شهدای ایران:بعد از هفت سال، وقتی قسمت هایی از فصل پنج سریال فرار از زندان روی آنتن رفت، آماری که برای دانلود آن به دست آمد، یکی از بالاترین ارقام در تاریخ دانلود سریال های تلویزیونی بود. این سریال اولین بار در ایران از طریق شبکه نمایش خانگی پخش شد، هرچند پیش از آن نیز بسیاری از طریق دی وی دی آن را دیده بودند. این سریال چندی پیش نیز از طریق شبکه نمایش روی آنتن رفت، اما با این حال باز هم توانست آمار بالایی از مخاطبان تلویزیونی را به خود اختصاص دهد.

*هجمه فصل پنج به مسلمانان

با این مقدمه می‌خواهیم به بحث اصلی خود ورود کنم، چون این یاداشت قرار نیست تمجیدی از یک سریال آمریکایی باشد، بلکه می توان گفت درطول چهار فصل گذشته، «فرار از زندان» به نوعی  سیاست آمریکا را نقد می‌کند و حتی برخی از نقش‌های منفی نیز از دولتمردان آن کشور بودند، اما در فصل جدید همچون دیگر سریال های روز آمریکا، نوک پیکان به طرف مسلمانان گرفته شده ؛ اتفاقی که بعد از 11 سپتامبر، رویکردی رایج در فیلم‌ها و سریال‌هایی آمریکایی است.

در فصل پنج مایکل اسکفیلد (قهرمان سریال) در یمن زندانی است. همین موضوع بهانه‌ای شده تا به هر طریق ممکن، چهره‌ای خشن از مسلمانان در سریال نشان داده شود! حتی در سریال به نوعی کودکان و زنان نیز در خدمت مردان تفنگ به دست هستند و تعداد مسلمان خوب در مقایسه با آدم‌های خشن به شدت اندک است. نکته جالب تر این که مسلمان خوب از دید سازندگان «فرار از زندان»، افرادی توصیف شده‌اند که وابسته و دلبسته به آمریکا هستند! این اتفاق نیز به شکلی درام در سریال رخ می‌دهد، چون معمولاً رویکرد درام با بهره بردن از احساسات تماشاگر بر جذابیت خود افزوده و به طبع،  تاثیرگذاری خود را هم بیشتر می‌کند.

درباره رویکرد اخیر «فرار از زندان» تنها می‌توان یک نتیجه را استنباط کرد، آن هم این‌که در حال حاضر سینمای آمریکا یکی از مهمترین سلاح آنهاست تا به واسطه آن، مردم دنیا را تحت تاثیر قرار دهند. در این میان جای افسوس است که عده‌ای کودکانه یا مغرضانه آثار تولیدی هالیوود را اقدامی در جهت سرگرم کردن مردم توصیف می‌کنند، درصورتی که به راحتی می‌توان به هدفمند بودن این تولیدات پی برد. نکته دیگری که در این بحث باید به آن اشاره کرد، این که هجمه اسلام ستیزی و ایران هراسی در تولیدات سینمای و تلویزیونی آمریکا معمولاً دو شکل دارد؛ در قسم اول همانند سریال «هوملند» موضوعات مد نظر به صورت مستقیم روایت می‌شود، همانند فصل اخیر این سریال (فصل ششم) که در آن ایران محور قصه است و سایر سریال ها مانند «فرار از ندان»، موضوع و قصه به شکلی غیر مستقیم روایت می‌شود.

*ضرورت جدی گرفتن جنگ نرم

در این کارها سعی شده، یک نکته همیشه مد نظر قرار گیرد. آن نیز کیفیت است، چون آمریکایی‌ها دریافته‌اند اگر بخواهند حرفشان را به صورت ساده لوحانه و بی کیفیت بزنند، مخاطب نمی‌پذیرد، برای همین بیشترین هزینه‌ها را در این زمینه انجام می‌دهند تا کارشان دیده شود. در این میان متاسفانه نتیجه هم می‌گیرند و آمار تماشاگران چنین فیلم هایی به شدت زیاد است، اما این مسئله تنها یک بعد قضیه است، چون بخش مهمی از موضوع نیز به کم کاری ما در این زمینه مربوط می‌شود، به عبارت دیگر نخواسته ایم درک کنیم که جنگ نرم تا چه اندازه جدی است! هرچند حضرت آقا بارها در بیانات خود به روی این مهم تاکید داشته اند.

البته در این حوزه کارهایی نیز در سینما و تلویزیون ساخته شده اند که بهتر است نامی از آنها نبریم. در این آثار به اندازه‌ای شعار و سطحی به موضوعات نگاه شده که حتی تماشاگر داخلی نیز میلی به دیدن آن ندارد، درصورتی که کارهای مغرضانه هالیوود را سراسر جهان با اشتیاق تماشا می کنند؟! سخنان مطرح شده نیز، بارها تکرار شده، اما باز هم می‌بینیم همان رویکرد خنثی در سینما و تلویزیون ما ادامه دارد.


*حوزه