رئیسجمهور با بیان اینکه متزلزل بودن روی پیمان قبلی و دعوت برای مذاکره بعدی داستانی مضحک است، گفت: آمریکا با شیوهای که در پیش گرفته، باید مذاکره و معاهده با دنیا را کنار بگذارد.
به گزارششهدای ایران به نقل از تسنیم، حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور امروز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در دفاع از برنامههای وزرای پیشنهادی نیرو و علوم تحقیقات و فناوری گفت: خوشحالم باز فرصتی پیش آمد تا در محضر نمایندگان ملت نکاتی را به عرض برسانم،بویژه راجع به دو وزارتخانهای که تعیین و تکلیف آنها متاسفانه کمی به تاخیر افتاد.
وی افزود: البته شاید این تاخیر خواصی هم داشت؛ این تاخیر نشان داد که فضای جامعه ما و بویژه دانشگاهیان عزیز ما نسبت به آینده و سرنوشت دانشگاه و محیط دانشگاه و آینده علم و پژوهش در این کشور چقدر حساسیت دارند.
رئیس جمهور ادامه داد: صحبتهای راجع به دانشگاه و لزوم حساسیت دولت نسبت به استقلال دانشگاه ها به محیط دانشگاهها و نسبت به آینده دانشجویان و همچنین نسبت به شیوه فعالیتهای تشکلهای دانشجویی نشان از آن است که دانشگاههای ما زنده و اساتید ما فعال هستند و به سرنوشت خودشان توجه دارند.
روحانی با بیان اینکه از تمامی کسانی که در این مدت نسبت به وزارتخانه علوم سخن گفتهاند مقاله نوشتهاند و نقد کردهاند تشکر میکنم اضافه کرد: به دانشجویان، اساتید دانشگاهها و ملت ایران عرض میکنم که دولت را و مسیر خود را در زمینه احترام به علم و دانشگاه غیرامنیتی بودن محیط دانشگاه احترام به دانشجویان و احترام به آزادی اندیشه و بیان در دانشگاهها ذرهای کوتاه نخواهد آمد.
وی خاطرنشان کرد: هرآنچه در انتخابات 92 و 96 راجع به محیط دانشگاهها امن بودن دانشگاهها و نه امنیتی بودن دانشگاهها فضای آزاد و امنیت لازم برای دانشجو و اساتید گفته شد رئیس جمهور و دولت به عهد خود وفادار خواهد ماند. در محضر نمایندگان و ملت ایران عرض میکنم مبنای من در نحوه سلوک به وزرای که تاکنون انتخاب شدهاند و دو وزیری که انشاءالله امروز انتخاب خواهند شد مبنا پیوست حکم است. تمام وزرای ما در دولت دوازدهم در کنار حکم وزیری یک پیوست حکم دارند و در آن پیوست دقیقا مشخص شده است که قدم به قدم اولویت دولت دوازدهم در اجرای ماموریتهای آنها چیست.
رئیس جمهور با بیان اینکه آن پیوست استخراج شده از برنامه دولت است که ملت ایران به آن رای دادهاند، اظهار داشت: در این پیوست دقیقا مشخص شده است که قدم به قدم اولویتها در اجرای ماموریتها برای وزرا چیست و دولت این پیوست را سه ماه به سه ماه پایش و ارزیابی خواهد کرد و مبنای من با وزرایم برای ادامه و یا توقف کار پیوست احکام آنهاست.
روحانی در بخش دیگری از سخنان درباره طولانی شدن معرفی وزیر علوم به مجلس گفت: هماهنگی برای معرفی وزیر علوم مقداری طولانیتر شد برخی وزراتخانهها برای هماهنگی آسانترند اما برخی دیگر طولانیتر و لذا ما صبر و حوصله کردیم، تعامل کردیم اما معامله نکردیم. بنده بر سر دانشگاه، ازادی دانشگاه، فضای دانشگاه و امنیت دانشجویان و خطوطی که دولت از ابتدا آن را اعلام کرده با هیچ کس معامله نکردهام و معامله نخواهم کرد.
وی برهمین اساس خاطرنشان کرد: آنچه وعده من با ملت ایران بوده به حول و قوه الهی و به شرط حیات تا روز آخر دولت ادامه خواهم داد و شما نمایندگان ملت و مردم ایران به خوبی شاهد آن خواهید بود نیاز نیست با عجله نسبت به افراد قضاوت کنید همه معیارهایی که برای انتخاب وزیر علوم نیاز بوده از آن معیارها کوتاه نیامدم ممکن است انتخابها طولانی شده باشد و برای ایجاد هماهنگی فرصت 60 و یا 70 روزه گذشته باشد اما در عین حال پای همه اصولم ایستادهام.
رئیس جمهور در ادامه وزیر پیشنهادی علوم را مورد توجه قرار داد و افزود: با دکتر غلامی که استادی با تجربه و دارای مراحل علمی طی شده در علم و پژوهش است و از اساتید بنام و برجسته کشور بوده و کار مدیریت لازم را در ستاد دانشگاه مدیریت دانشکده و در مدیریت دانشگاه انجام داده با او صحبت کردم و همه شرایطم را با او در میان گذاشتهام کما اینکه با افراد دیگری برای این وزارتخانه صحبت شد و نشد که به مجلس معرفی شوند با آنها هم همه این شرایط را مطرح کرده بودم.
روحانی ادامه داد: شرط اول من با وزیر علوم این بود که محیط دانشگاه از آن همه دانشجویان، احزاب، جناحها و تفکرهای مختلف است هیچ کس در دانشگاهها، هیچ انجمنی و هیچ جمع و جناحی در داخل دانشگاه نباید احساس بیپشتوانگی کند، هیچ جمعی نباید احساس کند که برای دیگران امنیت است اما برای او نیست، هیچ جمعی نباید در دانشگاه احساس کند که نظر وزارتخانه نسبت به جناحهای مختلف متفاوت است.
وی با بیان این مطلب که مبنای ما از همان ابتدا اعتدال بوده است، اظهار داشت: مبنایمان این بود که اکثریت باید حاکم باشد اما در عین حال اقلیت نیز باید به طورکامل از حقوق خود برخوردار باشد. نه اسلام به ما اجازه میدهد و نه قانون به ما اجازه میدهد و نه شرایط امروز جامعه به ما اجازه میدهد که در مسائل جزئی رودرروی هم بایستیم که اگر هم اختلافات جزئی که دو سال پیش جایز و مکروه بود امروز باید بگویم حرام است و گاهی گناه کبیره. امروز شرایط خاصی داریم، نیاز به وحدت بیشتر داریم و یک بار بزرگ مسئولیت در وحدت و انسجام ملی و در ایستادگی ملت در برابر دیگران دانشگاه است.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به وظیفه دانشگاه در پیشبرد برنامههای کشور خاطرنشان کرد: آن روز که ما در مسیر نهضت اسلامی بودیم بار اول بر دوش دانشگاه بود، دانشگاهیان بودند که در کنار حوزویان و سایر اقشار مردم پرچم نهضت و انقلاب را بردوش کشیدند. اساتید بزرگ دانشگاه بودند که در کنار عالمان و مدرسان حوزه نهضت و انقلاب را برای مردم تبیین کردند. آن روز هم که ما وارد جنگ تحمیلی شدیم و دشمن به ما حمله کرد باز دانشگاه نقش بزرگی را ایفا کرد.
روحانی با بیان اینکه در زمان جنگ برخی از دستگاههای پیچیده نظامی که فروشندههای آن دستگاهها حاضر به تعمیر نبودند یا حاضر نبودند راهنما را در اختیار ما بگذارند باز دانشگاه نقش بزرگی ایفا کرد از جمله دانشگاه شریف به ما کمک و یاری کرد علاوه بر اینکه دانشجویان و اساتید ما در میدانهای نبرد بودند و پزشکان در خط مقدم هر جا مشکلی برای کشور پیش میآمد دانشگاه در صف مقدم بود امروز هم برای اداره دولت عمدتا دست ما به صورت فارغالتحصیلان دانشگاه دراز است فردا هم برای اداره کشور دست ملت به سوی دانشجویان دراز خواهد بود.
وی اضافه کرد: اگر ما به فکر اقتصاد مقاومتی هستیم راهی جز اقتصاد دانشبنیان وجود ندارد، اگر به دنبال روابط سیاسی با عزت با دنیا هستیم راهی به جز دانش دیپلماتهای متخصص وجود ندارد، اگر میخواهیم از حقوق ملت ایران در دادگاهها و داوریهای بینالمللی دفاع کنیم راهی جز داشتن متخصصین برجسته حقوقی نخواهیم داشت. برای مدیریت و اقتصاد کشور و استیفای حقوق ملت نیازمند دانشگاهها هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه وزارت علوم و وزیر علوم باید فضا را برای دانشگاهها، اساتید و دانشجویان باز و مسیر مراحل علمی در سطح جهان و رقابت با کشورهای پیشرفته را فعال کند گفت: از دانشجویان عزیز که احتمالا سخنان مرا میشنوند و از شما نمایندگان ملت سوال میکنم آیا فضای دانشگاهها امروز نسبت به سال 91 بهتر شده است یا خیر، آیا فضای دانشگاههای ماآزادتر شده است یا خیر، آیا دانشجویان ما در اجتماعات و بیان نظراتشان آزادتر هستند یا خیر، آیا رشد علمی دانشگاهها نسبت به 4 و 5 سال پیش پیشرفت کرده است یا خیر.
وی یکی از درخواستهای ما از آقای غلامی این است که دانشجویان به علم و مهارت مسلط باشند من به وزیر علوم گفتم که دانشگاههای ما باید به خدمات پیشرفته متصل باشند و در عین حال دولت افتخار دارد که در فصل دوم سال جاری دارای یک رشد کم نظیر یا بینظیر در مسئله اشتغال باشد.
رییس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه متزلزل بودن روی پیمان قبلی و دعوت برای مذاکره بعدی داستانی مضحک است، گفت: آمریکا با شیوهای که در پیش گرفته باید مذاکره و معاهده با دنیا را کنار بگذارد. محبوبیت ایران در منطقه برای این است که آمریکا کاری جز دامن زدن به تروریسم و اختلاف در منطقه نکرده است.
وی ادامه داد: ملت ایران حامی مظلومان منطقه در برابر تروریسم و تجزیه طلبی است؛ شما که پناه منافقین بودید وداعش را ساختید دلسوز منطقه اید؟!
روحانی درباره ادعای آمریکا مبنی بر مذاکره جدید، خاطرنشان کرد: وفای به عهد و قرار داد اصلی جهانی و فرا دینی است. وفای به عهد معیار تمدن یک ملت و اعتبار یک دولت است. دولت یک کشور که تعهد بین المللی دولت قبل را بشکند، قابل اعتماد نیست و متزلزل بودن روی پیمان قبلی و دعوت برای مذاکره بعدی، داستانی مضحک است.
وی افزود:آمریکا با شیوه ای که در پیش گرفته باید مذاکره و معاهده با دنیا را کنار بگذارد.محبوبیت ایران در منطقه برای این است که آمریکا کاری جز دامن زدن به تروریسم و اختلاف در منطقه نکرده است. ملت ایران حامی مظلومان منطقه در برابر تروریسم و تجزیه طلبی است؛ شما که پناه منافقین بودید و داعش را ساختید دلسوز منطقه اید؟!
رئیس جمهور تصریح کرد: برای دفاع از خود در تولید سلاحی که نیاز داشته باشیم، تردید نخواهیم کردو مسیر قدرت دفاعی ایران قدرتمند است و با هیچ قانون بین المللی هم در تناقض نیست و پاسخ هر نقض عهدی را قاطع خواهیم داد.
روحانی با اشاره به اهمیت آب و مسئله وزارت نیرو برای کشور به برخی از سوابق اردکانیان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: در انتخاب آقای اردکانیان تخصص و نگاه ایشان در مسئله آب بسیار مهم بود. همه میدانیم که آب برای آبادانی کشور چقدر اهمیت دارد و یکی از مسائل مهم امروز و فردای کشور ما مسئله آب است.
وی افزود: بعد از جنگ تحمیلی اقدامات فراوانی در زمینه آب صورت گرفت، سدهای زیادی ساخته شد و تلاشهای زیادی انجام گرفت تا آب روان مهار شود. در زمینه عرضه آب تقریبا اقدامات مهم و اساسی صورت گرفته است. در جهان نیز در دوران سد سازی در حدود 46 هزار سد بزرگ ساخته شد که 23 هزار سد آن تنها در چین ساخته شد. در دوران جنگ عقب ماندگیهایی در این خصوص داشتیم و بعد از جنگ سدهای فراوانی برای مهار آب در کشور ساخته شد و امروز دیگر در این زمینه مانند گذشته دچار کمبود نیستیم و مراحل اساسی برای جاهایی که میشد سد زده شود طی شده است و یا در حال اجراست. لذا از این باب دست ما خیلی باز نخواهد بود.
رئیس جمهور با اشاره به طرح مسئله واردات آب نیز گفت: زمانی این بحث مطرح شد که ما وارد کننده آب باشیم و آب مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر وارد کنیم البته این موضوع هنوز مدنظر است و منتفی نشده است و باید در این بخش کار کنیم، به آن امید بسته شده است.
روحانی خاطرنشان کرد: برخی کشورها دارای آب فراوان هستند که البته بسیاری از اینها همسایه ما نیستند. برخی از کشورها نیز که میتوانیم از آنها آب خریداری کنیم نیز دچار مسائلی هستند که البته این کار را باید ادامه دهیم. شما نمایندگان محترم مجلس در اکثر استانها این موضوع را مطرح کردهاید که آب استان خود را از فلان دریاچه یا فلان دریا از شمال و جنوب تأمین کنید. این هم یکی از اقدامات در دست کار است که باید پیگیری شود. اما در عین حال باید بدانیم که آب به چه قیمتی به محل مصرف خواهد رسید. این یکی از مواردی است که باید به آن توجه اساسی داشته باشیم.
وی ادامه داد: عملیاتی کردن بسیاری از این طرحها طی فعالیتهایی که صورت گرفته نیاز به سرمایه گذاری، حضور بخش خصوصی و سرمایه گذاری خارجی دارد که امیدواریم بتوانیم این مسیر را به خوبی ادامه دهیم.
رئیس جمهور همچنین گفت: در زمینه مسئله پساب و تصفیه فاضلاب نیز جای کار فراوان وجود دارد. دولت در این بخش سرمایه گذاری کرده و سرمایه گذاری خود را ادامه خواهد داد. زیرا این مسئله برای محیط زیست نیز مسئله مهمی است و میتوان برخی از مصارف را از آب تصفیه شده و بحثهای دیگری هم مطرح است که آبهای ژرف در این بخش استفاده کنیم.
روحانی اضافه کرد: هیچ کدام از این موارد را رها نخواهد کرد و تلاش میکنیم در این مسیر به بهترین راهها دست یابیم و طرحهای مفیدی را انجام دهیم. ما به دنبال این هستیم که از آب موجود بهتر استفاده و بهره برداری داشته باشیم. آب موجود یا همان مسئله مصف به جلوگیری از اصراف نیاز دارد و عدم اصراف از نگاه ما بسیار ارزشمند است.
وی تصریح کرد: دولت و مجلس باید تلاش کنند و دست به دست هم دهند تا مسئلهای به این مهم را چاره اندیشی کنند به همین دلیل است که وزارت نیرو وزارت تدبیر است و باید در آن تدابیر خوبی در کشور اندیشیده شود.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه بیشترین آب کشور در کشاورزی مصرف میشود یادآور شد: آیا محصولاتی که نیاز به آب زیادی دارند باید در داخل کشور کشت شوند؟ آیا از کشت فراسرزمینی نمیتوان استفاده کرد؟ این یکی از موضوعاتی است که میتواند به صرفه جویی در آب بیانجامد و ما با کشت محصولاتی که نیاز به آب زیادی در کشورهای دیگر دارند میتوانیم بخشی از آب را صرفه جویی کنیم. در این زمینه قدمهایی برداشته شده و قدمهایی را باید برداریم به هر حال تلاش دولت این است که بهره وری از آب را بالا برد و از شیوههای سنتی فاصله گرفته و با شیوههای مدرن از آب محافظت کند.
روحانی ضمن تقدیر از وزیر نیروی سابق و وزیر کشاورزی سابق و فعلی دولت گفت: تلاش ما این است که با زمین کمتر آب کمتر محصول بیشتری برداشت کنیم و این هدف ماست. آقای اردکانیان از جمله افرادی هستند که در این بخش دارای تخصص بوده و نگاه خوبی به مسئله آب دارند و با راه حلهایی که در این بخش وجود دارد آشنا هستند.
وی تصریح کرد: اگر مصرف آب کشاورزی ما که 85 یا 90 درصد است حدود 10 تا 20 درصد کاهش یابد میتوانیم در آب صرفه جویی کنیم امکان این مسئله وجود دارد البته نیازمند سرمایه گذاریهای مختلفی در این بخش هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه دولت در همه موضوعات ابتدا به منابع مالی میاندیشد، گفت: معضل آب با تدبیر، هماهنگی و برنامه ریزی مناسب قابل حل است. مسئله آب بحث این دولت و این مجلس نیست. بلکه مسئله ای است که باید برای نسلهای آینده در مورد آن فکر کرد و کمک کرد تا اقلیم ایران در بلند مدت این موضوع را حل شده ببیند. از نظر ما این کار شدنی است البته حقابه تالابها و دریاچهها را نیز نباید فراموش کرد در گذشته دقت لازم در این بخش صورت نگرفته و با ساختن سدهای مختلف به این موضوع توجه نشد و اینگونه شد که امروز آبهای زیرزمینی نیز در خطر قرار گرفتند.
روحانی با اشاره به دلیل انتخاب اردکانیان برای مسئولیت وزارت نیرو، یادآور شد: تخصص، دانش و مهارت آقای اردکانیان در زمینه آب است البته به این معنی نیست که موضوع برق و انرژی برای ما مهم نیست اما مسئله آب امروز اصلی ترین مسئله کشور است و باید تلاش کرد در این بخش به طرحها و راهحلهای خوبی رسید.
وی با اشاره به تحصیلات اردکانیان در غرب گفت: ما امروز در دو وزیر پیشنهادی خود شرق و غرب را جمع کردهایم آقای غلامی وزیر علوم تحصیلکرده استرالیا و شرق جهان و آقای اردکانیان وزیر پیشنهادی نیرو تحصیلکرده در دانشگاههای غرب هستند و با علم و دانش روز در خصوص مسئله آب به خوبی آشنا هستند. ایشان از طرحهای مختلفی که در منطقه و جهان و در کشورهایی که با خشکسالی روبرو هستند به خوبی اطلاع دارند و شخص باتجربهای در این بخش به حساب میروند. در تجربههای ایشان از همراهی با شهید عباسپور گرفته شده تا حضور در وزارت کشور و وزارت نیرو دیده میشود.
رئیس جمهور با اشاره به سبقه آشنایی خود با اردکانیان گفت: من در دورانی که در دبیرخانه شورای امنیت مسئولیت داشتم با آقای اردکانیان آشنا شدم. در دهه 70 ما در دبیرخانه مسئله آب را مورد بررسی قرار دادیم و طرحهای مختلفی را در این خصوص درنظر داشتیم. این طرح در دبیرخانه شورای امنیت بررسی شد و تقریبا در اواخر دوران ریاست جمهوری مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی آماده شد. آقای هاشمی رفسنجانی پس از پایان دوران ریاست جمهوری خود مدام پیگیر این طرح بودند حتی در دوران اصلاحات نیز مدام پیگیر این طرح بودند. حتی در دورانی که خیلی امیدوار نبودند کارها به خوبی پیش رود این طرح را پیگیری میکردند.
روحانی با اشاره به علاقه مندی مرحوم هاشمی به آبادانی ایران، گفت: مرحوم هاشمی رفسنجانی مدام برای حفظ آب و خاک، کشاورزی و صنعت ایران فکر میکردند و می اندیشیدند. شب و روز به فکر آب و آبادانی کشور بودند. من فکر میکنم بعد از نماز صبح تمام فکر ایشان آبادانی کشور بود و تا زمانی که به خواب میرفتند نیز به آبادانی ایران فکر میکردند. در هر سفر خارجی که حضور مییافتند به دنبال طرحها و دانش آن کشور در مسئله حفظ آب و خاک بودند و معتقد بودند باید از تجربه خوب دیگر کشورها استفاده کرد.
وی افزود: دانش و تجربه آقای اردکانیان در کنار اخلاق و روحیات ایشان باعث میشود در این بخش نگرانی های ما کمتر شود و از شما نمایندگان محترم میخواهم دست به دست هم دهیم با رأی اعتماد خود به دو وزیر پیشنهادی به دولت کمک کنیم که در این مسیر به فعالیت خود ادامه دهد.
رئیس جمهور تصریح کرد: در زمینه برق مشکلات ما کمتر است اما در هر دو موضوع نیازمند سرمایه گذاری هستیم. وقتی به مسئله انتقال برق و آب میرسیم میبینیم در این مسیر خیلی چیزها را از دست میدهیم. نمیتوانیم بدون درنظر گرفتن شرایط و بهره وری مناسب از این مسئله عبور کنیم هرچند در زمینه برق به دلیل نیروگاههای مختلف جزو صادرکنندگان برق هستیم و کشورهای همسایه از ما برق میخواهند. اما در حوزه آب ما خود با محدودیتهایی مواجه هستیم که باید بتوانیم این تهدید را نیز به فرصت خوبی تبدیل کنیم.
روحانی در پایان این بخش از سخنان خود ضمن تقدیر از نمایندگان مجلس برای رأی دهی به وزرای معرفی شده این دولت طی ماههای اخیر گفت: امیدوارم با رأی دهی به این دو وزیر باقیمانده اجازه دهید کار این دو وزارتخانه هرچه سریعتر شروع شود زیرا این مسئله به نفع همه است و با حضور دکتر اردکانیان و غلامی در وزارت نیرو و وزارت علوم با تعامل و همراهی شما میتوانیم نسبت به انجام اسناد بالادستی در این دو وزارتخانه اقدام کنیم.
وی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به شرایط پیش آمده در موضوع تعهد ایران و 1+5 و تخلفات پیاپی از سوی دولت آمریکا گفت: در طول تاریخ همواره ملتها و دولتها تعاملاتی را با یکدیگر داشتهاند که طی آن به بستن عهدنامهها و پیمانهایی با یکدیگر میپرداختند. این مسئله بخشی از تاریخ گذشته کشورها و از جمله کشور ما محسوب میشود. اصل وفای به عهد اصلی فراملی و فرادینی است اصلی است که همه انسانهای عاقل با تدبیر و دارای مذهب به عنوان یک اصل باید به آن احترام بگذارند.
رئیس جمهور تصریح کرد: وفای به عهد و تعهد یک معیار برای قانونی بودن و حرکت صحیح یک دولت است اگر دولتی به عهد خود وفا نکرد اعتبار آن نزد افکار عمومی و مردم خود زیر سوال میرود. اگر دولتی مثل دولت آمریکا به تعهدات خود نسبت به کشوری پایبند نباشد و بگوید من متعهد نیستم زیرا این تعهدنامه مربوط به دولت قبل است و کلاه سر دولت قبل رفته است و من به آن عمل نخواهم کرد دیگر هیچ تعهدی بین دولتها باقی نمیماند زیرا هر روز دولتی روی کار میآید و هر روز دولتی میرود پس تعهدات و ملتها و دولتها در قبال هم چه معنایی خواهد یافت.
روحانی افزود: در چنین شرایطی تعهد یک ملت به یک ملت یا یک نظام با یک نظام و اگر آمریکا را یک رژیم بدانیم تعهد یک رژیم در مقابل نظام بزرگ جمهوری اسلامی ایران و حتی 5 کشوری که به این تعهد پایبند شدند چگونه خواهد شد. تعهدی که بین ایران و 1+5 منعقد شد تعهدی بین المللی است که اجرای آن به تصویب شورای امنیت ملی رسید.
وی با اشاره به اینکه اخیرا داستانی در این خصوص مطرح میشود، گفت: برخی میگویند تعهدی که قبلا با هم بستهایم فعلا به شکل ضعیف و در وضعیت فعلی قرار داشته باشد و بیاییم درباره موضوعات دیگری مذاکره کنیم. این حرف از حرفهای خنده دار تاریخ است. شما که به تعهدات قبلی خود وفادار نبودید چگونه میخواهید به تعهدات بعدی خود پایبند بمانید. اساسا مذاکره با چنین کشوری چه معنایی دارد آمریکا با عدم وفای به عهد خود به همه میگوید من اهل مذاکره نیستم زیرا صریحا میگوید به تعهدات پایبند نخواهم بود. آیا اگر کشوری به جهان نشان داد که در مقابل تعهدات پایبند نیست می تواند دم از اعتماد بزند؟ آیا این کشور میتواند به سایر کشورهای شرق آسیا بگوید بیاییم با ما مذاکره کنیم شما که به مذاکرات قبلی خود با ایران پایبند نبودید چگونه دم از مذاکره میزنید؟ شما در نزد مردم بی اعتماد شدهاید.
رئیس جمهور گفت: آمریکا با این شیوه ای که در پیش گرفته است در آینده مذاکرات جایی نخواهد داشت. و دیگر شورای امنیت در کشورهای جهان نمیتواند به آن اعتماد کند. این مسئله مشکل ایران نیست بلکه مشکل این کشوری است که به تعهدات خود پایبند نمیماند و میگویند چرا از لحاظ دفاعی و نظامی توانمند هستید چرا کشورهای منطقه به شما احترام میگذارند این مشکل ما نیست مشکل شماست که به شما احترام نمیگذارند. شما آمدهاید در منطقه امنیت و ثبات را برهم زدهاید. شما با تأسیس و ایجاد گروههای تروریستی امنیت و آرامش افغانستان و عراق را به بازی گرفتهاید. خود شما اعلام کردهاید با تروریسم به دنبال ناامن کردن منطقه هستید. حالا ایران که با نیروهای تروریستی شما در منطقه جنگیده و آنها را بیرون کرده است مقصر میدانید.
روحانی ادامه داد: ایران به کشورهای همسایه خود برای ایجاد امنیت کمک کرده و میکند. این کار ما کمک کردن است. و آن را به درخواست خود آنها انجام دادهایم اما شما با ایجاد گروههای تروریستی در مسائل آنها مداخله میکنید به دنبال تقسیم کردن کشور عراق هستید و میخواهید تمامیت ارزی این کشور خدشه دار شود. اگر بناست شما نسبت به این اقدامات ما اعتراض کنید ما باید از شما بپرسیم آیا ملت ایران که حامی کشورهای منطقه است و به آنها برای حفظ امنیت کمک کرده است و از تجزیه طلبه این کشورها جلوگیری کرده است تروریست است یا شما که داعش را ایجاد کردید و گروههای تروریستی دیگری ساختید و به دنبال ناامن کردن فضای منطقه هستید.
وی گفت: شما در طول تاریخ به اشکال مختلف به ایران ظلم کردهاید، شما سکوی نفتی ملت ایران را هدف قرار دادید آیا سکوی نفتی و هواپیمای مسافری میدان جنگ بود، شما در داستان طبق به خاک ایران تجاوز کردهاید شما قبول ندارید متجاوز هستید شما هواپیمای مسافربری ما را زدید قبول ندارید بارها بی ادبانه ملت ایران را تروریسم خواندهاید؟ ملت ایران مبارزه با تروریسم را با خارج کردن منافقین از خاک کشورش آغاز کرده است و در مقابل گروههای تروریستی شما در عراق ایستاده و آن را به زانو درآورده است.
رئیس جمهور تصریح کرد: از آن طرف به سلاحهای ما ایراد میگیرید ما برای دفاع از خود و تمامیت ارزی مان برای دفاع از ملت عزیزمان هر سلاحی از هر نوعی نیاز داشته باشیم در ساختن، تولید کردن و انبار کردن آن خواهیم ساخت و برای دفاع از خودمان از کسی اجازه نمیگیریم. ما موشک ساختیم، میسازیم و خواهیم ساخت و این مسئله با قرارداد 2231 در تناقض نیست. ایران برای دفاع از خود و حفظ منافع ملی و امنیتش با قدرت مسیری را که در پیش گرفته ادامه میدهد و اگر شما در مقابل برجام بدعهدی کنید خواهید دید به ضرر خود شما خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران پاسخ شما را به خوبی خواهد داد.
وی افزود: البته شاید این تاخیر خواصی هم داشت؛ این تاخیر نشان داد که فضای جامعه ما و بویژه دانشگاهیان عزیز ما نسبت به آینده و سرنوشت دانشگاه و محیط دانشگاه و آینده علم و پژوهش در این کشور چقدر حساسیت دارند.
رئیس جمهور ادامه داد: صحبتهای راجع به دانشگاه و لزوم حساسیت دولت نسبت به استقلال دانشگاه ها به محیط دانشگاهها و نسبت به آینده دانشجویان و همچنین نسبت به شیوه فعالیتهای تشکلهای دانشجویی نشان از آن است که دانشگاههای ما زنده و اساتید ما فعال هستند و به سرنوشت خودشان توجه دارند.
روحانی با بیان اینکه از تمامی کسانی که در این مدت نسبت به وزارتخانه علوم سخن گفتهاند مقاله نوشتهاند و نقد کردهاند تشکر میکنم اضافه کرد: به دانشجویان، اساتید دانشگاهها و ملت ایران عرض میکنم که دولت را و مسیر خود را در زمینه احترام به علم و دانشگاه غیرامنیتی بودن محیط دانشگاه احترام به دانشجویان و احترام به آزادی اندیشه و بیان در دانشگاهها ذرهای کوتاه نخواهد آمد.
وی خاطرنشان کرد: هرآنچه در انتخابات 92 و 96 راجع به محیط دانشگاهها امن بودن دانشگاهها و نه امنیتی بودن دانشگاهها فضای آزاد و امنیت لازم برای دانشجو و اساتید گفته شد رئیس جمهور و دولت به عهد خود وفادار خواهد ماند. در محضر نمایندگان و ملت ایران عرض میکنم مبنای من در نحوه سلوک به وزرای که تاکنون انتخاب شدهاند و دو وزیری که انشاءالله امروز انتخاب خواهند شد مبنا پیوست حکم است. تمام وزرای ما در دولت دوازدهم در کنار حکم وزیری یک پیوست حکم دارند و در آن پیوست دقیقا مشخص شده است که قدم به قدم اولویت دولت دوازدهم در اجرای ماموریتهای آنها چیست.
رئیس جمهور با بیان اینکه آن پیوست استخراج شده از برنامه دولت است که ملت ایران به آن رای دادهاند، اظهار داشت: در این پیوست دقیقا مشخص شده است که قدم به قدم اولویتها در اجرای ماموریتها برای وزرا چیست و دولت این پیوست را سه ماه به سه ماه پایش و ارزیابی خواهد کرد و مبنای من با وزرایم برای ادامه و یا توقف کار پیوست احکام آنهاست.
روحانی در بخش دیگری از سخنان درباره طولانی شدن معرفی وزیر علوم به مجلس گفت: هماهنگی برای معرفی وزیر علوم مقداری طولانیتر شد برخی وزراتخانهها برای هماهنگی آسانترند اما برخی دیگر طولانیتر و لذا ما صبر و حوصله کردیم، تعامل کردیم اما معامله نکردیم. بنده بر سر دانشگاه، ازادی دانشگاه، فضای دانشگاه و امنیت دانشجویان و خطوطی که دولت از ابتدا آن را اعلام کرده با هیچ کس معامله نکردهام و معامله نخواهم کرد.
وی برهمین اساس خاطرنشان کرد: آنچه وعده من با ملت ایران بوده به حول و قوه الهی و به شرط حیات تا روز آخر دولت ادامه خواهم داد و شما نمایندگان ملت و مردم ایران به خوبی شاهد آن خواهید بود نیاز نیست با عجله نسبت به افراد قضاوت کنید همه معیارهایی که برای انتخاب وزیر علوم نیاز بوده از آن معیارها کوتاه نیامدم ممکن است انتخابها طولانی شده باشد و برای ایجاد هماهنگی فرصت 60 و یا 70 روزه گذشته باشد اما در عین حال پای همه اصولم ایستادهام.
رئیس جمهور در ادامه وزیر پیشنهادی علوم را مورد توجه قرار داد و افزود: با دکتر غلامی که استادی با تجربه و دارای مراحل علمی طی شده در علم و پژوهش است و از اساتید بنام و برجسته کشور بوده و کار مدیریت لازم را در ستاد دانشگاه مدیریت دانشکده و در مدیریت دانشگاه انجام داده با او صحبت کردم و همه شرایطم را با او در میان گذاشتهام کما اینکه با افراد دیگری برای این وزارتخانه صحبت شد و نشد که به مجلس معرفی شوند با آنها هم همه این شرایط را مطرح کرده بودم.
روحانی ادامه داد: شرط اول من با وزیر علوم این بود که محیط دانشگاه از آن همه دانشجویان، احزاب، جناحها و تفکرهای مختلف است هیچ کس در دانشگاهها، هیچ انجمنی و هیچ جمع و جناحی در داخل دانشگاه نباید احساس بیپشتوانگی کند، هیچ جمعی نباید احساس کند که برای دیگران امنیت است اما برای او نیست، هیچ جمعی نباید در دانشگاه احساس کند که نظر وزارتخانه نسبت به جناحهای مختلف متفاوت است.
وی با بیان این مطلب که مبنای ما از همان ابتدا اعتدال بوده است، اظهار داشت: مبنایمان این بود که اکثریت باید حاکم باشد اما در عین حال اقلیت نیز باید به طورکامل از حقوق خود برخوردار باشد. نه اسلام به ما اجازه میدهد و نه قانون به ما اجازه میدهد و نه شرایط امروز جامعه به ما اجازه میدهد که در مسائل جزئی رودرروی هم بایستیم که اگر هم اختلافات جزئی که دو سال پیش جایز و مکروه بود امروز باید بگویم حرام است و گاهی گناه کبیره. امروز شرایط خاصی داریم، نیاز به وحدت بیشتر داریم و یک بار بزرگ مسئولیت در وحدت و انسجام ملی و در ایستادگی ملت در برابر دیگران دانشگاه است.
رئیس جمهور در ادامه با اشاره به وظیفه دانشگاه در پیشبرد برنامههای کشور خاطرنشان کرد: آن روز که ما در مسیر نهضت اسلامی بودیم بار اول بر دوش دانشگاه بود، دانشگاهیان بودند که در کنار حوزویان و سایر اقشار مردم پرچم نهضت و انقلاب را بردوش کشیدند. اساتید بزرگ دانشگاه بودند که در کنار عالمان و مدرسان حوزه نهضت و انقلاب را برای مردم تبیین کردند. آن روز هم که ما وارد جنگ تحمیلی شدیم و دشمن به ما حمله کرد باز دانشگاه نقش بزرگی را ایفا کرد.
روحانی با بیان اینکه در زمان جنگ برخی از دستگاههای پیچیده نظامی که فروشندههای آن دستگاهها حاضر به تعمیر نبودند یا حاضر نبودند راهنما را در اختیار ما بگذارند باز دانشگاه نقش بزرگی ایفا کرد از جمله دانشگاه شریف به ما کمک و یاری کرد علاوه بر اینکه دانشجویان و اساتید ما در میدانهای نبرد بودند و پزشکان در خط مقدم هر جا مشکلی برای کشور پیش میآمد دانشگاه در صف مقدم بود امروز هم برای اداره دولت عمدتا دست ما به صورت فارغالتحصیلان دانشگاه دراز است فردا هم برای اداره کشور دست ملت به سوی دانشجویان دراز خواهد بود.
وی اضافه کرد: اگر ما به فکر اقتصاد مقاومتی هستیم راهی جز اقتصاد دانشبنیان وجود ندارد، اگر به دنبال روابط سیاسی با عزت با دنیا هستیم راهی به جز دانش دیپلماتهای متخصص وجود ندارد، اگر میخواهیم از حقوق ملت ایران در دادگاهها و داوریهای بینالمللی دفاع کنیم راهی جز داشتن متخصصین برجسته حقوقی نخواهیم داشت. برای مدیریت و اقتصاد کشور و استیفای حقوق ملت نیازمند دانشگاهها هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه وزارت علوم و وزیر علوم باید فضا را برای دانشگاهها، اساتید و دانشجویان باز و مسیر مراحل علمی در سطح جهان و رقابت با کشورهای پیشرفته را فعال کند گفت: از دانشجویان عزیز که احتمالا سخنان مرا میشنوند و از شما نمایندگان ملت سوال میکنم آیا فضای دانشگاهها امروز نسبت به سال 91 بهتر شده است یا خیر، آیا فضای دانشگاههای ماآزادتر شده است یا خیر، آیا دانشجویان ما در اجتماعات و بیان نظراتشان آزادتر هستند یا خیر، آیا رشد علمی دانشگاهها نسبت به 4 و 5 سال پیش پیشرفت کرده است یا خیر.
وی یکی از درخواستهای ما از آقای غلامی این است که دانشجویان به علم و مهارت مسلط باشند من به وزیر علوم گفتم که دانشگاههای ما باید به خدمات پیشرفته متصل باشند و در عین حال دولت افتخار دارد که در فصل دوم سال جاری دارای یک رشد کم نظیر یا بینظیر در مسئله اشتغال باشد.
رییس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه متزلزل بودن روی پیمان قبلی و دعوت برای مذاکره بعدی داستانی مضحک است، گفت: آمریکا با شیوهای که در پیش گرفته باید مذاکره و معاهده با دنیا را کنار بگذارد. محبوبیت ایران در منطقه برای این است که آمریکا کاری جز دامن زدن به تروریسم و اختلاف در منطقه نکرده است.
وی ادامه داد: ملت ایران حامی مظلومان منطقه در برابر تروریسم و تجزیه طلبی است؛ شما که پناه منافقین بودید وداعش را ساختید دلسوز منطقه اید؟!
روحانی درباره ادعای آمریکا مبنی بر مذاکره جدید، خاطرنشان کرد: وفای به عهد و قرار داد اصلی جهانی و فرا دینی است. وفای به عهد معیار تمدن یک ملت و اعتبار یک دولت است. دولت یک کشور که تعهد بین المللی دولت قبل را بشکند، قابل اعتماد نیست و متزلزل بودن روی پیمان قبلی و دعوت برای مذاکره بعدی، داستانی مضحک است.
وی افزود:آمریکا با شیوه ای که در پیش گرفته باید مذاکره و معاهده با دنیا را کنار بگذارد.محبوبیت ایران در منطقه برای این است که آمریکا کاری جز دامن زدن به تروریسم و اختلاف در منطقه نکرده است. ملت ایران حامی مظلومان منطقه در برابر تروریسم و تجزیه طلبی است؛ شما که پناه منافقین بودید و داعش را ساختید دلسوز منطقه اید؟!
رئیس جمهور تصریح کرد: برای دفاع از خود در تولید سلاحی که نیاز داشته باشیم، تردید نخواهیم کردو مسیر قدرت دفاعی ایران قدرتمند است و با هیچ قانون بین المللی هم در تناقض نیست و پاسخ هر نقض عهدی را قاطع خواهیم داد.
روحانی با اشاره به اهمیت آب و مسئله وزارت نیرو برای کشور به برخی از سوابق اردکانیان گزینه پیشنهادی وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: در انتخاب آقای اردکانیان تخصص و نگاه ایشان در مسئله آب بسیار مهم بود. همه میدانیم که آب برای آبادانی کشور چقدر اهمیت دارد و یکی از مسائل مهم امروز و فردای کشور ما مسئله آب است.
وی افزود: بعد از جنگ تحمیلی اقدامات فراوانی در زمینه آب صورت گرفت، سدهای زیادی ساخته شد و تلاشهای زیادی انجام گرفت تا آب روان مهار شود. در زمینه عرضه آب تقریبا اقدامات مهم و اساسی صورت گرفته است. در جهان نیز در دوران سد سازی در حدود 46 هزار سد بزرگ ساخته شد که 23 هزار سد آن تنها در چین ساخته شد. در دوران جنگ عقب ماندگیهایی در این خصوص داشتیم و بعد از جنگ سدهای فراوانی برای مهار آب در کشور ساخته شد و امروز دیگر در این زمینه مانند گذشته دچار کمبود نیستیم و مراحل اساسی برای جاهایی که میشد سد زده شود طی شده است و یا در حال اجراست. لذا از این باب دست ما خیلی باز نخواهد بود.
رئیس جمهور با اشاره به طرح مسئله واردات آب نیز گفت: زمانی این بحث مطرح شد که ما وارد کننده آب باشیم و آب مورد نیاز خود را از کشورهای دیگر وارد کنیم البته این موضوع هنوز مدنظر است و منتفی نشده است و باید در این بخش کار کنیم، به آن امید بسته شده است.
روحانی خاطرنشان کرد: برخی کشورها دارای آب فراوان هستند که البته بسیاری از اینها همسایه ما نیستند. برخی از کشورها نیز که میتوانیم از آنها آب خریداری کنیم نیز دچار مسائلی هستند که البته این کار را باید ادامه دهیم. شما نمایندگان محترم مجلس در اکثر استانها این موضوع را مطرح کردهاید که آب استان خود را از فلان دریاچه یا فلان دریا از شمال و جنوب تأمین کنید. این هم یکی از اقدامات در دست کار است که باید پیگیری شود. اما در عین حال باید بدانیم که آب به چه قیمتی به محل مصرف خواهد رسید. این یکی از مواردی است که باید به آن توجه اساسی داشته باشیم.
وی ادامه داد: عملیاتی کردن بسیاری از این طرحها طی فعالیتهایی که صورت گرفته نیاز به سرمایه گذاری، حضور بخش خصوصی و سرمایه گذاری خارجی دارد که امیدواریم بتوانیم این مسیر را به خوبی ادامه دهیم.
رئیس جمهور همچنین گفت: در زمینه مسئله پساب و تصفیه فاضلاب نیز جای کار فراوان وجود دارد. دولت در این بخش سرمایه گذاری کرده و سرمایه گذاری خود را ادامه خواهد داد. زیرا این مسئله برای محیط زیست نیز مسئله مهمی است و میتوان برخی از مصارف را از آب تصفیه شده و بحثهای دیگری هم مطرح است که آبهای ژرف در این بخش استفاده کنیم.
روحانی اضافه کرد: هیچ کدام از این موارد را رها نخواهد کرد و تلاش میکنیم در این مسیر به بهترین راهها دست یابیم و طرحهای مفیدی را انجام دهیم. ما به دنبال این هستیم که از آب موجود بهتر استفاده و بهره برداری داشته باشیم. آب موجود یا همان مسئله مصف به جلوگیری از اصراف نیاز دارد و عدم اصراف از نگاه ما بسیار ارزشمند است.
وی تصریح کرد: دولت و مجلس باید تلاش کنند و دست به دست هم دهند تا مسئلهای به این مهم را چاره اندیشی کنند به همین دلیل است که وزارت نیرو وزارت تدبیر است و باید در آن تدابیر خوبی در کشور اندیشیده شود.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه بیشترین آب کشور در کشاورزی مصرف میشود یادآور شد: آیا محصولاتی که نیاز به آب زیادی دارند باید در داخل کشور کشت شوند؟ آیا از کشت فراسرزمینی نمیتوان استفاده کرد؟ این یکی از موضوعاتی است که میتواند به صرفه جویی در آب بیانجامد و ما با کشت محصولاتی که نیاز به آب زیادی در کشورهای دیگر دارند میتوانیم بخشی از آب را صرفه جویی کنیم. در این زمینه قدمهایی برداشته شده و قدمهایی را باید برداریم به هر حال تلاش دولت این است که بهره وری از آب را بالا برد و از شیوههای سنتی فاصله گرفته و با شیوههای مدرن از آب محافظت کند.
روحانی ضمن تقدیر از وزیر نیروی سابق و وزیر کشاورزی سابق و فعلی دولت گفت: تلاش ما این است که با زمین کمتر آب کمتر محصول بیشتری برداشت کنیم و این هدف ماست. آقای اردکانیان از جمله افرادی هستند که در این بخش دارای تخصص بوده و نگاه خوبی به مسئله آب دارند و با راه حلهایی که در این بخش وجود دارد آشنا هستند.
وی تصریح کرد: اگر مصرف آب کشاورزی ما که 85 یا 90 درصد است حدود 10 تا 20 درصد کاهش یابد میتوانیم در آب صرفه جویی کنیم امکان این مسئله وجود دارد البته نیازمند سرمایه گذاریهای مختلفی در این بخش هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه دولت در همه موضوعات ابتدا به منابع مالی میاندیشد، گفت: معضل آب با تدبیر، هماهنگی و برنامه ریزی مناسب قابل حل است. مسئله آب بحث این دولت و این مجلس نیست. بلکه مسئله ای است که باید برای نسلهای آینده در مورد آن فکر کرد و کمک کرد تا اقلیم ایران در بلند مدت این موضوع را حل شده ببیند. از نظر ما این کار شدنی است البته حقابه تالابها و دریاچهها را نیز نباید فراموش کرد در گذشته دقت لازم در این بخش صورت نگرفته و با ساختن سدهای مختلف به این موضوع توجه نشد و اینگونه شد که امروز آبهای زیرزمینی نیز در خطر قرار گرفتند.
روحانی با اشاره به دلیل انتخاب اردکانیان برای مسئولیت وزارت نیرو، یادآور شد: تخصص، دانش و مهارت آقای اردکانیان در زمینه آب است البته به این معنی نیست که موضوع برق و انرژی برای ما مهم نیست اما مسئله آب امروز اصلی ترین مسئله کشور است و باید تلاش کرد در این بخش به طرحها و راهحلهای خوبی رسید.
وی با اشاره به تحصیلات اردکانیان در غرب گفت: ما امروز در دو وزیر پیشنهادی خود شرق و غرب را جمع کردهایم آقای غلامی وزیر علوم تحصیلکرده استرالیا و شرق جهان و آقای اردکانیان وزیر پیشنهادی نیرو تحصیلکرده در دانشگاههای غرب هستند و با علم و دانش روز در خصوص مسئله آب به خوبی آشنا هستند. ایشان از طرحهای مختلفی که در منطقه و جهان و در کشورهایی که با خشکسالی روبرو هستند به خوبی اطلاع دارند و شخص باتجربهای در این بخش به حساب میروند. در تجربههای ایشان از همراهی با شهید عباسپور گرفته شده تا حضور در وزارت کشور و وزارت نیرو دیده میشود.
رئیس جمهور با اشاره به سبقه آشنایی خود با اردکانیان گفت: من در دورانی که در دبیرخانه شورای امنیت مسئولیت داشتم با آقای اردکانیان آشنا شدم. در دهه 70 ما در دبیرخانه مسئله آب را مورد بررسی قرار دادیم و طرحهای مختلفی را در این خصوص درنظر داشتیم. این طرح در دبیرخانه شورای امنیت بررسی شد و تقریبا در اواخر دوران ریاست جمهوری مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی آماده شد. آقای هاشمی رفسنجانی پس از پایان دوران ریاست جمهوری خود مدام پیگیر این طرح بودند حتی در دوران اصلاحات نیز مدام پیگیر این طرح بودند. حتی در دورانی که خیلی امیدوار نبودند کارها به خوبی پیش رود این طرح را پیگیری میکردند.
روحانی با اشاره به علاقه مندی مرحوم هاشمی به آبادانی ایران، گفت: مرحوم هاشمی رفسنجانی مدام برای حفظ آب و خاک، کشاورزی و صنعت ایران فکر میکردند و می اندیشیدند. شب و روز به فکر آب و آبادانی کشور بودند. من فکر میکنم بعد از نماز صبح تمام فکر ایشان آبادانی کشور بود و تا زمانی که به خواب میرفتند نیز به آبادانی ایران فکر میکردند. در هر سفر خارجی که حضور مییافتند به دنبال طرحها و دانش آن کشور در مسئله حفظ آب و خاک بودند و معتقد بودند باید از تجربه خوب دیگر کشورها استفاده کرد.
وی افزود: دانش و تجربه آقای اردکانیان در کنار اخلاق و روحیات ایشان باعث میشود در این بخش نگرانی های ما کمتر شود و از شما نمایندگان محترم میخواهم دست به دست هم دهیم با رأی اعتماد خود به دو وزیر پیشنهادی به دولت کمک کنیم که در این مسیر به فعالیت خود ادامه دهد.
رئیس جمهور تصریح کرد: در زمینه برق مشکلات ما کمتر است اما در هر دو موضوع نیازمند سرمایه گذاری هستیم. وقتی به مسئله انتقال برق و آب میرسیم میبینیم در این مسیر خیلی چیزها را از دست میدهیم. نمیتوانیم بدون درنظر گرفتن شرایط و بهره وری مناسب از این مسئله عبور کنیم هرچند در زمینه برق به دلیل نیروگاههای مختلف جزو صادرکنندگان برق هستیم و کشورهای همسایه از ما برق میخواهند. اما در حوزه آب ما خود با محدودیتهایی مواجه هستیم که باید بتوانیم این تهدید را نیز به فرصت خوبی تبدیل کنیم.
روحانی در پایان این بخش از سخنان خود ضمن تقدیر از نمایندگان مجلس برای رأی دهی به وزرای معرفی شده این دولت طی ماههای اخیر گفت: امیدوارم با رأی دهی به این دو وزیر باقیمانده اجازه دهید کار این دو وزارتخانه هرچه سریعتر شروع شود زیرا این مسئله به نفع همه است و با حضور دکتر اردکانیان و غلامی در وزارت نیرو و وزارت علوم با تعامل و همراهی شما میتوانیم نسبت به انجام اسناد بالادستی در این دو وزارتخانه اقدام کنیم.
وی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به شرایط پیش آمده در موضوع تعهد ایران و 1+5 و تخلفات پیاپی از سوی دولت آمریکا گفت: در طول تاریخ همواره ملتها و دولتها تعاملاتی را با یکدیگر داشتهاند که طی آن به بستن عهدنامهها و پیمانهایی با یکدیگر میپرداختند. این مسئله بخشی از تاریخ گذشته کشورها و از جمله کشور ما محسوب میشود. اصل وفای به عهد اصلی فراملی و فرادینی است اصلی است که همه انسانهای عاقل با تدبیر و دارای مذهب به عنوان یک اصل باید به آن احترام بگذارند.
رئیس جمهور تصریح کرد: وفای به عهد و تعهد یک معیار برای قانونی بودن و حرکت صحیح یک دولت است اگر دولتی به عهد خود وفا نکرد اعتبار آن نزد افکار عمومی و مردم خود زیر سوال میرود. اگر دولتی مثل دولت آمریکا به تعهدات خود نسبت به کشوری پایبند نباشد و بگوید من متعهد نیستم زیرا این تعهدنامه مربوط به دولت قبل است و کلاه سر دولت قبل رفته است و من به آن عمل نخواهم کرد دیگر هیچ تعهدی بین دولتها باقی نمیماند زیرا هر روز دولتی روی کار میآید و هر روز دولتی میرود پس تعهدات و ملتها و دولتها در قبال هم چه معنایی خواهد یافت.
روحانی افزود: در چنین شرایطی تعهد یک ملت به یک ملت یا یک نظام با یک نظام و اگر آمریکا را یک رژیم بدانیم تعهد یک رژیم در مقابل نظام بزرگ جمهوری اسلامی ایران و حتی 5 کشوری که به این تعهد پایبند شدند چگونه خواهد شد. تعهدی که بین ایران و 1+5 منعقد شد تعهدی بین المللی است که اجرای آن به تصویب شورای امنیت ملی رسید.
وی با اشاره به اینکه اخیرا داستانی در این خصوص مطرح میشود، گفت: برخی میگویند تعهدی که قبلا با هم بستهایم فعلا به شکل ضعیف و در وضعیت فعلی قرار داشته باشد و بیاییم درباره موضوعات دیگری مذاکره کنیم. این حرف از حرفهای خنده دار تاریخ است. شما که به تعهدات قبلی خود وفادار نبودید چگونه میخواهید به تعهدات بعدی خود پایبند بمانید. اساسا مذاکره با چنین کشوری چه معنایی دارد آمریکا با عدم وفای به عهد خود به همه میگوید من اهل مذاکره نیستم زیرا صریحا میگوید به تعهدات پایبند نخواهم بود. آیا اگر کشوری به جهان نشان داد که در مقابل تعهدات پایبند نیست می تواند دم از اعتماد بزند؟ آیا این کشور میتواند به سایر کشورهای شرق آسیا بگوید بیاییم با ما مذاکره کنیم شما که به مذاکرات قبلی خود با ایران پایبند نبودید چگونه دم از مذاکره میزنید؟ شما در نزد مردم بی اعتماد شدهاید.
رئیس جمهور گفت: آمریکا با این شیوه ای که در پیش گرفته است در آینده مذاکرات جایی نخواهد داشت. و دیگر شورای امنیت در کشورهای جهان نمیتواند به آن اعتماد کند. این مسئله مشکل ایران نیست بلکه مشکل این کشوری است که به تعهدات خود پایبند نمیماند و میگویند چرا از لحاظ دفاعی و نظامی توانمند هستید چرا کشورهای منطقه به شما احترام میگذارند این مشکل ما نیست مشکل شماست که به شما احترام نمیگذارند. شما آمدهاید در منطقه امنیت و ثبات را برهم زدهاید. شما با تأسیس و ایجاد گروههای تروریستی امنیت و آرامش افغانستان و عراق را به بازی گرفتهاید. خود شما اعلام کردهاید با تروریسم به دنبال ناامن کردن منطقه هستید. حالا ایران که با نیروهای تروریستی شما در منطقه جنگیده و آنها را بیرون کرده است مقصر میدانید.
روحانی ادامه داد: ایران به کشورهای همسایه خود برای ایجاد امنیت کمک کرده و میکند. این کار ما کمک کردن است. و آن را به درخواست خود آنها انجام دادهایم اما شما با ایجاد گروههای تروریستی در مسائل آنها مداخله میکنید به دنبال تقسیم کردن کشور عراق هستید و میخواهید تمامیت ارزی این کشور خدشه دار شود. اگر بناست شما نسبت به این اقدامات ما اعتراض کنید ما باید از شما بپرسیم آیا ملت ایران که حامی کشورهای منطقه است و به آنها برای حفظ امنیت کمک کرده است و از تجزیه طلبه این کشورها جلوگیری کرده است تروریست است یا شما که داعش را ایجاد کردید و گروههای تروریستی دیگری ساختید و به دنبال ناامن کردن فضای منطقه هستید.
وی گفت: شما در طول تاریخ به اشکال مختلف به ایران ظلم کردهاید، شما سکوی نفتی ملت ایران را هدف قرار دادید آیا سکوی نفتی و هواپیمای مسافری میدان جنگ بود، شما در داستان طبق به خاک ایران تجاوز کردهاید شما قبول ندارید متجاوز هستید شما هواپیمای مسافربری ما را زدید قبول ندارید بارها بی ادبانه ملت ایران را تروریسم خواندهاید؟ ملت ایران مبارزه با تروریسم را با خارج کردن منافقین از خاک کشورش آغاز کرده است و در مقابل گروههای تروریستی شما در عراق ایستاده و آن را به زانو درآورده است.
رئیس جمهور تصریح کرد: از آن طرف به سلاحهای ما ایراد میگیرید ما برای دفاع از خود و تمامیت ارزی مان برای دفاع از ملت عزیزمان هر سلاحی از هر نوعی نیاز داشته باشیم در ساختن، تولید کردن و انبار کردن آن خواهیم ساخت و برای دفاع از خودمان از کسی اجازه نمیگیریم. ما موشک ساختیم، میسازیم و خواهیم ساخت و این مسئله با قرارداد 2231 در تناقض نیست. ایران برای دفاع از خود و حفظ منافع ملی و امنیتش با قدرت مسیری را که در پیش گرفته ادامه میدهد و اگر شما در مقابل برجام بدعهدی کنید خواهید دید به ضرر خود شما خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران پاسخ شما را به خوبی خواهد داد.
و این درحالی است که مدعیان حقوق بشرخیانتکارشماره یک تاکنون هیچ اعتراضی به این جنایات نمی کنند.
چرا سازمان های بین المللی خیانتکارشماره یک تاکنون سکوت اختیارکرده اند.
تاریخ انتشار :دوشنبه ۱۲ تیر ۹۶.::. ساعت : ۹:۰۷ ق.ظ
۲ دیدگاه
بهمناسبت هفته حقوق بشر آمریکایی:
ایران، سلاحهای شیمیایی و دولتهای حامی صدام
محمدرضا محمدی/کارشناس مسائل سیاسی
به گواهی اسناد منتشر شده از جانب رسانه ها، برخی کشورهای اروپایی از جمله آلمان، سلاحهای شیمیایی را در اختیار صدام حسین قرار دادند تا از آنها علیه ایران استفاده کند.
اندیشکده راهبردی تبیین- به گواهی اسناد منتشر شده از جانب رسانه ها، برخی کشورهای اروپایی از جمله آلمان، سلاحهای شیمیایی را در اختیار صدام حسین قرار دادند تا از آنها علیه ایران استفاده کند. نوع مواجههی جمهوری اسلامی ایران با این اقدام غیرانسانی، بیشتر در حوزهی رسانهای و روانی صورت گرفته است. اگرچه در حوزه حقوقی نیز اقدامات صورت گرفته اما به دلیل عدم پیگیری جدی و مداوم، عملا نتیجهی ملموسی حاصل نشده است. مقاله ی پیش رو در تلاش است تا علاوه بر واکاوی کمک های شیمیایی اروپا به صدام، به بررسی تلاش های حقوقی جمهوری اسلامی ایران در محافل بین الملل برای احقاق حقوق قربانیان این حملات بپرداز د.
بدون شک یکی از مهمترین نشانه های نسل کشی یا جنایت علیه بشریت که در تعریف این جرایم نیز آمده، شمار کشته ها و زخمیها است[۱]. کاربرد سلاح های شیمیایی توسط رژیم بعثی عراق علیه ایران در دو دهه آخر قرن بیستم را باید از گسترده ترین و بی نظیرترین جنگ های شیمیایی جهان و از حیث نوع حجم تلفات و انتقال صدمات وارده از نسلی به نسل بعد، نوعی جنایت علیه بشریت به شمار آورد که طی آن حجیم ترین حملات با انواع عوامل شناخته شده و حتی ناشناخته و ترکیبات مختلف شیمیایی و بعضاً مشکوک به عوامل میکروبی بر علیه نیروهای نظامی و حتی شهروندان غیر نظامی به کار گرفته شد که منجر به بروز تلفات و صدمات جانی فراوان گردید. به نظر می رسد که بررسی امکان پیگیری و شکایتحقوقی فردی از دول اروپایی حامی صدام حسین از سوی آسیبدیدگان عملیاتهای شیمیایی، اقدامات حقوقی ایران برای استیفای حق از دولتهای اروپایی مذکور و نهایتا وضعیت فعلی و نتایج این اقدامات حقوقی، نکاتی هستند که کمتر به آن ها پرداخته شده است و مقاله پیش رو سعی در بررسی آن ها دارد.
رژیم بعثی عراق پس از ناکامی های پیاپی ارتش تا بن دندان مسلح خود در تامین اهداف نظامی در جبهه ها، به دستور شخص صدام و با کمک مستشاران و کارشناسان دولت های شرق و غرب، به خصوص کارشناسان شیمیایی شوروی، یوگسلاوی، آلمان، فرانسه و … با تایید کاخ سفید، سلاح های ممنوعه شیمیایی را با مشارکت بیش از ۴۰۰ شرکت دولتی و خصوصی جهان به خصوص اروپایی در تحویل مواد اولیه و تولید انواع عوامل خطرناک در کنار دیگر سلاح های جنگی و مرگبار خویش، مورد استفاده قرار دادند[۲]. آلمان به تنهایی با ارسال این مواد شیمیایی، عراق را قادر ساخت تا حدود ۶۰۰۰ تن بمب شیمیایی علیه ایران به کار گیرد.علاوه بر این موارد در جنگ بخصوص اواخر آن صحبت هایی برای تجهیز صدام به موشک های بالستیک شیمیایی و موشک های بالستیک اتمی نیز مطرح بود و مقدمات آن نیز انجام شد که عملی نشد[۳].
به جرات مي توان گفت سلاح هاي شيميايي تنها سلاح هاي جنگي هستند كه بيشترين و قديمي ترين معاهدات بين المللي براي منع كاربرد آن وجود دارد. نخستين قرارداد بين المللي براي محدود سازي استفاده از سلاح هاي شيميايي به سال 1675 برمي گردد
در طول جنگ هشت ساله تحمیلی، بیش از ۲۵۲ مورد حمله شیمیایی (عراق) علیه ایران صورت گرفت که در سازمان ملل متحد ثبت شده است[۴]. البته آمار غیر رسمی تعداد این حملات را ۵۷۲ نوبت در عراق و ایران بیان و بر اساس آن، در طی هفت مرحله از مهر ۵۹ تا شهریور ۶۷، تعداد ۱۷۲۵۰ نفر شهید و ۱۲۷۰۰۰ نفر مصدوم گردیدند که تعداد ۱۰۰۰۰۰ نفر مصدوم و ۱۰۰۰۰ شهید متعلق به ایران و ۲۷۰۰۰ نفر مصدوم و ۷۲۵۰ نفر شهید هم از مردم عراق بوده اند [۵]. از ابتدای استفاده صدام حسین از سلاح های نامتعارف شیمیایی، همانگونه که پورتر، تاریخ دان آمریکایی بیان می کند، «هیچ گونه مدرک قابل اعتمادی مبنی بر تلافی ایران نسبت به حملات شیمییایی سیستماتیک عراق علیه مردم ایران وجود ندارد»[۶]، جمهوری اسلامی ایران هیچ اقدام تلافی جویانه و مشابهی انجام نداد و تلاش کرد از روش های گوناگون دیپلماتیک، رسانه ای و حقوقی به محکومیت این اقدامات بپردازد، اما متاسفانه، حمایت های جانبدارانه دولت های غربی حامی صدام از وی، مانع هر گونه اقدام عملی و گام موثر در این باره گشت که به برخی از آن ها اشاره خواهد شد.
به جرات می توان گفت سلاح های شیمیایی تنها سلاح های جنگی هستند که بیشترین و قدیمی ترین معاهدات بین المللی برای منع کاربرد آن وجود دارد. نخستین قرارداد بین المللی برای محدود سازی استفاده از سلاح های شیمیایی به سال ۱۶۷۵ برمی گردد و بعدها در ۱۸۷۴ کنوانسیون بروکسل و کنوانسیون ۱۸۹۹ لاهه تکامل یافت و نهایتا به انعقاد معروف ترین معاهدات بین المللی در خصوص کاربرد سلاح های شیمیایی یعنی «پروتکل ۱۹۲۵ ژنو» شد. با وجود امضای پروتکل ژنو توسط بسیاری از کشورهای جهان، این معاهده دارای نقصان بسیار بزرگی بود و آن اینکه تنها ناظر به ممنوعیت «کاربرد» سلاح های شیمیایی یا میکروبی بود و «توسعه»، «تولید» و «انباشت» این سلاح ها را منع نمی کرد، به علاوه بسیاری از کشورهای جهان این پروتکل را با این شرط امضا کردند که حق کاربرد سلاح های شیمیایی را علیه کشورهای غیرعضو و نیز مقابله به مثل در صورت حمله شیمیایی به کشورشان را برای خود محفوظ می دانستند. با اصلاحات انجام شده در پروتکل ژنو در ۱۹۹۲ و تصویب کشورها، “کنوانسیون سلاح های شیمیایی” در ۱۹۹۷رسما لازم الاجرا و «سازمان منع سلاح های شیمیایی» (OPCW) ایجاد شد]۷]
مقام معظم رهبری در مورد حمایت دولت های اروپایی از صدام حسین خاطرنشان می کنند:”دولتهای ریاکار اروپایی که امروز در قضیهی سوریه مدعی استفاده از سلاحهای شیمیایی هستند، در زمان جنگ تحمیلی، خروارها سلاح شیمیایی به صدام دادند تا او با این سلاحها به جبهههای ما و مناطق سردشت و حلبچه حمله کند” [۸] اما نکته جالب اذعان سران رژیم بعث در این باره است. طارق عزیز در سال ۱۳۶۷ ضمن اعتراف به استفاده از سلاح شیمیایی در جنگ با ایران با اشاره به اتهامات وارده به عراق در مورد کاربرد جنگ افزارهای شیمیایی، کشورهای اروپایی را که از بغداد انتقاد کرده بودند مورد سرزنش قرار داد و اظهار نمود که کشورهای اروپایی خود سلاحهای شیمیایی در اختیار کشورهای جهان سوم قرار میدهند اما هنگامی استفاده از سلاح ها، بر قربانیان آن اشک تمساح میریزند. [۹]
اقدامات انجام شده حقوقی ایران برای استیفای حق از دولتهای غربی و نتایج آن ها
پس از اولین حمله شیمیایی رژیم بعث به ایران، رجایی خراسانی، نماینده ایران در سازمان ملل، با قرائت متنی شدید اللحن در شورای امنیت، خواستار محکومیت این اقدام صدام توسط شورای امنیت شد. اما سازمان ملل حتی به اقدامات صوری و ظاهری هم در محکومیت این اقدامات نپرداخت. اما با ادامه این حملات در طول جنگ هشت ساله تحمیلی، امکان بی تفاوتی مطلق سازمان ملل وجود نداشت و نهایتا شورای امنیت اقدام به صدور ۴ بیانیه و ۲ قطعنامه کرد: بیانیه ۳۰ مارس ۱۹۸۴ که صرفاً به محکوم کردن کاربرد سلاح شیمیایی پرداخته بود، بیانیه ۲۵ آوریل ۱۹۸۵ که اذعان کرده بود سلاح شیمیایی علیه نیروهای ایران به کار رفته است، بیانیه ۲۱ مارس ۱۹۸۶ که برای نخستین بار از عراق به عنوان به کاربرنده سلاح شیمیایی یادکرد و کاربرد این سلاح را محکوم کرد و بیانیه ۱۴ مه ۱۹۸۷ که اشاره میکند غیر نظامیان در ایران بر اثر سلاحهای شیمیایی مجروح شدند. [۵] دو قطعنامهای هم که شورای امنیت به سلاح شیمیایی توجه میکند، یکی قطعنامه ۶۱۲ است که باز هم در آن از عراق به عنوان استفاده کننده از این سلاح یاد نمیکند، اما از تمامی کشورها درخواست میکند که برای ادامه اعمال یا برقراری کنترل شدید بر صدور تولیدات شیمیایی که در ساخت سلاحهای شیمیایی به کار گرفته میشود به طرفهای مخاصمه، تلاش بیشتری داشته باشند و دیگری قطعنامه ۶۲۰ میباشد. در ابتدای این قطعنامه بیان میشود استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه ایران شدت و تکرار پیدا کرده است. این قطعنامه، جدای از نقایص اساسی، مهمترین سندی است که شورای امنیت در طی هشت سال استفاده مکرر عراق از سلاحهای شیمیایی علیه افراد غیر نظامی و نظامی ایران صادر کرده است. در این قطعنامه شورا برای اولین بار، کاربرد سلاحهای شیمیایی را به طور تلویحی نتیجه عدم پیشرفت مذاکرات درباره خلع سلاح شیمیایی دانسته و مذاکرات جاری کنفرانس خلع سلاح در مورد ممنوعیت کامل و موثر توسعه، تولید و انبار کردن سلاح شیمیایی و نیز نابودی آنها را مد نظر قرار داد [۱۰] دکتر ولایتی، در کنفرانس خلع سلاح ۱۹۸۵ این وضعیت را مورد توجه قرار داد و اعلام کرد “عدم موضع گیری قاطع شورای امنیت در برابر پروتکل ۱۹۲۵ ژنو از طرف عراق موجب گستاخی بیشتر این رژیم گردیده است”. [۱۱]
دکتر ولایتی، در كنفرانس خلع سلاح 1985 اين وضعيت را مورد توجه قرار داد و اعلام كرد “عدم موضع گيري قاطع شوراي امنيت در برابر پروتكل 1925 ژنو از طرف عراق موجب گستاخي بيشتر اين رژيم گرديده است”.
بررسی امکان پیگیری و شکایتحقوقی فردی از دول اروپایی حامی صدام حسین از سوی آسیبدیدگان عملیاتهای شیمیایی
یکی از مباحث بین المللی، طرح دعوا در دادگاه های کشورهایی است که به تجهیز صدام برای داشتن سلاح شیمیایی اقدام کردند. همانگونه که چندی پیش شکایتی توسط یکی از قربانیان در آلمان علیه یکی از شرکت های صادرکننده مواد شیمیایی مطرح شد که مقررات صادرات خود را نقض کرده بود و البته به طور کلی بایکوت شد. بنابراین خود قربانیان به عنوان مدعی می توانند وارد این پرونده ها شوند و آنها موظف به پیگیری هستند.
اما در رابطه با هلند، دولت هلند تبعه خودش را متهم کرد که مواد اولیه را از کشورهایی مثل تایلند، ایتالیا، ژاپن،سنگاپور، سوئیس و آمریکا به عراق صادر کرده است. مصدومان حلبچه و سردشت ادعای خودشان را در این دعوی مطرح کردند و نهادهای داخل کشور مساعدت کردند و در آن پرونده این تبعه هلندی به ۱۵ سال زندان محکوم شد و با اعتراض، به جای کم شدن مجازات دو سال دیگر اضافه و تبدیل به ۱۷ سال شد. در اردیبهشت سال گذشته ۲۵ هزار یورو به هر خانواده به عنوان ضرر و زیان پرداخت شد.
همچنین قانونی در مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۷ تصویب شد، تحت عنوان «الزام دولت به پیگیری حقوق جانبازان و قربانیان جنگ شیمیایی علیه ایران». این قانون یک ماده واحده با ۵ تبصره دارد که یادآوری می کند دولت باید حقوق مصدومان و شهدای شیمیایی ناشی از ۸ سال دفاع مقدس را در محاکم داخلی و خارجی پیگیری کند[۱۲].
راه کارهای پیشنهادی برای جریان سازی حقوقی ایران علیه دول اروپایی
به نظر می رسد براساس معاهده سال ۱۹۲۵ ژنو و با توجه به پشتیبانی هدفمند اروپا در تجهیز و تسلیح صدام به این سلاح ها، و با در اختیار قرار دادن کلیه اطلاعات مربوط به منطقه و اجازه استفاده از این سلاح ها، طرح قانونی، حقوقی و قضائی این جنایات جنگی که با حمایت های همه جانبه آمریکا و اروپا و با تخطی کامل از کنوانسیون ۱۹۲۵ ژنو و برخلاف تعهدات مندرج در آن، به تأمین انواع سلاح های کشتار جمعی و اجازه استفاده از این سلاح های مرگبار توسط عراق پرداختند، می توان به تنظیم دادخواستی در دیوان بین المللی کیفری و یا دیگر مراجع مشابه دست زد و با توجه به تصمیمات کمتر سیاسی دیوان (نسبت به شورای امنیت) این اقدام می تواند نتیجه بخش باشد.
در خصوص ایالات متحده هم، یکی از بهترین مراجع برای رسیدگی به این فاجعه بشری، طرح دعوی علیه ایالات متحده در دیوان داوری لاهه (دیوان داوری دعاوی ایران و آمریکا) می باشد. براساس ماده یک بیاینه الجزایر «ایالات متحده آمریکا تعهد می نماید که سیاست ایالات متحده این است و از این پس این خواهد بود که به صورت مستقیم و غیرمستقیم، سیاسی و نظامی در امور داخلی ایران مداخله ننماید.»[۱۲] همچنین مفاد بند ۱۷ از ماده ۴ این بیانیه، مدارک و شواهد کافی وجود دارد که ایالات متحده در جنگ تحمیلی بزرگترین حامی رژیم صدام و تأمین کننده اصلی سلاح های شیمیایی و کشتارجمعی لجستیکی بوده، در این راستا به جهت کاربرد اینگونه سلاحهای مرگبار که با پشتیبانی اطلاعاتی ایالات متحده انجام گردید متجاوز از ۶۵۰۰۰ نفر از ایرانیان با این سلاح ها مصدوم، مجروح و یا به شهادت رسیدند و هزاران نفر نیز طی دو دهه گذشته از آثار و صدمات بکارگیری این سلاح ها در رنج و بیماری هستند. لذا دادگاه بین المللی لاهه با توجه به سابقه امر و حساسیت موضوع و طرح قانونی دعوی می تواند این موضوع را در دستور کار خود قرار دهند.