برنامه موشکی بالستیک ایران هیچ ربطی به آمریکا ندارد.
برنامه موشکی ایران ربطی به آمریکا ندارد/ هیچ تعهدی در برجام برای توقف برنامه دفاعی نداریم
برنامه موشکی ایران به آمریکا و دیگر کشورها ارتباط ندارد و هیچ کشوری اجازه ندارد برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی تصمیم گیری کند.
همچنین بهانه جویی های این کشورها پاسخی به خواسته دولت های مرتجع عرب به سرکردگی عربستان و رژیم صهیونیستی است.
در تمامی دنیا این را می دانند و تجربه کرده اند که طرف پیروز همواره ملت ایران بوده است.
برنامه موشکی ایران به آمریکا و دیگر کشورها ارتباط ندارد و هیچ کشوری اجازه ندارد برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی تصمیم گیری کند.

برنامه موشکی بالستیک ایران هیچ ربطی به آمریکا ندارد.
برنامه موشکی ایران ربطی به آمریکا ندارد/ هیچ تعهدی در برجام برای توقف برنامه دفاعی نداریم
برنامه موشکی ایران به آمریکا و دیگر کشورها ارتباط ندارد و هیچ کشوری اجازه ندارد برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی تصمیم گیری کند.
همچنین بهانه جویی های این کشورها پاسخی به خواسته دولت های مرتجع عرب به سرکردگی عربستان و رژیم صهیونیستی است.
در تمامی دنیا این را می دانند و تجربه کرده اند که طرف پیروز همواره ملت ایران بوده است.
برنامه موشکی ایران به آمریکا و دیگر کشورها ارتباط ندارد و هیچ کشوری اجازه ندارد برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی تصمیم گیری کند.

عربستان سعودی مانند آمریکا و رژیم صهیونیستی احترامی برای زندگی بشری قائل نیست.
عربستان سعودی بسیارخطرناک ترازداعش است.
عربستان سعودی ازتکفیری ها بدتراست.
عربستان سعودی به علت جنایات جنگی دریمن باید محاکمه شود.
مبارزه با عربستان سعودی، دفاع ازاسلام است.
خودروهای سعودی درموصل چه می کنند+ عکس
عربستان سعودی تروریست پروراست!
عربستان سعودی درحال کمک به تروریسم است.
عربستان سعودی نیروی هوایی القاعده وداعش دریمن شده است.
رژیم جنایتکارآل سعود روی اسرائیل را سفید کرده است.
عربستان سعودی با بمباران وحشیانه مردم مظلوم بی دفاع و بی گناه یمن روی اسرائیل را سفید کرد.
عربستان سعودی و آمریکا درتاسیس وحمایت ازتروریست ها درمنطقه نقش دارند.


ملت ایران بهترین پاسخ دهنده به آمریکا
بارها رهبر معظم انقلاب فرمودهاند؛ که هرگز آمریکا مورد اعتماد نیست، حالا معلوم شده است که مردم ایالات متحده هم رئیس جمهور این کشور را قبول ندارند. کسی که تعادل روحی و روانی ندارد و بنگاهدار مسکن بوده است. پول ادب و احترام نمیآورد و بزرگی نمیسازد. اگر در کشور خودمان به مردم رسیدگی درستی صورت گیرد و بزرگان مورد احترام باشند بهتر از هر ملتی ملت ایران پاسخ یاوهگوییهای رئیس جمهور آمریکا را خواهند داد.


ملت ایران بهترین پاسخ دهنده به آمریکا
بارها رهبر معظم انقلاب فرمودهاند؛ که هرگز آمریکا مورد اعتماد نیست، حالا معلوم شده است که مردم ایالات متحده هم رئیس جمهور این کشور را قبول ندارند. کسی که تعادل روحی و روانی ندارد و بنگاهدار مسکن بوده است. پول ادب و احترام نمیآورد و بزرگی نمیسازد. اگر در کشور خودمان به مردم رسیدگی درستی صورت گیرد و بزرگان مورد احترام باشند بهتر از هر ملتی ملت ایران پاسخ یاوهگوییهای رئیس جمهور آمریکا را خواهند داد.


مقامات وحشی عربستان سعودی باید پاسخگوی دخالت آشکارخود درامورکشورها باشند.
عربستان 5 هزارتروریست سوادنی به یمن اعزام کرد ٱمریکا به عربستان برای جنایت دریمن پاداعش می دهد.
کشورهای جهان نگران نقش عربستان درتامین مالی تروریسم هستند. تروریسم نتیجه اقدامات بی شرمانه آمریکا وهم پیمانانش است.
ما آمریکا وهم پیمانانش را تروریسم بین المللی درمنطقه خاورمیانه می شناسیم.

درپاسخ به پادشاه نجس وحشی، بی ادب، فرهنگ وبی شخصیت عربستان سعودی سگ هارآمریکا درمنطقه!
درپاسخ به عادل الجبیرنجس وحشی، بی ادب، بی فرهنگ و بی شخصیت وزیرخارجه عربستان سعودی سگ هارآمریکا درمنطقه!
ادعا های سران نجس وحشی عربستان سعود جنایتکاردرباره ایران بی پایه واساس است.
عربستان باید به حمایت ازتروریسم پایان دهد.
جنایات آل سعود ننگ بزرگ تاریخی است این رژیم ننگ تاریخی برای این رژیم است.
حمله عربستان سعودی به یمن، اجرای قانون جنگل بود.
عادل الجبیریک دروغگوست و دروغ های زیادی گفته است.
آل سعود یک دروغگوست و دروغ های زیادی گفته است.
عربستان سعودی دشمن درجه یک ایران است.
عربستان سعودی دشمن تاریخی مردم ایران است.
عربستان سعودی مورد اعتماد ما نیست.
اقدام عربستان سعودی دربمباران یمن با حمایت آمریکا وچند کشورجنایتکارشرم آوراست.
شرم آوراست که دولت جنایتکارعربستان سعودی با حمایت چند کشورجنایتکار مردم یمن را بمباران می کند.
عربستان سعودی بزرگترین ناقض حقوق بشراست.
عربستان سعودی باید درباره کمک به داعش توضیح دهد.
ارتباط عربستان سعودی با داعش آشکاراست.
حمایت عربستان سعودی ازداعش ادامه دارد.
چرا عربستان کاری القاعده وداعش ندارد؟
القاعده یکی ازدستگاه های دولت عربستان سعودی است.
داعش یکی ازدستگاه های دولت عربستان سعودی است.
عربستان سعودی مانند آمریکا هیچگاه به قوانین بین المللی احترام نمی کذارد.
عربستان سعودی مانند رژیم صهیونیستی هیچگاه به قوانین بین المللی احترام نمی کذارد.
عربستان عامل جنگ، بی ثباتی و ناامنی در منطقه است
عربستان عامل اصلی جنگ در منطقه است
عربستان عامل اصلی پیدایش و رشد تروریسم در منطقه است
عربستان عامل اصلی جنگ صدام علیه ایران بود
ائتلاف عربی به رهبری سعودی در يمن مرتكب جنايات جنگی شده است
عربستان در یمن مرتکب جنایت جنگی شد
عربستان سعودی در یمن مرتکب جنایت جنگی شده است
عربستان با تسلیحات غربی در یمن مرتکب جنایت جنگی شده است
عربستان صدها داعشی را برای کشتار مردم یمن اعزام کرده است
این در حالی است که مردم سوریه، لبنان، عراق، یمن ومنطقه وجهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم توسط سعودی ها قتل عام می شوند.
عربستان سعودی داعش را وارد یمن کرده است.
عربستان سعودی باید پاسخگوی دخالت خود درامور کشورها باشد.
سیاست های نادرست وغلط عربستان سعودی درمنطقه خاورمیانه خسارت زیادی به مسلمانان زده است.
آنچه امروز درمنطقه خاورمیانه وجهان دیده می شود منعکس کننده جنایات عربستان سعودی است.
نه نتها مردم ایران، بلکه مردم دنیا جنایات عربستان سعودی را فراموش نمی کنند.
رژیم جنایتکارآل سعود مررج اسلام آمریکایی است.
برای اثبات کمک عربستان سعودی به تروریسم، القاعده، طالبان، داعش، تکفیری ها، ارتش آزاد سوریه، مخالفان سوریه و دیگرگروه های تروریستی اسناد زیادی وجود دارد.
برابر اشغالگری عربستان سعودی سکوت نمی کنیم.
عربستان سعودی ثابت کرد که حامی تروریسم است.
عربستان برای القاعده دریمن سلاح می فرستاد.
فیلم همراهی القاعده با عربستان درتجاوز به یمن.
علنی شدن همراهی القاعده با عربستان دریمن+ فیلم
عربستان سعودی جنایتکارجنگی است وباید محاکمه است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد به مسئولیتش برای محاکمه عربستان سعودی عمل نمی کند.
نیرو های آمریکایی به درخواست رژیم جنایتکارآل سعود به منطقه خاورمیانه اعزام شدند.
آمریکا جنایتکارازتجاوز رژیم جنایتکارآل سعود حمایت می کند.
عربستان سعودی مانند آمریکا و رژیم صهیونیستی احترامی برای زندگی بشری قائل نیست.
عربستان سعودی بسیارخطرناک ترازداعش است.
عربستان سعودی ازتکفیری ها بدتراست.
عربستان سعودی به علت جنایات جنگی دریمن باید محاکمه شود.
مبارزه با عربستان سعودی، دفاع ازاسلام است.
خودروهای سعودی درموصل چه می کنند+ عکس
عربستان سعودی تروریست پروراست!
عربستان سعودی درحال کمک به تروریسم است.
عربستان سعودی نیروی هوایی القاعده وداعش دریمن شده است.
رژیم جنایتکارآل سعود روی اسرائیل را سفید کرده است.
عربستان سعودی با بمباران وحشیانه مردم مظلوم بی دفاع و بی گناه یمن روی اسرائیل را سفید کرد.
عربستان سعودی و آمریکا درتاسیس وحمایت ازتروریست ها درمنطقه نقش دارند.
رژیم جنایتکارآل سعود با حمایت آمریکا دریمن ومنطقه جنایت می کند.
جنایت سازمان یافته علیه مردم یمن، حقوق بشرکجاست؟
آل سعود وداعش یک هدف را دنبال می کنند.
چرا رژیم جنایتکارآل سعود کودکان ومسلمانان را می کشد؟
رژیم جنایتکارآل سعود از دایره اسلام خارج است.
درهرجای دنیا جنایتی رخ می دهد دست عربستان سعودی درکاراست.
هرجا ظلمی، جنایت وستم است رد پای عربستان سعودی را می تواند دید.
سکوت دربرابرجنایت ازخود جنایت بدتراست.
آل سعود تاکنون حتی یک حرف درست نزده است.
عادل الجبیرتاکنون حتی یک حرف درست نزده است.
عربستان سعودی درجنگ یمن ازداعش والقاعده کمک گرفته.
کشتاریمنی ها جنایت جنگی است ولی سعودی ها تاکنون نمی فهمند.
که عادل الجبیر وحشی یا اصل مسئله را درک نمی کند دروغ می گوید یا ازاین موضوع بی اطلاع است.
نگران ما ازجنایات بی حساب وکتاب سعودی ها درمنطقه خاورمیانه است.
اگرعربستان سعودی جنایتکار می خواهد در جامعه جهانی حضور فعال داشته باشد باید دست از دخالت در امور سایر کشورها بکشد.
عربستان سعودی مانند آمریکا هیچگاه به قوانین بین المللی احترام نمی کذارد.
عربستان سعودی مانند رژیم صهیونیستی هیچگاه به قوانین بین المللی احترام نمی کذارد.
عربستان عامل جنگ، بی ثباتی و ناامنی در منطقه است
عربستان عامل اصلی جنگ در منطقه است
عربستان عامل اصلی پیدایش و رشد تروریسم در منطقه است
عربستان عامل اصلی جنگ صدام علیه ایران بود
ائتلاف عربی به رهبری سعودی در يمن مرتكب جنايات جنگی شده است
عربستان در یمن مرتکب جنایت جنگی شد
عربستان سعودی در یمن مرتکب جنایت جنگی شده است
عربستان با تسلیحات غربی در یمن مرتکب جنایت جنگی شده است
عربستان صدها داعشی را برای کشتار مردم یمن اعزام کرده است
این در حالی است که مردم سوریه، لبنان، عراق، یمن ومنطقه وجهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم توسط سعودی ها قتل عام می شوند.
شورای امنیت جنایات وحشیانه ائتلاف آمریکا در سوریه را متوقف کند
وزارت خارجه سوریه با ارسال نامه به سازمان ملل و شورای امنیت اقدام فوری برای توقف جنایات وحشیانه ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا در این کشور را خواستار شد.
ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا جنایتکارشماره یک اگر به اصطلاح قصد مبارزه با تروریسم را دارد باید به سراغ رژیم صهیونیستی برود.
ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا جنایتکارشماره یک اگر به اصطلاح قصد مبارزه با تروریسم را دارد باید به سراغ عربستان سعودی برود.
عربستان جنایتکارباید مداخله در امور داخلی کشورهای منطقه را متوقف کند.
سیاست نادرست وغلط عربستان سعودی فاجعه ای برای ملت های اسلامی است.
سیاست ها وتوطئه های عربستان سعودی درمنطقه شکست خورده است.
سیاست نادرست وغلط عربستان سعودی برای ملت های عربی واسلامی فاجعه است.
ادعای عربستان سعودی درباره ایران دروغ است در واقع سرپوش گذاشتن جنایت های، خیانت های، دخالت های وتجاوزهای خودش درمنطقه است.
عربستان سعودی هیچ نفاوتی با گروه های تروریستی دیگرندارد.
نباید درقبال جنایات عربستان سعودی سکوت کرد.
عربستان سعودی بزرگ ترین تروریست پروراست!
عربستان سعودی بزرگترین منبع تروریست ها است.
عربستان سعودی به دخالت درامور داخلی کشورهای منطقه ادامه می دهد.
عربستان سعودی به القاعده وداعش دریمن کمک می کند.
عربستان سعودی با القاعده وداعش هماهنگ است.
عربستان سعودی بزرگترین حامی تروریسم درجهان است.
قطرحمایت تروریسم نیست/ باید با عربستان سعودی مقابله کنیم.
عربستان داعش جهانی است.
داعش پیاده نظام رژیم جنایتکارآل سعود است.
عربستان سعودی تسلیحات القاعده وداعش را تامین می کند.
رژیم جنایتکارآل سعود اصلی ترین حامیان مالی داعش درمنطقه وجهان است.
رفتارعربستان درمنطقه تهدید آمیزاست.
عربستان درمنطقه با القاعده وداعش همکاری می کند.


تاریخ مخابره : ۱۳۹۶/۰۷/۱۳ - ۱۰:۵۳
عربستان در فهرست گروه های قاتل کودکان قرار گرفت
ائتلاف چند ملیتی تحت رهبری عربستان که به یمن حمله می کنند، در پیش نویس فهرست کشورهایی جای گرفته است که کودکان را در جنگ می کشند یا قطع عضو می کنند.
این پیش نویس می گوید که اقدامات ائتلاف به مرگ ۶۸۳ کودک در سال ۲۰۱۶ منجر شد و آن را متهم کرد ۳۸ حمله به مدارس و بیمارستان ها انجام داده است.

به گفته سازمان ملل از ماه مارس ۲۰۱۵ در اثر حملات هوایی و نبرد زمینی بیش از ۸۵۳۰ نفر، که ۶۰ درصد آنها غیرنظامی بودند، کشته و ۴۸ هزار و ۸۰۰ نفر هم زخمی شده اند.

به گزارش بی بی سی، این ائتلاف حمله عمدی به غیرنظامیان و تاسیسات زیربنایی را تکذیب کرده است.

به گفته سازمان ملل این مناقشه همچنین ۲۰ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر را نیازمند کمک های انساندوستانه کرده، باعث ایجاد بزرگترین بحران امنیت غذایی شده و به شیوع وبا در میان ۷۷۵ هزار نفر منجر شده که از میان آنها جان ۲۱۳۰ را گرفته است.

دبیرکل سازمان ملل هر سال گزارشی درباره کودکان و مناقشه های مسلحانه منتشر می کند که حاوی نام های گروه های متهم به ارتکاب طیفی از خشونت هاست.

این پیش نویس روشن می کند که به اعتقاد سازمان ملل این ائتلاف "در دوره مربوط در تهیه این گزارش تدابیری برای بهبود حفاظت از کودکان اعمال کرده است."

عبدالله المعلمی سفیر عربستان در سازمان ملل به خبرگزاری رویترز گفت که او تا زمان تایید رسمی گزارش در ادامه ماه جاری توسط آنتونیو گوترش دبیر کل درباره آن اظهار نظر نخواهد کرد.

اما نمایندگی عربستان در ماه اوت گفته بود که قرار دادن ائتلاف در چنین فهرستی "به هیچ وجه قابل توجیه نیست."

استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل همچنین از اظهار نظر درباره پیش نویس خودداری کرد.

گروه بین المللی "کودکان را نجات دهید" می گوید نشانه های کمی از بهبود وضعیت در یمن دیده است. در ماه اوت فقط ظرف یک هفته ۵۸ غیرنظامی کشته شدند که به گفته مقام های حقوق بشر سازمان ملل ۴۲ نفر آنها در حملات ائتلاف کشته شدند.

سال گذشته نام ائتلاف تحت رهبری عربستان از فهرست سال ۲۰۱۵ حذف شد. گروه "کودکان را نجات دهید" گفت این علیرغم "شواهد روشن و تصدیق شده توسط سازمان ملل دایر بر الگویی از نقض های جدی" بود.

عربستان سعودی تهدید کرده بود در صورت قرار گرفتن نام ائتلاف در این فهرست از کمک به برنامه های سازمان ملل خودداری خواهد کرد.
106



هیچ کس به آمریکا اعتماد ندارد.
رئیس جمهور آمریکا را فردی توصیف می کند که «باید مانند یک میمون در حیات وحش آفریقا زندگی کند و از تکه نان هایی که گردشگران برایش می اندازند ارتزاق کند.

هیچ کس به رژیم صهیونیستی اعتماد ندارد.
نخست وزیر رژیم صهیونیستی را فردی توصیف می کند که «باید مانند یک میمون در حیات وحش آفریقا زندگی کند و از تکه نان هایی که گردشگران برایش می اندازند ارتزاق کند.

هیچ کس به عربستان اعتماد ندارد.
پادشاه عربستان سعودی را فردی توصیف می کند که «باید مانند یک میمون در حیات وحش آفریقا زندگی کند و از تکه نان هایی که گردشگران برایش می اندازند ارتزاق کند.

عادل الجبیر وزیرخارجه عربستان سعودی را فردی توصیف می کند که «باید مانند یک میمون در حیات وحش آفریقا زندگی کند و از تکه نان هایی که گردشگران برایش می اندازند ارتزاق کند.

99 درصد کشورهای به اصطلاح اسلامی و 99 درسازمان های به اصطلاح بین المللی عاملان اصلی جنایت های، خیانت های، دخالت های، تجاوزهای و... آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی وامارات درمدت 7 سال درسوریه، عراق، لبنان، یمن، منطقه خاورمیانه وجهان هستند.

زنان اروپایی برای ازدواج به سوریه می روند!!
دختران انگلیسی برای ازدواج نکاج به سوریه میروند.
دختران جوان آلمانی به سوریه روند!
بیشتر زنان داعش دختران فرانسوی، انگلیسی و آلمانی هستند.
کشورهای مدعیان دروغین حقوق بشر اروپایی خفه خون گرفتند وکاری نمی کنند.
داعش یکی ازدستگاه های دولت عربستان سعودی است و آمریکا هم تروریست های داعش مدیریت می کند.


آمریکا ازسال 2003 تاکنون دروغ می گوید که درپی مبارزه با تروریسم است.
آمریکا ازسال 2003 تاکنون ثابت کرد که حامی اصلی تروریسم درجهان است.
سازمان های بین المللی باید پاسخ بدهند.
مدعیان دروغین حقوق بشرباید پاسخ دهند.
آمریکایی ها با کدام قانون و مجوز به سوریه حمله کردند؟ حمله آمریکا به سوریه، اجرای قانون جنگل بود.
صهیونیست ها با کدام قانون و مجوز به سوریه حمله کردند؟حمله رژیم صهیونیستی به سوریه، اجرای قانون جنگل بود.
سعودی ها با کدام قانون و مجوز به یمن حمله کردند؟حمله عربستان سعودی به یمن، اجرای قانون جنگل بود.
اماراتی ها با کدام قانون و مجوز به یمن حمله کردند؟حمله امارات به یمن، اجرای قانون جنگل بود.
ازهرکسی که علیه آمریکا ایستادگی کند، حمایت می کنم.
ازهرکسی که علیه اسرائیل ایستادگی کند، حمایت می کنم.
ازهرکسی که علیه عربستان ایستادگی کند، حمایت می کنم.
ازهرکسی که علیه امارات ایستادگی کند، حمایت می کنم.


تحلیل هافینگتون پست از سفر ملک سلمان به روسیه
آلسعود نتوانست بین پوتین و ایران فاصله بیندازد


پایگاه خبری هافینگتون پست عربی در گزارشی از ناکامی
ملک سلمان پادشاه سعودی در جدایی انداختن بین ایران و روسیه خبر داده است. ملک سلمان برای این منظور در سفر خود به مسکو قراردادهای میلیاردی با روسها بست!
ملک سلمان چهارشنبه شب در سفری 4 روزه وارد مسکو شد. این نخستین سفر یک پادشاه سعودی در تاریخ مناسبات دو کشور است. پادشاه عربستان پس از دیدار با «ولادیمیر پوتین» در مسکو، از تلاش ریاض برای بهرهگیری از نتایج این سفر در مسیر مقابله با ایران خبر داده بود. دستگاه سیاست خارجی یا دفتر رئیسجمهور روسیه هنوز گزارشی از پاسخ پوتین به این درخواست منتشر نکردهاند. اما، در ارتباط با تلاش عربستان برای جدایی بین مسکو و تهران روزنامه هافینگتون چاپ آمریکا اعلام کرده که تلاش ریاض در رسیدن به این هدف ناکام مانده است. پایگاه «هافینگتون پست عربی» در گزارشی با عنوان «چرا
ملک سلمان هرگز قادر به متقاعد کردن پوتین برای دست کشیدن از ایران نیست؟»، تاکید کرده که پادشاه عربستان در مقابل امتیازدهیهای خود در مسکو قادر به شکستن همپیمانی مسکو-تهران نبود.
طبق این گزارش، «یکی از دلایل اصلی سفر ملک سلمان به مسکو این است که به نظر میرسد عربستان در هفتههای اخیر موضع خود را در قبال اسد تغییر داده و پذیرفته وی حداقل در شرایط حال حاضر در قدرت بماند. وزیر خارجه سعودی نیز در دیدار همتای روسی خود بر اهمیت راهحل سیاسی در سوریه تاکید کرد که این یک عقبنشینی بزرگ برای عربستان است.» هافینگتون پست در ادامه تاکید کرده« از لحاظ جغرافیای سیاسی نیز شاید ریاض معتقد است داشتن روابطی محکمتر با مسکو میتواند به دور کردن روسیه از ایران کمک کند و به دنبال آن جلوی نفوذ روزافزون جمهوری اسلامی ایران در منطقه گرفته شود اما چنین اتفاقی امکانپذیر نیست.»
سعودیها پیش از این نیز بارها برای برهم زدن روابط مسکو با ایران تلاش کردهاند از جمله اینکه در سال 2015 متعهد شدند 10 میلیارد دلار در روسیه سرمایهگذاری کنند اما آن زمان نیز پوتین موضع خود را در قبال تهران عوض نکرد. این پایگاه تحلیلی همچنین تاکید کرده «بنابراین انتظار نمیرود که هم اینک نیز پوتین راضی به دوری از ایران شود، در همین راستا سفر ملک سلمان به مسکو خواه به نزدیکی عربستان به روسیه منجر شود یا نشود، اما نشانه کاملا آشکاری از نفوذ و سلطه روزافزون پوتین بر منطقه است.»
از سوی دیگر، خبر رسیده عربستان در خلال سفر شاه این کشور به مسکو، برای خرید سامانه دفاع موشکی «اس400» از روسیه، توافقنامه اولیه امضا کرده است. سایت عربی «امنیت و دفاع» با اشاره به این خبر و بر اساس بیانیه «شرکت صنایع نظامی عربستان»، نوشته: «عربستان به جدیدترین موشکهای روسیه برای حمایت از حریم هوایی خود از جمله سامانه پدافند هوایی اس400 و موشکهای ضد زره «کورنت-ای ام» و موشکانداز و همچنین نارنجکانداز (ای.جی.اس. 30) و مسلسلهای کلاشینکوف (کی.103) دسترسی پیدا میکند.» عربستان سومین کشور پس از چین و ترکیه خواهد بود که قرارداد خرید سامانههای ضد موشکی« اس 400» را امضا میکند. میشل بالدانزا، سخنگوی رسمی پنتاگون در واکنش به این خبر اعلام کرده« آمریکا از علاقهمندی شماری از متحدان واشنگتن برای خرید سامانه موشکی دفاع هوایی روسی اس 400 نگران است.»
همچین شبکه خبری العربیه در گزارشی از توافقنامههای اقتصادی امضا شده در سفر سلمان بن عبدالعزیز به روسیه نوشت: «توافقهایی اقتصادی به ارزش میلیاردها دلار امضا شد». در این سفر، صندوق سرمایهگذاری مشترک بین عربستان و روسیه به ارزش اولیه «یک میلیارد» دلار راهاندازی شد و شرکتی روسی با شرکت نفتی «آرامکو» عربستان، قرارداد شناسایی فرصتهای همکاری امضا کرد. العربیه تاکید کرد که تعداد این توافقنامهها بالغ بر 10 توافقنامه بزرگ است که نقشه راه آینده روابط دو کشور روسیه و عربستان را ترسیم میکند.



با 30 ماه تاخیر
سازمان ملل سرانجام نام ائتلاف سعودی را در لیست سیاه قرار داد


نام ائتلاف متجاوز سعودی به‌دلیل کشتار کودکان یمنی سرانجام با 30 ماه تاخیر رسماً در لیست سیاه ناقضان حقوق کودکان قرار گرفت. اقدامی که در زمان ریاست بان‌کی‌مون، دلارهای آل‌سعود مانع از انجام آن شده بود.
ائتلاف سعودی در 30 ماه گذشته با حمایت‌های پیدا و پنهان آمریکا و چند کشور غربی هزاران یمنی را به شهادت رسانده و ده‌ها هزار تن دیگر را زخمی کرده است. در این میان کودکان یکی از مهمترین قربانیان حملات سعودی‌ها به یمن بوده‌اند. اما با این وجود سازمان ملل نسبت به محکوم کردن عربستان در این مورد در 30 ماه گذشته کوتاهی کرده و تنها پس از 30 ماه جنایت آل‌سعود نسبت به محکومیت این رژیم اقدام کرد. به گزارش تسنیم، سازمان ملل متحد در گزارش سالانه خود درباره کودکان در درگیری‌های مسلحانه، رسماً نام ائتلاف متجاوز سعودی را به‌دلیل کشتار کودکان یمنی، در لیست سیاه ناقضان حقوق کودکان قرار‌ داد. این گزارش روز پنجشنبه از سوی «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت ارائه شد و در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. نکته جالب در این مورد این است که سازمان ملل در این گزارش نیروهای انصارالله را نیز به اعمال خشونت علیه کودکان متهم کرده است! این در حالی است که این نیروها، از آغاز تجاوز عربستان تاکنون، در حال دفاع از یمن و دفع حملات متجاوزان سعودی بوده‌اند. از سوی دیگر نام مزدوران عبدربه منصور هادی رئیس‌جمهور فراری و مستعفی یمن و شبکه القاعده در شبه‌جزیره عربستان هم به‌دلیل اعمال خشونت علیه کودکان در سال 2016 در این لیست قرار ‌داده شده است. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرده ائتلاف عربستان، مسئول کشته و زخمی شدن 683 کودک یمنی در سال گذشته میلادی است.
دبیرکل سازمان ملل خاطرنشان کرد که حملات هوایی در سال 2016 میلادی منجر به کشته شدن 349 کودک و زخمی شدن 334 کودک در یمن شده و این در حالی است که تنها در حمله عربستان به مراسم عزاداری در صنعا در اکتبر گذشته، 24 کودک، جان خود را از دست دادند. گوترش در بخش دیگری از این گزارش گفته که ائتلاف عربستان مسئول 73 درصد حملات به بیمارستان‌ها و مدارس و همچنین مسئول 13 مورد جلوگیری از امدادرسانی به یمنی‌ها در سال 2016 میلادی است. البته سازمان ملل با وجود قرار‌ دادن نام ائتلاف متجاوز سعودی در لیست سیاه، اعلام کرده که نیروهای این ائتلاف گام‌هایی را هم برای بهبود محافظت از کودکان برداشته‌اند!
ائتلاف سعودی سال گذشته نیز در فهرست سیاه سازمان ملل قرار گرفت ولی بعداً توسط بان کی مون دبیرکل سابق سازمان ملل از این فهرست حذف شد تا این گزارش مورد بازنگری قرار گیرد. در آن زمان منابع آگاه اعلام کردند که عربستان به دبیرکل سازمان ملل فشار آورده و تهدید کرده است که منابع مالی این سازمان را قطع خواهد کرد.


دبیرکل سازمان ملل متحد برجنایات متجاوزان به یمن سرپوش می گذارد.
رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد برجنایات متجاوزان به یمن سرپوش می گذارد.
رئیس شورای حقوق بشرسازمان ملل متحد برجنایات متجاوزان به یمن سرپوش می گذارد.
آمریکا جنایتکارشماره یک ازمداخله گری وفروش سلاح به حامیان اصلی تروریسم دست بردارد.
آمریکا جنایتکارازتجاوز عربستان سعودی حمایت می کند.
آمریکا درجنایت های سعودی ها شریک است.

آمریکا فروش سامانه موشکی تاد به عربستان را تایید کرد
15 مهر 1396 ساعت 8:30
وزارت خارجه آمریکا با فروش سیستم موشکی تاد به ارزش ۱۵ میلیارد دلار به عربستان سعودی موافقت کرد.
وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد تصمیم واشنگتن برای فروش سامانه موشکی تاد به عربستان سعودی به ارزش ۱۵ میلیارد دلار مورد تصویب وزارت خارجه این کشور قرار گرفته است.
اواخر اردیبهشت ماه و در جریان سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی قراردادهایی به ارزش ۳۶۰ میلیارد دلار به امضاء مقامات دو کشور رسید.

این توافق برای مدت ۱۰ سال بوده و بخشی از آن با ارزش ۱۱۰ میلیارد دلار بود که به صورت آنی و در جریان همین سفر عملیاتی شد.

گفتنی است بعدها این اقدام از سوی کاخ سفید با عبارت «توسعه چشمگیر روابط امنیتی» میان دو کشور مورد تقدیر و ستایش قرار گرفت.

ناتوانی، کوتاهی وسکوت دولت روحانی و ظریف پیگیری پرونده فاجعه منا تاکنون!
اظهارات تکاندهنده سخنگوی وزارت ارشاد: عربستان به خاطر فاجعه منا یک ریال هم غرامت نداده است
ظریف از مردم عذرخواهی کند
مأموران متجاوز به 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده، آزاد هستند!
گروه سیاسی: عربستان سعودی نهتنها هنوز مسؤولیت فاجعه منا را نپذیرفته، بلکه نسبت به پیگیریهای قانونی جمهوری اسلامی ایران برای پرداخت غرامت به خانوادههای قربانیان فاجعه منا و حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام نیز رفتاری توهینآمیز نشان داده و از توجه به ماجرا طفره میرود. در کنار این ماجرا براساس اظهارات رسمی مقامات دولتی، حکومت سعودی این رفتار توهینآمیز را در ماجرای فاجعه غیرانسانی فرودگاه جده نیز تکرار کرده و نهتنها عوامل این فاجعه را مجازات نکرده، بلکه 2 مامور سعودی اکنون آزادانه به فعالیتهای خود مشغول هستند! به گزارش «وطن امروز» این اخبار را روز گذشته حسین نوشآبادی، معاون پارلمانی وزیر و سخنگوی وزارت ارشاد اعلام کرد. نوشآبادی میگوید سعودیها نسبت به پیگیریهای ایران درباره این مسائل طفره میروند و هنوز حتی ریالی غرامت به خسارتدیدگان رفتار آنها در ایران پرداخت نکردهاند. سخنگوی وزارت ارشاد همچنین میگوید امیدی به رسیدگی مجامع بینالمللی به دعاوی ایران نیز وجود ندارد. به گفته نوشآبادی، به دلیل نفوذی که عربستان سعودی در محاکم داوری بینالمللی دارد، در ایران دولتیها امیدی به رسیدگی عادلانه به دعاوی ایران درباره فاجعه منا ندارند. حسین نوشآبادی در گفتوگو با مهر، درباره آخرین وضعیت پیگیری پرونده فاجعه منا در سازمان حج و زیارت اظهار داشت: با وجود تلاشهایی که مسؤولان ذیربط در جمهوری اسلامی برای پیگیری حقوقی فاجعه منا داشتهاند اما تاکنون مسؤولان سعودی از اجرای تعهدات قانونی خود و پاسخ به خواستههای مشروع جمهوری اسلامی طفره رفتهاند. وی افزود: تاکنون اقدام عینی و قابل ملاحظهای را از سوی مسؤولان سعودی ندیدهایم و با وجود آنکه مستندات و شواهد و قرائن بسیاری برای اثبات بیتدبیری و بیکفایتی مسؤولان سعودی در حج تمتع ۹۴ جمعآوری شده است و با وجود تلاش کمیته ویژه جمهوری اسلامی، نه پاسخی دادهاند و نه اقدام عملی کردهاند. معاون امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: بر این اساس نکته قابل ملاحظهای را در پیگیری مسائل حقوقی ندیدهایم و پیشرفتی هم حاصل نشده است. نوشآبادی در پاسخ به این سوال که برای طرح شکایت در مراجع حقوقی بینالمللی و ارائه مستندات فاجعه چه اقدامی صورت گرفته است، گفت: ما به نهادهای حقوقی و بینالمللی هم اعتمادی نداریم و معلوم نیست این مستندات و ادله ما را پیگیری کنند یا نه، ما راجع به نفوذ سعودیها در برخی نهادهای بینالمللی از جمله نهادهایی که وظیفه قضاوت و داوری را بر عهده دارند، نگرانیم. وی تاکید کرد: اگرچه این اقدامات در دست انجام است اما امید چندانی نداریم که در محاکم بینالمللی طرح دعوا به صدور حکم به نفع جمهوری اسلامی منجر شود. معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون ثبت شکایت شده است یا خیر، تصریح کرد: ما مواردی را به خود دولت سعودی اعلام کردهایم و در جریان هستند و درصددیم در صورت عدم تمکین آنها در ارتباط با خواستههای جمهوری اسلامی و موضوع غرامت و دیه جانباختگان، در محاکم بینالمللی نیز موضوع مطرح شود. نوشآبادی تصریح کرد: تا امروز ریالی بابت غرامت و دیه شهدای منا و حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام پرداخت نشده است و تاکنون نیز زیر بار نرفتهاند و اقدامی جدی و عملی انجام ندادهاند.
2 مامور حادثه جده زندانی هم نشدند!
ماجرای آزار 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده توسط 2 مامور سعودی نیز یکی از پروندههایی است که حکومت سعودی نسبت به پیگیری آن از خود بیتفاوتی نشان میدهد. نوشآبادی درباره پرونده 2 مامور خاطی فرودگاه جده که فروردینماه سال گذشته نسبت به 2 نوجوان عمرهگزار ایرانی هتکحرمت کرده بودند، اظهار داشت: اولا حکم بسیار سبک و غیرمتناسبی برای آنها صادر شد و ما از همان ابتدا گفته بودیم این حکم تناسبی با جرم این 2 مامور ندارد و ثانیا همان حکم حداقلی هم درباره این 2 مامور اجرا نشده است. معاون حقوقی و امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نه این 2 مامور خاطی تنبیه شدهاند و نه عذرخواهی صورت گرفته است و فکر نمیکنم الان هم بازداشت باشند، البته با پیگیریهای جمهوری اسلامی ابتدا این 2 مامور بازداشت شدند اما همان تنبیه حداقلی هم درباره آنها اجرا نشده است.
وزارت امور خارجه غیرت دارد؟
رفتار توهینآمیز سعودیها در قبال جنایاتی که علیه مردم ایران هم در فاجعه منا و سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و هم در ماجرای آزار جنسی نوجوانان ایرانی در فرودگاه جده انجام دادهاند، نشان میدهد حاکمیت سعودی در تقابل با جمهوری اسلامی ایران تعمدا دست به این قبیل بیتفاوتیهای غیرمسؤولانه میزند. سعودیها که دشمنی با ایران را در ماجرای عکس یادگاری با منافقین در پاریس علنی کردهاند، حالا برای ایجاد ناامنی در ایران خرجهای سنگینی میکنند به گونهای که براساس اظهارات وزیر اطلاعات، آنها برای هر انفجار تروریستی در ایران، 500 هزار دلار جایزه تعیین کردهاند. جایزهای که براساس گزارش رسانههای منطقهای، توسط محمد بنسلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان تقبل شده است. در چنین شرایطی آنها به هیچ عنوان حاضر نمیشوند نسبت به دعاوی حقوقی میان 2 کشور توجهی نشان دهند، چراکه وقتی آنها در حال آرایش جنگی علیه ایران هستند؛ رسیدگی به دعاوی حقوقی فاقد اهمیت میشود.
اما در ایران وزارت امور خارجه گویا در فضایی غیرواقعی سیر میکند! بهرغم کینهتوزیها و توهینهای مستمر سعودیها علیه ایران، محمدجواد ظریف هنوز یک جواب قاطع به این اهانتها و رفتارهای غیرمسؤولانه نداده است. نهتنها مقابله نکرده، بلکه اظهارات نسنجیده و تاسفآور او در مونیخ در دلجویی از سعودیها بسان نمکی بود که بر زخم خانواده قربانیان فاجعه منا و مسجدالحرام و جنایت فرودگاه جده پاشیده شد. او در مونیخ حکام آلسعود را «برادران سعودی» نامید و از وزیر خارجه هتاک سعودی تحت عنوان «دوست خوبم» یاد کرد! بهرغم افزایش انتقادات خانواده آسیبدیدگان به این رفتار غیرملی وزیر امور خارجه و با وجود نامهنگاریهای اعتراضآمیز خانواده قربانیان فاجعه منا و مسجدالحرام اما وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی هنوز به این مطالبه ابتدایی مردم توجه نکرده است!
اکنون که اهانتها و اتهامات مکرر عادل الجبیر، «دوست خوب» جواد ظریف علیه ایران در کشورهای مختلف مطرح میشود و اکنون که «برادران سعودی» وزیر امور خارجه ایران از کنار جنایات خود علیه مردم ایران با بیتفاوتی عبور میکنند، به نظر میرسد آقای ظریف باید از مردم ایران و بویژه خانواده شهدای فاجعه منا، حادثه مسجدالحرام و نیز خانواده نوجوانان آزاردیده در فرودگاه جده عذرخواهی کند؛ عذرخواهی به خاطر ناتوانی در پیگیری اولیه حقوق آنها و بیملاحظگی در اظهارنظرهایش در قبال حکام سعودی.


دولت روحانی در پیگیری فاجعه منا چه نمره ای می گیرد؟
برای پایمال‌نشدن خون قربانیان این حادثه، باید اقدامات مردمی و دولتی به موازات یکدیگر انجام شود تا امیدها برای به‌نتیجه‌رسیدن پیگیری‌ها افزایش یابد.
تاریخ: ۱۹ تير ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۲
نیک نیوز: بدون شک فاجعه منا از بی تدبیری و سوء مدیریت مسئولان سعودی در اجرا و نظارت صحیح بر اعمال مناسک حج نشأت گرفته است. وجود تقصیر و سهل انگاری سعودییان در ایجاد و تشدید این فاجعه عظیم، امری محرز و آشکار است. همچنین سقوط جرثقیل چند روز قبل از حادثه غم انگیز منا که منجر به کشته و مجروح شدن تعدادی از حجاج گردید، که متأسفانه اکثریت آنها نیز از اتباع ایرانی بودند، از جمله عواملی به شمار می روند که گویای بی کفایتی و مدیریت نادرست کشور عربستان در اجرا و نظارت بر مناسک حج می باشد. پر واضح است که رفتار ناشایست و بی انضباطی سعودی ها در اجرای صحیح مناسک حج سال گذشته، نباید به راحتی کنار گذاشته و به فراموشی سپرده شود.




غم و اندوه فراوان ناشی از این حادثه و خشم ملت ایران از حکام سعودی، بسیار طبیعی و قابل درک است، ولی این نکته نباید به فراموشی سپرده شود که این مصیبت و ناراحتی ناشی از آن باعث نشود توقعات و انتظارات غیرواقعی و نامعقولی ایجاد گردد. هدف نگارنده بررسی ابعاد حقوقی ماجرا نیست، ولی در ابتدا لازم می دانم به تعهدات حقوقی و تخلفات سعودی ها اشاره ای داشته باشم.



برخی از بحث هایی که در رسانه ها به آنها اشاره شده است _مانند مسئولیت بین المللی دولت عربستان سعودی، نقض آشکار حقوق بشر و حقوق بشردوستانه_ بنظر می رسد از پشتوانه حقوقی محکمی برخوردار نباشند. درواقع اگر آستانه انتساب عمل متخلفانه به دولت پائین باشد، به راحتی می توان بسیاری از دولت ها را متهم کرد که این امر منطقی بنظر نمی رسد. باید توجه داشته باشیم که صرف وجود تخلف (در صورت اثبات) مستوجب مسئولیت بین المللی دولت نیست، بلکه نقض تعهد بین المللی باید به دولت قابل انتساب باشد. انتساب یک عمل متخلفانه به دولت هم سازوکار خاص خودش را دارد و به راحتی قابل اعمال نیست. صرف سوءمدیریت و بی کفایتی مسئولین سعودی در مدیریت مناسک حج (آن هم در صورت اثبات) موجب مسئولیت بین المللی دولت عربستان نخواهد شد. علاوه بر این ابتدا باید اثبات شود که عربستان یک تعهد بین المللی را نقض کرده است. حال پرسش اصلی اینجاست که دولت عربستان سعودی کدام تعهد بین المللی و یا معاهده دو جانبه را نقض کرده است و اگر تخلفی صورت پذیرفته، آیا آن عمل متخلفانه قابل انتساب به دولت عربستان می باشد؟ بنظر می رسد ابتدا باید بررسی شود که تعهدات و تخلفات عربستان در حج 1394 چه بوده است؟




اولین تعهد، مربوط به حقوق دیپلماتیک و کنسولی باشد:


مطابق بند اول ماده 37 معاهده 1963 وین، هرگاه مقامات صلاحیتدار دولت پذیرنده در رابطه با فوت یکی از اتباع دولت فرستنده اطلاعاتی در دست داشته باشند، باید مراتب را بدون تأخیر به پست کنسولی که فوت در حوزه آن رخ داده است اطلاع دهد. در حالی که بر خلاف این مقرره بین المللی، مقامات کشور عربستان در بدو امر از اعلام اطلاعات دقیق در خصوص شرایط موجود و آمار و تعداد قربانیان، مجروحان و مفقودین به کشورهای فرستنده امتناع نمودند و همچنین مانع از ورود مقامات سیاسی کشور ایران جهت نظارت و بررسی علل و وضعیت موجود در فاجعه منا گردیدند.



از طرفی دیگر، به موجب ماده 3 عهد نامه مودت 1308 منعقده میان عربستان سعودی و ایران، عربستان مسئول تأمین امنیت و آسایش حجاج ایرانی می باشد. باتوجه به اطلاعات و شواهد مربوط به فاجعه منا، دولت عربستان در حج سال گذشته از تامین امنیت زائران ناتوان بوده است و همین موضوع سبب وقوع آن فاجعه عظیم و دردناک شد.



تخلف دیگر، بی تدبیری در جمع آوری اجساد و بی احترامی به آنان است. یکی از تعهدات که عرف بین المللی با آن همراه است، رفتار مناسب با اجساد کشته شدگان است. کمیته بین المللی صلیب سرخ تعهدات عرفی ناظر به این حوزه را در خلال مجموعه قواعدی که در این باب تنظیم نموده مورد اشاره قرار داده است. اولین تعهد، لزوم یافتن و جمع کردن اجساد کشته شدگان است. این تعهد به این معناست که طرفی که اجساد در اختیار اوست موظف است تمام اقدامات ممکن را انجام داده و تمام تمهیدات را فراهم سازد تا اجساد کشته شدگان پیدا بشود. این بدان معناست که طرف تعهد موظف است در صورتیکه خود قادر به یافتن اجساد نمی باشد، به سازمان های امدادی نیز اجازه کمک رسانی در این امر را بدهد. از سوی دیگر دولت ها متعهد هستند که نسبت به اجساد کشته شدگان با احترام برخورد کنند و نسبت به آن ها بی حرمتی نکرده و از آسیب رسیدن یا رساندن به پیکرها اجتناب و خودداری کنند. بنظر می رسد عربستان در برخی از این موارد کوتاهی و سهل انگاری هایی داشته است.




حال باتوجه به کلیات مطرح شده، در نظر داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که در طی این یک سال دولت جمهوری اسلامی چه اقداماتی می توانسته انجام دهد و تا چه میزان به آنها عمل کرده است:



رجوع به دیوان بین المللی دادگستری



یکی از موضوعاتی که همواره در طی این یکسال به آن پرداخته شد، رجوع به دیوان بین المللی دادگستری است، مهم ترین مرجع رسیدگی بین المللی به اختلافات حاصله میان دولت ها، دیوان بین المللی دادگستری است. با استناد به بند 1ماده 93 منشور ملل متحد، همه اعضای ملل متحد به خودی خود از پذیرندگان اساسنامه دیوان هستند، در نتیجه کلیه دولت های عضو سازمان ملل متحد می توانند در صورت بروز اختلاف با دولت دیگر-تحت شرایط مربوطه- به دیوان مراجعه کنند.



به استناد ماده 36 اساسنامه دیوان، به نظر می رسد اختلاف حاصله میان دولت جمهوری اسلامی ایران و کشور عربستان درخصوص حادثه منا، قابلیت طرح در دیوان دادگستری بین المللی را دارد، اما موضوع مهمی که در این خصوص باید کانون توجه قرار بگیرد، بحث رضایت دولت ها برای رسیدگی به اختلاف در دیوان بین المللی دادگستری است، لذا چنانچه کشور عربستان نسبت به این موضوع رضایت نداشته باشد، رسیدگی در دیوان موضوعیت نخواهد داشت و به احتمال زیاد کشور عربستان نیز هیچگاه به این موضوع رضایت ندهد. علاوه بر اینها، تخلف بین المللی فاحشی از سوی دولت عربستان صورت نپذیرفته است که بتوان بر مبنای آن، مسئولیت بین المللی برای دولت عربستان متصور بود. تخلفاتی که در ابتدا به آنها اشاره شد، هیچکدام نقض فاحش حقوق بین الملل محسوب نمی شوند و نمی توان بر پایه آنها به مسئولیت بین المللی دولت عربستان استناد کرد.


در نتیجه، با توجه به موارد فوق و نکاتی که درباره مسئولیت بین المللی دولت ذکر شد، بنظر می رسد اصرار برای رجوع به دیوان بین المللی دادگستری تا حدودی غیرمنطقی است.



رجوع به دیوان بین المللی کیفری



بحث دیگری که در طی این یکسال مطرح شد، موضوع پیگیری کیفری فاجعه منا بود. با قاطعیت می توان اظهار داشت که هیچگونه مسئولیت کیفری بر پایه این حادثه استوار نمی شود. تکیه بر مطالبه مسئولیت کیفری مسببان این حادثه از طریق مجامع بین المللی، نشاندهنده عدم شناخت نظم و نظام بین الملل نیز می باشد که می تواند موجب ایجاد توقعات بی پایه ای گردد.



نظام کیفری بین المللی، مبتنی بر مسئولیت کیفری «فردی» است. در این نظام مسئولیت کیفری دولت ها و یا اشخاص حقوقی پذیرفته نشده است. بنابراین آنچه قابلیت پیگیری دارد مسئولیت کیفری اشخاص حقیقی است و نه مسئولیت کیفری دولت عربستان. مسئولیت کیفری می تواند متوجه مسببان و یا مباشران صاحب منصب یک جرم شود، لیکن مهمترین عنصر اعمال صلاحیت نظام کیفری بین المللی در اینجا غایب است و آن صلاحیت موضوعی است. در حادثه منا اصلا جرم بین المللی واقع نشده است که بتوان سخن از امکان بررسی مباشران و یا مسببان آن جرم کرد.



این یک حقیقت غیر قابل انکار است که در فاجعه منا، قتل، آزار، اذیت، غارت و نقض کرامت انسانی مطرح است، اما یک مولفه دیگر نیاز است تا همراه این جرایم عادی بشود تا جواز ورود به حریم جرایم بین المللی را پیدا کنند و آن، عنصر زمینه ای است که در هریک از جرایم دیوان یعنی جرایم علیه بشریت، جرایم جنگی و نسل کشی دارای تعریف خاص است. شرط زمینه ای آستانه ای است که یک جرم عادی را به جرم بین المللی تبدیل می کند. شرط زمینه ای جرایم جنگی منازعه مسلحانه داخلی یا بین المللی است که در ماجرای منا مفقود است. شرط زمینه ای جرایم علیه بشریت نیز سازمان یافته بودن و یا گسترده بودن آن جرایم است که برساخته و برخاسته از یک طرح و نقشه از پیش تعیین شده از سوی یک دولت می باشد. آشکار است که اثبات چنین شرایطی با توجه به پرونده منا میسر نیست.



ورای فقدان شرط زمینه ای، از حیث رفتار مجرمانه نیز آنچه رخ داده است خارج از عداد رفتارهای مجرمانه به رسمیت شناخته شده تحت عنوان جرایم بین المللی است. فقدان مدیریت، بی تدبیری و اهمال حادثه آفرین در ذیل عناوین مجرمانه دیوان نمی گنجند. علاوه بر همه اینها، دیوان یک سازمان بین المللی است و صلاحیت آن محدود به دول عضو می باشد. عربستان سعودی عضو دیوان نمی باشد و از این رو در صورت وقوع جرم داخل در صلاحیت دیوان خارج از صلاحیت و نفوذ دیوان می باشد. در نتیجه پیگیری کیفری فاجهه منا نیز با شرایط کنونی بسیار مشکل و تقریبا غیرممکن است.




پیگیری از طریق سازمان های بین المللی



علاوه بر پیگیری های حقوقی که شرایط خاص خودش را دارد، این امکان وجود دارد که رسیدگی به پرونده فاجعه منا و محکومیت عربستان به پرداخت خسارت های مادی و معنوی حجاج را از مجمع عمومی سازمان ملل خواستار شد. زیرا مجمع عمومی مرجعی مستقل می باشد.



یک روش دیگر، توسل به سازمان های اسلامی از قبیل سازمان همکاری اسلامی، کنوانسیون حقوق بشر قاهره، تشکیل کمیته حقیقت یاب که مقام معظم رهبری نیز دستور تشکیل آن را صادر کردند، می تواند موجبی برای ترغیب تمام کشور های جهان و هم چنین سازمان ملل متحد برای پیگیری حادثه منا و پذیرش مسئولیت های بین المللی دولت سعودی گردد. چرا که این اتفاق یک امر ضد بشریت تلقی می گردد.



از آنجا که بیشتر مصدومین حادثه منا به علت نبودن آب و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی جان باختند، موضوع رعایت بهداشت جهانی نیز قابل طرح می باشد. زیرا دولت عربستان بر خلاف معاهده های حقوق بشری، حق دسترسی به بهداشت را از حجاج بیت الله الحرام نیز نقض کرده است. لذا می توان گفت تقاضای پیگیری این موضوع از سازمان بهداشت جهانی جهت نظارت صحیح این سازمان برخدمات بهداشتی که ارائه می شود امری اجتناب نا پذیر بوده و به نوبه خود نتایج عملی مثبتی را به دنبال خواهد داشت.



در این زمینه بنظر می رسد دولت موفق نشده فعالیت های متناسب و لازم را داشته باشد و نتوانسته از ظریفیت سازمان های بین المللی و اسلامی در جهت نشان دادن بی کفایتی آل سعود در مدیریت حج و پیگیری حقوق قربانیان این فاجعه استفاده لازم را ببرد.



تشکیل کمیته حقیقت یاب



قبض و بسط اطلاعات می تواند به انقباض و انبساط فعالیت های نظام حقوق کیفری بین المللی انجامد. سیال بودن جریان اطلاعات و کمی و فزونی گرفتن آن به پویایی و تغییرپذیری عملکرد و موضع این نظام منتهی می شود. اگر روزی قلت اطلاعات موجود موجب شود تا نظام حقوق کیفری بین المللی در واقعه و حادثه ای به دیده انکار بنگرد، افزوده شدن دامنه اطلاعات می تواند موجب بر مسند قبول نشاندن این واقعه جهت انجام تحقیق و تعقیب شود.



بزرگ‌ترین مشکل در مسئله منا، نامشخص و مبهم‌بودن داده‌ها از این اتفاق است. وقتی داده‌های روشن و واضحی در اختیار نباشد، امکان پیگیری حقوقی بسیار کم می‌شود، چراکه ادله اثبات دعوی وجود ندارد. هم‌چنین سیستم عربستان که یک سیستم پلیسی و دیکتاتورمابانه است، فیلم‌ها و اطلاعات دقیق حادثه را منتشر نکرده و حتی نوار ضبط‌شده دوربین‌های مداربسته را جمع‌آوری کرده است. بنابراین دست ما در زمینه داده‌ها خالی است.



در اطراف فاجعه منا نمی توان نظر قطعی داد. اطلاعات در این باره کم است و آنچه بیان می شود گمانه زنی های ظنی است. شواهد و مدارک روشنی برای روشن کردن زوایای این ماجرا وجود ندارد. لیکن همه این واقعیت ها و قلت داده های موجود خود نه تنها مانع تشکیل کمیته تحقیق نیست، بلکه دلیل اصلی آن است. هدف از تحقیقات کمیسیون تحقیق، اثبات جرم و مجرمیت نیست، بلکه گردآوردن اطلاعات بیشتر و کشف تقصیر و یا قصور است.



«وضعیت عراق» نزد دیوان کیفری بین المللی نمونه مناسبی در توضیح این مطلب است. در سال 2006 میلادی، دادستان سابق دیوان متعاقب دریافت ده ها گزارش و درخواست درباره ارتکاب شکنجه از سوی نیروهای ارتش بریتانیا علیه شهروندان عراقی اعلام نمود به دلیل فقدان شرط «شدت لازم» این وضعیت را از دستور کار تحقیقات دیوان خارج می سازد. چند سال بعد در سال 2014 میلادی و در دوران زعامت دادستان جدید دیوان، متعاقب دریافت اطلاعات (مدارک و ادله) بیشتر اعلام شد که وضعیت عراق روی میز دادستان دیوان قرار گرفته است.



تاریخ عدالت کیفری جهانی شاهد موارد پرشماری است که رسیدگی به جرایم سالیانی دراز پس از ارتکاب آن ها صورت پذیرفته است. فاجعه منا چه ناشی از قصور باشد چه تقصیر، می بایست علت و دلیلش روشن گردد و بازماندگان بدانند که بر سر عزیزانشان چه آمده است و چرا.



در این مورد بنظر می رسد دولت هنوز نتوانسته اقدامات مقتضی را انجام دهد و بواسطه تشکیل کمیته تحقیق، اطلاعات و داده های خود پیرامون این فاجعه را افزایش دهد.



استفاده از ابزار دیپلماسی عمومی



بنظر می رسد مهم‌ترین عرصه، بعد اجتماعی ماجراست. بعنوان مثال ضربه‌ای که فعالان رسانه‌ای با پشتوانه اجتماعی به رژیم‌ صهیونیستی در سال٢٠١٠ در حادثه کشتی مرمر وارد کردند، بسیار شدید بود. درست است که این کشتی به غزه نرسید، اما حرکت اجتماعی و رسانه‌ای که مسلمانان بیشتر نقاط جهان راه انداختند، این رژیم را متحمل خسارت‌های فراوان کرد.



در فاجعه حج نیز باید یک حرکت اجتماعی بین‌المللی شکل گیرد. نگارنده تشکیل یک سازمان مردم نهاد بین المللی را بسیار مفید و تاثیر گذار می داند، سازمانی که اعضای آن از کشورهای مختلف باشند و منتخبی از خانواده قربانیان اعضای موسس آن باشند و همچنین متخصصان حقوق بین‌الملل و فعالان رسانه‌ای نیز در آن حضور داشته باشند. ماهیت این جنبش مردمی نیز باید بین‌المللی بوده و با چاشنی وحدت همراه باشد، نه صرفا یک سازمان متشکل از ایرانیان. بدنه کارشناسی وزارت امورخارجه می تواند از چنین جنبشی حمایت های لازم را بعمل آورد تا به نتیجه مطلوب برسد و بتواند صدای قربانیان مظلوم این فاجعه را به گوش جهانیان برساند و سعودی ها را به پذیرش مسئولیت و پاسخگویی به افکار عمومی وادار سازد.



برای پایمال‌نشدن خون قربانیان این حادثه، باید اقدامات مردمی و دولتی به موازات یکدیگر انجام شود تا امیدها برای به‌نتیجه‌رسیدن پیگیری‌ها افزایش یابد. با توجه به روابط دو دولت ایران و عربستان و حساسیت های موجود، مناسب است حرکت مردمی و البته با پشتوانه دولت در این مسیر جلودار باشد و تلاش کند که توجه افکار عمومی بین المللی را متوجه خود سازد و اهداف خود را پیگیری نماید.

پایان حج ۹۶ و یاد زخم منا/ ۶
ابطحی: دولت ایران مسئول پیگیری پرونده فاجعه «منا» است
عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس، با اشاره به درخواست بازماندگان شهدای فاجعه منا برای پیگیری دقیق این پرونده گفت: دولت ایران به عنوان مسئول اتباع خودش، باید پرونده را تا آخر پیگیری کند.
سیدمحمدجواد ابطحی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به باقی ماندن پرونده فجایع منا و مسجد الحرام و بیم به حاشیه رفتن این پرونده ها پس از حج ۹۶ اظهار داشت: امسال با توجه به پیگیری هایی که بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت انجام دادند و مذاکراتی که صورت گرفته بود، حج آرام و بدون تنشی برگزار شد.
وی افزود: بر اساس تجربه ای که از فاجعه منا به دست آمد، ظاهرا امسال خیابان ها تفکیک شده بوده و آب هم به اندازه کافی در میان زائران توزیع شده بود و تعامل نسبتا خوبی با حجاج برقرار بوده است.
عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس گفت: اما اینکه شایعاتی مطرح می شود که ایران از پیگیری پرونده فاجعه منا و دیه شهدای این حادثه خودداری کرده یا کوتاه آمده، صحت ندارد و نباید این چنین باشد.
ابطحی خاطرنشان کرد: خانواده های قربانیان منا و مسجد الحرام از ما به عنوان نمایندگان مردم درخواست دارند که پیگیر این پرونده ها باشیم و وزارت امور خارجه و سازمان حج و زیارت نیز باید اقدام کنند و همچنان پیگیر باشند.
وی تصریح کرد: در فاجعه منا حداقل مساله این است که زائران قربانی سهل انگاری و سوءمدیریت سعودی ها شدند و این باید پیگیری و دیه شهدا پرداخت شود؛ چراکه در این رابطه پای مسئولیت مدنی دولت عربستان در میان است و دولت ایران هم به عنوان مسئول اتباع خودش، باید پرونده را تا آخر پیگیری کند که البته به نظرم تا الان هم دیر شده است.
نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی درباره تشکیل کمیته حقیقت یاب فاجعه منا که در هنگام حادثه مورد تاکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفت نیز اظهار داشت: متاسفانه این کمیته هم تشکیل نشد؛ اگر این کمیته وجود داشت، دیگر کشورهایی که اتباع آنها در این فاجعه به شهادت رسیدند نیز باید در آن حضور می یافتند، اما دولت عربستان از تشکیل این کمیته و فعالیت آن ممانعت کرد.
عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس خاطرنشان کرد: با تحولات سیاسی که اخیرا در عربستان سعودی پیش آمد و ولیعهد جدید این کشور منصوب شد، پیگیری کار و فعالیت کمیته حقیقت یاب قدری مشکل شده، اما حداقل از سمت دولت ایران باید موضوع مسئولیت عربستان در فاجعه منا و دریافت دیه شهدا و مجروحان حادثه باید تا آخر پیگیری شود.



سرانجام یک فاجعه انسانی
حقوق شهدای فاجعه منا چه شد؟!

بیشتر از یکسال از آغاز پیگیریها برای احقاق حقوقِ شهدای فاجعه منا میگذرد، اما روابط سرد دیپلماتیک عربستان و ایران، مانع از به جریان افتادن این پرونده شده است؛ تا آنجا که اینبار خانوادههای حجاج جانباخته در این فاجعه انسانی دست به کار شده و شکایت خود را به شورای حقوق بشر سازمان ملل بردهاند و درخواست تشکیل کمیته حقیقتیاب بینالملل برای فجایع حج ۹۴ شدهاند.
به گزارش ایسنا، پس از فاجعه منا و کشته شدن حدود هفت هزار زائر، ایران بارها درخواست خود برای تشکیل کمیته حقیقت‌یاب را مطرح کرد، اما خودش گفت و خودش هم شنید. بیشتر از یک‌ سال است عربستان در این‌باره سکوت کرده، نه حاضر است مدرکی ارائه کند و نه مسؤولیت فاجعه را می‌پذیرد و نه حتی آمار واقعیِ کشته شده‌ها را افشا می‌کند. ظاهرا به زعم مجامع جهانی، عمق فاجعه به حدی نبوده که واکنشی در پی داشته باشد!
طبق اظهارات حسن قشقاوی - معاون کنسولی وزارت خارجه - در جلسه پیگیری ابعاد حقوقی و قضایی فاجعه منا که چهارم شهریورماه امسال برگزار شد، این پرونده به لحاظ شکلی در دو نهاد قضایی بین‌المللی (دیوان بین‌المللی دادگستری، دیوان بین‌المللی کیفری) قابل پیگیری است، اما از آنجا که عضویت ایران و دولت عربستان در این دو نهاد کامل نیست، به این معنی که همه کنوانسیون‌ها و ملحقات آن را نپذیرفته‌اند، بنابراین از نظر همه حقوقدانان داخل و خارج ایران و اساتید حقوق، اجماع جهانی وجود دارد که امکان طرح دعوی فاجعه منا در این دو نهاد مطلقا وجود ندارد.
البته قشقاوی گفته بود: از نظر سیاسی در شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل امکان پیگیری و طرح دعوی وجود دارد که این امر صورت گرفته است، اما باید توجه داشت که نهاد قضایی بین‌المللی در دنیا همان دیوان بین‌المللی دادگستری و دیوان بین‌المللی کیفری است.
معاون کنسولی وزارت امور خارجه همچنین امکان اقامه دعوی در محاکم داخلی را به دلیل اصل مصونیت قضایی دولت‌ها، منتفی دانسته بود؛ اما راه سومی را برای پیگیری حقوقی پیشنهاد کرد و گفته بود: اقامه دعوی در محاکم داخلی عربستان باید صورت گیرد، بویژه این‌که محاکم عربستان فقه حنبلی و جعفری حاکم است و در این زمینه با ایران وحدت نظر دارند.
قشقاوی اعتقاد دارد: از نظر محتوایی عربستان نمی‌تواند این موضوع را نقض کند، بنابراین طبق فقه عربستان، پرداخت غرامت در مورد کسانی که در فاجعه منا به شهادت رسیده‌اند توسط بیت‌المال عربستان باید صورت گیرد و چون از نظر محتوایی حق با ایران است، دولت عربستان نمی‌تواند منکر مسؤولیت خود در جبران خسارت و غرامت شود، چراکه این امر مشمول قاعده قتیل‌الزحام است.
در همان جلسه‌ی پیگیری ابعاد حقوقی و قضایی فاجعه منا بود که حجت‌الاسلام نکونام ـ مشاور عالی دادستان کل کشور ـ توضیح داد: با توجه به اینکه عربستان در حوزه‌های حقوقی جزو دادگاه‌های بین‌المللی نیست، نمی‌توان در دادگاه‌های این کشور طرح دعوی کرد. علاوه‌بر این، سفارت‌خانه‌های دو کشور نیز بسته است و هیچ راه پیگیری سیاسی به صورت مستقیم در عربستان وجود ندارد.
لذا بنا شد وزارت امور خارجه راه‌هایی را که می‌توان از طریق کشورهای ثالث این موضوع را پیگیری کرد، به دادستانی کل معرفی کند و از آنجایی که دادستانی کل با برخی کشورها مراوادت قضایی دارد، مقرر شد با مسؤولان قضایی آن کشورها از جمله دادستان‌ها و روسای قوه قضائیه صحبت‌هایی شود تا بتوان راه‌هایی برای پیگیری مباحث حقوقی فاجعه منا یافت.
یک ماه پس از این جلسه بود که دادستان کل عمان در دیدار با رییس قوه قضاییه نسبت به استفاده از همه ظرفیت‌های کشورش برای پیگیری حقوق خانواده‌های شهدای منا قول همکاری داد و آملی‌لاریجانی هم درخواست کرد که عمان از تمام ظرفیت‌ها و امکانات خود برای پیگیری حقوق خانواده‌های شهدای این فاجعه استفاده کند.
به غیر از عمان، تاکنون عراق، لبنان و ترکیه نیز برای میانجی‌گری بین ایران و عربستان پا پیش گذاشته‌اند، هرچند عربستان به تازگی منکر برخی از این وساطت‌ها شده و گفته شاهد چنین نقشی از سوی برخی از این کشورها از جمله عراق نبوده است.
سوای کشورهایی که برای میانجی‌گری داوطلب شده‌اند، وزارت خارجه نیز برای پیگیری پرونده شهدای منا راه‌حل دیگری را پیش گرفت و با شماری از وکلای ایرانی و خارجی رایزنی‌هایی داشت و حتی برای در اختیار گرفتن وکیل از برخی کشورهای اروپایی، کشورهای منطقه و حتی از عربستان برای پیگیری در محاکم قضایی اقدام کرد، هرچند نتیجه‌ پیگیری وکلایی که قشقاوی بارها آن‌ها را "زُبده" خواند، تاکنون شفاف اعلام نشده است.
رهبر معظم انقلاب نیز هفدهم شهریورماه امسال، پیش از آن‌که حرفی از وکیل و میانجی‌گری برخی کشورها باشد، در دیدار با خانواده‌های شهدای مِنا و مسجدالحرام، تأکید کردند: اگر راست می گویند و در حادثه بی‌تقصیرند، بگذارند یک هیأت حقیقت‌یاب اسلامی- بین‌المللی، واقعیات مسئله را از نزدیک بررسی و روشن کند. ایشان این انتقاد جدی را نیز مطرح کردند که چرا کشورها و دولت‌ها به این حادثه سنگین و تأثربار، عکس‌العملی نشان نداده‌اند؟
معظمُ‌ له، سکوت دولت‌ها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بی‌گناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است.
رهبر انقلاب، خودداری حکام سعودی از یک عذرخواهی زبانی را اوج وقاحت و بی شرمی آنان برشمردند و افزودند: حتی اگر تعمدی در کار نبوده باشد، این همه بی‌تدبیری و بی‌کفایتی برای یک مجموعه حاکمیتی و سیاسی، جرم محسوب می‌شود.
وزارت خارجه کشورمان آن‌چنان که اعلام کرده بارها با کشورهایی که در فاجعه منا جان‌باخته داشته‌اند و هم با سایر کشورها، برای تشکیل کمیته حقیقت‌یاب رایزنی داشته و از منظر بین‌المللی مذاکرات زیادی انجام داده که بتوان با انتخاب وکلای زبردست به صورت واحد از همه کشورها این را موضوع را پیگیری کند، اما آن‌چنان که حسن قشقاوی گفته، به نظر می‌رسد این کشورها با عربستان دچار نوعی رودربایستی هستند.
به گفته‌ قشقاوی، تجربه کمیته حقیقت‌یاب این است که یا دو کشور باید به ترازی برسند که به مجامع حقوقی مثلاً دیوان بین‌المللی کیفری ارجاع شود یا مجامع بین‌المللی مانند شورای حقوق بشر، سازمان همکاری‌های اسلامی یا مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصمیم بگیرند که در هر دو صورت همکاری عربستان برای موفقیت درباره بررسی فاجعه منا لازم است، البته می‌توان دادگاه‌های محلی تشکیل داد همچنان که قوه قضائیه و دادستانی این کار را انجام دادند، اما واقعیت این است که تأثیر این کار حتماً منوط به همکاری عربستان است.
• با آن‌که معاون کنسولی وزارت امور خارجه کشورمان معتقد است «اصلاً نمی‌شود در قبال خانواده‌های داغدار منا بی‌تفاوت بود و هیچ‌چیز حتی مسائل سیاسی، بی‌تفاوتی در این‌باره را توجیه نمی‌کند»، اما سردیِ روابط دیپلماتیک دو کشور و نداشتن نماینده‌ای مستقر در عربستان برای پیگیری‌ حقوق زائران ایرانی، سدّی در برابر پیشرفت این پرونده شده و این نگرانی را بوجود آورده که مبادا در مذاکرات پیش رویِ حج، مقامات برای به نتیجه رسیدن و از دست ندادن فرصت حج، این شرط را کنار بگذارند تا سایه سنگینی بر مناسک حج ۹۶ نشود.
نقض تعهد بین المللی توسط عربستان در حادثه منا
؛
چرا فاجعه منا نباید به فراموشی سپرده شود! / دولت روحانی در پیگیری فاجعه منا چه نمره ای می گیرد؟
برای پایمالنشدن خون قربانیان این حادثه، باید اقدامات مردمی و دولتی به موازات یكدیگر انجام شود تا امیدها برای بهنتیجهرسیدن پیگیریها افزایش یابد.
زمان ارسال خبر 1395/04/19 ، ساعت 09:33


به گزارش مجمل ، بدون شك فاجعه منا از بی تدبیری و سوء مدیریت مسئولان سعودی در اجرا و نظارت صحیح بر اعمال مناسك حج نشأت گرفته است. وجود تقصیر و سهل انگاری سعودییان در ایجاد و تشدید این فاجعه عظیم، امری محرز و آشكار است. همچنین سقوط جرثقیل چند روز قبل از حادثه غم انگیز منا كه منجر به كشته و مجروح شدن تعدادی از حجاج گردید، كه متأسفانه اكثریت آنها نیز از اتباع ایرانی بودند، از جمله عواملی به شمار می روند كه گویای بی كفایتی و مدیریت نادرست كشور عربستان در اجرا و نظارت بر مناسك حج می باشد. پر واضح است كه رفتار ناشایست و بی انضباطی سعودی ها در اجرای صحیح مناسك حج سال گذشته، نباید به راحتی كنار گذاشته و به فراموشی سپرده شود.

غم و اندوه فراوان ناشی از این حادثه و خشم ملت ایران از حكام سعودی، بسیار طبیعی و قابل درك است، ولی این نكته نباید به فراموشی سپرده شود كه این مصیبت و ناراحتی ناشی از آن باعث نشود توقعات و انتظارات غیرواقعی و نامعقولی ایجاد گردد. هدف نگارنده بررسی ابعاد حقوقی ماجرا نیست، ولی در ابتدا لازم می دانم به تعهدات حقوقی و تخلفات سعودی ها اشاره ای داشته باشم.

برخی از بحث هایی كه در رسانه ها به آنها اشاره شده است _مانند مسئولیت بین المللی دولت عربستان سعودی، نقض آشكار حقوق بشر و حقوق بشردوستانه_ بنظر می رسد از پشتوانه حقوقی محكمی برخوردار نباشند. درواقع اگر آستانه انتساب عمل متخلفانه به دولت پائین باشد، به راحتی می توان بسیاری از دولت ها را متهم كرد كه این امر منطقی بنظر نمی رسد. باید توجه داشته باشیم كه صرف وجود تخلف (در صورت اثبات) مستوجب مسئولیت بین المللی دولت نیست، بلكه نقض تعهد بین المللی باید به دولت قابل انتساب باشد. انتساب یك عمل متخلفانه به دولت هم سازوكار خاص خودش را دارد و به راحتی قابل اعمال نیست. صرف سوءمدیریت و بی كفایتی مسئولین سعودی در مدیریت مناسك حج (آن هم در صورت اثبات) موجب مسئولیت بین المللی دولت عربستان نخواهد شد. علاوه بر این ابتدا باید اثبات شود كه عربستان یك تعهد بین المللی را نقض كرده است. حال پرسش اصلی اینجاست كه دولت عربستان سعودی كدام تعهد بین المللی و یا معاهده دو جانبه را نقض كرده است و اگر تخلفی صورت پذیرفته، آیا آن عمل متخلفانه قابل انتساب به دولت عربستان می باشد؟ بنظر می رسد ابتدا باید بررسی شود كه تعهدات و تخلفات عربستان در حج 1394 چه بوده است؟



اولین تعهد، مربوط به حقوق دیپلماتیك و كنسولی باشد:
مطابق بند اول ماده 37 معاهده 1963 وین، هرگاه مقامات صلاحیتدار دولت پذیرنده در رابطه با فوت یكی از اتباع دولت فرستنده اطلاعاتی در دست داشته باشند، باید مراتب را بدون تأخیر به پست كنسولی كه فوت در حوزه آن رخ داده است اطلاع دهد. در حالی كه بر خلاف این مقرره بین المللی، مقامات كشور عربستان در بدو امر از اعلام اطلاعات دقیق در خصوص شرایط موجود و آمار و تعداد قربانیان، مجروحان و مفقودین به كشورهای فرستنده امتناع نمودند و همچنین مانع از ورود مقامات سیاسی كشور ایران جهت نظارت و بررسی علل و وضعیت موجود در فاجعه منا گردیدند.

از طرفی دیگر، به موجب ماده 3 عهد نامه مودت 1308 منعقده میان عربستان سعودی و ایران، عربستان مسئول تأمین امنیت و آسایش حجاج ایرانی می باشد. باتوجه به اطلاعات و شواهد مربوط به فاجعه منا، دولت عربستان در حج سال گذشته از تامین امنیت زائران ناتوان بوده است و همین موضوع سبب وقوع آن فاجعه عظیم و دردناك شد.

تخلف دیگر، بی تدبیری در جمع آوری اجساد و بی احترامی به آنان است. یكی از تعهدات كه عرف بین المللی با آن همراه است، رفتار مناسب با اجساد كشته شدگان است. كمیته بین المللی صلیب سرخ تعهدات عرفی ناظر به این حوزه را در خلال مجموعه قواعدی كه در این باب تنظیم نموده مورد اشاره قرار داده است. اولین تعهد، لزوم یافتن و جمع كردن اجساد كشته شدگان است. این تعهد به این معناست كه طرفی كه اجساد در اختیار اوست موظف است تمام اقدامات ممكن را انجام داده و تمام تمهیدات را فراهم سازد تا اجساد كشته شدگان پیدا بشود. این بدان معناست كه طرف تعهد موظف است در صورتیكه خود قادر به یافتن اجساد نمی باشد، به سازمان های امدادی نیز اجازه كمك رسانی در این امر را بدهد. از سوی دیگر دولت ها متعهد هستند كه نسبت به اجساد كشته شدگان با احترام برخورد كنند و نسبت به آن ها بی حرمتی نكرده و از آسیب رسیدن یا رساندن به پیكرها اجتناب و خودداری كنند. بنظر می رسد عربستان در برخی از این موارد كوتاهی و سهل انگاری هایی داشته است.



حال باتوجه به كلیات مطرح شده، در نظر داریم به بررسی این موضوع بپردازیم كه در طی این یك سال دولت جمهوری اسلامی چه اقداماتی می توانسته انجام دهد و تا چه میزان به آنها عمل كرده است:

رجوع به دیوان بین المللی دادگستری

یكی از موضوعاتی كه همواره در طی این یكسال به آن پرداخته شد، رجوع به دیوان بین المللی دادگستری است، مهم ترین مرجع رسیدگی بین المللی به اختلافات حاصله میان دولت ها، دیوان بین المللی دادگستری است. با استناد به بند 1ماده 93 منشور ملل متحد، همه اعضای ملل متحد به خودی خود از پذیرندگان اساسنامه دیوان هستند، در نتیجه كلیه دولت های عضو سازمان ملل متحد می توانند در صورت بروز اختلاف با دولت دیگر-تحت شرایط مربوطه- به دیوان مراجعه كنند.

به استناد ماده 36 اساسنامه دیوان، به نظر می رسد اختلاف حاصله میان دولت جمهوری اسلامی ایران و كشور عربستان درخصوص حادثه منا، قابلیت طرح در دیوان دادگستری بین المللی را دارد، اما موضوع مهمی كه در این خصوص باید كانون توجه قرار بگیرد، بحث رضایت دولت ها برای رسیدگی به اختلاف در دیوان بین المللی دادگستری است، لذا چنانچه كشور عربستان نسبت به این موضوع رضایت نداشته باشد، رسیدگی در دیوان موضوعیت نخواهد داشت و به احتمال زیاد كشور عربستان نیز هیچگاه به این موضوع رضایت ندهد. علاوه بر اینها، تخلف بین المللی فاحشی از سوی دولت عربستان صورت نپذیرفته است كه بتوان بر مبنای آن، مسئولیت بین المللی برای دولت عربستان متصور بود. تخلفاتی كه در ابتدا به آنها اشاره شد، هیچكدام نقض فاحش حقوق بین الملل محسوب نمی شوند و نمی توان بر پایه آنها به مسئولیت بین المللی دولت عربستان استناد كرد.
در نتیجه، با توجه به موارد فوق و نكاتی كه درباره مسئولیت بین المللی دولت ذكر شد، بنظر می رسد اصرار برای رجوع به دیوان بین المللی دادگستری تا حدودی غیرمنطقی است.

رجوع به دیوان بین المللی كیفری

بحث دیگری كه در طی این یكسال مطرح شد، موضوع پیگیری كیفری فاجعه منا بود. با قاطعیت می توان اظهار داشت كه هیچگونه مسئولیت كیفری بر پایه این حادثه استوار نمی شود. تكیه بر مطالبه مسئولیت كیفری مسببان این حادثه از طریق مجامع بین المللی، نشاندهنده عدم شناخت نظم و نظام بین الملل نیز می باشد كه می تواند موجب ایجاد توقعات بی پایه ای گردد.

نظام كیفری بین المللی، مبتنی بر مسئولیت كیفری «فردی» است. در این نظام مسئولیت كیفری دولت ها و یا اشخاص حقوقی پذیرفته نشده است. بنابراین آنچه قابلیت پیگیری دارد مسئولیت كیفری اشخاص حقیقی است و نه مسئولیت كیفری دولت عربستان. مسئولیت كیفری می تواند متوجه مسببان و یا مباشران صاحب منصب یك جرم شود، لیكن مهمترین عنصر اعمال صلاحیت نظام كیفری بین المللی در اینجا غایب است و آن صلاحیت موضوعی است. در حادثه منا اصلا جرم بین المللی واقع نشده است كه بتوان سخن از امكان بررسی مباشران و یا مسببان آن جرم كرد.

این یك حقیقت غیر قابل انكار است كه در فاجعه منا، قتل، آزار، اذیت، غارت و نقض كرامت انسانی مطرح است، اما یك مولفه دیگر نیاز است تا همراه این جرایم عادی بشود تا جواز ورود به حریم جرایم بین المللی را پیدا كنند و آن، عنصر زمینه ای است كه در هریك از جرایم دیوان یعنی جرایم علیه بشریت، جرایم جنگی و نسل كشی دارای تعریف خاص است. شرط زمینه ای آستانه ای است كه یك جرم عادی را به جرم بین المللی تبدیل می كند. شرط زمینه ای جرایم جنگی منازعه مسلحانه داخلی یا بین المللی است كه در ماجرای منا مفقود است. شرط زمینه ای جرایم علیه بشریت نیز سازمان یافته بودن و یا گسترده بودن آن جرایم است كه برساخته و برخاسته از یك طرح و نقشه از پیش تعیین شده از سوی یك دولت می باشد. آشكار است كه اثبات چنین شرایطی با توجه به پرونده منا میسر نیست.

ورای فقدان شرط زمینه ای، از حیث رفتار مجرمانه نیز آنچه رخ داده است خارج از عداد رفتارهای مجرمانه به رسمیت شناخته شده تحت عنوان جرایم بین المللی است. فقدان مدیریت، بی تدبیری و اهمال حادثه آفرین در ذیل عناوین مجرمانه دیوان نمی گنجند. علاوه بر همه اینها، دیوان یك سازمان بین المللی است و صلاحیت آن محدود به دول عضو می باشد. عربستان سعودی عضو دیوان نمی باشد و از این رو در صورت وقوع جرم داخل در صلاحیت دیوان خارج از صلاحیت و نفوذ دیوان می باشد. در نتیجه پیگیری كیفری فاجهه منا نیز با شرایط كنونی بسیار مشكل و تقریبا غیرممكن است.



پیگیری از طریق سازمان های بین المللی

علاوه بر پیگیری های حقوقی كه شرایط خاص خودش را دارد، این امكان وجود دارد كه رسیدگی به پرونده فاجعه منا و محكومیت عربستان به پرداخت خسارت های مادی و معنوی حجاج را از مجمع عمومی سازمان ملل خواستار شد. زیرا مجمع عمومی مرجعی مستقل می باشد.

یك روش دیگر، توسل به سازمان های اسلامی از قبیل سازمان همكاری اسلامی، كنوانسیون حقوق بشر قاهره، تشكیل كمیته حقیقت یاب كه مقام معظم رهبری نیز دستور تشكیل آن را صادر كردند، می تواند موجبی برای ترغیب تمام كشور های جهان و هم چنین سازمان ملل متحد برای پیگیری حادثه منا و پذیرش مسئولیت های بین المللی دولت سعودی گردد. چرا كه این اتفاق یك امر ضد بشریت تلقی می گردد.

از آنجا كه بیشتر مصدومین حادثه منا به علت نبودن آب و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی جان باختند، موضوع رعایت بهداشت جهانی نیز قابل طرح می باشد. زیرا دولت عربستان بر خلاف معاهده های حقوق بشری، حق دسترسی به بهداشت را از حجاج بیت الله الحرام نیز نقض كرده است. لذا می توان گفت تقاضای پیگیری این موضوع از سازمان بهداشت جهانی جهت نظارت صحیح این سازمان برخدمات بهداشتی كه ارائه می شود امری اجتناب نا پذیر بوده و به نوبه خود نتایج عملی مثبتی را به دنبال خواهد داشت.

در این زمینه بنظر می رسد دولت موفق نشده فعالیت های متناسب و لازم را داشته باشد و نتوانسته از ظریفیت سازمان های بین المللی و اسلامی در جهت نشان دادن بی كفایتی آل سعود در مدیریت حج و پیگیری حقوق قربانیان این فاجعه استفاده لازم را ببرد.

تشكیل كمیته حقیقت یاب

قبض و بسط اطلاعات می تواند به انقباض و انبساط فعالیت های نظام حقوق كیفری بین المللی انجامد. سیال بودن جریان اطلاعات و كمی و فزونی گرفتن آن به پویایی و تغییرپذیری عملكرد و موضع این نظام منتهی می شود. اگر روزی قلت اطلاعات موجود موجب شود تا نظام حقوق كیفری بین المللی در واقعه و حادثه ای به دیده انكار بنگرد، افزوده شدن دامنه اطلاعات می تواند موجب بر مسند قبول نشاندن این واقعه جهت انجام تحقیق و تعقیب شود.

بزرگترین مشكل در مسئله منا، نامشخص و مبهمبودن دادهها از این اتفاق است. وقتی دادههای روشن و واضحی در اختیار نباشد، امكان پیگیری حقوقی بسیار كم میشود، چراكه ادله اثبات دعوی وجود ندارد. همچنین سیستم عربستان كه یك سیستم پلیسی و دیكتاتورمابانه است، فیلمها و اطلاعات دقیق حادثه را منتشر نكرده و حتی نوار ضبطشده دوربینهای مداربسته را جمعآوری كرده است. بنابراین دست ما در زمینه دادهها خالی است.

در اطراف فاجعه منا نمی توان نظر قطعی داد. اطلاعات در این باره كم است و آنچه بیان می شود گمانه زنی های ظنی است. شواهد و مدارك روشنی برای روشن كردن زوایای این ماجرا وجود ندارد. لیكن همه این واقعیت ها و قلت داده های موجود خود نه تنها مانع تشكیل كمیته تحقیق نیست، بلكه دلیل اصلی آن است. هدف از تحقیقات كمیسیون تحقیق، اثبات جرم و مجرمیت نیست، بلكه گردآوردن اطلاعات بیشتر و كشف تقصیر و یا قصور است.

«وضعیت عراق» نزد دیوان كیفری بین المللی نمونه مناسبی در توضیح این مطلب است. در سال 2006 میلادی، دادستان سابق دیوان متعاقب دریافت ده ها گزارش و درخواست درباره ارتكاب شكنجه از سوی نیروهای ارتش بریتانیا علیه شهروندان عراقی اعلام نمود به دلیل فقدان شرط «شدت لازم» این وضعیت را از دستور كار تحقیقات دیوان خارج می سازد. چند سال بعد در سال 2014 میلادی و در دوران زعامت دادستان جدید دیوان، متعاقب دریافت اطلاعات (مدارك و ادله) بیشتر اعلام شد كه وضعیت عراق روی میز دادستان دیوان قرار گرفته است.

تاریخ عدالت كیفری جهانی شاهد موارد پرشماری است كه رسیدگی به جرایم سالیانی دراز پس از ارتكاب آن ها صورت پذیرفته است. فاجعه منا چه ناشی از قصور باشد چه تقصیر، می بایست علت و دلیلش روشن گردد و بازماندگان بدانند كه بر سر عزیزانشان چه آمده است و چرا.

در این مورد بنظر می رسد دولت هنوز نتوانسته اقدامات مقتضی را انجام دهد و بواسطه تشكیل كمیته تحقیق، اطلاعات و داده های خود پیرامون این فاجعه را افزایش دهد.

استفاده از ابزار دیپلماسی عمومی

بنظر می رسد مهمترین عرصه، بعد اجتماعی ماجراست. بعنوان مثال ضربهای كه فعالان رسانهای با پشتوانه اجتماعی به رژیم صهیونیستی در سال٢٠١٠ در حادثه كشتی مرمر وارد كردند، بسیار شدید بود. درست است كه این كشتی به غزه نرسید، اما حركت اجتماعی و رسانهای كه مسلمانان بیشتر نقاط جهان راه انداختند، این رژیم را متحمل خسارتهای فراوان كرد.

در فاجعه حج نیز باید یك حركت اجتماعی بینالمللی شكل گیرد. نگارنده تشكیل یك سازمان مردم نهاد بین المللی را بسیار مفید و تاثیر گذار می داند، سازمانی كه اعضای آن از كشورهای مختلف باشند و منتخبی از خانواده قربانیان اعضای موسس آن باشند و همچنین متخصصان حقوق بینالملل و فعالان رسانهای نیز در آن حضور داشته باشند. ماهیت این جنبش مردمی نیز باید بینالمللی بوده و با چاشنی وحدت همراه باشد، نه صرفا یك سازمان متشكل از ایرانیان. بدنه كارشناسی وزارت امورخارجه می تواند از چنین جنبشی حمایت های لازم را بعمل آورد تا به نتیجه مطلوب برسد و بتواند صدای قربانیان مظلوم این فاجعه را به گوش جهانیان برساند و سعودی ها را به پذیرش مسئولیت و پاسخگویی به افكار عمومی وادار سازد.

برای پایمالنشدن خون قربانیان این حادثه، باید اقدامات مردمی و دولتی به موازات یكدیگر انجام شود تا امیدها برای بهنتیجهرسیدن پیگیریها افزایش یابد. با توجه به روابط دو دولت ایران و عربستان و حساسیت های موجود، مناسب است حركت مردمی و البته با پشتوانه دولت در این مسیر جلودار باشد و تلاش كند كه توجه افكار عمومی بین المللی را متوجه خود سازد و اهداف خود را پیگیری نماید.



مأموران متجاوز به ۲ نوجوان ایرانی در فرودگاه جده، آزاد هستند/عربستان به خاطر فاجعه منا یک ریال هم غرامت نداده است
شناسه خبر: 1177651 سرویس: رسانه ها
۱۴ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۱:۴۲

عربستان سعودی نهتنها هنوزمسؤولیت فاجعه منارانپذیرفته،بلکه نسبت به پیگیریهای قانونی جمهوری اسلامی ایران برای پرداخت غرامت به خانوادههای قربانیان فاجعه منا حادثه سقوط جرثقیل درمسجدالحرام نیزرفتاری توهینآمیز نشان داده و از توجه به ماجرا طفره میرود.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، در کنار این ماجرا براساس اظهارات رسمی مقامات دولتی، حکومت سعودی این رفتار توهینآمیز را در ماجرای فاجعه غیرانسانی فرودگاه جده نیز تکرار کرده و نهتنها عوامل این فاجعه را مجازات نکرده، بلکه 2 مامور سعودی اکنون آزادانه به فعالیتهای خود مشغول هستند!
این اخبار را روز گذشته حسین نوشآبادی، معاون پارلمانی وزیر و سخنگوی وزارت ارشاد اعلام کرد. نوشآبادی میگوید سعودیها نسبت به پیگیریهای ایران درباره این مسائل طفره میروند و هنوز حتی ریالی غرامت به خسارتدیدگان رفتار آنها در ایران پرداخت نکردهاند. سخنگوی وزارت ارشاد همچنین میگوید امیدی به رسیدگی مجامع بینالمللی به دعاوی ایران نیز وجود ندارد.
به گفته نوشآبادی، به دلیل نفوذی که عربستان سعودی در محاکم داوری بینالمللی دارد، در ایران دولتیها امیدی به رسیدگی عادلانه به دعاوی ایران درباره فاجعه منا ندارند. حسین نوشآبادی، درباره آخرین وضعیت پیگیری پرونده فاجعه منا در سازمان حج و زیارت اظهار داشت: با وجود تلاشهایی که مسؤولان ذیربط در جمهوری اسلامی برای پیگیری حقوقی فاجعه منا داشتهاند اما تاکنون مسؤولان سعودی از اجرای تعهدات قانونی خود و پاسخ به خواستههای مشروع جمهوری اسلامی طفره رفتهاند.
وی افزود: تاکنون اقدام عینی و قابل ملاحظهای را از سوی مسؤولان سعودی ندیدهایم و با وجود آنکه مستندات و شواهد و قرائن بسیاری برای اثبات بیتدبیری و بیکفایتی مسؤولان سعودی در حج تمتع 94 جمعآوری شده است و با وجود تلاش کمیته ویژه جمهوری اسلامی، نه پاسخی دادهاند و نه اقدام عملی کردهاند.
معاون امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: بر این اساس نکته قابل ملاحظهای را در پیگیری مسائل حقوقی ندیدهایم و پیشرفتی هم حاصل نشده است. نوشآبادی در پاسخ به این سوال که برای طرح شکایت در مراجع حقوقی بینالمللی و ارائه مستندات فاجعه چه اقدامی صورت گرفته است، گفت: ما به نهادهای حقوقی و بینالمللی هم اعتمادی نداریم و معلوم نیست این مستندات و ادله ما را پیگیری کنند یا نه، ما راجع به نفوذ سعودیها در برخی نهادهای بینالمللی از جمله نهادهایی که وظیفه قضاوت و داوری را بر عهده دارند، نگرانیم.
وی تاکید کرد: اگرچه این اقدامات در دست انجام است اما امید چندانی نداریم که در محاکم بینالمللی طرح دعوا به صدور حکم به نفع جمهوری اسلامی منجر شود. معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون ثبت شکایت شده است یا خیر، تصریح کرد: ما مواردی را به خود دولت سعودی اعلام کردهایم و در جریان هستند و درصددیم در صورت عدم تمکین آنها در ارتباط با خواستههای جمهوری اسلامی و موضوع غرامت و دیه جانباختگان، در محاکم بینالمللی نیز موضوع مطرح شود. نوشآبادی تصریح کرد: تا امروز ریالی بابت غرامت و دیه شهدای منا و حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام پرداخت نشده است و تاکنون نیز زیر بار نرفتهاند و اقدامی جدی و عملی انجام ندادهاند.

2 مامور حادثه جده زندانی هم نشدند!

ماجرای آزار 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده توسط 2 مامور سعودی نیز یکی از پروندههایی است که حکومت سعودی نسبت به پیگیری آن از خود بیتفاوتی نشان میدهد. نوشآبادی درباره پرونده 2 مامور خاطی فرودگاه جده که فروردینماه سال گذشته نسبت به 2 نوجوان عمرهگزار ایرانی هتکحرمت کرده بودند، اظهار داشت: اولا حکم بسیار سبک و غیرمتناسبی برای آنها صادر شد و ما از همان ابتدا گفته بودیم این حکم تناسبی با جرم این 2 مامور ندارد و ثانیا همان حکم حداقلی هم درباره این 2 مامور اجرا نشده است.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نه این 2 مامور خاطی تنبیه شدهاند و نه عذرخواهی صورت گرفته است و فکر نمیکنم الان هم بازداشت باشند، البته با پیگیریهای جمهوری اسلامی ابتدا این 2 مامور بازداشت شدند اما همان تنبیه حداقلی هم درباره آنها اجرا نشده است.

وزارت امور خارجه غیرت دارد؟

رفتار توهینآمیز سعودیها در قبال جنایاتی که علیه مردم ایران هم در فاجعه منا و سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و هم در ماجرای آزار جنسی نوجوانان ایرانی در فرودگاه جده انجام دادهاند، نشان میدهد حاکمیت سعودی در تقابل با جمهوری اسلامی ایران تعمدا دست به این قبیل بیتفاوتیهای غیرمسؤولانه میزند.
سعودیها که دشمنی با ایران را در ماجرای عکس یادگاری با منافقین در پاریس علنی کردهاند، حالا برای ایجاد ناامنی در ایران خرجهای سنگینی میکنند به گونهای که براساس اظهارات وزیر اطلاعات، آنها برای هر انفجار تروریستی در ایران، 500 هزار دلار جایزه تعیین کردهاند.
جایزهای که براساس گزارش رسانههای منطقهای، توسط محمد بنسلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان تقبل شده است. در چنین شرایطی آنها به هیچ عنوان حاضر نمیشوند نسبت به دعاوی حقوقی میان 2 کشور توجهی نشان دهند، چراکه وقتی آنها در حال آرایش جنگی علیه ایران هستند؛ رسیدگی به دعاوی حقوقی فاقد اهمیت میشود.

اما در ایران وزارت امور خارجه گویا در فضایی غیرواقعی سیر میکند! بهرغم کینهتوزیها و توهینهای مستمر سعودیها علیه ایران، محمدجواد ظریف هنوز یک جواب قاطع به این اهانتها و رفتارهای غیرمسؤولانه نداده است. نهتنها مقابله نکرده، بلکه اظهارات نسنجیده و تاسفآور او در مونیخ در دلجویی از سعودیها بسان نمکی بود که بر زخم خانواده قربانیان فاجعه منا و مسجدالحرام و جنایت فرودگاه جده پاشیده شد.
او در مونیخ حکام آلسعود را «برادران سعودی» نامید و از وزیر خارجه هتاک سعودی تحت عنوان «دوست خوبم» یاد کرد! بهرغم افزایش انتقادات خانواده آسیبدیدگان به این رفتار غیرملی وزیر امور خارجه و با وجود نامهنگاریهای اعتراضآمیز خانواده قربانیان فاجعه منا و مسجدالحرام اما وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی هنوز به این مطالبه ابتدایی مردم توجه نکرده است!

اکنون که اهانتها و اتهامات مکرر عادل الجبیر، «دوست خوب» جواد ظریف علیه ایران در کشورهای مختلف مطرح میشود و اکنون که «برادران سعودی» وزیر امور خارجه ایران از کنار جنایات خود علیه مردم ایران با بیتفاوتی عبور میکنند، به نظر میرسد آقای ظریف باید از مردم ایران و بویژه خانواده شهدای فاجعه منا، حادثه مسجدالحرام و نیز خانواده نوجوانان آزاردیده در فرودگاه جده عذرخواهی کند؛ عذرخواهی به خاطر ناتوانی در پیگیری اولیه حقوق آنها و بیملاحظگی در اظهارنظرهایش در قبال حکام سعودی.

عربستان سعودی هزاران شهروند سودانی را برای جنگ به یمن فرستاده است!
آل سعود یک جنایتکارجنگی است وباید محاکمه شود.
موضع داعش وعربستان یکسان است.
عربستان سعودی ازآمریکا دستورمی گیرد.
عربستان شریک داعش والقاعده است.
مدارکی دراختیاردارد که نشان می دهد نیروهای ائتلاف سعودی تحت رهبری آمریکا دریمن ازالقاعده وداعش حمایت می کنند.
کستانی که القاعده و داعش را درعراق وسوریه حمایت همان کسانی هستند که اکنون ازآنها دریمن حمایت می کنند.