فاطمه (س) با خطبه فدک یک دفاع مقدس را بنیاد نهاد؛ دفاعی که سرانجامش شهادت برای حفظ حریم امامت بود. او اولین شهید مدافع حرم بود.
شهدای ایران: حکومت گمان می کرد حالا که به اوضاع سیاسی پایتخت اسلامی مسلط شده است، باید گام بعدی را محکم تر بردارد. حاکمان جدید، توانسته بودند در سقیفه حکومت را از آن خود کنند و ماجرای غدیر با چند صدهزار نفر شاهد و راوی را بی اثر ساخته و علی (ع) را از جانشینی سیاسی پیامبر (ص) محروم سازند.
چند روز بیشتر از آن ماجرا نگذشته بود؛ حالا نوبت به آن رسیده است که با نفوذ اجتماعی و معنوی داماد پیامبر (ص) مبارزه کرده و کاری کنند که دیگر انبوه مردم به او مراجعه نکنند.
فدک، یک سرزمین حاصلخیز
شاید روی همین تحلیل بود که «غصب فدک» در برنامه حاکمان تازه قرار گرفت. سال هفتم که ماجرای فتح خیبر پیش آمد، یهودیان فدک، بدون خونریزی تسلیم شده و فدک را به پیامبر هدیه دادند. پیامبر (ص) آن را پذیرفت و به خاطر آنکه غنیمت جنگی به حساب نمی آمد، در زمره اموال عمومی قرار نگرفت. وقتی آیه «و آتِ ذَا الْقُربى حَقَّه» (اسراء – 26) نازل شد، پیامبر (ص) این سرزمین را به دخترش فاطمه (س) بخشید، همان موقع به دستور پیامبر (ص)، توسط امیرالمؤمنین (ع) سندی تنظیم شد. آنچنان که در تاریخ آمده است این سرزمین حاصلخیز، منافع اقتصادی قابل توجهی داشته است که عواید سالیانه آن را از 24 هزار تا 70 هزار دینار برآورد کرده اند؛ که همیشه عواید آن به طور کامل توسط حضرت فاطمه (س) در میان فقرای بنی هاشم و نیازمندان انصار و مهاجر تقسیم می شده است.
تحلیل پشت صحنه
حکومت به این نتیجه رسید مادامی که این سرزمین در اختیار علی (ع) و فاطمه (س) باشد، نفوذ اجتماعی آنان برقرار خواهد بود. شخصی به خلیفه اول اینچنین مشاوره داد: «مردم بندگان دنیایند و جز از آن هدفی ندارند؛ تو خمس و غنایم را از علی (ع) باز گیر و فدک را از دستش بیرون بیاور، وقتی مردم دست او را خالی دیدند رهایش می سازند و به جانب تو متمایل می شوند». اینگونه مشاوره ها و تحلیل ها، حاکم وقت را به این نتیجه رساند که فدک را از دختر پیامبر (ص) پس گرفته، وکیل او را از آن سرزمین بیرون کرده و آن ملک را در زمره اموال عمومی اعلام کند. جالب آنکه پس از شهادت امام علی (ع)، معاویه فدک را به سه قسمت تقسیم کرده و به خویشانش بخشید. این سرزمین در 140 کیلومتری مدینه، در طول تاریخ محل نزاع حاکمان و اهل بیت (ع) بوده و مدام این دست و آن دست شده است.
فریاد در برابر سکوت
پس از رحلت پیغمبر (ص)، فاطمه (س) سه خطبه ایراد کرده است؛ یکی هنگامی که به خانه اش حمله شد، یکی در مسجد پیامبر (ص) که بعدا به خطبه فدکیه معروف شد و یکی در روزهای آخر عمرش در جمع زنان مهاجر و انصار.
این خطبه فدکیه میراث نفیس فاطمه (س) است. اصلا صحبت از یک ملک شخصی نیست. خطبه او سرتاسر فریاد بر سر جماعتی است که حق کشی را می بینند و سکوت می کنند. او به تاریخ هشدار می دهد که حواس تان همیشه به شیطان باشد. «... علائم نفاق در شما ظاهر گشت... شیطان سر خویش را از مخفىگاه خود بیرون آورد، و شما را فراخواند، دید جوابش را می دهید و براى فریب خوردن آماده‌اید، آنگاه از شما خواست که قیام کنید، و دید به آسانى این کار را انجام مىدهید»
او خطاب به انصار کرد و فضایل پیشین آنان را یادآوری کرد و به آن ها گفت شما اگر بخواهید توان آن را دارید که از حق من دفاع کنید، اما از این کار طفره می روید: «اى گروه انصار! آیا نسبت به میراث پدرم مورد ظلم واقع شوم در حالى که مرا می‌بینید و سخن مرا می شنوید، و داراى انجمن و اجتماعید، صداى دعوت مرا همگان شنیده و از حالم آگاهى دارید، و داراى نفرات و ذخیره اید، و داراى ابزار و قوه اید، نزد شما اسلحه و زره و سپر هست، صداى دعوت من به شما می رسد ولى جواب نمی‌دهید، و ناله فریاد خواهی ام را شنیده ولى به فریادم نمی رسید»
زندگی همه آدم ها پر است از لحظه های حساسی که نباید سکوت کنند، باید برای اقامه حق فریاد بکشند و دیگران را به مسیر دادخواهی بکشانند، اما گاهی می ترسند یا منافع شان چیز دیگری اقتضاء می کند.
فاطمه (س) با خطبه فدک یک دفاع مقدس را بنیاد نهاد؛ دفاعی که سرانجامش شهادت برای حفظ حریم امامت بود. او اولین شهید مدافع حرم بود.
*جهان نیوز
چند روز بیشتر از آن ماجرا نگذشته بود؛ حالا نوبت به آن رسیده است که با نفوذ اجتماعی و معنوی داماد پیامبر (ص) مبارزه کرده و کاری کنند که دیگر انبوه مردم به او مراجعه نکنند.
فدک، یک سرزمین حاصلخیز
شاید روی همین تحلیل بود که «غصب فدک» در برنامه حاکمان تازه قرار گرفت. سال هفتم که ماجرای فتح خیبر پیش آمد، یهودیان فدک، بدون خونریزی تسلیم شده و فدک را به پیامبر هدیه دادند. پیامبر (ص) آن را پذیرفت و به خاطر آنکه غنیمت جنگی به حساب نمی آمد، در زمره اموال عمومی قرار نگرفت. وقتی آیه «و آتِ ذَا الْقُربى حَقَّه» (اسراء – 26) نازل شد، پیامبر (ص) این سرزمین را به دخترش فاطمه (س) بخشید، همان موقع به دستور پیامبر (ص)، توسط امیرالمؤمنین (ع) سندی تنظیم شد. آنچنان که در تاریخ آمده است این سرزمین حاصلخیز، منافع اقتصادی قابل توجهی داشته است که عواید سالیانه آن را از 24 هزار تا 70 هزار دینار برآورد کرده اند؛ که همیشه عواید آن به طور کامل توسط حضرت فاطمه (س) در میان فقرای بنی هاشم و نیازمندان انصار و مهاجر تقسیم می شده است.
تحلیل پشت صحنه
حکومت به این نتیجه رسید مادامی که این سرزمین در اختیار علی (ع) و فاطمه (س) باشد، نفوذ اجتماعی آنان برقرار خواهد بود. شخصی به خلیفه اول اینچنین مشاوره داد: «مردم بندگان دنیایند و جز از آن هدفی ندارند؛ تو خمس و غنایم را از علی (ع) باز گیر و فدک را از دستش بیرون بیاور، وقتی مردم دست او را خالی دیدند رهایش می سازند و به جانب تو متمایل می شوند». اینگونه مشاوره ها و تحلیل ها، حاکم وقت را به این نتیجه رساند که فدک را از دختر پیامبر (ص) پس گرفته، وکیل او را از آن سرزمین بیرون کرده و آن ملک را در زمره اموال عمومی اعلام کند. جالب آنکه پس از شهادت امام علی (ع)، معاویه فدک را به سه قسمت تقسیم کرده و به خویشانش بخشید. این سرزمین در 140 کیلومتری مدینه، در طول تاریخ محل نزاع حاکمان و اهل بیت (ع) بوده و مدام این دست و آن دست شده است.
فریاد در برابر سکوت
پس از رحلت پیغمبر (ص)، فاطمه (س) سه خطبه ایراد کرده است؛ یکی هنگامی که به خانه اش حمله شد، یکی در مسجد پیامبر (ص) که بعدا به خطبه فدکیه معروف شد و یکی در روزهای آخر عمرش در جمع زنان مهاجر و انصار.
این خطبه فدکیه میراث نفیس فاطمه (س) است. اصلا صحبت از یک ملک شخصی نیست. خطبه او سرتاسر فریاد بر سر جماعتی است که حق کشی را می بینند و سکوت می کنند. او به تاریخ هشدار می دهد که حواس تان همیشه به شیطان باشد. «... علائم نفاق در شما ظاهر گشت... شیطان سر خویش را از مخفىگاه خود بیرون آورد، و شما را فراخواند، دید جوابش را می دهید و براى فریب خوردن آماده‌اید، آنگاه از شما خواست که قیام کنید، و دید به آسانى این کار را انجام مىدهید»
او خطاب به انصار کرد و فضایل پیشین آنان را یادآوری کرد و به آن ها گفت شما اگر بخواهید توان آن را دارید که از حق من دفاع کنید، اما از این کار طفره می روید: «اى گروه انصار! آیا نسبت به میراث پدرم مورد ظلم واقع شوم در حالى که مرا می‌بینید و سخن مرا می شنوید، و داراى انجمن و اجتماعید، صداى دعوت مرا همگان شنیده و از حالم آگاهى دارید، و داراى نفرات و ذخیره اید، و داراى ابزار و قوه اید، نزد شما اسلحه و زره و سپر هست، صداى دعوت من به شما می رسد ولى جواب نمی‌دهید، و ناله فریاد خواهی ام را شنیده ولى به فریادم نمی رسید»
زندگی همه آدم ها پر است از لحظه های حساسی که نباید سکوت کنند، باید برای اقامه حق فریاد بکشند و دیگران را به مسیر دادخواهی بکشانند، اما گاهی می ترسند یا منافع شان چیز دیگری اقتضاء می کند.
فاطمه (س) با خطبه فدک یک دفاع مقدس را بنیاد نهاد؛ دفاعی که سرانجامش شهادت برای حفظ حریم امامت بود. او اولین شهید مدافع حرم بود.
*جهان نیوز
