سخنگوی شورای نگهبان در گفتگویی با هفته نامه مثلث زوایای مهمی از جلسه بررسی صلاحیت آیت الله هاشمی در سال 92 را روایت کرده است.
به گزارش شهدای ایران به نقل از فرارو، سخنگوی شورای نگهبان در گفتگویی با هفته نامه مثلث زوایای مهمی از جلسه بررسی صلاحیت آیت الله هاشمی در سال 92 را روایت کرده است.
بخش هایی از گفتگو با عباسعلی کدخدایی را در ادامه بخوانید؛
بعد از مهلت ثبت نام پرونده همه افرادی که ثبت نام کرده اند باید به شورای نگهبان بیاید. در وزارت کشور که ثبت نام آغاز میشود، پروندهها هم برای شورای نگهبان فرستاده میشود. بعد این اتفاق میافتد که همه پرونده ها بلااستثنا وارد جلسه شورا میشود؟
بله. کارشناسان امور انتخابات بررسی های مقدماتی را انجام میدهند. ما اداره کل انتخابات داریم که کارشناسان بررسی می کنند و اگر کسی سوابق سوئی داشته باشد از وزارت اطلاعات و تشخیص هویت و نیروی انتظامی سوال میکنند. ممکن است نسبت به افراد گزارش هایی رسیده باشد که آن گزارشها را بررسی میکنند و ماحصل را به آقایان اعضا در جلسات اعلام میکنند. تصمیم گیرنده اعضای شورای نگهبان هستند.
یعنی همه افرادی که ثبت نام می شوند دوازده نفر شورا باید در مورد آنها نظر دهند؟ حتی اگر هزار نفر ثبت نام کرده باشند؟ همه مسائل به شورا گزارش میشود و اعضای شورا نظر می دهند حتی برای کسی که محکوم کیفری است. یعنی همه اسامی به جلسه شورا می آید؟
بله، باید به جلسه شورا بیاید و باید نظر دهد.بعد از آن طبیعتا شما به یک عده محدودتری میرسید. بله، تعدادی وضعیتشان روشن است. بعد دوباره سر همان مثلا 15 نفری که می مانند، برمی گردید. حسب مورد و اسامی که برایمان می آید. مثلا آقایی وزیر و معروف بوده، سمتی داشته را بررسی میکنیم. پنج نفر بعد از آن آدمهای گمنامی بودند و ممکن است سوابق کیفری هم داشته باشند طبیعتا آنها ساده تر کنار گذاشته می شوند.
مثلا به آقای زید که رسیدید همان اول تصمیم می گیرید و دیگر جلسه دوم ندارید؟
بله، بحث میکنیم. مگر اینکه تحقیقات ناقص باشد آنوقت دوباره بحث میکنیم یا اینکه مذاکرات شورای نگهبان به نتیجه نرسد و کافی نباشد و بخواهیم یک جلسه دیگر بحث می کنیم.
این اتفاق زیاد افتاده؟
زیاد نه ولی بعضا اتفاق می افتد.
سال 92 اتفاق افتاد؟
بله، برخی افراد اینطور شدند و چند جلسه صحبت کردیم.
غیر از آقای هاشمی فرد دیگری هم بود؟
برخی افراد بودند.
آقای روحانی هم بودند؟
ضرورتی ندارد بگویم.
راجع به آقای هاشمی چند جلسه تشکیل شد، حالا که ایشان به رحمت خدا رفته اند شاید راحت تر بتوانید اظهار نظر کنید.
دو یا سه جلسه ای بود. باید جلسات را ببینم.
یعنی در مورد آقای هاشمی به اکثریت نمی رسیدید؟
خیر، بحثهای کارشناسی است. به هرحال آقایان باید قانع شوند و بعد به سراغ رای گیری برویم. هر کسی ممکن است نظر موافق یا مخالف داشته باشد و نسبت به همه همین طور است.
یعنی رای گیری نمیکردید؟
اینطور نیست که یکبار رای گیری کنیم و دوباره باز هم رای گیری کنیم. اینکه نمی شد.
خبری راجع به آقای هاشمی منتشر شد که دو بار رای گیری شد!
آن خبر کذب است. صراحتا چند بار دیگر هم گفته ام که خلاف واقع است.
بحثهای کارشناسی بین 12 نفر میشد یا از بیرون هم مسائلی منتقل میشد؟
جلسات شورای نگهبان در بررسی صلاحیتها چه مجلس و چه ریاست جمهوری محرمانه است. مخصوصا وقتی میخواهیم جمع بندی و نتیجه گیری کنیم. اما مثلا در یک جلسه آقای زید را بررسی میکنید و میگویید که نیازمند تحقیقات است. بحثهای مختلف هم میشود و آقایان میخواهند که تحقیقات بیشتری صورت بگیرد. دوستان کارشناس ما باید بروند و تحقیق کنند. ممکن است بگوییم از وزارت اطلاعات به عنوان یک مرجع رسمی باید دوباره سوال کنیم که باز سوال میکنیم. ممکن است آقایان بگویند که کارشناسان در جلسه شورا بیایند و مستقیما برای خود ما توضیح دهند.
یعنی این درخواست شورای نگهبان است؟
بله، کارشناسان را دعوت میکنیم تا بیایند و توضیح دهند. همه این احتمالات وجود دارد و همه اینها رویه شورای نگهبان بوده تا الان.
یعنی استثناء نبوده است؟
نخیر. ممکن است خواندن پرونده یک فرد کافی باشد و آقایان به تصمیم برسند، رای بدهند مثبت یا منفی و تمام شود. ولی خیلی از این افراد هم هستند که چند جلسه بحث میشود. فرقی هم نمیکند که آدم معروفی باشد یا نباشد. در چند جلسه بحث میکنیم و به جمع بندی نهایی میرسیم. ابهامات و تردیدهایی اگر وجود داشته باشد و وقت تمام شده باشد و آقایان قصد رفتن کرده باشند برای جلسه دیگری میگذاریم. یا اینکه ممکن است بگویند تحقیقات بیشتری صورت میگیرد و به کارشناسان ارجاع کنیم تا در این موضوع هم بررسی و نظرشان را به ما اعلام کنند.
آقای مصلحی در سال 92 به درخواست شورای نگهبان آمده بودند؟
معمولا به شورا می آمدند.
در مورد آقای هاشمی، شورا از آقای مصلحی دعوت کرد که گزارش دهند؟
بله.
یعنی درخواست آقای مصلحی نبود؟
خیر. گاهی اوقات برای نمایندگان مجلس، دوستان وزارت می آیند و از آنجا که اطلاعات بیشتری دارند در جلسه شورا توضیح میدهند. اگر آقایان اعضاء قبول کنند، مانعی نیست. در مورد آقای هاشمی هم ما دعوت کردیم.
آیا طبق گزارشی که آقای مصلحی دادند، اعضای شورا به این نتیجه رسیدند که ایشان تائید نشوند؟
خیر، اصلا. اعضای شورا طی دو یا سه جلسهای که بحث داشتیم، تقریبا همین جمع بندی را داشتند.
یعنی اکثریت از اول هم نظرشان این بود که به آقای هاشمی رای ندهند؟
از اول هم همین بود. منتها رای گیری نکرده بودیم. آقای مصلحی هم توضیحات کلی و کلانی ارائه دادند که نسبت به شخص آقای هاشمی نبود. مسائل کلی انتخابات و تهدیدهایی که وجود دارد را بحث کردیم و رفتند. فکر میکنم جلسه رایگیری هم بعدا انجام شد نه اینکه در همان جلسه رای بگیریم.
دو سال پیش طی گفت و گویی که با آقای هاشمی داشتیم از ایشان ماجرای رد صلاحیت را پرسیدیم. ظاهرا دو نفر برای ایشان پیغام میبرند. آیا این به درخواست شورا بوده است؟
بله، خود من گفتم و با این دو فرد هم صحبت کردم.
که انصراف دهند!
بله.
آقای لاریجانی و آقای دکتر روحانی.
بله.
مشخصا چه پیغامی دادید؟ گفتید که انصراف دهید تا ما شما را رد صلاحیت نکنیم؟
در رابطه با اشخاص مخصوصا در مورد کسانی که معروف هستند این رویه شوراست. وقتی در جلسه رای گیری میشود و فرد برای تائید رای نمیآورد، آقایان پیشنهاد میکنند که اگر مایل هستند، میتوانند انصراف دهند که ما نتیجه ها را اعلام نکنیم. وقتی انصراف داده میشود، نتیجه اعلام نمیشود. در مورد شخص ایشان هم همین پیشنهاد بود. اینکه چگونه این کار انجام شد، یادم هست که آخر وقت بود و قرار بود برخی از آقایان فقها با ایشان صحبت کنند اما چون به قم رفته بودند و نبودند، نهایتا من پیشنهاد کردم که از طریق آقای روحانی و لاریجانی میتوانیم اعلام کنیم. استقبال کردند و قراری با آقای روحانی گذاشتم که در همین ساختمان آمدند و صحبت کردیم و مطلب را گفتیم. به آقای لاریجانی هم تلفنی گفتیم ولی هر دو زحمت کشیدند و فردا صبح نتیجه را به ما اعلام کردند و گفتند که صحبت کرده اند و آقای هاشمی هم گفتند که من انصراف نمیدهم. تکلیف ما هم همین بود که اعلام شود.
دلیل رد صلاحیت ایشان چه بود؟ آیا سن و سال ایشان مطرح بود؟
در مورد ریاست جمهوری بارها عرض کرده ام که اصل جمع بندی در مورد تائید صلاحیت ها، رای اعضای شورای نگهبان است که حالا اگر بخواهم مورد یا مواردی را بگویم ممکن است اگر کسی رای نداده باشد به یک جهت باشد و دیگری که رای نداده باشد به جهت دیگری باشد. پس نمیتوانیم بگوییم. مهم این است افرادی که در شورای نگهبان هستند به اقناع برسند که رای مثبت یا منفی بدهند.
هیچ رایزنی ای بعد از آن انجام نشد؟
بعد از آنکه با آقای روحانی و آقای لاریجانی صحبت کردیم و آقایان هم همان فردایش آمدند و صحبت کردند، دیگر نتیجه را اعلام کردیم.
بخش هایی از گفتگو با عباسعلی کدخدایی را در ادامه بخوانید؛
بعد از مهلت ثبت نام پرونده همه افرادی که ثبت نام کرده اند باید به شورای نگهبان بیاید. در وزارت کشور که ثبت نام آغاز میشود، پروندهها هم برای شورای نگهبان فرستاده میشود. بعد این اتفاق میافتد که همه پرونده ها بلااستثنا وارد جلسه شورا میشود؟
بله. کارشناسان امور انتخابات بررسی های مقدماتی را انجام میدهند. ما اداره کل انتخابات داریم که کارشناسان بررسی می کنند و اگر کسی سوابق سوئی داشته باشد از وزارت اطلاعات و تشخیص هویت و نیروی انتظامی سوال میکنند. ممکن است نسبت به افراد گزارش هایی رسیده باشد که آن گزارشها را بررسی میکنند و ماحصل را به آقایان اعضا در جلسات اعلام میکنند. تصمیم گیرنده اعضای شورای نگهبان هستند.
یعنی همه افرادی که ثبت نام می شوند دوازده نفر شورا باید در مورد آنها نظر دهند؟ حتی اگر هزار نفر ثبت نام کرده باشند؟ همه مسائل به شورا گزارش میشود و اعضای شورا نظر می دهند حتی برای کسی که محکوم کیفری است. یعنی همه اسامی به جلسه شورا می آید؟
بله، باید به جلسه شورا بیاید و باید نظر دهد.بعد از آن طبیعتا شما به یک عده محدودتری میرسید. بله، تعدادی وضعیتشان روشن است. بعد دوباره سر همان مثلا 15 نفری که می مانند، برمی گردید. حسب مورد و اسامی که برایمان می آید. مثلا آقایی وزیر و معروف بوده، سمتی داشته را بررسی میکنیم. پنج نفر بعد از آن آدمهای گمنامی بودند و ممکن است سوابق کیفری هم داشته باشند طبیعتا آنها ساده تر کنار گذاشته می شوند.
مثلا به آقای زید که رسیدید همان اول تصمیم می گیرید و دیگر جلسه دوم ندارید؟
بله، بحث میکنیم. مگر اینکه تحقیقات ناقص باشد آنوقت دوباره بحث میکنیم یا اینکه مذاکرات شورای نگهبان به نتیجه نرسد و کافی نباشد و بخواهیم یک جلسه دیگر بحث می کنیم.
این اتفاق زیاد افتاده؟
زیاد نه ولی بعضا اتفاق می افتد.
سال 92 اتفاق افتاد؟
بله، برخی افراد اینطور شدند و چند جلسه صحبت کردیم.
غیر از آقای هاشمی فرد دیگری هم بود؟
برخی افراد بودند.
آقای روحانی هم بودند؟
ضرورتی ندارد بگویم.
راجع به آقای هاشمی چند جلسه تشکیل شد، حالا که ایشان به رحمت خدا رفته اند شاید راحت تر بتوانید اظهار نظر کنید.
دو یا سه جلسه ای بود. باید جلسات را ببینم.
یعنی در مورد آقای هاشمی به اکثریت نمی رسیدید؟
خیر، بحثهای کارشناسی است. به هرحال آقایان باید قانع شوند و بعد به سراغ رای گیری برویم. هر کسی ممکن است نظر موافق یا مخالف داشته باشد و نسبت به همه همین طور است.
یعنی رای گیری نمیکردید؟
اینطور نیست که یکبار رای گیری کنیم و دوباره باز هم رای گیری کنیم. اینکه نمی شد.
خبری راجع به آقای هاشمی منتشر شد که دو بار رای گیری شد!
آن خبر کذب است. صراحتا چند بار دیگر هم گفته ام که خلاف واقع است.
بحثهای کارشناسی بین 12 نفر میشد یا از بیرون هم مسائلی منتقل میشد؟
جلسات شورای نگهبان در بررسی صلاحیتها چه مجلس و چه ریاست جمهوری محرمانه است. مخصوصا وقتی میخواهیم جمع بندی و نتیجه گیری کنیم. اما مثلا در یک جلسه آقای زید را بررسی میکنید و میگویید که نیازمند تحقیقات است. بحثهای مختلف هم میشود و آقایان میخواهند که تحقیقات بیشتری صورت بگیرد. دوستان کارشناس ما باید بروند و تحقیق کنند. ممکن است بگوییم از وزارت اطلاعات به عنوان یک مرجع رسمی باید دوباره سوال کنیم که باز سوال میکنیم. ممکن است آقایان بگویند که کارشناسان در جلسه شورا بیایند و مستقیما برای خود ما توضیح دهند.
یعنی این درخواست شورای نگهبان است؟
بله، کارشناسان را دعوت میکنیم تا بیایند و توضیح دهند. همه این احتمالات وجود دارد و همه اینها رویه شورای نگهبان بوده تا الان.
یعنی استثناء نبوده است؟
نخیر. ممکن است خواندن پرونده یک فرد کافی باشد و آقایان به تصمیم برسند، رای بدهند مثبت یا منفی و تمام شود. ولی خیلی از این افراد هم هستند که چند جلسه بحث میشود. فرقی هم نمیکند که آدم معروفی باشد یا نباشد. در چند جلسه بحث میکنیم و به جمع بندی نهایی میرسیم. ابهامات و تردیدهایی اگر وجود داشته باشد و وقت تمام شده باشد و آقایان قصد رفتن کرده باشند برای جلسه دیگری میگذاریم. یا اینکه ممکن است بگویند تحقیقات بیشتری صورت میگیرد و به کارشناسان ارجاع کنیم تا در این موضوع هم بررسی و نظرشان را به ما اعلام کنند.
آقای مصلحی در سال 92 به درخواست شورای نگهبان آمده بودند؟
معمولا به شورا می آمدند.
در مورد آقای هاشمی، شورا از آقای مصلحی دعوت کرد که گزارش دهند؟
بله.
یعنی درخواست آقای مصلحی نبود؟
خیر. گاهی اوقات برای نمایندگان مجلس، دوستان وزارت می آیند و از آنجا که اطلاعات بیشتری دارند در جلسه شورا توضیح میدهند. اگر آقایان اعضاء قبول کنند، مانعی نیست. در مورد آقای هاشمی هم ما دعوت کردیم.
آیا طبق گزارشی که آقای مصلحی دادند، اعضای شورا به این نتیجه رسیدند که ایشان تائید نشوند؟
خیر، اصلا. اعضای شورا طی دو یا سه جلسهای که بحث داشتیم، تقریبا همین جمع بندی را داشتند.
یعنی اکثریت از اول هم نظرشان این بود که به آقای هاشمی رای ندهند؟
از اول هم همین بود. منتها رای گیری نکرده بودیم. آقای مصلحی هم توضیحات کلی و کلانی ارائه دادند که نسبت به شخص آقای هاشمی نبود. مسائل کلی انتخابات و تهدیدهایی که وجود دارد را بحث کردیم و رفتند. فکر میکنم جلسه رایگیری هم بعدا انجام شد نه اینکه در همان جلسه رای بگیریم.
دو سال پیش طی گفت و گویی که با آقای هاشمی داشتیم از ایشان ماجرای رد صلاحیت را پرسیدیم. ظاهرا دو نفر برای ایشان پیغام میبرند. آیا این به درخواست شورا بوده است؟
بله، خود من گفتم و با این دو فرد هم صحبت کردم.
که انصراف دهند!
بله.
آقای لاریجانی و آقای دکتر روحانی.
بله.
مشخصا چه پیغامی دادید؟ گفتید که انصراف دهید تا ما شما را رد صلاحیت نکنیم؟
در رابطه با اشخاص مخصوصا در مورد کسانی که معروف هستند این رویه شوراست. وقتی در جلسه رای گیری میشود و فرد برای تائید رای نمیآورد، آقایان پیشنهاد میکنند که اگر مایل هستند، میتوانند انصراف دهند که ما نتیجه ها را اعلام نکنیم. وقتی انصراف داده میشود، نتیجه اعلام نمیشود. در مورد شخص ایشان هم همین پیشنهاد بود. اینکه چگونه این کار انجام شد، یادم هست که آخر وقت بود و قرار بود برخی از آقایان فقها با ایشان صحبت کنند اما چون به قم رفته بودند و نبودند، نهایتا من پیشنهاد کردم که از طریق آقای روحانی و لاریجانی میتوانیم اعلام کنیم. استقبال کردند و قراری با آقای روحانی گذاشتم که در همین ساختمان آمدند و صحبت کردیم و مطلب را گفتیم. به آقای لاریجانی هم تلفنی گفتیم ولی هر دو زحمت کشیدند و فردا صبح نتیجه را به ما اعلام کردند و گفتند که صحبت کرده اند و آقای هاشمی هم گفتند که من انصراف نمیدهم. تکلیف ما هم همین بود که اعلام شود.
دلیل رد صلاحیت ایشان چه بود؟ آیا سن و سال ایشان مطرح بود؟
در مورد ریاست جمهوری بارها عرض کرده ام که اصل جمع بندی در مورد تائید صلاحیت ها، رای اعضای شورای نگهبان است که حالا اگر بخواهم مورد یا مواردی را بگویم ممکن است اگر کسی رای نداده باشد به یک جهت باشد و دیگری که رای نداده باشد به جهت دیگری باشد. پس نمیتوانیم بگوییم. مهم این است افرادی که در شورای نگهبان هستند به اقناع برسند که رای مثبت یا منفی بدهند.
هیچ رایزنی ای بعد از آن انجام نشد؟
بعد از آنکه با آقای روحانی و آقای لاریجانی صحبت کردیم و آقایان هم همان فردایش آمدند و صحبت کردند، دیگر نتیجه را اعلام کردیم.
