود تغییر پیدا کند.

** مصدق هم در شکل‌گیری کودتا مقصر بود

این پژوهشگر تاریخ معاصر تصریح کرد: قبول داریم آمریکایی‌ها جنایت و کودتا کردند، اما مسئله این است که مصدق هم مقصر در وقوع کودتا است و مردمی را که می‌خواستند وسط میدان بیایند مانع شد و در حفظ دولت خودش ناتوان بود و در این شکست مصدق هم مقصر است.

 

توکلی در پاسخ به پرسشی درباره نقش مرحوم بهبهانی در تاریخ معاصر، اظهار داشت: بهبهانی مانند آیت‌الله کاشانی از علمای درجه یک تهران بود و معمولا واسطه علما و دربار بود، اما "درباری" به معنای مصطلح آن نبود. واقعیت است که بهبهانی آنچنان مدافع دربار نبود، ولی مدافع دولت مصدق هم نبود، ولی نسبت وی با کاشانی دوتا نسبت ناهمگون است و همگنی باهم ندارند.

** سند bbc برای تخریب شخصیت مرحوم کاشانی است

وی در پایان درباره سند منتشر شده در bbc اظهار داشت: آنچه اخیراً از آرشیو اردشیر زاهدی (وزیر خارجه پهلوی و پسر فضل‌الله زاهدی عامل کودتای ۲۸ مرداد) درآمده جعلی است. جالب است آن‌ها که پول گرفتند مانند شعبان جعفری، منکر پول گرفتن می‌شوند، اما آن‌هایی که پولی نگرفتند برایشان سند تنظیم می‌شود. اصل سند هم ببینید یک کاغذی است که بدون سربرگ نوشته شده و کاملا قلم و ادبیاتش متعلق به امروز است و سند تاریخی نیست و دست‌نوشته امروزی با هدف تخریب شخصیت مرحوم کاشانی است.