احمد توکلی گفت: آقای روحانی یک توجهاتی به این مسئله پیدا کرده است که نمیتوان امور را به بازار آزاد واگذار کرد.
به گزارش شهدای ایران ، احمد توکلی اقتصاددان در گفتگو با روزنامه خراسان گفت: در خصوص وضعیت متلاطم بازار ارز، آبان ماه سال گذشته، آقای جهانگیری جلسهای تشکیل داد و از من هم دعوت کرده بود. افراد مختلفی نشسته بودند که همگی الگوی رایج ۲۵ سال اخیر را حمایت میکردند. اطلاعات نشان میداد که از مرداد ماه، شیب افزایشی نرخ ارز دارد مداوم میشود. اصلاً جلسه هم برای همین بود که اوضاع دارد خراب میشود.
توکلی تصریح کرد: من گفتم که اوضاع خراب شده است و شما چارهای ندارید جز این که در بازار مداخله کنید و کنترل تقاضا انجام دهید. آخر آن جلسه به آقای جهانگیری گفتم این کار دو وجه دارد. یک وجهش تخصیص ارز است. باید تخصیص ارز اداری بدهید و، چون رانت زا هست، برخوردتان باید با تخلفات خیلی شدید باشد. هزینه تخلفات را بالا ببرید. از طرف دیگر، چون این پدیده رکود تورمی ایجاد میکند، باید به فکر فقرا باشید. بعد نمونههای تاریخی را هم نشان دادم وگفتم اگر این کار را نمیکنید، منتظر شورش تهیدستان باشید. این جلسه دقیقاً دو ماه قبل از اغتشاشات ۹۶ بود.
وی در بخش دیگری از این مصاحبه، افزود: در زمان احمدی نژاد (من نمیخواهم آن دوره را با این دوره مقایسه کنم) ضمن عیب هایش محاسنی هم داشت. حداقل قاطع برخورد میکرد. شاید زیاد عمل نمیکرد، اما ژست و تیپ رفتاری اش یک تیپ رفتاری کوبنده بود و این تاثیر میگذاشت. «ما میتوانیم» در یک حدی که مردم حس کنند خبرهایی هست، تاثیر داشت. از سوی دیگر فرقی که دوره کنونی با دوره قبلی دارد این است که رکود فعلی در پی یک رکود قبلی مشابه اتفاق افتاده است. یعنی مسبوق به رونق نیست. رکود از سال ۹۰ و ۹۱ ادامه دارد. حالا یک سالی یا فصلی ما ۱۲ درصد رشد داشته ایم، اینها پایدار نبود. پس یک شرایط رکود تورمی داریم. در این شرایط فقرا آسیب زیادی میبینند. به خصوص وقتی رکود مداوم بوده باشد.
توکلی ادامه داد: ممکن است بگویید که هم اکنون، تورم ما که زیاد نیست و در حد ۹.۸ درصد است. بنده عرض میکنم که معنای این ۱۰ درصد امروز با ۱۰ درصد سه چهارسال پیش فرق میکند از نظر ایجاد دردسر و ناراحتی؛ مثالی میزنم از هارتلیستی که میخواهد رکورد گیری کند. اول به او میگویند که چقدر میخواهی به وزنه اضافه کنیم؟ میگوید ۴ کیلو. بعد همین طور این روند را ادامه میدهیم تا این که آخر سر میگوید ۲۰۰ گرم وزن هارتل را بیشتر کنید. بعد دیگر نمیتواند و وزنه را پایین میاندازد. این بدان معناست که یک کیلوی آخر مثل یک کیلوی اول نیست و احساس سنگینی بیشتر است و تحمل کمتر است. مسئولان کشور از این موضوع غافل اند.
این اقتصاددان تصریح کرد: میگویند ما که میبینیم ۱۰ درصد است، پس چرا مردم این قدر آه و ناله میکنند؟ باید توجه داشت که مردمی که قبلاً ۳۰ و ۲۵ و ۱۵ درصد را تحمل کرده اند، الان تحملشان کمتر از آن زمان است. اثر احساسی و روانی و واقعی این کمتر شدن نرخ تورم، بیشتر از آن ۳۰ و چند درصد است
این نماینده سابق مجلس در بخش دیگری از این گفتگو گفت: دولت روحیه انقلابی ندارد و، چون مرشدشان کسی است که شیفته اقتصاد بازار آزاد است، بحث شان روی همین یکی پیش میرود. البته من خبر دارم که آقای روحانی مقداری در این مورد تکان خورده (نظراتش دستخوش تغییر شده است)؛ آقای روحانی یک توجهاتی به این مسئله پیدا کرده است که نمیتوان امور را به بازار آزاد واگذار کرد. ولی برای تعقیب این نظر مجهز نیست. باید خودش را مجهز کند و کسانی را در مصادر اقتصادی اصلی بگذارد که این طور شیفته بازار آزاد نباشند. چون ما بازار آزاد نداریم و راست نیست و اگر در جایی بازار آزاد جواب دهد، این جا جواب نمیدهد. کما این که در کشورهای دیگر هم دخالتهای دولت وجود دارد.
توکلی تصریح کرد: من گفتم که اوضاع خراب شده است و شما چارهای ندارید جز این که در بازار مداخله کنید و کنترل تقاضا انجام دهید. آخر آن جلسه به آقای جهانگیری گفتم این کار دو وجه دارد. یک وجهش تخصیص ارز است. باید تخصیص ارز اداری بدهید و، چون رانت زا هست، برخوردتان باید با تخلفات خیلی شدید باشد. هزینه تخلفات را بالا ببرید. از طرف دیگر، چون این پدیده رکود تورمی ایجاد میکند، باید به فکر فقرا باشید. بعد نمونههای تاریخی را هم نشان دادم وگفتم اگر این کار را نمیکنید، منتظر شورش تهیدستان باشید. این جلسه دقیقاً دو ماه قبل از اغتشاشات ۹۶ بود.
وی در بخش دیگری از این مصاحبه، افزود: در زمان احمدی نژاد (من نمیخواهم آن دوره را با این دوره مقایسه کنم) ضمن عیب هایش محاسنی هم داشت. حداقل قاطع برخورد میکرد. شاید زیاد عمل نمیکرد، اما ژست و تیپ رفتاری اش یک تیپ رفتاری کوبنده بود و این تاثیر میگذاشت. «ما میتوانیم» در یک حدی که مردم حس کنند خبرهایی هست، تاثیر داشت. از سوی دیگر فرقی که دوره کنونی با دوره قبلی دارد این است که رکود فعلی در پی یک رکود قبلی مشابه اتفاق افتاده است. یعنی مسبوق به رونق نیست. رکود از سال ۹۰ و ۹۱ ادامه دارد. حالا یک سالی یا فصلی ما ۱۲ درصد رشد داشته ایم، اینها پایدار نبود. پس یک شرایط رکود تورمی داریم. در این شرایط فقرا آسیب زیادی میبینند. به خصوص وقتی رکود مداوم بوده باشد.
توکلی ادامه داد: ممکن است بگویید که هم اکنون، تورم ما که زیاد نیست و در حد ۹.۸ درصد است. بنده عرض میکنم که معنای این ۱۰ درصد امروز با ۱۰ درصد سه چهارسال پیش فرق میکند از نظر ایجاد دردسر و ناراحتی؛ مثالی میزنم از هارتلیستی که میخواهد رکورد گیری کند. اول به او میگویند که چقدر میخواهی به وزنه اضافه کنیم؟ میگوید ۴ کیلو. بعد همین طور این روند را ادامه میدهیم تا این که آخر سر میگوید ۲۰۰ گرم وزن هارتل را بیشتر کنید. بعد دیگر نمیتواند و وزنه را پایین میاندازد. این بدان معناست که یک کیلوی آخر مثل یک کیلوی اول نیست و احساس سنگینی بیشتر است و تحمل کمتر است. مسئولان کشور از این موضوع غافل اند.
این اقتصاددان تصریح کرد: میگویند ما که میبینیم ۱۰ درصد است، پس چرا مردم این قدر آه و ناله میکنند؟ باید توجه داشت که مردمی که قبلاً ۳۰ و ۲۵ و ۱۵ درصد را تحمل کرده اند، الان تحملشان کمتر از آن زمان است. اثر احساسی و روانی و واقعی این کمتر شدن نرخ تورم، بیشتر از آن ۳۰ و چند درصد است
این نماینده سابق مجلس در بخش دیگری از این گفتگو گفت: دولت روحیه انقلابی ندارد و، چون مرشدشان کسی است که شیفته اقتصاد بازار آزاد است، بحث شان روی همین یکی پیش میرود. البته من خبر دارم که آقای روحانی مقداری در این مورد تکان خورده (نظراتش دستخوش تغییر شده است)؛ آقای روحانی یک توجهاتی به این مسئله پیدا کرده است که نمیتوان امور را به بازار آزاد واگذار کرد. ولی برای تعقیب این نظر مجهز نیست. باید خودش را مجهز کند و کسانی را در مصادر اقتصادی اصلی بگذارد که این طور شیفته بازار آزاد نباشند. چون ما بازار آزاد نداریم و راست نیست و اگر در جایی بازار آزاد جواب دهد، این جا جواب نمیدهد. کما این که در کشورهای دیگر هم دخالتهای دولت وجود دارد.