کمبود معلم به حدی جدی شده که به گفته وزیر آموزشوپرورش استمرار حیات بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی و نهاد تعلیم و تربیت کشور را مورد تهدید قرار داده است
به گزارش شهدای ایران، کمبود معلم به حدی جدی شده که به گفته وزیر آموزشوپرورش استمرار حیات بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی و نهاد تعلیم و تربیت کشور را مورد تهدید قرار داده است
«وضعیت کمبود نیروی انسانی را در تهران نگران‌کننده می‌دانیم»، «برای استقرار پایه دوازدهم به هزار و ۵۰۰ دبیر نیاز داریم»، «سال تحصیلی ۹۸- ۹۷ با کمبود ۵۴ هزار و ۱۷۸ معلم مواجه خواهیم بود»؛ این‌ها جملات برخی از مسئولان بلندپایه آموزشوپرورش است و در نهایت سید‌محمد بطحایی، وزیر آموزشوپرورش در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور زنگ خطر بازنشستگی نیرو‌ها و کمبود معلم در آموزشوپرورش را نواخت. این فریاد یکپارچه آموزش‌و‌پرورشی‌هاست که از کمبود معلم سر داده می‌شود، اما مشخص نیست این آمار‌ها جهت اطلاع مردم بوده یا اینکه توقع مسئولان این است که مردم مسئولیت شرایط نامطلوب وزارتخانه را به عهده بگیرند و سونامی کمبود معلم را جبران کنند؟! نکته مهم اینجاست نگرانی که در راستای پررنگ شدن مشکلات کمبود نیروی انسانی وجود داشت، کم‌کم رنگ واقعیت به خود گرفته است، چنانچه خود آموزش‌و‌پرورشی‌ها معتقد هستند بخشی از دلایل ترک تحصیل دانش‌آموزان به وضعیت کمبود معلم بر‌می‌گردد. تنها سه ماه تا شروع سال تحصیلی جدید باقی مانده، اما مشخص نیست که برنامه‌های آموزشوپرورش برای تأمین نیرو چیست؟!
چالش کمبود معلم در آموزشوپرورش از سال‌های قبل شروع شد. همواره بر این نکته گوشزد می‌شد که معضل بازنشستگی معلمان، آموزشوپرورش را با بحران کمبود نیروی انسانی مواجه می‌کند و این مهم هر‌چه به جلوتر برود، جدی‌تر و بحرانی‌تر هم خواهد شد.
برخی کارشناسان آموزشی معتقد هستند سیاست‌های نادرست موجب بحران کمبود معلم در آموزشوپرورش شده است؛ یعنی آموزشوپرورش نیاز‌های انبوه خود را به معلم با توجه به سونامی خروج نیرو از طریق روش‌های منطقی و مناسب پاسخ نداد. از سوی دیگر بی‌توجهی به وضعیت معیشتی باعث شد تا همان اندک معلمان هم از این چرخه فاصله بگیرند. راه حل‌هایی همچون به‌کارگیری معلمان حق التدریس، سرباز معلمان و آموزگاران بازنشسته هم تاکنون کمک شایانی به حل این مسئله نکرده است. همین مسئله باعث شده که از وزیر آموزشوپرورش تا معاونان مقاطع مختلف تحصیلی از تریبون‌های متفاوت به کمبود معلم اشاره کنند. چالشی که شاید خود مدیران آموزشی کشور هم ندانند چگونه باید از آن عبور کرد!
هشدار‌های بدون برنامه وزیر!
ابتدای امسال بود که وزیر آموزشوپرورش در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور زنگ خطر کمبود قطعی ۸۴هزار معلم برای مهر ۹۷ را به صدا درآورد و اعلام کرد: پدیده بازنشستگی بیش از ۳۷۰ هزار نفر از کارکنان آموزشی طی پنج سال پیش رو (۱۳۶۷ الی ۱۴۰۰) ادامه فعالیت بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی کشور را به طور جدی مورد تهدید قرار می‌دهد. براساس منابع آماری موثق در حالی که تعداد دانش‌آموزان کشور از ۱۴ میلیون نفر در سال ۱۳۹۷ به ۵/۱۵ میلیون نفر در سال ۱۴۰۱ افزایش می‌یابد، تعداد کارکنان آموزشی وزارت آموزشوپرورش با خروج بازنشستگان از ۷۵۸ هزار نفر در سال ۱۳۹۷ به ۴۲۸ هزار نفر در سال ۱۴۰۱ کاهش خواهد یافت که این تعداد فقط ۵۵ درصد نیاز این وزارتخانه را تأمین خواهد کرد.
علاوه بر وزیر معاونان این وزارتخانه هم بر طبل کمبود نیرو می‌کوبند، اما مشخص نیست این دعوای دولت و وزارتخانه چه معنی می‌دهد و راهکار آن‌ها برای تأمین کمبود نیرو در فرصت سه ماهه تا شروع سال تحصیلی جدید چیست؟! طی همین چند روز گذشته افراد مختلف باز هم بر این نکته تأکید کردند که وضعیت کمبود نیرو نگران‌کننده است.
تناقض‌گویی‌ها در آموزشوپرورش
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش گفت: تعداد معلمان دوره ابتدایی ۲۲۳ هزار و ۴۵۴ نفر است و براساس برآورد‌ها سال تحصیلی ۹۸- ۹۷ با کمبود ۵۴ هزار و ۱۷۸ معلم مواجه خواهیم بود.
همچنین عباسعلی باقری، مدیرکل آموزشوپرورش شهر تهران با اشاره به بازنشستگی حدود ۵ هزار معلم و کمبود معلم برای مهر ۹۷ تصریح کرد: وضعیت کمبود نیروی انسانی را در تهران نگران‌کننده می‌دانیم. برای استقرار پایه دوازدهم به هزار و ۵۰۰ دبیر نیاز داریم.
وی در ادامه به راهکار‌های پیش‌بینی شده برای این جبران اشاره کرده و جذب نیرو از طریق آزمون استخدامی، نقل و انتقالات به تهران، استفاده از حق‌التدریس معلمان و خرید خدمات را از جمله این موارد بر شمرده است.
اشاره وی به نقل و انتقالات در حالی است که طبق گفته عباس سلطانیان، معاون آموزش دوره متوسطه دوم وزارت آموزشوپرورش که جدیدترین آمار از ترک تحصیل ۱۵۱ هزار و ۴۶ دختر در سال جاری را ارائه کرده است، بخشی از دلایل این موضوع به وضعیت کمبود معلم در روستا‌ها بر‌می‌گردد. وی معتقد است: بعضاً ما در بعضی از مناطق کشور به ندرت مشکل کمبود معلم زن داریم. در این میان با تأیید حراست و تأیید صلاحیت می‌توانیم از معلمان مرد که شرایط خوب و سن بالایی هم دارند در مدارس دخترانه استفاده کنیم. همین مسئله در برخی از خانواده‌ها مانع از حضور دخترشان در مدرسه می‌شود.
افزون بر این تناقض‌گویی‌ها، ارائه راه‌حل‌هایی، چون به‌کارگیری معلمان حق التدریس، سرباز معلمان و آموزگاران بازنشسته در حالی است که نارضایتی‌ها از پاداش پایان خدمت معلمان و جبران کسری و پرداخت معوقات همچنان از این ماه به ماه آینده دست به دست می‌شود. طبق آخرین گفته‌های وزیر آموزشوپرورش در پایان خرداد‌ماه، ظرف همین چند روز اولین قسط از پرداخت سه مرحله‌ای پاداش‌ها باید واریز شود. باید منتظر ماند تا ببینیم آیا این راه‌حل‌ها کمکی به برنامه‌های این وزارتخانه برای جبران کمبود معلم در تهران و شهرستان‌ها خواهد داشت یا خیر!
برخی کارشناسان آموزشی معتقد هستند سیاست‌های نادرست موجب بحران کمبود معلم در آموزشوپرورش شده است؛ یعنی آموزشوپرورش نیاز‌های انبوه خود را به معلم با توجه به سونامی خروج نیرو از طریق روش‌های منطقی و مناسب پاسخ نداد. از سوی دیگر بی‌توجهی به وضعیت معیشتی باعث شد تا همان اندک معلمان هم از این چرخه فاصله بگیرند. راه حل‌هایی همچون به‌کارگیری معلمان حق التدریس، سرباز معلمان و آموزگاران بازنشسته هم تاکنون کمک شایانی به حل این مسئله نکرده است. همین مسئله باعث شده که از وزیر آموزشوپرورش تا معاونان مقاطع مختلف تحصیلی از تریبون‌های متفاوت به کمبود معلم اشاره کنند. چالشی که شاید خود مدیران آموزشی کشور هم ندانند چگونه باید از آن عبور کرد!
هشدار‌های بدون برنامه وزیر!
ابتدای امسال بود که وزیر آموزشوپرورش در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور زنگ خطر کمبود قطعی ۸۴هزار معلم برای مهر ۹۷ را به صدا درآورد و اعلام کرد: پدیده بازنشستگی بیش از ۳۷۰ هزار نفر از کارکنان آموزشی طی پنج سال پیش رو (۱۳۶۷ الی ۱۴۰۰) ادامه فعالیت بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی کشور را به طور جدی مورد تهدید قرار می‌دهد. براساس منابع آماری موثق در حالی که تعداد دانش‌آموزان کشور از ۱۴ میلیون نفر در سال ۱۳۹۷ به ۵/۱۵ میلیون نفر در سال ۱۴۰۱ افزایش می‌یابد، تعداد کارکنان آموزشی وزارت آموزشوپرورش با خروج بازنشستگان از ۷۵۸ هزار نفر در سال ۱۳۹۷ به ۴۲۸ هزار نفر در سال ۱۴۰۱ کاهش خواهد یافت که این تعداد فقط ۵۵ درصد نیاز این وزارتخانه را تأمین خواهد کرد.
علاوه بر وزیر معاونان این وزارتخانه هم بر طبل کمبود نیرو می‌کوبند، اما مشخص نیست این دعوای دولت و وزارتخانه چه معنی می‌دهد و راهکار آن‌ها برای تأمین کمبود نیرو در فرصت سه ماهه تا شروع سال تحصیلی جدید چیست؟! طی همین چند روز گذشته افراد مختلف باز هم بر این نکته تأکید کردند که وضعیت کمبود نیرو نگران‌کننده است.
تناقض‌گویی‌ها در آموزشوپرورش
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش گفت: تعداد معلمان دوره ابتدایی ۲۲۳ هزار و ۴۵۴ نفر است و براساس برآورد‌ها سال تحصیلی ۹۸- ۹۷ با کمبود ۵۴ هزار و ۱۷۸ معلم مواجه خواهیم بود.
همچنین عباسعلی باقری، مدیرکل آموزشوپرورش شهر تهران با اشاره به بازنشستگی حدود ۵ هزار معلم و کمبود معلم برای مهر ۹۷ تصریح کرد: وضعیت کمبود نیروی انسانی را در تهران نگران‌کننده می‌دانیم. برای استقرار پایه دوازدهم به هزار و ۵۰۰ دبیر نیاز داریم.
وی در ادامه به راهکار‌های پیش‌بینی شده برای این جبران اشاره کرده و جذب نیرو از طریق آزمون استخدامی، نقل و انتقالات به تهران، استفاده از حق‌التدریس معلمان و خرید خدمات را از جمله این موارد بر شمرده است.
اشاره وی به نقل و انتقالات در حالی است که طبق گفته عباس سلطانیان، معاون آموزش دوره متوسطه دوم وزارت آموزشوپرورش که جدیدترین آمار از ترک تحصیل ۱۵۱ هزار و ۴۶ دختر در سال جاری را ارائه کرده است، بخشی از دلایل این موضوع به وضعیت کمبود معلم در روستا‌ها بر‌می‌گردد. وی معتقد است: بعضاً ما در بعضی از مناطق کشور به ندرت مشکل کمبود معلم زن داریم. در این میان با تأیید حراست و تأیید صلاحیت می‌توانیم از معلمان مرد که شرایط خوب و سن بالایی هم دارند در مدارس دخترانه استفاده کنیم. همین مسئله در برخی از خانواده‌ها مانع از حضور دخترشان در مدرسه می‌شود.
افزون بر این تناقض‌گویی‌ها، ارائه راه‌حل‌هایی، چون به‌کارگیری معلمان حق التدریس، سرباز معلمان و آموزگاران بازنشسته در حالی است که نارضایتی‌ها از پاداش پایان خدمت معلمان و جبران کسری و پرداخت معوقات همچنان از این ماه به ماه آینده دست به دست می‌شود. طبق آخرین گفته‌های وزیر آموزشوپرورش در پایان خرداد‌ماه، ظرف همین چند روز اولین قسط از پرداخت سه مرحله‌ای پاداش‌ها باید واریز شود. باید منتظر ماند تا ببینیم آیا این راه‌حل‌ها کمکی به برنامه‌های این وزارتخانه برای جبران کمبود معلم در تهران و شهرستان‌ها خواهد داشت یا خیر!
*جوان
