تسلیح کردهای سوریه، رویای اردوغان را بر باد داد


چند روز مانده به سفر رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه به ایالات متحده و در حالی که مسوولان بلندپایه ترکیه مانند رییس ستاد مشترک و رییس سازمان اطلاعات این کشور در واشنگتن در حال مقدمه چینی برای سفر اردوغان هستند، دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا در اقدامی غیر منتظره تاکید کرده که حجم حمایت تسلیحاتی از نیروهای مسلح کرد موجود در سوریه را افزایش خواهد داد.
گرچه واشنگتن از بهانه مبارزه با تروریسم برای پیشبرد مقاصد خود در خاورمیانه به ویژه در سوریه و عراق استفاده میکند، رییسجمهور امریکا تایید کرده که این اقدام در راستای آمادهسازی برای نبرد رقه صورت میگیرد. ترکیه تاکنون بارها به امریکا پیشنهاد داده که میتواند نیروهای ارتش خود را برای حضور در عملیاتهای نظامی در سوریه اعزام کند. این کشور که پیشتر حضور جنجالی در خاک عراق نیز داشته، مدعی است با حضور نظامی در سوریه و عراق خاک خود را از نفوذ تروریستها در امان نگه میدارد در حالی که یکی از اهداف آنکارا برای این اقدام جلوگیری از رشد گروههای کرد مسلح در نزدیکی مرزهای ترکیه است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، ترکیه معتقد است نیروهای مسلح کرد در سوریه ادامهدهنده راه حزب کارگران کردستان (پکک) است و کردهای مسلح سوری از حامیان عبدالله اوجالان، سرکرده این گروه هستند که همین دو موضوع برای اینکه خشم ترکیه از اقدام ترامپ برانگیخته شود کافی است. در همین راستا محمود علوش، روزنامهنگار لبنانی معتقد است مسالهای که در شرایط موجود برای ترکیه اهمیت دارد این است که بداند آیا پرونده تسلیح کردهای سوریه بسته شده یا نه، او با طرح این پرسش که آیا ترامپ با اهرم تسلیح کردهای سوریه در حال اعمال فشار بر ترکیه است، ادامه میدهد: اگر تصمیم واشنگتن برای تقویت حمایتهای نظامی از کردها نهایی باشد این ضربه سنگینی از سوی امریکا به ترکیه خواهد بود و تمام تلاشهای دولت اردوغان برای جلب نظر رییسجمهور جدید امریکا را بر باد خواهد داد و حاکی از آن است که استراتژی واشنگتن در قبال ترکیه تفاوتی با دوره اوباما نخواهد داشت.
پروژه امریکا برای تجزیه سوریه
زمانبندی این اقدام امریکا نیز تصادفی نیست و نشان میدهد که ترامپ تلاش میکند خواستهها و مطالبات خود را تنها چند روز پیش از نشستی که قرار است با اردوغان در واشنگتن داشته باشد به ترکیه ابلاغ کرده است و ترامپ به اردوغان میگوید که قرار نیست هر توافقی که میان آنکارا و واشنگتن صورت میگیرد به قیمت پایان شراکت کُردها و امریکا تمام شود. هر کسی دیدگاهی خلاف این مساله داشته در اشتباه است زیرا امریکا هرگز از کارت کُردها که یکی از نقاط ثقل واشنگتن در سوریه به شمار میرود دست نخواهد کشید و وقتی به نقشه حضور نظامی امریکا در سوریه نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد که در بخشهایی که کُردها حضور دارند محصور شده است به همین دلیل کم کردن نقش کُردها در سوریه به معنای کم کردن نفوذ امریکا در پرونده این کشور خواهد بود. از سوی دیگر ترکیه حدود یک ماه گذشته مواضع گروههای کُرد را در سوریه و عراق بمباران کرده است تا این پیام را به امریکا بدهد که در این مساله حاضر به عقبنشینی نیست و حتی آماده است که به اقدام نظامی در این مورد تن بدهد و اگر امریکا و روسیه بخواهند عملیات سپر فرات ترکیه را در نزدیکی شهر منبج متوقف کنند کسی نمیتواند پیشبینی کند که با ورود ارتش ترکیه به شمال سوریه چه نتایجی ممکن است به بار بیارد. به گفته تحلیلگر لبنانی اگر بخواهیم با این فرض که همه گزینهها روی میز است به این مساله نگاه کنیم، محدود کردن حضور نظامی ترکیه در سوریه که به گفته آنکارا بحث امنیت ملی این کشور را تامین میکند، از سوی امریکا ممکن است به رویارویی نظامی ترکیه و امریکا منجر شود.
تحلیلگر لبنانی تاکید کرد گرچه به نظر میرسد که ترکیه و امریکا در پرونده سوریه همپیمان هستند اما واقعیت خلاف آن است، این به آن معنا نیست که آنکارا و واشنگتن با هم دشمن هستند اما اهداف و پروژههای این دو کشور در خصوص سوریه در تناقض است حتی اگر در زمینه مخالفت با بشار اسد، رییسجمهور سوریه توافق نظر داشته باشند. بر اساس این گزارش دلیل اینکه در طول چند سال گذشته ترکیه بیش از گذشته به مسکو نزدیک شده و از واشنگتن دورتر شده است این است که با وجود تضاد منافع روسیه با ترکیه در پرونده سوریه اما مسکو خواستههای ترکیه را درک کرده است. واقعیت تلخی که ترکیه باید آن را درک کرده و بر اساس آن اقدام کند این است که در شرایط فعلی پروژه امریکا در سوریه از تمرکز بر برکناری بشار اسد گستردهتر است و واشنگتن میخواهد با حمایت از کُردها و ایجاد حکومت فدرالی در این کشور زمینه را برای تجزیه سوریه فراهم کند. شاید این مساله یکی از دلایل موافقت ترکیه و حضور فعال این کشور در آستانه در کنار ایران و روسیه باشد که منجر به امضای توافقی برای ایجاد مناطق کاهش تنش شد، نمیتوان تصوری جز این داشت که ترامپ به دنبال باجخواهی از ترکیه است و بدون شک واشنگتن دنبال این است که هر آیندهای که برای سوریه متصور شده را بر ترکیه تحمیل کند.
از سوی دیگر روزنامه العرب نیز نوشته این اقدام امریکا همه آرزوهای ترکیه برای تغییر مواضع دولت ترامپ در خصوص پرونده را بر باد خواهد داد. پیش از این نیز بعد از حمله جنگندههای ترکیه به مواضع کُردها در سوریه، واشنگتن اعلام کرده بود که بر نقشآفرینی کُردهای سوریه اصرار دارد. بر اساس این گزارش کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه امریکا در طول دو سال گذشته پایگاههای نظامی جدیدی در شمال سوریه و به صورت مشخص در منطقه کوبانی و حومه حلب و حسکه که در کنترل کُردهای مسلح سوری است احداث کرده دیگر به پایگاه نظامی انجرلک در ترکیه نیازی ندارد و بر همین اساس اردوغان دیگر چیزی ندارد که بتواند به وسیله آن امریکا را راضی کند تا از حمایت از کُردهای مسلح دست بکشد.یک مسوول امریکایی که نخواست نامش فاش شود به رسانهها گفته است تسلیحاتی که قرار است به کُردهای سوریه داده شود شامل سلاح سبک، ذخایر توپخانهای، خودروهای زرهی و تجهیزات مهندسی نظامی میشود که به صورت تدریجی و برای اجرای عملیاتهای خاص تحویل کُردها داده خواهد شد. گروههای کُرد مسلح در سوریه نیز اعلام کردهاند که کمکهای تسلیحاتی امریکا قرار است در راستای مقابله با داعش استفاده شود و روند مبارزه با این گروهک را تسریع بخشد. این اقدام بدون شک حاکی از آن است که واشنگتن گروههای کُرد مسلح را دوست نظامی خود در جنگ علیه داعش میداند در حالی که این گروهکها از سوی ترکیه به عنوان گروههای تروریستی شناخته شدهاند و همین مساله در آینده اختلافهای امریکا و ترکیه را به ویژه در پرونده سوریه تشدید خواهد کرد.
با این حال بعد از واکنش مسوولان ترکیه به تصمیم ترامپ برای تسلیح معارضان کُرد، امریکا تلاش کرده تا خشم ترکیه را کنترل کند. در همین راستا واشنگتن تاکید کرده است که تلاش میکند اطمینان ترکیه را در این خصوص جلب کند. وزارت دفاع امریکا اعلام کرده که جیمز متیس در تماس با وزیر دفاع ترکیه تحولات مربوط به سوریه و عراق را مورد بررسی قرار داده است. نخست وزیر ترکیه گفته بود، نمیتوان به گروهی تروریستی به بهانه اینکه در حال مبارزه با یک گروه تروریستی دیگر است سلاح داد. معاون نخست وزیر ترکیه نیز ضمن محکوم کردن این تصمیم امریکا گفته سیاستهای اینچنینی به سود هیچکس نخواهد بود و وزیر خارجه ترکیه نیز از ارسال سلاح برای کُردهای مسلح تحت حمایت امریکا انتقاد کرده و گفته بود هر سلاحی که به دست کُردها میرسد امنیت ترکیه تهدید میشود.