از زمستان گذشته پیش بینی های متفاوتی از قیمت مسکن از سوی کارشناسان ارائه می شد و بسیاری از آنان از کاهش قیمت ها در تابستان خبر میدادند اگر چه نتایج انتخابات را هم بر آن موثر می دانستند.

آمارهای منتشر شده نشان از تحقق یافتن این پیش بینی ها دارد اما رکود بر این بخش حاکم نیز شده است. مقایسه میزان خرید و فروش مسکن تابستان امسال نسبت به تابستان گذشته نشان از کاهش شدید فعالیت در این بازار حکایت دارد. بر طبق آمار سامانه رهگیری معاملات مسکن در ماهای بهار امسال میانگین 10 هزار فقره معامله در بازار مسکن وجود داشته است که در ماه های تیر و مرداد به 6 هزار فقره رسیده است که نشان از افت بیش از 40 درصدی دارد. در حالی که همواره میزان خرید و فروش ها در فصل تابستان بیش تر از فصل بهار است.

مقایسه این میزان فعالیت در بازار مسکن نسبت به سال گذشته نگران کننده تر است. میانگین خرید واحد مسکونی در سال 91 ماهانه 25 هزار فقره بوده است در حالی که در فصل بهار امسال به 10 هزار و در دوماهه تابستان به 6 هزار رسیده است.

کاهش خرید و فروش ها در بازار مسکن بر قیمت آن نیز تاثیر گذار بوده است. با شروع سال جدید قیمت ها نیز دچار تغییر می شوند و افزایش می یابند. فصل بهار امسال نیز قیمت ها در مقایسه با زمستان گذشته افزایش یافت که این افزایش در برخی مناطق به حدود 20 درصد نیز رسید اما با آغاز فصل تابستان  و حاکم شدن رکود بر ین بازار قیمت ها شروع به افت کردند و با نگاهی به نرخ ها اعلامی از سوی مالکان و بنگاه می توان افت قیمت تا 20 درصدی را در این بازار شاهد بود و به نوعی قیمت ها به محدوده زمستان سال گذشته نزول کرده است.

در حال حاضر میانگین قیمت مسکن در تهران برای هر متر مربع به حدود 4 میلیون تومان کاهش یافته که این میزان برابر با زمستان سال گذشته است. در نقاط پایین شهر تهران کاهش تا 400 هزار تومان بوده در در مناطقی که قیمت هر متر مربع 7 الی 10 میلیون تومان بوده کاهش قیمت به حدود یک میلیون تومان رسیده است.

این کاهش قیمت را از جنبه ای دیگر نیز می توان بررسی کرد. قیمت هر واحد مسکونی با توجه به افزایش های چند سال گذشته به حدی رسیده است که توان خریداران برای خرید را کاهش داده است.

از سوی دیگر اگر در گذشته وام 20 میلیون تومانی پرداختی به خریداران مسکن می توانست بخشی از قیمت مسکن را پوشش بدهد اما افزیش نیافتن میزان وام به نسبت افزایش قیمت مسکن سبب شده است تقاضا در بازر کاهش یابد. در حال حاضر وام پرداختی به خریدران بخش ناچیزی از هزینه خرید واحد مسکونی را پوشش می دهد.

بازار اجاره واحد مسکونی حال و روز متفاوتی دارد

کاهش قدرت خرید مردم در بخش مسکن سب شده است بازار اجاره نشینی داغ شود و ورود خریدارن مسکن به بازار اجاره سبب افزایش تقاضا و افزایش قیمت شده است. هر ساله بخشی از افرادی که در گذشته اجاره نشین بوده اند به خریدار تبدیل می شوند و به صف خریداران واحد مسکونی افزوده می شود اما بالا رفتن بیش از اندازه قیمت ها سبب شده است این جابجایی از خریدار به مستاجر سبب افزایش تقاضا در این بخش و در نتیجه صعود قیمت ها شود.

در تابستان امسال نیز اجاره ها نسبت به سال گذشته همین ماه افزایش یافته است یکی از دلایل اصلی آن نیز همانگونه که مطرح شد ورود بخشی از خریداران مسکن به بخش اجاره، ناشی از نداشتن توان خرید بوده است.

در نهایت اگر رکود بازار خرید و فروش ادامه دار باشد کاهش قیمت ها نیز ادامه دار خواهد بود. اما علام خوبی برای آینده مسکن کشور نخواهد داشت چرا که این رکود سرمایه گذاری در این بخش را کاهش خواهد داد که در بلند مدت به انفجار قیمت ها منجر خواهد شد. از سوی دیگر باید منتظر باشیم تا ببینیم دولت حسن روحانی چه خوابی برای مسکن دیده است و چه راهکاری برای افزایش سرمایه گذاری در این بخش ارائه خواهد داد.