سرویس فرهنگی  شهدای ایران:عصر روز پنجشنبه و در حاشیه مراسم غبارروبی از مزار شهدای بهشت رضای مشهد، جمعی از خانواده شهدا و فعالان فرهنگی مشهد و طرقبه در نشستی اعتراض آمیز، نسبت به آنچه بهسازی مزار شهدا در سراسر کشور نامیده شده است، اعتراض کرده و با قرائت بیانیه‌ای اعتراض آمیز، نسبت به تکرار این اشتباه در سایر نقاط باقیمانده از جمله شهر طرقبه هشدار دادند.

در این مراسم، همسر شهید موحد به نمایندگی از خانواده شهدا نگرانی‌ها و تالمات آنان به سبب یکسان سازی غلط مزار شهدا را منعکس کرده و رسیدگی و اصلاح درست نسبت به این اشتباه را خواستار شد.

همچنین حاج علی سهیلی از فعالان فرهنگی دفاع مقدس در مشهد با اشاره به سابقه طرح بهسازی مزار شهدا، به تبیین ارزش‌های فرهنگی، معنوی و تاریخی گلزار شهدا قبل از اجرای این طرح پرداخته و تاکید کرد کار گروه جدیدی که برای ساماندهی این مساله تشکیل شده باید از تکرار اشتباهات قبلی پرهیز کرده و طرحی با رضایت خانواده شهدا و متخصصان این عرصه بریزند وگرنه اعتراضات و ناراحتی‌های مجددی برانگیخته خواهد شد. علیرضا دلبریان راوی دفاع مقدس از دیگر سخنرانان این برنامه بود که با انتقاد از نگاه‌های غلط در ترویج فرهنگ دفاع مقدس، از تخریب گلزار شهدا و تبدیل سنگ مزارها به شناسنامه‌های سنگی و بی روح انتقاد کرد.



قرائت بیانیه خانواده شهدا و فعالان فرهنگی مشهد و طرقبه بخش دیگری از این مراسم بود.

در ذیل این بیانیه نام خانواده و همسران شهیدان برونسی، چراغچی، نظرنژاد، ساجدی، غفاریان، موحدی، بیننده، ناصری، محدثی فر، خدادادی، حکیمی، ثابت، شریفی و... همچنین همسر مرحوم آیت الله عبادی، بعلاوه چهره ها، تشکل‌ها و موسساتی همچون سعید عاکف، صدیقه قنادی، علی سهیلی، علیرضا دلبریان، دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، مجموعه فرهنگی مسجدی ها، موسسه نرم افزاری آرمان، گروه هنری مصور، موسسه فرهنگی لوح لاله ها، مجمع مطالبه مردمی مشهد مقدس، جمعی از مستندسازان و طراحان گرافیک در مشهد و مسئولان چندین تشکل و نهاد فرهنگی طرقبه به چشم می‌خورد.

بسم الله الرحمن الرحیم

قبور شهدا زبان گویایی است که به عظمت روح جاوید آنان شهادت می‌دهد.

امام خمینی «قدس الله نفسه الزکیه»

گلزار شهدا نماد فرهنگ شیعی و ریشه داری است که در تاریخ این مکتب شهید پرور نهفته شده است. ارج نهادن به قبور شهدای احد و تعمیر و مرمت آن که در سیره حضرت زهرا سلام الله علیها آمده یکی از صدها نمونه‌ای از این دست است که در تاریخ مشاهد می‌کنیم. تلاش برای احیای قبور شهدا تلاش در جهت احیای راه شهدا برای حال و آینده است. و در فرهنگ شیعه مزار شهید همچون خود او ارجمند و محترم است. حال آیا سوگواری بر آنچه که برسر قبور شهدا رفته، در ردیف سوگواری برای آنچه که بر سر راهشان رفته، نیست؟

گلزار شهدا آنچه که بود: نشان دهنده حضور مردمی بود که کوشیدند مزاری در شان شهید و مقام قدسی او ایجاد کنند، آن را با امکانات محدود مالی و ابزاری به بهترین شکل ممکن برپا کردند و در حد اعلا از هنر و سلیقه شخصی خود در مزار آرایی بهره جستند و سعی کردند با قرار دادن یادگارهای شهید در ویترین‌های آلومینیومی سر مزار و با ایجاد فرم‌های مناسب، زائر را در همان چند لحظه زیات با ویژگی‌های شهید آشنا کنند. این یعنی نگاه به مزارها به مثابه فضایی برای حفظ یک میراث و انتقال یک فرهنگ و به مثابه موزه زنده‌ای از آثار شهید در جبهه‌های حق علیه باطل. مزار شهدا سندی محکم برای نشان دادن تنوع مردمی بود که برای حفظ کیان انقلابی جمهوری اسلامی بسیج شدند و به میدان شهادت رفتند و خود گویای حضوری مردمی و داوطلبانه در جبهه‌ها بود. مردمی که با اخلاص جگر گوشه هایشان را فدای اسلام کردند و خود نیز مزار شان را احیا کردند و این کار نشان دهنده این است که تا چه حد به راه و آرمان شهدای انقلاب اسلامی وفا دارند. المان‌ها و عکسها بر سر مزار شهدا خود قسمتی از تاریخ انقلاب و جنگ بود که با دیدن آن، انسان متذکر تاریخ نیز می‌شد.

این ویژگی‌ها زمانی برای مسئولین بارز می‌شود که سر به قبرستان‌های جنگ‌های جهانی بزنند و یا آنکه قبور کشتگان جنگ ویتنام در آمریکا را نظاره کنند که فرمایشی و دولتی بودن این قبرستان‌ها خود انعکاس جنگ‌های خانمان سوز مستکبرین و استعمارگران است که مردم را برای امیال دنیوی خود به اجبار به جنگ وادار کردند.

و اما گلزار شهدا آنچه که هست: در ادامه حرکت نابود سازی مناطق جنگی و از بین بردن آثار 8 سال دفاع مقدس مردم انقلابی ایران در مناطق جنوب وغرب حرکت تخریب مزار شهدا نیز اتفاق افتاد. عده‌ای از اعتماد حزب الله در مورد میراث جاویدانشان توانستند تمام استفاده را بکنند و این میراث را که ثمره خون و مقاومت ملت شهیدپرور ایران بود، به دلایلی مذبوح و مفتضح به ورطه تخریب ونابودی بکشانند. اما توصیف آنچه بر سر گلزار شهدا آمده زیاد سخت نیست. چراکه کسی که آنچه که بود را دیده است، راحت می‌تواند ضعف آنچه که هست را بفهمد. بهسازی گلزار شهدا امری ضروری بود که باید انجام می‌پذیرفت. اما این مقدمه لازم نباید به چنین نتیجه گیری مفتضحی می‌رسید. به بهانه بهسازی گلزار شهدا دست به یکسان سازی آن زدند. این یکسان سازی باعث شد که تمامی مزارهای شهدا، سنگ‌های آن و ویترین‌های آن که حاصل زحمات و دقت نظرهای خانواده شهدا بود، به آسانی از بین برود و فضای معنوی حاکم به آن که نتیجه همان خلوص و ذوق عارفانه خانواده‌های شهدا در تحکیم این فرهنگ بود، نابود شود. استحکام مزار شهدا و اصلاح مسیرعبورو مرور نباید منجر به صدمه زدن به راه مسیر شهدا و ناپایدار کردن اندیشه وانتقال فرهنگ شهدا می‌شد. سطر و ستون تصنعی و شیک و طراحی غربی مابانه و شبیه به قبرستان‌های جنگ جهانی، گلزار شهدا نیست. باید یادآور شویم که همان چیزی که به عنوان یکسان سازی و بهسازی در کل کشور پیگیری شده است در مشهد به ضعیف ترین وجه ممکن انجام شده است. محل قبور شهدا گنگ است؛ نه اثر از راهنمایی و نه اثری از ویترینشان وجود دارد. ضعف تا آنجا که هم سنگ مزارها و عکسهای نقش بسته بر آنان نیز نامشخص و بی کیفیت است.

کسانی که در بهترین حالت ممکن می‌توان آنان را ناآگاه و نابخرد نامید، بلایی بر سر گلزار شهدا آوردند که از جهتی به تاریخ زدایی وهابیت شبیه و از طرفی به نگاه‌های شیک سازانه وغرب مابانه سرمایه داری و از حیث یکسان سازی نیز به یکسان سازی‌های کمونیستی شبیه است. تاکنون در مشهد چه قبل و چه بعد از یکسان سازی گلزار شهدا، اعتراضاتی چه از سوی خانواده معظم شهدا و چه از طرف دلسوزین حزب اللهی به مسئولین این امر شده است. البته این اعتراضات به طور متمرکز نبوده و مسئولان به آن توجه نکرده‌اند. این نکات تا بحال به مسئولین تذکر داده شده بود اما در تسلسل اداری وپاس کاری مسئولین شهید شده بودند وحتی بعضی از مسئولین انتقاد از عمل نابخرادانه خویش را به مثابه مخالفت با امام و انقلاب دانسته ومنتقدین این طرح مذبوح و مفتضح را به دایره مخالفین نظام هل داده‌اند. جالب است که امروز جای مدعی و متهم عوض شده است و حافظان و علمداران قافله شهدا امروز از طرف عده‌ای پشت میز نشین فرمالیست متهم به اینند: که چرا از ما نسبت به کارمان پاسخ می‌خواهید و چرا آنگونه که ما می‌گوییم از شهدا دم نمی‌زنید؟

آنچه که امروز بر سر گلزار شهدا آمده است فاجعه‌ای است که عمق آثار آن درطول زمان بیشتر نمود پیدا می‌کند.

مسئولین باید بدانند که نسبت به عملکرد خود باید پاسخگو باشند و از عملکرد مسئولین سابق برائت جسته و آنان را مورد بازخواست و مواخذه قرار دهند و جوابگوی اهمال و کم کاری خویش نسبت به این میراث جاوید باشند.

حال که از غفلت ما نسبت گلزار شهدا و اعتماد امت حزب‌الله به مسئولین اینچنین ثمره بدی پدید آمده، باید همت را چاره کار کرد و در نشر این فرهنگ انقلابی و پرشور تلاشی مضاعف کرد و کاستی‌ها و راههای جبران این خسارت را با توان مضاعفی جبران نمود.

ما خانواده شهدا، فعالان فرهنگی و تشکلهای مردمی دفاع مقدس در مشهد، علاوه بر مطالبه جدی از مسئولان برای پاسخگویی در این امر، راه پیگیری حقوقی و قانونی برای مشخص شدن مقصران و تنبیه آنان را باز دیده و نسبت به تکرار این خیانت فرهنگی در مزار شهدای سایر شهرستانها بویژه شهر طرقبه هشدار می‌دهیم.

در حاشیه این مراسم که مجری آن دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در مشهد بود، نمایشگاهی با موضوع «گلزار شهدا؛ آن چه بود، آنچه نباید، و آن چه باید» برپا شد که در آن جلوه‌های فرهنگ و هنر در گلزار شهدا قبل از تخریب، یکسان سازی گورستان‌های مسیحی و نمونه درست بهسازی در مزار شهدای ضاحیه لبنان، به نمایش در آمده بود. همچنین ویژه نامه «راز مزار» که حاوی مقالات علمی در تبیین ابعاد تاریخی و فرهنگی مزار شهدا و چکیده‌ای از بیانیه‌ها و اعتراضات مردمی در سراسر کشور در این موضوع بود، توزیع شد. نمایشگاه برترین کتاب‌ها و نرم افزارهای دفاع مقدس نیز با استقبال زیاد مردمی روبرو شد.